Επτά μήνες για την εκλογή πρύτανη. Τόσος χρόνος χρειάστηκε σε εμβληματικά ΑΕΙ για την ανάδειξη της νέας ηγεσίας των ΑΕΙ με βάση το νέο σύστημα διοίκησης των ιδρυμάτων. Το πρόβλημα ξεκινά στην περίπτωση που υπάρχουν περισσότερες της μιας υποψηφιότητας για τη θέση του πρύτανη και μεταξύ των εσωτερικών μελών του Συμβουλίου κάθε ΑΕΙ δεν επιτευχθεί συναίνεση στο πρόσωπο ενός υποψηφίου.
Ειδικότερα, με βάση το νόμο 4957/2022, το ενδεκαμελές Συμβούλιο κάθε ΑΕΙ συγκροτείται από έξι πανεπιστημιακούς του ιδρύματος, οι οποίοι εκλέγουν πέντε εξωπανεπιστημιακά μέλη. Πρύτανης μπορεί να είναι μόνο ένας εκ των έξι και είναι προφανές πως εάν κάποιος υποψήφιος αποκτήσει πλειοψηφία στους έξι (δηλαδή, να έχει 3 φίλα προσκείμενά του μέλη), κατόπιν μπορεί με στοχευμένη ψήφο να επιλέξει τα εξωπανεπιστημιακά μέλη (προσωπικότητες από τον ακαδημαϊκό ή επιχειρηματικό κόσμο, καλλιτέχνες κ.ά.) και στο τέλος να εκλεγεί πρύτανης με τουλάχιστον 6 ψήφους.
Τα προβλήματα αρχίζουν όταν οι έξι καθηγητές είναι μοιρασμένοι ανάμεσα σε δύο υποψηφίους πρυτάνεις (συνέβη στο ΕΚΠΑ) ή πολυδιασπασμένοι σε περισσότερους των δύο υποψηφίους (περίπτωση ΕΜΠ). Η ομοσπονδία πανεπιστημιακών (ΠΟΣΔΕΠ) σε ανακοίνωση περιγράφει το πρόβλημα λέγοντας ότι «ενώ στο ΕΚΠΑ ξεπεράστηκε το αδιέξοδο που είχε διαφανεί στην πρώτη συνεδρίαση των εσωτερικών μελών του Συμβουλίου Διοίκησης και εξελέγησαν τα εξωτερικά μέλη στη δεύτερη συνεδρίαση, στο ΕΜΠ πραγματοποιήθηκαν και οι τρεις προβλεπόμενες εκ του νόμου συνεδριάσεις (η τελευταία στις 13/6) των εσωτερικών μελών του Συμβουλίου χωρίς να αναδειχθούν τα 5 εξωτερικά μέλη. Συνεπώς αναμένεται να κηρυχθούν άγονες οι εκλογές στο ΕΜΠ και να εκδοθεί νέα προκήρυξη εκλογών. Παράλληλα, στο ΑΠΘ δεν ολοκληρώθηκε η πρώτη συνεδρίαση για την ανάδειξη των 5 εξωτερικών μελών».
Παράλληλα, στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου χρειάστηκαν επαναληπτικές εκλογές για να εκλεγούν τα εξωτερικά μέλη με τη διαδικασία να έχει ξεκινήσει αρχές Νοεμβρίου του 2022 και ολοκληρώθηκε προ ημερών, στα μέσα Ιουνίου. Το ίδιο συνέβη και στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, όπου εκλέχτηκε τελικά πρύτανης την προηγούμενη εβδομάδα. Αντίθετα, στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας οι επαναληπτικές εκλογές μετά το αδιέξοδο στην εκλογή των εξωτερικών μελών δεν είχαν αποτέλεσμα, και το Συμβούλιο, που συγκροτήθηκε δύο εβδομάδες νωρίτερα, προέκυψε μετά από εκλογή των εξωτερικών μελών από τη Σύγκλητο. Να σημειωθεί ότι πρόκειται να διεξαχθούν εκλογές για την ανάδειξη των Συμβουλίων Διοίκησης και των πρυτάνεων το 2024 σε έξι ακόμη πανεπιστήμια της χώρας.
Η ομοσπονδία θεωρεί το νέο σύστημα διοίκησης υπερσυγκεντρωτικό και αντιδημοκρατικό, και τονίζει ότι ο τρόπος συγκρότησης του Συμβουλίου κάθε ΑΕΙ «έχει φέρει σε πολλά πανεπιστήμια συνθήκες πόλωσης, αβεβαιότητας και αναμονής, με τις διαδικασίες ανάδειξης της διοίκησης να καρκινοβατούν επί μήνες».
Για το θέμα η ΠΟΣΔΕΠ έχει προσφύγει στο συμβούλιο της Επικρατείας ζητώντας να ακυρωθεί η ΚΥΑ που αφορά που αφορά τη διαδικασία εκλογής μελών του Συμβουλίου Διοίκησης των ΑΕΙ και θέματα σχετικά με την εφαρμογή της ταξινομικής ψήφου. Την Παρασκευή 9/6 συζητήθηκε στο Συμβούλιο της Επικρατείας η αίτηση ακύρωσης της ΠΟΣΔΕΠ και η απόφαση αναμένεται ένα εκδοθεί το φθινόπωρο. Παράλληλα η ΠΟΣΔΕΠ επαναλαμβάνει ότι απαιτείται αλλαγή του υφιστάμενου πλαισίου διοίκησης ώστε να επανέλθουν τα Πανεπιστήμια σε τροχιά εσωτερικής δημοκρατικής λειτουργίας και πλήρους αυτοδιοίκησης.
