Στα δύο έτη που μεσολάβησαν από την εμφάνιση του πρώτου κρούσματος της νόσου COVID-19 στη χώρα μας, πολλά είναι τα διδάγματα της πανδημίας. Η σημασία της πρόληψης, σε επίπεδο ατομικό για την αποφυγή της νόσου αλλά και συλλογικό για την προστασία της λειτουργικότητας τόσο του συστήματος υγείας όσο και της κοινωνίας γενικότερα, ίσως έγινε για πρώτη φορά κατανοητή. Η συμβολή της επιστήμης, πρωτίστως με τα εμβόλια αλλά και με φάρμακα, αποδείχθηκε πολύτιμη και έγινε με ταχύτητα που θα ξεπερνούσε κάθε φαντασία στο παρελθόν. Συνειδητοποιήσαμε τον κίνδυνο από τη συνωμοσιολογία και την παραπληροφόρηση και την ανάγκη ειλικρινούς επικοινωνίας και στενής συνεργασίας ιατρών, πολιτείας, πολιτών αλλά και κρατών. Περνώντας σε μια νέα φάση της πανδημίας μπορούμε να είμαστε συγκρατημένα αισιόδοξοι, αλλά οφείλουμε να μη λησμονούμε πως οι επιδημίες είναι απρόβλεπτες και πως το πρόβλημα δεν έχει τελειώσει.
Γενικότερα, αν κάτι μας δίδαξε αυτή η περιπέτεια είναι ότι λήξη συναγερμού με την έννοια της επιστροφής στις παλιές μας συνήθειες δεν θα πρέπει να σημάνει ποτέ. Σε μια εποχή που ο κόσμος δεν γνωρίζει σύνορα, δεν εφησυχάζουμε και φροντίζουμε να είμαστε προετοιμασμένοι για την αντιμετώπιση παρόμοιων υγειονομικών κρίσεων και στο μέλλον.
* Η κ. Παγώνα Δ. Λάγιου είναι καθηγήτρια Υγιεινής – Επιδημιολογίας και διευθύντρια Εργαστηρίου Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής ΕΚΠΑ, πρόσεδρη καθηγήτρια Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ.