Το πρώτο κουδούνι ηχεί σήμερα στα σχολεία, όμως εκατοντάδες εκπαιδευτικοί αντί να προετοιμάζονται για τη διδακτέα ύλη, εκλιπαρούν για ένα κατάλυμα, ει δυνατόν με παράθυρο, νεροχύτη, θέρμανση και ντουζιέρα με κουρτίνα.
Από τις αρχές Σεπτεμβρίου που γνωστοποιήθηκαν οι τοποθετήσεις ξεκίνησε η εβδομάδα των «παθών» τους. Με μισθούς από 736 έως 885 ευρώ καλούνται στις τουριστικές περιοχές να πληρώσουν ενοίκια από τα 400 ευρώ και άνω. «Δυσμενείς» τοποθετήσεις, επομένως, θεωρούνται πλέον οι Κυκλάδες, οι οποίες ακόμα βουλιάζουν από τουρίστες, που «επισκιάζουν» τους άρτι αφιχθέντες δημοσίους υπαλλήλους. Η άνοδος, ωστόσο, στα μισθώματα καθιστά και άλλους προορισμούς απλησίαστους. «Να είναι καλά η μαμά και ο μπαμπάς», λένε οι νεότεροι, ενώ όσοι έχουν κάνει δική τους οικογένεια άλλοτε δεν παρουσιάζονται και άλλοτε επιλέγουν ένα εξίσου δαπανηρό «aller retour».
Από την Καστοριά ξεκίνησε για τη Σαντορίνη η ψυχολόγος Αναστασία Τακαντζιά, που θα εξυπηρετεί τις ανάγκες πέντε σχολείων. «Εκανα αμέτρητα τηλεφωνήματα, οι περισσότεροι ιδιοκτήτες μου έλεγαν να τους ξαναπάρω τον Νοέμβριο». Το πρώτο σπίτι που βλέπει η 27χρονη είναι χωρίς παράθυρο και με πολλή υγρασία. «Το ενοίκιο ήταν 600 ευρώ, οπότε σκεφθήκαμε με μια συνάδελφο να συγκατοικήσουμε, πράγμα μάλλον δύσκολο γιατί ο χώρος ήταν ενιαίος». Το οίκημα προοριζόταν για πλήρη ανακαίνιση, ωστόσο η ιδιοκτήτρια έκρινε ότι ήταν κατάλληλο για να μείνουν οι δύο νεαρές γυναίκες. Η Αναστασία θεωρεί ότι στάθηκε τυχερή, γιατί τελικά θα μείνει έναντι 280 ευρώ σε δωμάτιο ξενοδοχείου, από τα τέλη του μήνα. Αλλοι μένουν στο Ι.Χ. τους ή σε κάμπινγκ, ενώ πολλοί συγκατοικούν περιμένοντας να χειμωνιάσει για να αδειάσει κάποιο διαμέρισμα. Υπάρχουν σπιτονοικοκύρηδες που τονίζουν ότι τα σπίτια τους είναι «μόνο για κοπέλες», άλλοι κλείνουν απευθείας το τηλέφωνο όταν ακούνε ότι ο ενδιαφερόμενος είναι εκπαιδευτικός, «κάποιος αντιπρότεινε για να ρίξει το ενοίκιο από τα 500 ευρώ να του πουλήσει μια δασκάλα παλιά, προσωπικά της αντικείμενα». Χάρη στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης οι εκπαιδευτικοί προσπαθούν να αλληλοβοηθηθούν. «Κάποια στιγμή προτάθηκε να αποχωρήσουμε όλοι από τη Σαντορίνη, αλλά τελικά δεν βρήκαμε το σθένος να το κάνουμε, γιατί θα ακυρώναμε προσπάθειες και αναμονές ετών», σχολιάζει άλλος.
Κάποιοι μένουν στο Ι.Χ. τους ή σε κάμπινγκ, περιμένοντας να χειμωνιάσει για να αδειάσει κάποιο διαμέρισμα.
Το ζητούμενο, βέβαια, δεν είναι μόνο το ενοίκιο αυτό καθαυτό, αλλά συνολικά το κόστος ζωής και τα ναύλα. «Αποφάσισα να μην παρουσιαστώ ως αναπληρώτρια στη Μύκονο, γιατί δεν έχω την οικονομική δυνατότητα», λέει στην «Κ» η Παναγιώτα Βούσουλα, νηπιαγωγός από την Αντίπαρο. «Την προηγούμενη χρονιά πήγα στην Ιο αφήνοντας πίσω μου δύο μικρά παιδιά, αυτή τη φορά σκόπευα να μετακομίσω μαζί τους και με τη μητέρα μου, όμως κάτι τέτοιο στη Μύκονο κοστίζει πανάκριβα». Η ίδια ήλπιζε να βρεθεί στην Πάρο, όπου άλλες νηπιαγωγοί παλεύουν για να βρουν σπίτι. «Δεν υπάρχει πλέον νομοθετικά η δυνατότητα “βελτίωσης θέσης”, ούτε συνυπολογίζεται η εντοπιότητα».
Φόρτωσε όλα τα πράγματά της στο αυτοκίνητο η 31χρονη Ιωάννα Χονδρού και μαζί με τη μητέρα της έφυγαν… ανυποψίαστες για τη Μύκονο. «Οταν παρουσιάστηκα για να κάνω την πράξη ανάληψης υπηρεσίας στο σχολείο, ενημερώθηκα ότι η θέση μου ήταν άνευ αντικειμένου, καθώς θα εργαζόμουν στο διευρυμένο ωράριο, για το οποίο οι γονείς δεν έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον». Εκτοτε η Ιωάννα παραμένει εγκλωβισμένη στο κοσμοπολίτικο νησί, περιμένοντας να ξεκαθαρίσει το τοπίο και πληρώνοντας 100 ευρώ την ημέρα στο ξενοδοχείο.
Δεν είναι, ωστόσο, πιο εύκολη η εγκατάσταση σε μέρη λιγότερο προβεβλημένα. «Τα ενοίκια στην περιοχή μας, που εσχάτως έχει γίνει χειμερινός τουριστικός προορισμός, έχουν ανέβει πολύ λόγω Airbnb» αναφέρει διευθύντρια σχολικής μονάδας στην Αρκαδία. «Δεν μπορεί κανείς να βρει σπίτι με λιγότερο από 300-350 ευρώ». Τα τελευταία χρόνια έχουν αναγκαστεί εκπαιδευτικοί με οικογένεια αντί να μετακομίσουν εκεί, να πηγαινοέρχονται με ΚΤΕΛ από άλλους νομούς της Πελοποννήσου. «Ξυπνούν από τις 4 το πρωί, είναι εξαντλημένοι και κατάκοποι όλη τη σχολική χρονιά». Οι ενδιαφερόμενοι στρέφουν το βλέμμα τους προς την τοπική αυτοδιοίκηση. «Εμείς ως δήμος αξιοποιήσαμε τη δυνατότητα που μας έδωσε ο νόμος το 2017», αναφέρει από την πλευρά του ο δήμαρχος Μυκόνου Κώστας Κουκάς, «από δικούς μας πόρους δίναμε βοήθημα 1.200 ευρώ στους εκπαιδευτικούς, μια δυνατότητα που δεν έχουμε πλέον, γιατί τώρα η οδηγία του υπουργείου Εσωτερικών είναι το βοήθημα να είναι μόνο σε είδος, κάτι που παλεύουμε μέσω ΚΕΔΕ να αλλάξουμε». Στη Μύκονο λειτουργεί ένας δημοτικός κοιτώνας για εκπαιδευτικούς, χωρητικότητας 25 ατόμων, ενώ ένα άλλο οίκημα έχει παραχωρηθεί από ιδιώτη στους διδάσκοντες στο γυμνάσιο της Ανω Μεράς. «Δεν μπορούμε να πιέσουμε τους ντόπιους να παραχωρήσουν σπίτια, είναι προσωπική απόφαση», απαντάει στο εύλογο ερώτημα ο δήμαρχος. Αντίθετα, στη Λευκάδα η τοπική κοινωνία πήρε το… μήνυμα. Σύμφωνα με ανακοίνωση του δήμου, πάνω από 60 καταλύματα διατίθενται στους εκπαιδευτικούς. Ανάλογα μέτρα στήριξης επεξεργάζεται και η κυβέρνηση, για να διευκολύνει τη μετεγκατάσταση και να δώσει κίνητρα στους εκπαιδευτικούς («Κ», 3/9/2022).