Ερχονται στην Ελλάδα ειδικά σκυλιά για την αποφυγή ανεπιθύμητων εμφανίσεων της καφέ αρκούδας. Πρόκειται για τους περίφημους σκύλους Καρελίας, ένα είδος που πήρε το όνομά του από την περιοχή στα σύνορα Ρωσίας – Φινλανδίας, απ’ όπου έλκει την καταγωγή του. Τα λεγόμενα και «αρκουδόσκυλα», γιατί μπορούν και τα βάζουν με τις αρκούδες, δεν εισάγονται στην Ελλάδα από κάποιους εχθρούς της αρκούδας, αλλά απεναντίας από φίλους της άγριας ζωής και στο πλαίσιο του έργου LIFE ARCPROM, που έχει ως στόχο τη βελτίωση των όρων συνύπαρξης της καφέ αρκούδας και του ανθρώπου σε τρία εθνικά πάρκα της Ελλάδας (Πρεσπών, Βόρειας Πίνδου, Οροσειράς Ροδόπης) και σε ένα της Ιταλίας (Majella).
Ο στόχος
Η καφέ αρκούδα (Ursus arctos) είναι ένα είδος που απειλείται με εξαφάνιση και χαρακτηρίζεται «είδος προτεραιότητας», όντας απόλυτα προστατευόμενο από την ευρωπαϊκή νομοθεσία, αναφέρει η περιβαλλοντική οργάνωση «Καλλιστώ», που υλοποιεί το έργο στην Ελλάδα. «Στόχος μας είναι η προστασία της καφέ αρκούδας και γι’ αυτό θέλουμε να βελτιώσουμε τις συνθήκες συνύπαρξης με τους πληθυσμούς των περιοχών, ειδικά με τους κτηνοτρόφους και τους αγρότες. Επιδιώκουμε να αντιμετωπίσουμε τα φαινόμενα προσέγγισης της αρκούδας σε κατοικημένες περιοχές και να ελαχιστοποιήσουμε και εξαλείψουμε τις παράνομες πρακτικές, όπως τη χρήση των δηλητηριασμένων δολωμάτων», λέει στην «Κ» ο κ. Γιώργος Θεοδωρίδης, εκπρόσωπος επικοινωνίας της «Καλλιστώ». Ανάμεσα στα μέτρα που υλοποιεί το έργο είναι η εφαρμογή αποτελεσματικών μέτρων πρόληψης ζημιών από τα μεγάλα σαρκοφάγα στη γεωργική οικονομία, όπως οι ηλεκτροφόρες περιφράξεις, οι ειδικοί κάδοι απορριμμάτων (που δεν μπορούν να ανοίξουν τα άγρια ζώα) και τα σκυλιά φύλαξης κοπαδιών.
Στο πλαίσιο του ARCPROM η περιβαλλοντική οργάνωση χορηγεί τριών ειδών σκυλιά. «Κατ’ αρχάς είναι τα τσοπανόσκυλα, απαραίτητα για την προστασία των κοπαδιών. Υπάρχουν επίσης τα ονομαζόμενα φολόσκυλα, τα οποία είναι εκπαιδευμένα έτσι ώστε να εντοπίζουν τις φόλες και να ειδοποιούν τον χειριστή τους να τις απομακρύνει. Η τρίτη κατηγορία είναι τα λεγόμενα αρκουδόσκυλα, τα γνωστά σκυλιά Καρελίας, τα οποία είναι εκπαιδευμένα να αντιμετωπίζουν αρκούδες και με την παρουσία τους αποθαρρύνουν τα άγρια ζώα από το να πλησιάζουν κοντά σε κοπάδια, κατοικίες ή άλλες ανθρώπινες εγκαταστάσεις», εξηγεί ο κ. Θεοδωρίδης.
Τα «αρκουδόσκυλα», αρωγοί στη συνύπαρξη ανθρώπου και καφέ αρκούδας – «Επιδιώκουμε να ελαχιστοποιήσουμε τη χρήση των δηλητηριασμένων δολωμάτων», λέει στην «Κ» ο εκπρόσωπος της «Καλλιστώ».
Παρόμοιες δράσεις έχουν μεγάλη σημασία, καθώς ειδικά το τελευταίο διάστημα έχει παρουσιαστεί αύξηση και της θανάτωσης αρκούδων με πυροβολισμούς και της χρήσης δηλητηριασμένων δολωμάτων. «Πραγματοποιούμε σεμινάρια στους ανθρώπους που δουλεύουν στα πάρκα, καθώς και σε δασικούς υπαλλήλους. Είναι σημαντικό να μάθουμε όλοι πώς θα συνυπάρχουμε με τις αρκούδες», σημειώνει ο εκπρόσωπος της «Καλλιστώ».
Η περιβαλλοντική οργάνωση έχει επίσης διαμορφώσει το σήμα «Προϊόντα φιλικά προς τις αρκούδες» («Bear Friendly Products»), το οποίο απονέμει σε αγρότες ή επαγγελματίες που ακολουθούν μεθόδους που δεν επιβαρύνουν τη φύση ή βοηθούν τη συνύπαρξη με τις αρκούδες. «Για παράδειγμα, ένας μελισσοκόμος που θα αφήσει μια κυψέλη έξω από την ηλεκτροφόρα περίφραξη για τις αρκούδες ανήκει σε αυτή την κατηγορία. Οπως και μια αγροτουριστική μονάδα που κάνει σωστή χρήση των αποβλήτων της και δεν ρυπαίνει το έδαφος και τα νερά», μας λέει ο κ. Θεοδωρίδης.
Συνεργασία
Μια πλευρά που αναδεικνύεται ειδικά από την «Καλλιστώ» και στο πλαίσιο του προγράμματος της «Ευρωπαϊκής Πράσινης Ζώνης» είναι η προώθηση της διασυνοριακής συνεργασίας. Η άγρια ζωή δεν σταματά σε σύνορα, ούτε η προστασία της φύσης. Από αυτή την άποψη ήταν σημαντική η ημερίδα που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Παρασκευή στο Παρανέστι Δράμας, με αντικείμενο την ανάδειξη της αξίας της βιοποικιλότητας και της διασυνοριακής συνεργασίας στην οροσειρά της Ροδόπης. Στην ημερίδα συμμετείχαν και δύο εκπρόσωποι της οργάνωσης Ενωση Πάρκων Βουλγαρίας, που συμβάλλουν στην αναβάθμιση των πάρκων της γειτονικής χώρας.
