Οι ασθενείς που όταν νόσησαν από την COVID-19 εκδήλωσαν περισσότερα από πέντε συμπτώματα της νόσου έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να παρουσιάσουν το σύνδρομο της long COVID. Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις των ειδικών επιστημόνων για τη long COVID, υποψήφιοι να εμφανίσουν το σύνδρομο είναι ασθενείς αυξημένης ηλικίας, παχύσαρκα άτομα, γυναίκες, ασθενείς με ιστορικό άσθματος και ασθενείς που εμφάνισαν μεγάλο αριθμό συμπτωμάτων κατά τη διάρκεια της οξείας φάσης της COVID-19. «Ούτε τα παιδιά είναι προφυλαγμένα. Μπορεί να κάνουν long COVID και μάλιστα σε όχι μικρό ποσοστό», ανέφερε η καθηγήτρια Πνευμονολογίας και Εντατικής Θεραπείας, διευθύντρια της Α΄ Κλινικής Εντατικής Θεραπείας του ΕΚΠΑ στο νοσοκομείο «Ευαγγελισμός» Αναστασία Κοτανίδου, στη διάρκεια πρόσφατης επιστημονικής εκδήλωσης του ΕΚΠΑ «Θεραπευτικές εξελίξεις 2022».
Οπως ανέφερε η καθηγήτρια, ακόμη και όταν σταματήσει η πανδημία θα ακούμε για αρκετό καιρό για το long COVID σύνδρομο, όπως έχει οριστεί οποιοδήποτε σύμπτωμα επιμένει μετά την πάροδο 12 εβδομάδων από τη διάγνωση της COVID-19 και για το οποίο δεν υπάρχει κάποια εναλλακτική διάγνωση. Η συχνότητα του συνδρόμου έχει αναφερθεί σε διαφορετικές μελέτες από 2% έως και 30% των ασθενών που έχουν προσβληθεί από τον ιό, ενώ εκτιμάται ότι τρεις στους τέσσερις ασθενείς που χρειάστηκε να νοσηλευθούν λόγω της COVID-19 εμφανίζουν τουλάχιστον ένα σύμπτωμα που επιμένει έξι μήνες μετά την οξεία φάση της νόσου, με συχνότερο την κόπωση. Για τα παιδιά υπάρχουν μελέτες που αναφέρουν ότι το σύνδρομο παρατηρείται στο 15% των ατόμων 12 έως 16 ετών. «Η παθοφυσιολογία του συνδρόμου είναι ακόμη άγνωστη. Ενοχοποιείται η φλεγμονή, όμως δεν υπάρχει σαφής παθοφυσιολογική εξήγηση. Τα συμπτώματα είναι άπειρα», σημείωσε η κ. Κοτανίδου και πρόσθεσε: «Συνήθως δεν βρίσκουμε παθολογία. Οι εξετάσεις δεν δείχνουν κάτι. Η πρόγνωση είναι αβέβαιη. Δεν ξέρουμε πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση της υγείας των ασθενών». Η καθηγήτρια αναφέρθηκε και σε μεγάλη πολυκεντρική μελέτη σε 56 χώρες και σε περισσότερους από 3.500 ασθενείς με long COVID. Στη μελέτη καταγράφηκαν 205 συμπτώματα long COVID. Tο 70% των συμμετεχόντων εμφάνιζε περισσότερα από εννέα συμπτώματα της πάθησης. Τα συχνότερα ήταν καταβολή-κόπωση, γνωσιακές διαταραχές και αδιαθεσία σε προσπάθεια. Παράλληλα, τουλάχιστον τρεις μελέτες έχουν δείξει ότι ο εμβολιασμός μειώνει το ποσοστό των ασθενών με COVID-19.
«επιρρεπείς» είναι και ασθενείς αυξημένης ηλικίας, παχύσαρκα άτομα, γυναίκες και όσοι έχουν ιστορικό άσθματος.
Η κυρία Κοτανίδου τόνισε ότι οι ασθενείς που νοσηλεύθηκαν με COVID-19 πρέπει ένα μήνα μετά να εξετάζονται από γιατρό, ενώ όσοι ανέρρωσαν από COVID-19 θα πρέπει να υποβάλλονται σε επανέλεγχο τρεις μήνες μετά τη διάγνωση και να απευθύνονται με το παραμικρό σύμπτωμα σε ειδικό γιατρό, όπως είναι οι γιατροί των ιατρείων long COVID. Και κατέληξε: «Να μη θεωρούμε ότι τους ασθενείς που έχουν περάσει την COVID-19 και αναφέρουν συμπτώματα πρέπει να τους παραπέμψουμε σε ψυχίατρο. Πρέπει να τους πιστέψουμε. Το ότι δεν υπάρχει εξέταση που να επιβεβαιώνει τα συμπτώματα δεν σημαίνει ότι λένε ψέματα. Πρέπει οπωσδήποτε να τους βοηθήσουμε, γιατί είναι πολύ επίπονα αυτά που βιώνουν».
Εν τω μεταξύ, 63 επιπλέον θάνατοι ασθενών με COVID-19 καταγράφηκαν χθες στη χώρα μας. O αριθμός των νέων λοιμώξεων ήταν 3.868, σε σύνολο μόλις 54.593 PCR και rapid τεστ (ποσοστό θετικότητας 7,1%). Ο αριθμός των ασθενών που νοσηλεύονται διασωληνωμένοι ήταν χθες 307, ενώ δηλώθηκαν και 170 νέες εισαγωγές ασθενών στα νοσοκομεία της επικράτειας.
«Αγνωστη» οξεία ηπατίτιδα
Την προσοχή των κλινικών γιατρών για τον έγκαιρο εντοπισμό παιδιών που παρουσιάζουν ηπατίτιδα χωρίς σαφή αιτιολογία εφιστά ο ΕΟΔΥ. Τις τελευταίες εβδομάδες, έχει παρατηρηθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο ασυνήθιστα μεγάλος αριθμός περιπτώσεων ηπατίτιδας σε παιδιά, όπου δεν απομονώθηκε ιός ηπατίτιδας. Σε κάποιες περιπτώσεις έχει εντοπιστεί ιός SARS-CoV-2 και/ή αδενοϊός χωρίς να έχει αποσαφηνιστεί εάν σχετίζονται με την ηπατίτιδα. Το σύνδρομο εμφανίζεται σε παιδιά ηλικίας έως 16 ετών και περιλαμβάνει σοβαρή οξεία ηπατίτιδα με αξιοσημείωτα αυξημένες τρανσαμινάνσες, συχνά με ίκτερο. Σε παιδιά έως 10 ετών συχνά παρατηρήθηκαν γαστρεντερικά συμπτώματα, που προηγήθηκαν του ίκτερου. Εως τις 08/4 είχαν εντοπιστεί 74 κρούσματα στο Ην. Βασίλειο, ενώ έξι παιδιά υποβλήθηκαν σε μεταμόσχευση ήπατος. Περιστατικά αναφέρθηκαν και σε Ιρλανδία (5), Ισπανία (3), Ολλανδία (4), ΗΠΑ (9).
