Σε μία αίθουσα που θα μπορούσε να αποτελεί κράμα προχωρημένου venue της Νέας Υόρκης και αίθουσας ελληνικού κινηματογράφου στα 70s, το πάνελ συζητά για το πώς η παραγωγική τεχνητή νοημοσύνη (GenAI) αλλάζει την αρχιτεκτονική στην εκπαίδευση.
Γίνεται λόγος για τη «μεταγνώση», την προσπάθεια δηλαδή να μάθουν «οι μαθητές πώς να μαθαίνουν», από το ChatGPT και «να μην είναι σκονάκι, αλλά εργαλείο εκπαίδευσης».
Η φιλόλογος από το 1ο Γυμνάσιο του Μαρκόπουλου, Μαρία Γλύπτη, εκφράζει την αισιοδοξία της, ότι τα σημερινά παιδιά είναι «ψηφιακοί ιθαγενείς», άρα η τεχνολογία αποτελεί προέκταση του εαυτού τους.
Στον πολυχώρο Gazarte, στο Γκάζι, εξελίχθηκε την Πέμπτη (15/6) το πρώτο συνέδριο GenAI.
Η πρωτοβουλία είχε στόχο την ενδυνάμωση επιχειρήσεων και ακαδημαϊκών ιδρυμάτων σε Ελλάδα και Νοτιοανατολική Ευρώπη, προκειμένου να επιτευχθεί υπεύθυνη και βιώσιμη ενσωμάτωση των νέων δυνατοτήτων της Παραγωγικής Τεχνητής Νοημοσύνης.
«Να μην είμαστε τεχνο-οπορτουνιστές»
Κι αν η παρουσία της φιλολόγου σε ένα συνέδριο τεχνολογίας αιχμής προκαλεί απορία, αξίζει να σημειωθεί ότι από τα πιο ενδιαφέροντα πάνελ ήταν αυτό με τον φιλόσοφο Στέλιο Ράμφο, ο οποίος έδωσε τη δική του διάσταση.
Μιλώντας με τον Γιώργο Νικολετάκη, CEO των 100mentors και συντονιστή του συνεδρίου, λέει ότι «η οργανωτική ομάδα έχει ένα επίπεδο ωριμότητας να καταλάβει ότι δεν πρέπει να καλούμε μόνο όσους είναι υπέρ της τεχνολογίας, αλλά και σκεπτικιστές που θέτουν τα κρίσιμα ερωτήματα».
«Μας ενδιαφέρει να μην είμαστε τεχνο-οπορτουνιστές, αυτό σημαίνει υπευθυνότητα. Όταν γνωρίζεις τα ρίσκα και τους περιορισμούς, τότε μπορείς να εντάξεις την τεχνολογία και να την ενσωματώσεις υπεύθυνα προς όφελος των οργανισμών και των ροών εργασίας σου», πρόσθεσε.
Ο κ. Ράμφος υπογράμμισε το «παράδοξο της ανθρωπότητας», λέγοντας ότι «τα κυριότερα χαρακτηριστικά της ζωής μας είναι οι επινοήσεις μας, όπως ο χρόνος», καλώντας τους πάντες να δουν ποια είναι η ουσία των πραγμάτων. «Το παράδοξο είναι ότι οι άνθρωποι έφτιαξαν μια κοινωνία που ο ένας δεν θα τρώει τον άλλον. Μια τάξη πνευματική: τη συνύπαρξη και τη συνένωση τους», είπε και συμπλήρωσε ότι «με τις μηχανές οδηγούμαστε πάλι στη φύση».
Στο συνέδριο η ανθρωπογεωγραφία είναι συγκεκριμένη: Ηλικίες από 25 έως 55 ετών, άνθρωποι εξοικειωμένοι με την προχωρημένη τεχνολογία – οι ερωτήσεις σε κάθε πάνελ έπεφταν βροχή, η διάδραση ήταν αδιάκοπη.
«Να ενσωματώσουμε υπεύθυνα και βιώσιμα την ΑΙ»
Μιλώντας στην «Κ», ο κ. Νικολετάκης τόνισε ότι πρόκειται για το πρώτο συνέδριο παραγωγικής τεχνητής νοημοσύνης στην Αθήνα, «το πρώτο event από μια σειρά άλλων που διεξαχθούν το 2023 και το 2024». «Η αποστολή μας είναι η κατάρτιση των συμμετεχόντων, που είναι οργανισμοί, επιχειρήσεις, σχολεία και πανεπιστήμια, στις νέες τεχνολογίες».
Ο ίδιος επισημαίνει ότι «χρειαζόμαστε μια υγιή σχέση με αυτή την καινούργια δυνατότητα», λέγοντας ότι δεν χρειάζεται ούτε εξιδανίκευση, ούτε φόβος.
«Αυτή είναι η αποστολή της οργανωτικής ομάδας, που έρχεται από 4 timezones – από τα καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου, όπως το Χάρβαρντ, το Στάμφορντ, το Κολούμπια κλπ, αλλά και από τις ίδιες τις εταιρείες που παράγουν αυτά τα large language models: την OpenAI, τη Microsoft, την Cohere κλπ».
Όπως μας ενημερώνει, η οργανωτική ομάδα αποτελείται από 25 άτομα, «με τα οποία βρισκόμαστε κάθε εβδομάδα και αποφασίζουμε ουσιαστικά πώς θα διαπαιδαγωγήσουμε πρώτα τους εαυτούς μας και έπειτα τις κοινότητες μας στο πώς θα ενσωματώσουμε υπεύθυνα και βιώσιμα στην καθημερινότητα μας, στη ροή εργασίας μας, αλλά και στα σχολεία μας, το παραγωγικό ΑΙ, του οποίου ο βασικός εκπρόσωπος είναι το ChatGPT».
«Εξατομικευμένες δράσεις και μαθησιακές ευκαιρίες»
Η δρ Ιωάννα Ταούκη είναι Instructional Designer στους 100mentors και μιλώντας στην «Κ» τονίζει ότι «στόχος μας είναι να ενδυναμώσουμε τους μαθητές για να λάβουν σωστές αποφάσεις για το μέλλον. Αυτό το κάνουμε συνδέοντας τους με μέντορες ασύγχρονα, μέσω εφαρμογής» και συμπληρώνει: «Αυτό που θέλουμε να αναδείξουμε είναι το πώς η ΑΙ μπορεί να συνεργαστεί παραγωγικά με τον άνθρωπο – σαν να έχουμε έναν ΑΙ μέντορα, που μπορεί να σου δώσει απαντήσεις, να σου προσφέρει μια καλή βάση».
«Από εκεί και πέρα αναλαμβάνει ρόλο ο μέντορας, όχι για να λύσει βασικές απορίες που μπορείς να τις αναζητήσεις στο ChatGPT, αλλά για να μεταφέρει αυτό που δεν έχουν υποκαταστήσει οι μηχανές: την προσωπική εμπειρία, το συναίσθημα. Κανένα μηχάνημα δεν μπορεί να μου πει πώς βίωσες συγκεκριμένες αποφάσεις της ζωής σου. Πάντα θα χρειαζόμαστε ανθρώπους που θα δρουν ως πρότυπα, που θα τους εμπιστευόμαστε και θα επικυρώνουν ή θα απορρίπτουν την πληροφορία», συνεχίζει.
Η δρ Ταούκη αναφέρθηκε στις νέες δυνατότητες που υπάρχουν με τα GenAI εργαλεία όσον αφορά στην εκπαίδευση: «Με τη χρήση του ChatGPT μπορεί κανείς να δημιουργήσει εξατομικευμένες δράσεις και μαθησιακές ευκαιρίες. Αν ένας καθηγητής έχει στην τάξη του 30 παιδιά, ίσως κάποιο να είναι δυσλεκτικό, κάποιο με διάσπαση προσοχής ή άλλες συναισθηματικές δυσκολίες. Ο ρόλος του δασκάλου είναι δύσκολος, πρέπει να καλύψει αυτές τις ανάγκες. Αυτό που αλλάζει με τα εργαλεία αυτά είναι ότι μπορείς πιο γρήγορα να βάλεις την πληροφορία στη μηχανή, ότι έχω τον τάδε μαθητή με το εξής προφίλ και να ζητήσεις από το μηχάνημα να δημιουργήσει ξεχωριστές δραστηριότητες για τον κάθε έναν από τους μαθητές».
«Τα εργαλεία υπάρχουν, ως δυνατότητα είμαστε ήδη εκεί», προσθέτει, εκφράζοντας αισιοδοξία για το μέλλον.
«Δεν θέλουμε μια ρατσιστική ΑΙ»
«Είμαστε στη φάση που όλοι μιλάμε για την ΑΙ, όλοι βλέπουμε ότι υπάρχουν κάποια σημάδια ότι θα αλλάξει τη ζωή μας», λέει στην «Κ» το μέλος της οργανωτικής επιτροπής του συνεδρίου, Χρήστος Πόριος, ο οποίος σπουδάζει Public Policy στο Harvard Kennedy School, αλλά προέρχεται από τον χώρο της πληροφορικής, με ειδίκευση στο software.
«Υπάρχουν ρίσκα, άρα το ερώτημα είναι το πώς θα τα αποφύγουμε και θα κρατήσουμε τα καλά», λέει και δίνει το παράδειγμα: «Όλες τις προκαταλήψεις που υπάρχουν στην κοινωνία, επειδή είναι γραμμένες στο διαδίκτυο, ο αλγόριθμος που διαβάζει τα πάντα, προφανώς θα τις συμπεριλάβει. Άρα ιδανικό θα ήταν να το αποφύγουμε. Δεν θέλουμε μια ΑΙ ρατσιστική, σεξιστική, κλπ».
Ο κ. Πόριος εκτιμά ως ιδιαίτερα σημαντικό τομέα στην εξέλιξη της ΑΙ αυτόν της Δημόσιας Πολιτικής, το «πώς θα χτίσουμε κανονισμούς και νομοθεσίες, σε επίπεδο κρατών, Ευρωπαϊκής Ένωσης και παγκόσμιους για το τι επιτρέπεται να γίνει. Τι κανονισμούς πρέπει να τηρεί μια εταιρεία που αναπτύσσει τέτοιους αλγορίθμους – πρέπει να τους αφήσουμε ελεύθερους να κάνουν ό,τι θέλουν; Θα έλεγα όχι».
«Ενσωματώνουμε την ΑΙ στην καθημερινότητα μας»
Ο Γιώργος Νικολετάκης εκτιμά ότι η πρώτη προϋπόθεση για να μπορέσουμε να χρησιμοποιήσουμε υπεύθυνα και βιώσιμα αυτή την τεχνολογία είναι να την γνωρίσουμε.
«Έχουμε εδώ εταιρείες που έχουν εφαρμόσει generative AI στα προϊόντα τους και έχουν να μας πουν πολλά για αυτό. Βρισκόμαστε σε μια φάση που αναγνωρίζουμε τις δυνατότητες και μπορούμε να έχουμε μεγάλες νίκες προς όφελος του ανθρώπου κι όχι της εντατικοποίησης ροών εργασίας», τονίζει.
«Το συνέδριο διεξάγεται για να ανοίξει έναν διάλογο με την κοινωνία και διάφορους κλάδους της οικονομίας και της εκπαίδευσης και να καταλάβουμε πώς μπορούμε να αξιοποιήσουμε τα εργαλεία που μπαίνουν στη ζωή μας. Σίγουρα υπάρχουν ανησυχίες και περιορισμοί, εκτός από τις δυνατότητες. Εμείς θέλουμε να αναδείξουμε και τα δύο, για να μάθουμε επί της ουσίας πώς μπορούμε να χρησιμοποιούμε ηθικά προς όφελος μας τις μηχανές GenAI», υπογραμμίζει η Ιωάννα Ταούκη.
Και ο κ. Νικολετάκης υπερθεματίζει: «Το συνέδριο γίνεται και για να γνωριστούμε – μία κοινότητα που ξεκινά με 20 μέλη, κυρίως εταιρείες και ακαδημαϊκά ιδρύματα. Έχουμε ξεκινήσει τα λεγόμενα bootcamps και masterclasses. Θα είναι εκπαιδεύσεις για εργαζόμενους σε διαφορετικές ροές εργασίας και το αποτέλεσμα θα παράγει δυναμικές ή στατικές βιβλιοθήκες εντολών, τις οποίες έχουμε αναπτύξει μαζί με τους εργαζόμενους και τους οργανισμούς. Έχουμε και ένα κομμάτι που αναπτύσσουμε τη δεξιότητα να θέτεις σωστά ερωτήματα, που είναι η δεξιότητα της δεκαετίας».
Κινδυνεύει η ανθρωπότητα;
«Είμαστε πολύ μακριά από αυτό, να φοβόμαστε ότι τα ρομπότ θα μας καταστρέψουν», λέει ο Χρ. Πόριος, κληθείς να σχολιάσει τις πρόσφατες αναφορές των «νονών της ΑΙ» και άλλων επιστημόνων και προσθέτει: «Η ρύθμιση όμως θα είναι ένα κρίσιμο εργαλείο».
Από την πλευρά του, ο κ. Νικολετάκης υπογραμμίζει: «Όταν έχεις ένα καλό, κοφτερό μαχαίρι, μπορεί να σκοτώσεις ή να κόψεις τον καλύτερο καρπό. Πάντα είναι θέμα χρήσης και καλά κάνουν οι άνθρωποι που μιλάνε για τα ρίσκα, πάντα κάποιος πρέπει να τα θυμίζει. Το παιχνίδι παίζεται ακόμα, εμείς είμαστε υπεύθυνοι για το πώς θα διαμορφωθούν τα νέα εργαλεία».
Νωρίτερα, ο Στέλιος Ράμφος κάλεσε τους πάντες να μη χάνουν το σημείο αναφοράς, να μη γίνεται «τίποτα σε βάρος της ανθρωπινότητας», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά.
«Όλα τα δημιουργήματα είναι προϊόντα θελήσεων. Η θέληση μέσα της έχει μια βαθιά ρωγμή, δεν είναι τσιμενταρισμένη. Από εκεί έμπαιναν άνθρωποι και άλλαζαν την Ιστορία», είπε και διατύπωσε τη θέση ότι όσο πιο βαθιά δουλεμένο είναι το θέλω μας, τόσο καλύτερα «διαβάζουμε» τις ρωγμές που οδηγούν σε μεγαλύτερη ανθρωπινότητα.
«Γινόμαστε νωρίς χρήστες, αλλά αργούμε πολύ να κατανοήσουμε. Προσέξτε τα έργα σας να μην παρεξηγούν τον εαυτό σας. Ο άνθρωπος δεν είναι προϊόν της φύσης, αλλά αίρεση της. Και οραματίζεται μια συνύπαρξη σεβασμού. Όλα αρχίζουν από τον σεβασμό του εαυτού μας», κατέληξε ο κ. Ράμφος.
Τι είναι το 1st GenAI Summit
Τα μέλη της Οργανωτικής Επιτροπής του 1st GenAI Summit SE Europe in Athens προέρχονται από εταιρείες όπως η OpenAI, η Google και η Νvidia και από Ελληνικά και ξένα πανεπιστήμια, όπως το Stanford, το Cambridge και το Harvard.
Το GenAI Summit αποτελεί την έναρξη μιας σειράς εκδηλώσεων – cohort events: Masterclasses, Bootcamps, Thematic Summits που θα λάβουν χώρα μέσα στους επόμενους 9 μήνες για τους οργανισμούς-μέλη, μέχρι το δεύτερο GenAI Summit, στις 29 Φεβρουαρίου 2024.
Πέρα από τους εκπροσώπους των εταιρειών που χτίζουν τα Μεγάλα Γλωσσικά Μοντέλα (Large Language Models) τα μέλη του Cohort, που θα έχουν παρουσία και στο Summit είναι οι πιο καινοτόμες εταιρείες των κλάδων τους που φροντίζουν ο Ψηφιακός Μετασχηματισμός (#DigitalTransformation) να γίνεται αντιληπτός και χρήσιμος αφενός στους εργαζόμενους και τους τελικούς χρήστες των προϊόντων/υπηρεσιών τους και αφετέρου στις κοινότητές τους.
