Ακόμη δύο μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων, μία στη Θεσσαλονίκη και μία στη Λάρισα, δημοπρατήθηκαν στο κλείσιμο του 2022. Η πρώτη θα διαχειρίζεται το ένα τρίτο των απορριμμάτων της περιφερειακής ενότητας Θεσσαλονίκης και τα απορρίμματα της Χαλκιδικής, ενώ η δεύτερη τα απορρίμματα της περιφερειακής ενότητας Λάρισας. Αξιοσημείωτο είναι ότι και οι δύο μονάδες εντάχθηκαν στο προηγούμενο ΕΣΠΑ (2014-2020), με δυνατότητα να αποκτήσουν γραμμή και για τη διαλογή ανακυκλώσιμων ώστε να πληρούν τις απαιτήσεις χρηματοδότησης του νέου ΕΣΠΑ.
Η μεγαλύτερη από τις δύο μονάδες θα καλύπτει τον ανατολικό τομέα της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και δημοπρατήθηκε από τον συλλογικό φορέα (ΦΟΔΣΑ) των 38 δήμων της περιοχής. Η μονάδα θα δημιουργηθεί στον Δήμο Θέρμης, περίπου 6,5 χλμ. από τον ΧΥΤΑ Ταγαράδων. Η μονάδα θα καλύπτει 150.200 τόνους αποβλήτων το έτος, εκ των οποίων το μεγαλύτερο μέρος –128.200 τόνοι/έτος– θα είναι σύμμεικτα σκουπίδια (το 36% της Περιφέρειας Θεσσαλονίκης και το σύνολο της Χαλκιδικής) και 22.000 τόνοι ετησίως προδιαλεγμένα βιοαπόβλητα (από τον δήμο Θέρμης και το 65% του Δήμου Θεσσαλονίκης).
Με δεδομένη την τουριστική ανάπτυξη της Χαλκιδικής (και τις αντίστοιχες εποχικές διακυμάνσεις της παραγωγής απορριμμάτων) έχει προβλεφθεί η δυνατότητα διαχείρισης επιπλέον 15% (περίπου 10.000 τόνοι ετησίως).
Με ποιον τρόπο θα διαχειρίζεται τα σκουπίδια της περιοχής η νέα μονάδα; Σύμφωνα με τη διακήρυξη του διαγωνισμού:
– Η μονάδα θα περιλαμβάνει τεχνολογίες υψηλής ανάκτησης ανακυκλώσιμων υλικών από τα σύμμεικτα, θέτοντας τον στόχο ανάκτησης κατ’ ελάχιστον του 28% (κατά βάρος) των ανακυκλώσιμων που θα εμπεριέχονται στα σκουπίδια. Ο στόχος είναι μάλλον φιλόδοξος, καθώς καμία μονάδα στη χώρα μας έως τώρα δεν έχει ξεπεράσει το 10%-15%.
Η μεγαλύτερη μονάδα θα δημιουργηθεί στον Δήμο Θέρμης και θα διαχειρίζεται ετησίως 150.200 τόνους αποβλήτων.
– Τουλάχιστον το 10% (κατά βάρος) των απορριμμάτων θα μετατρέπεται σε απορριμματογενές καύσιμο (SRF), το οποίο στη συνέχεια θα οδηγείται σε μονάδες καύσης (λ.χ. τσιμεντοβιομηχανίες).
-– Eως το 65% των βιοαποβλήτων που περιέχονται στα κοινά σκουπίδια θα μετατρέπονται σε χαμηλής ποιότητας κομπόστ. Αντίθετα, τα προδιαλεγμένα οργανικά θα τυγχάνουν χωριστής επεξεργασίας ώστε να παράγεται κομπόστ υψηλής ποιότητας.
Τελικός στόχος είναι η ποσότητα που θάβεται να μειωθεί στο 45% αυτής που θα εισέρχεται στη μονάδα, ένας στόχος που παρουσιάζει μεγάλη απόκλιση από αυτόν που ορίζει η νομοθεσία (ταφή έως 10%). Ο διαγωνισμός έχει συνολικό προϋπολογισμό 241 εκατ. ευρώ, που περιλαμβάνει την κατασκευή της μονάδας και τη λειτουργία της για έξι χρόνια. Επίσης περιλαμβάνει (μέσω προαίρεσης) την επέκταση της μονάδας ώστε να συμπεριλάβει και μονάδα διαλογής ανακυκλώσιμων, καθώς και μονάδα ανάκτησης ενέργειας από προδιαλεγμένα οργανικά απόβλητα. Να σημειωθεί ότι η μονάδα είχε αρχικά αδειοδοτηθεί το 2011 με τη διπλάσια δυναμικότητα (350.000 τόνοι ετησίως), ωστόσο δεν προχώρησε για μια σειρά από αιτίες.
Στη Θεσσαλία
Αντίστοιχης φιλοσοφίας είναι και η μονάδα που θα εξυπηρετεί την περιφερειακή ενότητα Λάρισας. Το έργο δημοπρατήθηκε από την Περιφέρεια Θεσσαλίας και έχει προϋπολογισμό 100,2 εκατ. ευρώ. Η μονάδα θα δέχεται περίπου 62.000 τόνους σύμμεικτων απορριμμάτων και 12.500 τόνους προδιαλεγμένων οργανικών αποβλήτων ετησίως. Τα οργανικά απόβλητα, τόσο τα προδιαλεγμένα (καφέ κάδος) όσο και τα διαχωρισμένα μέσω μηχανικής διαλογής, θα υφίστανται βιολογική επεξεργασία (αναερόβια χώνευση και αερόβια κομποστοποίηση) και το παραγόμενο βιοαέριο θα αξιοποιείται προς παραγωγή ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας.
Να σημειωθεί ότι με τη δημοπράτηση της μονάδας της Λάρισας ουσιαστικά ολοκληρώνεται ο σχεδιασμός των έργων για την Περιφέρεια Θεσσαλίας, καθώς μία μονάδα (Δυτικής Θεσσαλίας) βρίσκεται υπό κατασκευή και μία (Μαγνησίας) έχει δημοπρατηθεί.
