H πρώτη ουσιαστική –και ευρεία– μεταρρύθμιση στην οργάνωση της Δικαιοσύνης και την αξιολόγηση των δικαστών συζητείται σήμερα στο υπουργικό συμβούλιο, όπου ο αρμόδιος υπουργός Κωνσταντίνος Τσιάρας θα παρουσιάσει τους βασικούς άξονες του κυβερνητικού σχεδίου για μια Δικαιοσύνη πιο αξιοκρατική και πιο λειτουργική.
Το πολυσυζητημένο θέμα της πραγματικής αξιολόγησης και υπηρεσιακής εξέλιξης των δικαστικών λειτουργών αποτελεί την κεντρική ιδέα του νέου νομοθετήματος, οι βασικοί άξονες του οποίου θα απασχολήσουν το υπουργικό συμβούλιο. Τομή στα μέχρι τώρα ισχύοντα αποτελεί το πακέτο των ρυθμίσεων που έχει επεξεργαστεί το υπουργείο Δικαιοσύνης, σύμφωνα με το οποίο για να προαχθεί ένας δικαστικός θα πρέπει να έχει ουσιαστικά αξιολογηθεί και εκτιμηθεί το έργο του στο σύνολό του.
Προς τούτο, με τις νέες διατάξεις προβλέπονται αλλαγές στην εσωτερική επιθεώρηση του δικαστικού σώματος –που και σήμερα ισχύει, αλλά έχει ουσιαστικά ατονήσει– προς τις εξής κατευθύνσεις:
• Οι δικαστές που θα αναλαμβάνουν στο εξής το δύσκολο και σύνθετο έργο να αξιολογούν τους συναδέλφους τους δεν θα κληρώνονται, όπως σήμερα. Θα επιλέγονται από την ολομέλεια του δικαστηρίου (ένας μεγάλος αριθμός) με κριτήρια ικανότητας και από αυτούς θα κληρώνονται στη συνέχεια εκείνοι που θα αναλαμβάνουν καθήκοντα επιθεωρητή.
• Η θητεία τους θα είναι διετής και όχι ένα χρόνο, όπως είναι σήμερα.
• Σε κάθε εφετείο της χώρας (μεγάλα αστικά κέντρα και επαρχιακά) θα υπάρχει έδρα, όπου ο επιθεωρητής θα είναι εγκατεστημένος και θα ασκεί τα καθήκοντά του.
Αυτοί που θα αναλαμβάνουν στο εξής το δύσκολο και σύνθετο έργο να αξιολογούν τους συναδέλφους τους δεν θα κληρώνονται, όπως σήμερα.
• Για τις προαγωγές των δικαστών θα λαμβάνονται υπόψη η ουσιαστική τους απόδοση, το σύνολο του έργου τους, η δυσκολία των υποθέσεων, η συμπεριφορά, οι δυνατότητες διεύθυνσης στο ακροατήριο και, βέβαια, η υποχρεωτική παρακολούθηση επιμορφωτικών σεμιναρίων.
Ολα αυτά θα αξιολογούνται από τον επιθεωρητή και όχι όπως γίνεται έως σήμερα, που ο ελεγχόμενος δικαστής προσκομίζει εκείνος δύο – τρεις αποφάσεις, που κρίνει ως καλύτερες, και έτσι «βαθμολογείται». Δεν είναι τυχαίο πως από χρόνια όλοι παίρνουν άριστα ή πολύ καλά. Επίσης προβλέπεται σειρά διατάξεων που δίδουν νέες δυνατότητες και καθήκοντα στις ολομέλειες των δικαστηρίων, ενώ αξιολόγηση προβλέπεται για κάθε δικαστή, για τις διοικήσεις των δικαστηρίων, για κάθε δικαστήριο και κάθε εισαγγελία.
Ολα αυτά σε μια προσπάθεια το στοιχείο της ουσιαστικής αξιολόγησης να καθορίσει την υπηρεσιακή εξέλιξη των δικαστικών, δίδοντας νέες δυνατότητες για καλύτερη, γρηγορότερη και ποιοτικότερη Δικαιοσύνη.
Στις νέες ρυθμίσεις περιλαμβάνεται σειρά διατάξεων για το πότε αναστέλλεται η λειτουργία των δικαστηρίων, όπως σε περιπτώσεις πανδημίας καθώς και άλλες για την οργάνωσή τους και την ανάπτυξη τεχνολογικών δυνατοτήτων.
Μετά τη συζήτηση των βασικών ρυθμίσεων για την αξιολόγηση και εξέλιξη των δικαστών και τις άλλες διατάξεις που θα γίνει σήμερα στο υπουργικό συμβούλιο, το υπουργείο Δικαιοσύνης, το πιθανότερο πριν από το Πάσχα, θα φέρει το νομοσχέδιο σε δημόσια διαβούλευση και ενδέχεται μετά τις γιορτές του Πάσχα να κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή.
Πάντως, απαραίτητη προϋπόθεση για να προχωρήσουν οι μεταρρυθμίσεις και να εφαρμοστούν αποτελεί η αποδοχή τους από το δικαστικό σώμα, καθώς σε επίπεδο συνδικαλιστικών εκπροσωπήσεων των δικαστών τα θέματα των μεταρρυθμίσεων συνήθως αντιμετωπίζονται με αρνήσεις…
