«Ηρθαμε με τη γυναίκα μου διακοπές το 2019 και ερωτευτήκαμε το νησί», λέει στην «Κ» ο Γεσούα Κλέι από τις ΗΠΑ. Το νεαρό ζευγάρι μετακόμισε στα Χανιά το 2021 και από τότε ζει και εργάζεται εκεί. Σταδιακά όλο και περισσότεροι ψηφιακοί νομάδες (εκτός χωρών Ε.Ε.) ψηφίζουν Ελλάδα. Το 2021, δέκα άτομα κατέθεσαν σχετικό αίτημα, το 2022 ο αριθμός αυξήθηκε στα 595 άτομα, ενώ μέσα στους δύο πρώτους μήνες του 2023 ήδη έχουν καταθέσει αίτημα 70 άτομα.
Οι ψηφιακοί νομάδες ψηφίζουν Ελλάδα
Της Τάνιας Γεωργιοπούλου
Το όνειρο των διακοπών στην Ελλάδα με τις παροχές της τεχνολογίας αποκτά άλλες διαστάσεις και μπορεί να μετατραπεί σε διαμονή αρκετών μηνών ή και ετών. Το πρόγραμμα για ψηφιακούς νομάδες από τρίτες χώρες, οι οποίοι έρχονται στη χώρα για να δουλέψουν εξ αποστάσεως και καταθέτουν αίτημα ώστε να αποκτήσουν νόμιμη άδεια διαμονής, έχει ολοένα και μεγαλύτερη ανταπόκριση όπως φαίνεται από τα στοιχεία.
Το 2021, δέκα άτομα κατέθεσαν σχετικό αίτημα, το 2022 ο αριθμός των συνολικών αιτημάτων έφτασε τα 595 άτομα, ενώ μέσα στους δύο πρώτους μήνες του 2023 ήδη έχουν καταθέσει αίτημα 70 άτομα.
Οι περισσότεροι ψηφιακοί νομάδες (εκτός χωρών Ε.Ε.) στην Ελλάδα προέρχονται από τη Ρωσία, συγκεκριμένα οι 433 από τους 595 (για το 2022). Ηδη όμως και το 2023 από τους 70 που έχουν υποβάλει αίτημα και πάλι οι 48 είναι Ρώσοι. Εκτιμήσεις αναφέρουν ότι στελέχη πολυεθνικών εταιρειών διάλεξαν δι’ αυτού του τρόπου να μεταναστεύσουν μετά την έναρξη του πολέμου με την Ουκρανία ενδεχομένως και υπό τον φόβο μήπως κληθούν να συμμετάσχουν στις στρατιωτικές επιχειρήσεις.
Η δεύτερη χώρα προέλευσης ψηφιακών νομάδων είναι οι ΗΠΑ με μεγάλη ωστόσο διαφορά (53 άτομα έκαναν αίτηση το 2022) και τρίτη η Μεγάλη Βρετανία (17 άτομα). Ακολουθούν το Ισραήλ με 14 άτομα, η Βραζιλία με 9 και ο Λίβανος με 7.
Εθνική θεώρηση
Το πρόγραμμα εθνικής θεώρησης εισόδου στη χώρα ως ψηφιακού νομάδος, διάρκειας αρχικά ενός έτους, άρχισε να εφαρμόζεται στην Ελλάδα πριν από περίπου ένα χρόνο –αργότερα από άλλες ευρωπαϊκές χώρες– απαντώντας στην ανάγκη ανθρώπων από τρίτες χώρες οι οποίοι ήθελαν να παραμείνουν στη χώρα για περισσότερο χρονικό διάστημα από όσο επιτρέπει η τουριστική βίζα. Ανθρωποι από χώρες εκτός Ε.Ε. μπορούν να εισέλθουν στην Ελλάδα με τουριστική βίζα, η οποία ωστόσο επιτρέπει την παραμονή για τρεις μήνες με δυνατότητα ανανέωσης για ακόμη τρεις. Πρακτικά μετά έξι μήνες οι πολίτες τρίτων χωρών δεν μπορούσαν να παραμείνουν νόμιμα στη χώρα.
Αρκεί ένας υπολογιστής και μπορείς να απολαύσεις τη θέα από την Καλντέρα της Σαντορίνης δουλεύοντας… πολλές εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά.
Η δυνατότητα να διαμένεις πολλές εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από τον τόπο όπου βρίσκεται η δουλειά σου ή ο εργοδότης σου, είναι πλέον πραγματικότητα για πολλούς ανθρώπους και για πολλά είδη εργασίας. Η Ελλάδα σύμφωνα με έρευνες αποτελεί μία από τις πρώτες επιλογές για τους ψηφιακούς νομάδες, καθώς συνδυάζει σχετικά χαμηλό κόστος ζωής, ήπιες καιρικές συνθήκες, αλλά και ενδιαφέρουσα κοινωνική ζωή.
Αρκεί ένας υπολογιστής και μπορείς να εργαστείς από ένα ζεστό καφέ στο κέντρο της πόλης, σε ένα ρουφ γκάρντεν με θέα την Ακρόπολη ή ακόμη και ατενίζοντας την Καλντέρα στη Σαντορίνη.
Προϋποθέσεις
Η απόκτηση εθνικής θεώρησης, αρχικά, και μετά ένα χρόνο άδεια διαμονής ψηφιακού νομάδος στην Ελλάδα μπορεί να πραγματοποιηθεί ψηφιακά χωρίς αυτοπρόσωπη παρουσία. Ο αιτών θα πρέπει με υπεύθυνη δήλωση να εκφράσει την πρόθεσή του να διαμείνει στη χώρα «με την εθνική θεώρηση εισόδου για την παροχή εργασίας εξ αποστάσεως» δεσμευόμενος παράλληλα ότι δεν θα προσφέρει εργασία, υπηρεσίες ή έργο σε εργοδότη με έδρα την Ελλάδα. Προκειμένου να αποδειχθεί η σχέση εργασίας τους με εργοδότη του εξωτερικού θα πρέπει να προσκομίσει αποδεικτικά στοιχεία (λ.χ. σύμβαση εργασίας) ή στην περίπτωση που ο αιτών είναι αυτοαπασχολούμενος, στοιχεία που αφορούν την έδρα της επιχείρησής του, η οποία θα πρέπει να βρίσκεται εκτός Ελλάδος.
Εισοδήματα
Ο αιτών θα πρέπει να έχει αποδεικτικά στοιχεία ότι διαθέτει επαρκείς πόρους, σε επίπεδο σταθερού εισοδήματος, για την κάλυψη των εξόδων διαβίωσής του κατά τη διάρκεια της διαμονής του στη χώρα, χωρίς να επιβαρύνει το εθνικό σύστημα κοινωνικής πρόνοιας. Το ύψος των «επαρκών πόρων» καθορίζεται σε 3.500 ευρώ μηνιαίως και αποδεικνύεται: i) Από τη σύμβαση εργασίας ή έργου ή το αποδεικτικό εργασιακής σχέσης, στην περίπτωση εξαρτημένης εργασίας, υπηρεσιών ή έργου ή ii) από τραπεζικό λογαριασμό. Το ανωτέρω ποσό προσαυξάνεται κατά 20% για τον/τη σύζυγο ή τον/τη συμβιούντα και κατά 15% για κάθε τέκνο, σύμφωνα με την απόφαση για την εφαρμογή του προγράμματος το οποίο οργάνωσαν και παρακολουθούν το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου και το υπουργείο Οικονομικών. «Το υπουργείο Οικονομικών εμπλέκεται δεδομένου ότι οι άνθρωποι αυτοί δεν φορολογούνται στην Ελλάδα εφόσον δεν έχουν εισοδήματα εδώ», τονίζει ο κ. Πάτροκλος Γεωργιάδης, γενικός γραμματέας Μεταναστευτικής Πολιτικής.
Οι αριθμοί
10 αιτήσεις για εθνική θεώρηση εισόδου στη χώρα είχαν κατατεθεί το 2021.
595 αιτήσεις υποβλήθηκαν το 2022. Οι περισσότερες από αυτές (433) από Ρωσία.
70 αιτήσεις (48 από Ρωσία) έχουν κατατεθεί τις πρώτες σαράντα ημέρες του 2023.
3.500 ευρώ μηνιαίως, το ύψος των «επαρκών πόρων» για την κάλυψη των εξόδων διαβίωσης του αιτούντος.
«Ζωή με κεφαλαία γράμματα»
Της Ιωάννας Φωτιάδη
«Στο νησί έχουμε τραβήξει μια σύντομη σκηνή της επόμενης ταινίας μου», λέει με καμάρι ο Αμερικανός σκηνοθέτης και συγγραφέας Γεσούα Κλέι, ο οποίος εσχάτως έχει πολιτογραφηθεί Κρητικός και εργάζεται από το σπίτι του στα Χανιά. «Ηρθαμε με τη γυναίκα μου διακοπές τον Ιούνιο του 2019 και ερωτευτήκαμε το νησί», λέει στην «Κ». Το νεαρό ζευγάρι μετακόμισε στα Χανιά τον Οκτώβριο του 2021 έπειτα από τη Γερμανία, όπου έζησε ένα διάστημα για τις ανάγκες της ταινίας «Δάκρυα αίματος». «Πρόκειται για μια μεσαιωνική ταινία, στην οποία δύο χαρακτήρες προέρχονται από τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία και μιλούν ελληνικά», διευκρινίζει ο Γεσούα, ο οποίος πλέον απαντά και στο όνομα «Σήφης».
«Μου άρεσε πολύ η εμπειρία των γυρισμάτων στην Ελλάδα, εύχομαι μελλοντικά να μπορέσω να κάνω και άλλες δουλειές, πιθανώς κάποια ταινία που να εκτυλίσσεται στα αρχαία χρόνια», εξομολογείται.
Προς το παρόν, η Κρήτη αποτελεί πηγή έμπνευσης του 30χρονου καλλιτέχνη από την Ατλάντα. Οπως, μάλιστα, δηλώνει, «η αγάπη μου για το νησί έχει εν μέρει μετουσιωθεί στην ταινία». Η σύζυγος του, Βιβιάν, είναι επιστήμων και εργάζεται και αυτή εξ αποστάσεως. Στη μετακόμισή του στην Ελλάδα το ζευγάρι δεν αντιμετώπισε κανένα γραφειοκρατικό εμπόδιο. «Η ζωή στο νησί τον χειμώνα κάποιες στιγμές μπορεί να γίνει μοναχική», παραδέχεται, ωστόσο, ο 30χρονος, «έχω πιάσει τον εαυτό μου να νοσταλγεί την πατρίδα». Προς το παρόν, πάντως, οι δύο νέοι Αμερικανοί έχουν ρίξει άγκυρα στα Χανιά και έχουν υιοθετήσει και ένα αξιολάτρευτο κουτάβι. «Νιώθω ότι η ζωή στην Ελλάδα είναι ζωή με όλα τα γράμματα κεφαλαία».
«Σαν στο σπίτι μου»
Το ίδιο νιώθει και ο 30χρονος Χάμντα Ζορμάτι από την Τυνησία, ο οποίος επίσης έχει ρίξει άγκυρα στην Κρήτη από τον περασμένο Νοέμβριο. «Εχω ζήσει τρία χρόνια στο Βουκουρέστι, όπου παρακολούθησα MBA πρόγραμμα σπουδών και εργαζόμουν παράλληλα». Η πρώτη του εμπειρία στο εξωτερικό ήταν πολύ θετική, «δεν μου άρεσε όμως ο καιρός», σημειώνει. Ετσι, ο Χάμντα επιστρέφει για δύο χρόνια στην πατρίδα του, όπου εργάζεται στο ξενοδοχείο της οικογένειάς του. «Επειτα αποφάσισα να έρθω στην Ελλάδα, αφού πρώτα βρήκα δουλειά σε μεγάλη εταιρεία τηλεπικοινωνίας», εξηγεί στην «Κ». Και προσθέτει ότι «η γραφειοκρατική διαδικασία δεν διήρκεσε πάνω από μία εβδομάδα». Στην αρχή ο Χάμντα έζησε για λίγους μήνες στην Αθήνα. «Δεν μου άρεσε, όμως, ήταν πολύ θορυβώδης και βρώμικη, αν τη συγκρίνω με το Βουκουρέστι». Αρχισε να ψάχνει παραθαλάσσια κατοικία.
«Εριξα μια ματιά σε Γλυφάδα και Βούλα, όμως τα ενοίκια ήταν απλησίαστα». Ετσι… βρέθηκε στην Κρήτη. «Από την πρώτη στιγμή ένιωσα σαν στο σπίτι μου», δηλώνει συνεχίζοντας να εργάζεται για την ίδια εταιρεία, εξ αποστάσεως. «Εχω αποκτήσει πολλούς φίλους, ξένους αλλά και Κρητικούς. Προσπαθώ να μάθω και ελληνικά, γιατί σχεδιάζω να μείνω πολύ στην Κρήτη, όπου θα ήθελα να ξεκινήσω κάποια δική μου επιχείρηση». Στον ελεύθερο χρόνο του κάνει hiking και εξερευνά τα χωριά του νησιού. «Νιώθω εξαιρετικά ασφαλής εδώ, έχω πολλές φορές ξεχάσει το κινητό μου σε διάφορες τοποθεσίες και πάντοτε μου το επιστρέφουν».
Φορολογικά κίνητρα για όλους
Του Προκόπη Χατζηνικολάου
Εργαζόμενοι αλλά και συνταξιούχοι εγκαταλείπουν τις χώρες τους και μετακομίζουν φορολογικά στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, περισσότερες από 4.500 αιτήσεις φυσικών προσώπων που επιθυμούν να εργαστούν στη χώρα μας έχουν εγκριθεί από τις υπηρεσίες της ΑΑΔΕ, ενώ 335 συνταξιούχοι ζουν πλέον στην Ελλάδα. Πηγές του υπουργείου Οικονομικών αναφέρουν ότι οι συνταξιούχοι θα ήταν πολύ περισσότεροι εάν δεν είχε προκύψει η υγειονομική κρίση, εκτιμώντας ότι το επόμενο διάστημα θα αυξηθεί το ενδιαφέρον.
Οσον αφορά τους εργαζομένους, περισσότερες από 4.500 αιτήσεις έχουν εγκριθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες, ενώ εκκρεμούν ακόμα 1.500. Πρόκειται κυρίως για Eλληνες που εγκατέλειψαν τη χώρα τα χρόνια των μνημονίων και επιστρέφουν στην Ελλάδα σε νέα θέση εργασίας και με πολύ χαμηλό φορολογικό συντελεστή. Το ενδιαφέρον για την υπαγωγή στις νέες διατάξεις είναι αυξημένο, δεδομένου ότι προβλέπουν για φυσικά πρόσωπα που μεταφέρουν τη φορολογική κατοικία τους και θα απασχοληθούν σε νέες θέσεις εργασίας ή θα προβούν σε έναρξη δραστηριότητας ως αυτοαπασχολούμενοι: απαλλαγή από τον φόρο εισοδήματος του 50% του εισοδήματος που θα αποκτούν στην Ελλάδα για μία επταετία. Σύμφωνα με την απόφαση, όσοι μετακομίσουν φορολογικά στην Ελλάδα θα έχουν έκπτωση κατά 50% από τη φορολόγηση των εισοδημάτων τους, καθώς και απαλλαγή από το τεκμήριο κατοχής και χρήσης Ι.Χ. Συγκεκριμένα μπορεί κάποιος να αιτηθεί την υπαγωγή του σε αυτό το πλαίσιο εφόσον:
Δεν ήταν φορολογικός κάτοικος της Ελλάδας τα προηγούμενα πέντε από τα έξι έτη πριν από τη μεταφορά της φορολογικής κατοικίας του στην Ελλάδα.
Μεταφέρει τη φορολογική κατοικία του από κράτος-μέλος της Ε.Ε. ή του ΕΟΧ ή από κράτος με το οποίο είναι σε ισχύ συμφωνία διοικητικής συνεργασίας στον τομέα της φορολογίας με την Ελλάδα.
Παρέχει υπηρεσίες στην Ελλάδα στο πλαίσιο εργασιακής σχέσης που ασκείται είτε σε ημεδαπό νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα, είτε σε μόνιμη εγκατάσταση αλλοδαπής επιχείρησης στην Ελλάδα. Τα ίδια προνόμια ισχύουν και εφαρμόζονται ανάλογα και για τα φυσικά πρόσωπα που μεταφέρουν τη φορολογική κατοικία τους στην Ελλάδα, με σκοπό να ασκήσουν ατομική επιχειρηματική δραστηριότητα στην Ελλάδα. Δηλώνει ότι θα παραμείνει στην Ελλάδα τουλάχιστον για μία διετία.
Σε ό,τι αφορά τους αλλοδαπούς συνταξιούχους έχουν εγκριθεί από το 2020 μέχρι και σήμερα 335 αιτήσεις από τουλάχιστον 21 χώρες, και 120 είναι υπό επεξεργασία. Με βάση τη νομοθεσία, οι συνταξιούχοι πληρώνουν κάθε φορολογικό έτος φόρο που υπολογίζεται με συντελεστή 7% επί του συνόλου του εισοδήματος που προκύπτει στην αλλοδαπή. Η νομοθεσία για τους συνταξιούχους προβλέπει ότι όσοι υποβάλουν αίτηση, και εφόσον γίνει δεκτή, θα καταβάλλουν κάθε χρόνο αυτοτελή φόρο με συντελεστή 7% για το σύνολο του εισοδήματος που αποκτήθηκε στην αλλοδαπή. Με την καταβολή αυτού του φόρου θα εξαντλείται κάθε φορολογική τους υποχρέωση γι’ αυτό το εισόδημα. Τυχόν φόρος που έχει καταβληθεί στην αλλοδαπή για τα εισοδήματα που καλύπτονται από τον εναλλακτικό τρόπο φορολόγησης δεν θα εκπίπτει από τον φόρο που επιβάλλεται στην Ελλάδα.
