Τα πρώτα σημάδια του στελέχους «Ομικρον» στις χώρες της Νότιας Αφρικής, σε Δανία, Γερμανία, Νορβηγία, Ελβετία, Ιταλία, Καναδά, Ηνωμένο Βασίλειο (Η.Β.) κ.λπ. είχαν κοινό χαρακτηριστικό τον διπλασιασμό των κρουσμάτων κάθε 2-3 μέρες. Δυστυχώς δεν υπάρχει μέθοδος άμεσου εντοπισμού των ημερήσιων κρουσμάτων της «Ομικρον» από τις αρχές. Αυτό σημαίνει ότι τα μοντέλα πρόβλεψης δεν μπορούν να τροφοδοτηθούν με αξιόπιστα δεδομένα για την «Ομικρον». Κάτω από αυτούς τους περιορισμούς και μέχρι να έλθουν αξιόπιστα ημερήσια δεδομένα, μπορούν να γίνουν υποθέσεις για τα μελλοντικά κρούσματα της «Ομικρον».
Για τη χώρα μας, προκειμένου να εκτιμηθεί το εύρος που μπορούν να φθάσουν τα ημερήσια κρούσματα στις επόμενες μέρες, θα πρέπει να αποφασιστεί ποια θα είναι η ημέρα βάσης από την οποία θα είναι εμφανής ο διπλασιασμός των κρουσμάτων, επειδή η «Δέλτα» είναι ακόμα εξαιρετικά ενεργή. Ετσι, θα πρέπει να γίνει μια υπόθεση ότι τα επιπλέον κρούσματα μετά την 26/12/2021 (4.036) θα μπορούσαν να προέρχονται από την «Ομικρον» λόγω της μεγάλης ταχύτητας αύξησής τους. Τις επόμενες μέρες αναμένεται ολοένα και περισσότερο να αυξάνονται οι λοιμώξεις από τη συγκεκριμένη παραλλαγή και να συρρικνώνονται αυτές της «Δέλτα». Η υπόθεση αυτή ίσως είναι αυθαίρετη, αλλά δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή άλλη επιλογή.
Στο γράφημα φαίνεται το εύρος της εξέλιξης των κρουσμάτων με βάση τον ρυθμό διπλασιασμού των κρουσμάτων. Η μπλε διακεκομμένη καμπύλη δείχνει τα ημερήσια κρούσματα εάν αυτά διπλασιάζονται κάθε δύο ημέρες. Η κόκκινη διακεκομμένη γραμμή δείχνει τα ημερήσια κρούσματα εάν αυτά διπλασιάζονται κάθε τρεις ημέρες. Η πράσινη συνεχόμενη γραμμή δείχνει τα πραγματικά κρούσματα όπως τα ανακοινώνει ο ΕΟΔΥ.
Οι λοιμώξεις των επόμενων 5-6 ημερών θα είναι σημαντικές για την εκτίμηση της εξέλιξης της πανδημίας, καθώς το εύρος των κρουσμάτων μπορεί να κινηθεί από 64.567 έως 258.304.
Η επόμενη ερώτηση θα είναι πότε θα σταματήσει ο διπλασιασμός των κρουσμάτων και θα επέλθει η κορύφωση. Αυτό θα συμβεί σταδιακά καθώς ο δείκτης διπλασιασμού των κρουσμάτων θα τείνει προς τις 3 ή 4 ημέρες και στη συνέχεια θα μειώνεται έως ότου θα ανακοινώνονται κάποιες μέρες ολοένα και λιγότερα κρούσματα σε σχέση με την προηγούμενη μέρα. Τόσο στις προηγούμενες μέρες όσο και στις επόμενες τα πραγματικά κρούσματα ίσως να μην γίνουν γνωστά, καθώς δεν θα υπάρχουν αρκετά τεστ.
Εν τω μεταξύ, το κρίσιμο ερώτημα όσον αφορά το ποσοστό των κρουσμάτων που θα αναζητήσει νοσηλεία μάλλον θα απαντηθεί με πραγματικά στοιχεία από τα νοσοκομεία. Επίσης χρήσιμη πληροφορία θα είναι πόσες μέρες οι εισηγμένοι στα νοσοκομεία ασθενείς θα μείνουν για νοσηλεία.
Παρόλο που θα χρειαστούν επιπλέον δεδομένα για τις επόμενες 7-10 ημέρες για να αξιολογηθεί ο αριθμός των νοσηλειών, οι αναλύσεις των δεδομένων μέχρι τώρα δείχνουν ότι στο Η.Β. η πιθανότητα νοσηλείας μειώνεται στο 60%-70%. Η αναμνηστική δόση φαίνεται να είναι η καλύτερη άμυνα. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Η.Β., η 3η δόση αποτρέπει τις εισαγωγές στα νοσοκομεία κατά 88%. Στην Ιρλανδία οι εισαγωγές στα νοσοκομεία μειώθηκαν κατά 5% έχοντας εμβολιασμένο με 2 δόσεις το 77% του πληθυσμού και το 44% να έχει λάβει την τρίτη δόση.
* Ο κ. Γιώργος Ατσαλάκης είναι αναπληρωτής καθηγητής Πολυτεχνείου Κρήτης, Εργαστήριο Ανάλυσης Δεδομένων και Πρόβλεψης.
