Το ένα τρίτο των συναλλαγών ακινήτων στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια οφείλεται στις αγορές που γίνονται για την απόκτηση της Golden Visa. Μάλιστα πολλά ακίνητα αγοράζονται σε διπλάσιες έως και τριπλάσιες τιμές προκειμένου να «πιάσουν» το κατώτερο όριο επένδυσης των 250.000 ευρώ. Αυτά επισημαίνει ανάλυση του Ινστιτούτου Eteron για την επίδραση της Golden Visa στο πρόβλημα κατοικίας, επισημαίνοντας ότι το νέο όριο των 500.000 ευρώ –που δεν έχει ακόμα διευκρινιστεί πώς θα εφαρμοστεί– δεν είναι απαραίτητο ότι θα ανακουφίσει τις επιπτώσεις του μέτρου στην αγορά κατοικίας.
Η «ακτινογραφία» του προγράμματος Golden Visa στη χώρα μας δημοσιοποιήθηκε χθες από το Ινστιτούτο Eteron, με συντάκτρια την Κορίνα Πετρίδη. Οπως επισημαίνει το Eteron:
– Σε πέντε χρόνια εφαρμογής του προγράμματος (2014-2019) η Ελλάδα ενέκρινε το 20% των Golden Visas στην Ευρωπαϊκή Ενωση (7.563) και έφερε το 10% των συνολικών εσόδων (1,89 δισ. ευρώ). Αιτία είναι ότι μέχρι πρότινος η Ελλάδα παρείχε μία από τις φθηνότερες Golden Visas στην Ε.Ε.
– Σύμφωνα με πρόσφατη (2021) μελέτη επιστημόνων από το LSE και το Harvard, το 2018 το πρόγραμμα απέφερε στην Ελλάδα 470 εκατ. ευρώ. «Το νούμερο αυτό δεν θα είχε από μόνο του μεγάλη αξία αν δεν αποτελούσε σημαντικό ποσοστό των συνολικών συναλλαγών της αγοράς ακινήτων στη χώρα. Συγκεκριμένα υπολογίζεται ότι το ίδιο έτος τα έσοδα της αγοράς ακινήτων ανήλθαν σε 1,3 δισεκατομμύριο, εκ των οποίων τα 655 εκατομμύρια προέκυψαν από ξένους επενδυτές. Ποσοστιαία αυτό σημαίνει ότι το πρόγραμμα Golden Visa απέφερε το 36% των εσόδων στην εγχώρια αγορά ακινήτων και το 72% των ξένων επενδύσεων στον συγκεκριμένο κλάδο», εκτιμούν οι συντάκτες της μελέτης (Kristin Surak, Yusuke Tsuzuki).
Η αύξηση του κατώτατου ορίου στις 500.000 ευρώ πρέπει να συνοδευθεί από κριτήρια, ειδάλλως θα οδηγήσει στην αγορά περισσότερων ακινήτων, εκτιμά το Eteron.
– Η πλειονότητα των επενδυτών μέσω του συγκεκριμένου προγράμματος στη χώρα μας είναι κινεζικής υπηκοότητας. Ακολουθούν Τουρκία (6%), Ρωσία (5%), Λίβανος (4%) και Αίγυπτος (3%).
– Ανάλυση 300 συμβολαίων Golden Visa στο κέντρο της Αθήνας μεταξύ μεσιτικών εταιρειών και Κινέζων επενδυτών το διάστημα 2017-2019 έδειξε ότι η συντριπτική πλειονότητα των ακινήτων αγοράστηκε σε διπλάσια και τριπλάσια τιμή από την αντίστοιχη αντικειμενική αξία. «Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ακίνητα αντικειμενικής αξίας 50.000 και 100.000 ευρώ αγοράστηκαν από Κινέζους επενδυτές/τριες πολύ ακριβότερα, προκειμένου να «πιάσουν» το κατώφλι των 250.000 ευρώ, πιθανότατα ασκώντας αυξητικές πιέσεις στις τιμές των ακινήτων», αναφέρεται στην ανάλυση του Eteron.
Αλλά δεν είναι μόνο το όριο των 250.000 ευρώ (που συχνά «πιάνεται» πλασματικά) που επηρεάζει την αγορά, αλλά και το πλήθος των αγορών. «Το γεγονός ότι πάνω από το 1/3 των συναλλαγών ακίνητης περιουσίας στην Ελλάδα οφείλεται στις συναλλαγές που γίνονται για Golden Visa δείχνει έναν πολύ σημαντικό βαθμό εξάρτησης των πρώτων στην επενδυτική αυτή λογική. Εύκολα θα μπορούσαμε να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι οι επενδύσεις για Golden Visa είναι καθοριστικές στις εξελίξεις στην αγορά ακινήτων και στην αύξηση των τιμών των τελευταίων που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια», αναφέρει η κ. Πετρίδη.
Οπως εκτιμά το Eteron, η πρόσφατα εξαγγελθείσα αύξηση του ορίου επένδυσης στις 500.000 ευρώ μπορεί στην πράξη να αποδειχθεί ανεπαρκής, καθώς ενδέχεται απλώς να οδηγήσει σε αύξηση των αγορών ακινήτων, αφού το όριο λειτουργεί αθροιστικά (δεν είναι απαραίτητο να αγοραστεί μόνο ένα ακίνητο άνω των 500.000 ευρώ).
Οι αριθμοί
20% των αιτήσεων για Golden Visa στην Ευρωπαϊκή Ενωση έγινε στην Ελλάδα.
470 εκατομμύρια έφερε η «Χρυσή Βίζα» στην Ελλάδα το 2018. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο 36% των εσόδων από την εγχώρια αγορά ακινήτων εκείνη τη χρονιά.
66% των Golden Visas στην Ελλάδα δόθηκε σε υπηκόους Κίνας. Ακολουθούν Τουρκία (6%), Ρωσία (5%), Λίβανος (4%) και Αίγυπτος (3%). Από τον Φεβρουάριο η έκδοση και ανανέωση αδειών διαμονής επενδυτικού σκοπού πολιτών της Ρωσίας ανεστάλη και στην Ελλάδα.
