Λίγο χρόνο πριν από τη χαλάρωση ενός μέτρου που έγινε το σήμα κατατεθέν αυτής της πανδημίας, βρίσκεται η χώρα μας. Από την 1η Ιουνίου –εκτός επιδημιολογικού απροόπτου– δεν θα είναι υποχρεωτική η χρήση της μάσκας στους εσωτερικούς χώρους, πλην εξαιρέσεων όπως είναι τα μέσα μαζικής μεταφοράς, κάποιοι εργασιακοί χώροι, τα νοσοκομεία και οι μονάδες φιλοξενίας ηλικιωμένων. Ηδη η κατάργηση της μάσκας είναι γεγονός σε χώρες της Ευρώπης, μεταξύ των οποίων η Γαλλία, το Βέλγιο και το Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ και η Ισπανία ανακοίνωσε ότι από τις 20 Απριλίου θα είναι υποχρεωτική μόνο σε μέσα μαζικής μεταφοράς, μονάδες υγείας και γηροκομεία.
Η άρση του μέτρου φέρνει σε πρώτο πλάνο τη σημασία του εξαερισμού –φυσικού ή/και τεχνητού– των κλειστών χώρων, ενός από τα πλέον σημαντικά μέτρα αποφυγής της διασποράς του SARS-CoV-2, στον οποίο δεν δόθηκε εξαρχής η δέουσα προσοχή.
«Σε πολλές χώρες της Ευρώπης, στις ΗΠΑ και στην Αυστραλία, δίνουν πλέον μεγάλη σημασία στον καλό εξαερισμό των χώρων. Συνειδητοποιούν όλο και πιο πολύ τη σημασία που έχει ο τακτικός και επαρκής αερισμός των χώρων, καθώς και η ποιότητα του αέρα, όχι μόνο για την αποφυγή της διασποράς της COVID-19 και άλλων λοιμώξεων με αερογενή μετάδοση, αλλά και για την ευεξία και την καλή υγεία των πολιτών γενικότερα. Είναι άλλωστε γνωστό ότι οι εργαζόμενοι, οι μαθητές, οι φοιτητές αποδίδουν πολύ καλύτερα σε ένα περιβάλλον με καθαρό αέρα», σημειώνει στην «Κ» ο καθηγητής Μικροβιολογίας, διευθυντής του Μικροβιολογικού Εργαστηρίου της Ιατρικής Σχολής Αθηνών και αντιπρύτανης του ΕΚΠΑ Αθανάσιος Τσακρής.
Ο καθηγητής επισημαίνει ότι «στην αρχή αυτής της πανδημίας δώσαμε μεγάλη έμφαση στο πλύσιμο των χεριών, στη χρήση αντισηπτικών και στον καθαρισμό των επιφανειών και λιγότερο στον αερισμό των χώρων. Πλέον, όμως, είναι σαφές ότι οι επιφάνειες διαδραματίζουν πολύ μικρότερο ρόλο στη μετάδοση του ιού σε σχέση με τον αέρα στους εσωτερικούς χώρους». O κορωνοϊός μεταδίδεται κυρίως μέσω του αναπνευστικού με σταγονίδια που παράγονται από την εκπνοή, την ομιλία, τον βήχα και το φτέρνισμα. Εντοπίζεται σε πολύ μικρά σταγονίδια τα οποία μπορεί να παραμείνουν αιωρούμενα σε έναν κλειστό χώρο για μεγάλο χρονικό διάστημα. Με τον σωστό εξαερισμό των χώρων, ο αέρας ανανεώνεται και με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνεται αραίωση της συγκέντρωσης των σωματιδίων. Αυτό συνεπάγεται μικρότερες πιθανότητες μετάδοσης του ιού. «Αξίζει μόνο να αναλογιστούμε ότι η πλειονότητα των γεγονότων υπερμετάδοσης έχει καταγραφεί σε εσωτερικούς χώρους, όχι σε εξωτερικούς. Αυτό που πρέπει να κάνουμε σε ό,τι αφορά την ποιότητα του αέρα, λοιπόν, είναι να δημιουργήσουμε και στους εσωτερικούς χώρους συνθήκες αντίστοιχες με εκείνες των εξωτερικών χώρων», τονίζει ο κ. Τσακρής.
«Οι επιφάνειες διαδραματίζουν πολύ μικρότερο ρόλο στη μετάδοση του ιού σε σχέση με τον αέρα στους εσωτερικούς χώρους», λέει στην «Κ» ο καθηγητής Μικροβιολογίας Αθ. Τσακρής.
Σύμφωνα με τις οδηγίες των ειδικών και του υπουργείου Υγείας, ένας εσωτερικός χώρος θα πρέπει να αερίζεται για τουλάχιστον δέκα λεπτά κάθε μία ώρα. Αυτό μπορεί εύκολα να επιτευχθεί με άνοιγμα των παραθύρων κατά τρόπο ώστε να διευκολύνεται η μεγαλύτερη δυνατή ροή και ανανέωση αέρα (π.χ. έναντι ανοίγματα). Η συχνότητα και ο χρόνος ανανέωσης πρέπει να αυξάνονται ανάλογα με τον βαθμό χρήσης του χώρου, ενώ ιδανικά θα πρέπει να είναι μονίμως ανοιχτό κάποιο παράθυρο ή εξωτερική πόρτα. Ενδεικτικά στις οδηγίες του υπουργείου Υγείας αναφέρεται ότι σε έναν χώρο με όγκο 80 κυβικά μέτρα όπου βρίσκονται δύο άτομα θα πρέπει να ανανεώνεται ο αέρας τουλάχιστον ανά μία ώρα, ενώ σε έναν χώρο με όγκο 1.000 κυβικά μέτρα και 50 παριστάμενους ο αέρας θα πρέπει να ανανεώνεται κάθε μισή ώρα.
Οπως αναφέρει ο κ. Τσακρής, «για χώρους επαγγελματικούς, μεγάλα καταστήματα, αλλά και για σχολικές μονάδες όπου δεν είναι εφικτός ο επαρκής φυσικός αερισμός των χώρων θα πρέπει να χρησιμοποιούνται μηχανικά συστήματα καθαρισμού, ανανέωσης και κυκλοφορίας του αέρα. Ενα χρήσιμο εργαλείο είναι και οι μετρητές διοξειδίου του άνθρακα που μπορούν να δείξουν εάν ένας χώρος δεν αερίζεται σωστά και με βάση αυτή την ένδειξη να ληφθούν μέτρα».
Το στοίχημα
Ο καθαρός αέρας στους εσωτερικούς χώρους είναι ένα στοίχημα στο οποίο επενδύουν πλέον πολλές χώρες. «Στις ΗΠΑ η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει εξαγγείλει πρόγραμμα κόστους πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων για τη διασφάλιση της ποιότητας του αέρα σε δημόσια κτίρια (σχολεία, πανεπιστήμια, δημόσιες υπηρεσίες) και για την ενημέρωση των πολιτών. Θεωρούμε ως δεδομένο ότι το νερό που πίνουμε πρέπει να είναι καθαρό, και το διασφαλίζουμε με καθαρισμό, χλωρίωση και εντατικούς ελέγχους, ωστόσο για τον αέρα που αναπνέουμε στους εσωτερικούς χώρους δεν έχουμε κάνει αρκετά. Τώρα, με αφορμή την COVID-19, θα πρέπει να υπολογίζουμε –ως πολιτεία και ως πολίτες– και την παράμετρο του καθαρού αέρα στις προσπάθειες διασφάλισης της δημόσιας υγείας», επισημαίνει ο κ. Τσακρής.
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr
