«Η δέσμευσή μου για την εδαφική ακεραιότητα της Ελλάδας –όπως και κάθε Ευρωπαίου εταίρου μας– είναι απόλυτη. Και πιστεύω ακράδαντα ότι δεν πρέπει να υπάρχουν δικαιολογίες γι’ αυτήν τη δέσμευση», είναι το μήνυμα που στέλνει με συνέντευξη στην «Κ» ο πρόεδρος του Λαϊκού Κόμματος της Ισπανίας, Πάμπλο Κασάδο, ερωτηθείς για τη διαφαινόμενη αναβάθμιση στις σχέσεις της κυβέρνησης Σάντσεθ με τον Ταγίπ Ερντογάν. Και προσθέτει: «Τα ανθρώπινα δικαιώματα, η ισότητα των φύλων και η θρησκευτική ελευθερία πρέπει να τηρούνται ανεξάρτητα από τις περιστάσεις, εάν θέλουμε να ονομαζόμαστε Ευρωπαίοι».
– Παρατηρούμε μια κινητικότητα στις σχέσεις του πρωθυπουργού της Ισπανίας, Πέδρο Σάντσεθ, και του προέδρου της Τουρκίας, Ερντογάν, η οποία μεταφράζεται σε διμερείς συμφωνίες, ακόμη και στον ευαίσθητο τομέα της άμυνας. Θα λέγατε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια αναβάθμιση της συνεργασίας Μαδρίτης και Αγκυρας; Εσείς πώς αξιολογείτε αυτήν την εξέλιξη;
– Ευρώπη σημαίνει ελευθερία και αλληλεγγύη. Ευρώπη σημαίνει το να είσαι ανοιχτός. Αλλά Ευρώπη σημαίνει επίσης σεβασμός στο κράτος δικαίου. Το να είμαστε Ευρωπαίοι σημαίνει να σεβόμαστε τους κανόνες που έχουμε θεσπίσει για εμάς και που αποτελούν έναν από τους θεμελιώδεις πυλώνες της συνύπαρξής μας. Τα ανθρώπινα δικαιώματα, η ισότητα των φύλων και η θρησκευτική ελευθερία πρέπει να τηρούνται ανεξάρτητα από τις περιστάσεις, εάν θέλουμε να ονομαζόμαστε Ευρωπαίοι. Η Ελλάδα και η Ισπανία μοιράζονται αυτό το πνεύμα και θέλουμε και οι δύο, η Μεσόγειος να είναι ένας τόπος συνάντησης και ελευθερίας, όχι ένας τόπος έντασης. Η δέσμευσή μου για την εδαφική ακεραιότητα της Ελλάδας –όπως και κάθε Ευρωπαίου εταίρου μας– είναι απόλυτη. Και πιστεύω ακράδαντα ότι δεν πρέπει να υπάρχουν δικαιολογίες γι’ αυτήν τη δέσμευση. Γνωρίζω καλά ότι αυτή η δέσμευση έχει αμφίδρομη κατεύθυνση, και στην Ισπανία είμαστε ιδιαίτερα ευγνώμονες για τη στήριξη που παρέχεται από την υπόλοιπη Ευρώπη όποτε αμφισβητείται η κυριαρχία μας, ακόμη και από ριζοσπαστικές αποσχιστικές ενέργειες μέσα στο έθνος μας.
– Ευρωπαίοι ηγέτες, όπως ο Εμανουέλ Μακρόν, έχουν εγείρει ζήτημα αλλαγής στρατηγικής της Ε.Ε. στην εξωτερική και αμυντική πολιτική της. Χαρακτηριστική ήταν η έκφραση του Γάλλου προέδρου ότι «το ΝΑΤΟ είναι κλινικά νεκρό». Ποια είναι η δική σας προσέγγιση;
– Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το ΝΑΤΟ είναι ένας οργανισμός άμυνας, και σε έναν κόσμο όπου επανεμφανίζεται ο αυταρχισμός, ο ρόλος του ΝΑΤΟ θα πρέπει να διευρυνθεί για να εγγυηθεί την ειρήνη για εκείνες τις χώρες που θέλουν να ζουν ελεύθερα. Πιστεύω πράγματι σε μια εκτεταμένη συμμαχία που φέρνει χώρες με βάση τις αξίες, τη δέσμευσή τους για ελευθερία, και όχι μόνο επειδή ανήκουν σε συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή. Γιατί το Ισραήλ ή η Αυστραλία να μην μπορούν να είναι μέρος μιας νέας συμμαχίας που βασίζεται στην ελευθερία; Το ΝΑΤΟ δεν πρέπει να απορριφθεί, αλλά πρέπει να ανανεωθεί. Ο διατλαντικός δεσμός είναι σταθερός, αλλά πρέπει να αναλάβουμε τις ευθύνες μας ως Ευρωπαίοι. Δεν μπορούμε να βασιζόμαστε για πάντα στην αποκλειστική προστασία των ΗΠΑ. Θα πρέπει να είμαστε υπεύθυνοι και να προσαρμόσουμε τις στρατιωτικές μας δαπάνες στην πραγματικότητα και να βελτιώσουμε τις στρατιωτικές μας δυνάμεις για να αντιμετωπίσουμε αντισυμβατικές απειλές: από τον υβριδικό πόλεμο μέχρι τον κυβερνοπόλεμο. Πρέπει να αναδιαρθρώσουμε την αμυντική μας βιομηχανία, κάνοντας τους στρατούς μας διαλειτουργικούς. Η ευρωπαϊκή άμυνα δεν θα είναι πραγματική έως ότου αρχίσουμε να παίρνουμε αποφάσεις πέρα από τη ρητορική.
Ο Μητσοτάκης δεν κορόιδεψε τους Ελληνες και δεν πουλάει φθηνή ρητορική. Είναι πρότυπο για ορισμένους δεξιούς ηγέτες στην Ευρώπη.
– Είναι σε εξέλιξη μια καθοριστική συζήτηση για το μέλλον του Συμφώνου Σταθερότητας στη Ζώνη του Ευρώ, με πιέσεις για χαλάρωση των κανόνων, τουλάχιστον στο σκέλος του δημόσιου χρέους. Εσείς πώς στέκεστε σε αυτήν τη συζήτηση;
– Νομίζω ότι υπάρχει ένα προηγούμενο βήμα, το οποίο δεν πρέπει να θεωρούμε δεδομένο. Το πιο σημαντικό πράγμα είναι να εφαρμόζουμε οικονομικές και δημοσιονομικές πολιτικές στο εσωτερικό, που ανταποκρίνονται στην πρόκληση που αντιμετωπίζουμε. Στην Ισπανία, δυστυχώς, η κυβέρνηση βρίσκεται στη διαδικασία έγκρισης προϋπολογισμού που βασίζεται σε αναληθείς οικονομικές προβλέψεις που έχουν απαξιωθεί από ανεξάρτητους αναλυτές και διεθνείς οργανισμούς, επιπλέον ποντάροντας σε υπερβολική αύξηση φόρων για να χρηματοδοτηθούν τα καπρίτσια των κυβερνητικών εταίρων και των υποστηρικτών τους.
– Επειτα από ένα σερί κρίσεων, σήμερα είναι εμφανής μια προσπάθεια rebranding της Ελλάδας, παρά τις αντίξοες συνθήκες που επιβάλλει η πανδημία. Πώς αξιολογείτε τη δουλειά που γίνεται στην ελληνική οικονομία τα τελευταία χρόνια;
– Σέβομαι και θαυμάζω τον ελληνικό λαό. Μπόρεσε να καταλάβει ότι ο αριστερός λαϊκισμός δεν ενδιαφερόταν για τη βελτίωση της ζωής του, αλλά για την επιβολή μιας ιδεολογικής ατζέντας που ωθούσε την Ελλάδα στην άβυσσο. Και σέβομαι και θαυμάζω πολύ τον πρωθυπουργό Μητσοτάκη, που μπόρεσε να επαναφέρει την Ελλάδα και τους Ελληνες στον δρόμο της ανάκαμψης. Πήρε δύσκολες αποφάσεις (αυτό αναγκάζονται να κάνουν τα δεξιά κόμματα όταν έρθουν στην εξουσία…). Δεν κορόιδεψε τους Ελληνες. Και αντιμετωπίζει τα προβλήματα χωρίς να πουλάει φθηνή ρητορική. Είναι πρότυπο για ορισμένους δεξιούς ηγέτες στην Ευρώπη.
– Η πανδημία ήρθε να καταστήσει ακόμη πιο σύνθετη τη συζήτηση για τη μετεξέλιξη της παγκοσμιοποίησης σε ένα περιβάλλον προκλήσεων το οποίο γέννησε φαινόμενα όπως ο λαϊκισμός, τόσο στην Ευρώπη όσο και στις ΗΠΑ. Παράγοντες όπως το φτηνό εργατικό κόστος στην Ανατολή και η αυτοματοποίηση της παραγωγής ασκούν πιέσεις στην απασχόληση και στο εύρος των ανισοτήτων στις ευρωπαϊκές κοινωνίες. Εσείς πώς στέκεστε μπροστά σε αυτά τα θέματα και κατ’ επέκταση ποια θα πρέπει να είναι κατά τη γνώμη σας προς αυτήν την κατεύθυνση η στρατηγική της ευρωπαϊκής κεντροδεξιάς;
– Σε ένα πλαίσιο παγκόσμιας οικονομικής κρίσης και μιας πανδημίας με φρικτές συνέπειες, πολλοί πολίτες, στη λαβή του φόβου και της απελπισίας, διερωτώνται ανοιχτά για την παγκοσμιοποίηση. Πιστεύω ότι ορισμένες από τις υπερβολές της παγκοσμιοποίησης και της τεχνολογικής επανάστασης πρέπει να αντιμετωπιστούν. Αλλά δεν θέλω να πετάξω το μωρό μαζί με το νερό. Μια κεντροδεξιά πολιτική πρόταση σώζει ό,τι είναι πολύτιμο από την παγκοσμιοποίηση και υπερασπίζεται την επιθυμία των ανθρώπων να ανήκουν, να εργάζονται, να κάνουν οικογένεια και να ζήσουν μια καλύτερη ζωή. Η αντιμετώπιση σύνθετων προβλημάτων με απλοϊκές λύσεις είναι ο συντομότερος δρόμος προς τον λαϊκισμό.
Η μετανάστευση είναι ένα σαφές παράδειγμα και συμβαίνει έντονα τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ισπανία, λόγω των συνόρων μας με χώρες εκτός ΕΕ. Ένα πρόβλημα στη Θέουτα ή στη Μελίγια ή στις Καναρίους Νήσους είναι ένα ευρωπαϊκό πρόβλημα και δεν πρέπει να αφεθεί χωρίς επίβλεψη για να τρέφεται από αυτό ο λαϊκισμός. Πρέπει να υπερασπιστούμε τα ασφαλή σύνορα και τη νόμιμη και εύρυθμη μετανάστευση, ενώ παράλληλα υποστηρίζουμε την Ευρώπη ως ανοιχτό χώρο, απαλλαγμένο από ξενοφοβικό λόγο. Πρέπει να βελτιώσουμε τα ευρωπαϊκά μέσα για την επιβολή του ελέγχου των συνόρων, ενώ θα προάγουμε την ευημερία στις γειτονικές μας περιοχές μέσω της αποτελεσματικής οικονομικής και κοινωνικής συνεργασίας.
– Η κλιματική κρίση επιβάλλει την αλλαγή του μείγματος της ενεργειακής πολιτικής. Ωστόσο, οι σφοδρές ανατιμήσεις τείνουν να επιβεβαιώσουν όσους ανησυχούν ότι η Ευρώπη προχωρά στην «πράσινη» μετάβαση χωρίς αποτελεσματικό σχέδιο. Συμφωνείτε με την εκτίμηση;
– Η Ευρώπη έχει τοποθετηθεί ξεκάθαρα στην Πράσινη Συμφωνία της για μια οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα και συμμεριζόμαστε αυτήν τη φιλοδοξία. Συμφωνούμε να βαδίσουμε προς αυτό το μέλλον, αλλά υποθέτοντας ότι δεν είναι τόσο φθηνό, τόσο γρήγορο και τόσο εύκολο στην εφαρμογή όσο φαίνεται σύμφωνα με τη νομοθεσία που ψηφίζεται στα κράτη μας. Πρέπει να δράσουμε για να μειώσουμε τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, αλλά αυτό πρέπει να γίνει με τρόπο που να δίνει ώθηση στην ανάπτυξη και στις ευκαιρίες απασχόλησης στις χώρες μας, δημιουργώντας ταυτόχρονα ευημερία και μείωση της φτώχειας στον κόσμο. Η Ευρώπη πρέπει να είναι σε θέση να ανταποκριθεί σε αυτήν την πρόκληση, γνωρίζοντας ότι ένας παγκόσμιος παίκτης, ανεξάρτητα από το πόσο καλές είναι οι συνθήκες του, δεν μπορεί να λειτουργήσει σωστά με αυστηρότερους κανόνες από αυτούς των ανταγωνιστών του. Με μια ουσιαστική εξάρτηση από ξένες πηγές ενέργειας, αυτό που διακυβεύεται είναι η βιομηχανία μας. Το ίδιο συμβαίνει με τα μίκρο και νανοηλεκτρονικά. Με το 80% των χυτηρίων ημιαγωγών και των εργασιών συναρμολόγησης συγκεντρωμένο στην Ασία, μπορούμε να μιλήσουμε σοβαρά για μια κοινή στρατηγική για την ψηφιοποίηση; Μπορούμε να μιλήσουμε καν για μελλοντική ανταγωνιστικότητα; Πρέπει να τολμήσουμε να αντιμετωπίσουμε την πρόκληση της επιστροφής της Ευρώπης σε βιομηχανική και όχι μόνο καταναλωτική δύναμη.
– Πώς διαμορφώνεται σήμερα η πολιτική σκηνή στην Ισπανία και πώς θα συνοψίζατε τους προσωπικούς σας στόχους;
– Η Ισπανία διοικείται από ένα κράμα κομμάτων. Σοσιαλιστές και αριστεροί λαϊκιστές στην κυβέρνηση και εθνικιστές και αυτονομιστές που τους υποστηρίζουν. Η προσωπική μου δέσμευση –και όλου του Λαϊκού Κόμματος– είναι να αποκαταστήσω τη σταθερότητα και την ψευδαίσθηση σε μια χώρα που αξίζει πολύ περισσότερα: αξιόπιστους και σταθερούς θεσμούς, βασισμένους στον σεβασμό του συντάγματος και του κράτους δικαίου, και μια οικονομική πολιτική που να μην πνίγει τις εταιρείες και τους αυτοαπασχολούμενους στους φόρους, ώστε να μπορούν να είναι πηγές πλούτου, καινοτομίας και δημιουργίας θέσεων εργασίας. Επιπλέον, μια κοινωνική πολιτική που να βοηθά αυτούς που θέλουν να δημιουργήσουν οικογένεια και όσους υποφέρουν και δεν μπορούν να προχωρήσουν μόνοι τους.
Ο τουρισμός
– Η Ισπανία, όπως και η Ελλάδα, είναι μια χώρα με υψηλή έκθεση στον τουρισμό και κατ’ επέκταση στις επιπλοκές από την επέλαση της πανδημίας. Ανακτά τις απώλειες ο ισπανικός τουρισμός; Πώς προμηνύεται η εικόνα το 2022;
– Τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ισπανία, ο αντίκτυπος της κρίσης της COVID στον τουρισμό ήταν τεράστιος. Δυστυχώς, στην Ισπανία κάποιοι υπουργοί προσπάθησαν να δαιμονοποιήσουν τον τουρισμό. Παρ’ όλα αυτά, πιστεύω ότι ο ισπανικός τουρισμός είναι ισχυρός και θα ξεπεράσει αυτήν την κρίση· όπως θα κάνει ολόκληρη η οικονομία μας. Εχω προτείνει τη χρήση των κονδυλίων του NGEU για τη βελτίωση του τουριστικού μας τομέα και για άλλες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, όπως αυτές που εφαρμόστηκαν από την κυβέρνηση Μητσοτάκη.
