Ο Αδριανός Γολέμης δεν έπαψε ποτέ να έχει το βλέμμα του στραμμένο προς τα άστρα. Ακόμη κι αν δεν υπάρχει κάποιο προκαθορισμένο μονοπάτι που να εξασφαλίζει καριέρα αστροναύτη, όλα τα προηγούμενα βήματά του μοιάζει να έχουν συντονιστεί προς αυτή την κατεύθυνση. Το βιογραφικό του περιλαμβάνει ένα χρόνο παραμονής σε συνθήκες απομόνωσης σε επιστημονική βάση στην Ανταρκτική, μια επιλογή στην τελική λίστα υποψηφίων για προσομοίωση επανδρωμένης αποστολής στον Αρη, ενώ ως γιατρός ήταν ένας από τους συνδέσμους του Γάλλου αστροναύτη Τομά Πεσκέ με τη Γη. Σύντομα θα μάθει εάν θα έρθει κάποτε και η δική του σειρά να βρεθεί στο Διάστημα.
Εχοντας ολοκληρώσει επιτυχώς τα απαιτητικά στάδια συνεντεύξεων, ιατρικών εξετάσεων και άλλων δοκιμασιών, ο 35χρονος Ελληνας γιατρός βρίσκεται πλέον στους φιναλίστ για την επιλογή αστροναυτών του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA). «Είναι ένα όνειρό μου και δεν το πέταξα ποτέ μακριά», λέει στην «Κ». «Δεν το θεώρησα ποτέ αδύνατο, δεν το έβαλα στη σφαίρα του μυθικού. Θεώρησα ότι ήταν κάτι που θέλει προσπάθεια και αν τα κάνω σωστά ίσως έχω μια ευκαιρία».
Στο κάλεσμα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος ανταποκρίθηκαν αρχικά 22.523 ενδιαφερόμενοι (μεταξύ αυτών και 281 Ελληνες). Στη δεύτερη φάση προχώρησαν, έπειτα από προσεκτική διαλογή, 1.361 υποψήφιοι, στους οποίους υπήρχαν τότε και 22 άτομα από τη χώρα μας. Για πρώτη φορά συμμετέχουν στη διαδικασία και άνθρωποι με αναπηρίες, με 257 αιτήσεις στην αρχική φάση. Ο κ. Γολέμης έφτασε στο έκτο και τελικό στάδιο της διαδικασίας και κλήθηκε σε συνέντευξη στις αρχές Οκτωβρίου με τον γενικό διευθυντή της ESA. Η απόφαση αναμένεται να βγει στα τέλη Νοεμβρίου. Πέρα από το προφίλ του κάθε υποψηφίου στην τελική επιλογή συνήθως παίζει ρόλο και η οικονομική επένδυση που κάνει κάθε χώρα στα ανταποδοτικά προγράμματα έρευνας και τεχνολογίας του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος. Ο κ. Γολέμης σπούδασε Ιατρική στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και ολοκλήρωσε το μεταπτυχιακό του στο Διεθνές Πανεπιστήμιο του Διαστήματος στο Στρασβούργο. Το 2019 ανέλαβε δεύτερος γιατρός στην αποστολή του Ιταλού αστροναύτη Λούκα Παρμιτάνο και έπειτα είχε τον ρόλο του πρώτου γιατρού στην αποστολή του Γάλλου Τομά Πεσκέ. Μιλώντας στην «Κ» από τη Γαλλία, όπου αυτό το διάστημα απασχολείται στο παθολογικό τμήμα του νοσοκομείου Foch, περιγράφει βήμα προς βήμα τη διαδικασία επιλογής.
Τα βήματα της διαδικασίας
«Δεν το θεώρησα αδύνατο, δεν το έβαλα στη σφαίρα του μυθικού. Θεώρησα ότι ήταν κάτι που θέλει προσπάθεια και αν τα κάνω σωστά ίσως έχω μια ευκαιρία», λέει στην «Κ» ο Αδριανός Γολέμης για το διαστημικό του όνειρο.
Σύμφωνα με τα κριτήρια που είχαν τεθεί, οι υποψήφιοι έπρεπε να έχουν ύψος μεταξύ 1,50- 1,90 μ. για να χωρέσουν στις διαστημικές στολές και στα οχήματα, καθώς και ακουστική ικανότητα 25 ντεσιμπέλ ή καλύτερη σε κάθε αυτί. Αρχικά έπρεπε να καταθέσουν ένα σχολαστικό βιογραφικό και να απαντήσουν ηλεκτρονικά σε ερωτήσεις που σκοπό είχαν να σκιαγραφήσουν το προφίλ τους. Επρεπε μεταξύ άλλων να δηλώσουν εάν θα μπορούσαν να ζήσουν σε απομόνωση.
Το επόμενο στάδιο της επιλογής πραγματοποιήθηκε στο Αμβούργο. Εκεί πέρασαν από γνωσιακά τεστ, εξετάστηκαν στα μαθηματικά, στη φυσική και στη λύση προβλημάτων. Πραγματοποίησαν τεστ μνήμης, στα οποία άκουγαν αντίστροφα μία ακολουθία αριθμών και έπρεπε να την ανακαλέσουν, ή έπρεπε να αντιστοιχήσουν συγκεκριμένα σύμβολα με γράμματα. «Μου έκανε εντύπωση πώς το μυαλό προσαρμόζεται και όσο προχωράει η δοκιμασία υπάρχει βελτίωση», παρατηρεί ο κ. Γολέμης.
Οσοι πέρασαν στο τρίτο στάδιο πήραν μέρος σε ομαδικά τεστ στην Κολωνία. «Σκοπός ήταν να δείξεις πώς μπορείς να συνεργαστείς με άλλα άτομα που γνώριζες εκείνη τη στιγμή. Επρεπε είτε να δείξεις ηγετικά προσόντα και να καθοδηγήσεις την ομάδα όταν προέκυπτε η ανάγκη, είτε να κάνεις πίσω και να ακολουθήσεις τους άλλους εάν είχαν να προτείνουν καλύτερη λύση σε ένα πρόβλημα», λέει. Ακολούθησε συνέντευξή τους με εν ενεργεία αστροναύτη, ενώ ένα από τα σενάρια στο οποίο έπρεπε να απαντήσουν ήταν πώς θα αντιδρούσαν σε περίπτωση απροόπτου στο Διάστημα. Τι θα έκαναν, για παράδειγμα, εάν σε έναν διαστημικό περίπατο κάποιος συνάδελφός τους είχε ξεχάσει να ασφαλίσει τα εργαλεία για μια επισκευή και αυτά χάνονταν; Θα στρέφονταν κατά του αστροναύτη που έκανε το λάθος ρισκάροντας να διαταράξουν το κλίμα συνεργασίας που πρέπει να επικρατεί στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, ή θα αναζητούσαν άλλη, πιο συμβιβαστική λύση;
Το τέταρτο στάδιο περιελάμβανε λεπτομερή ιατρικό και ψυχιατρικό έλεγχο που κράτησε μία εβδομάδα. Τους υπέβαλαν σε δερματολογικές, νευρολογικές, καρδιολογικές και οφθαλμολογικές εξετάσεις. Εκαναν τεστ κοπώσεως, ακοής και όσφρησης. «Και υγιής να νιώθεις, ανησυχείς εκείνη τη στιγμή μήπως βρεθεί κάποιο αθώο εύρημα που μπορεί να σου στερήσει το όνειρο», παρατηρεί ο κ. Γολέμης. Ακολούθησαν εντατικές συνεντεύξεις στις οποίες κρίθηκαν μεταξύ άλλων και οι ικανότητές τους στη διαχείριση των ΜΜΕ, ένας αστροναύτης άλλωστε θα χρειαστεί να ανταποκριθεί σε αρκετά δημοσιογραφικά αιτήματα ως «πρόσωπο» του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος.
Από όσα έχουν ανακοινωθεί μέχρι στιγμής εκτιμάται ότι θα επιλεχθούν τέσσερις νέοι αστροναύτες, ενώ θα υπάρξουν και επιλαχόντες των οποίων η πορεία της υγείας θα παρακολουθείται σε ετήσια βάση σε περίπτωση που χρειαστεί να περάσουν κάποια στιγμή στην πρώτη γραμμή. Αφού λάβουν την απαραίτητη, απαιτητική εκπαίδευση μπορεί να στελεχώσουν κάποια στιγμή τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό ή να συμμετάσχουν σε μελλοντικές αποστολές που σχεδιάζει ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος στη Σελήνη. Η περίοδος της αναμονής μέχρι την τελική απόφαση δεν αγχώνει και τόσο πολύ τον κ. Γολέμη. «Εχοντας συνεργαστεί με αστροναύτες, αυτό που μαθαίνεις είναι να εστιάζεις σε ό,τι είναι σημαντικό για εσένα σήμερα και ό,τι βρίσκεται εκτός του δικού σου ελέγχου να το βγάζεις από το βάρος της καθημερινότητας», λέει.
