Μπορεί ένας φοιτητής ελληνικού πανεπιστημίου σήμερα να ελπίζει ότι μια καινοτόμος ερευνητική ιδέα του θα βρει γόνιμο έδαφος για να αναπτυχθεί; Πόσες ιδέες χάνονται επειδή δεν υπάρχει το υποστηρικτικό περιβάλλον και η χρηματοδότηση; Η νέα ηγεσία του υπουργείου Παιδείας σχεδιάζει να διαθέσει «κεφάλαια σποράς» σε ιδέες που γεννώνται στα ΑΕΙ, με προφανείς στόχους. Πρόκειται για μια από τις δράσεις που προωθούνται για τη στήριξη της φοιτητικής καινοτομίας, η οποία δίνει ευρύτερα το πολιτικό στίγμα για αλλαγή φιλοσοφίας στην ελληνική πανεπιστημιακή κοινότητα. Εκπαίδευση επιστημόνων στην πληροφορική, ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες της αγοράς εργασίας, και βάρος στην προσχολική αγωγή με υπαγωγή της στο υπουργείο Παιδείας είναι δύο ακόμη αποφάσεις που δίνουν ένα πολιτικό στίγμα της νέας ηγεσίας.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τον σχεδιασμό του υπουργείου Παιδείας –για σήμερα έχει προγραμματιστεί η παρουσίαση των προγραμματικών δηλώσεων από τον υπουργό κ. Κυριάκο Πιερρακάκη–, τα πανεπιστήμια θα αποκτήσουν δομές fund, από τις οποίες θα μπορούν να χρηματοδοτηθούν ιδέες φοιτητών μόνων τους ή σε συνεργασία με καθηγητές. Ουσιαστικά θα ιδρυθούν startups στις οποίες θα επενδυθεί ως κεφάλαιο εκκίνησης ένα ποσό έως 100.000 ευρώ. Το συνολικό ποσό, που θα διατεθεί από το ΕΣΠΑ, υπολογίζεται ότι θα κινηθεί σε περίπου 100 εκατ. ευρώ. Η επιλογή των προτάσεων που θα χρηματοδοτηθούν θα γίνει ύστερα από προκήρυξη από τα ΑΕΙ.
Από την άλλη, ήδη από την περίοδο που ο κ. Πιερρακάκης διετέλεσε υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης είχε εστιάσει στις ανάγκες της αγοράς εργασίας σε πτυχιούχους πληροφορικής. Είναι γνωστό άλλωστε ότι η ελληνική αγορά αναζητεί στελέχη πληροφορικής στο πλαίσιο του ψηφιακού μετασχηματισμού της χώρας. Ωστόσο, υπάρχει έλλειψη σχετικών πτυχιούχων, η οποία λαμβάνει τα χαρακτηριστικά της «ελληνικής πρωτοτυπίας», με δεδομένα τα υψηλά μεγέθη της ανεργίας στη χώρα μας. Oπως δείχνει μελέτη του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Πληροφορικής και Επικοινωνιών Ελλάδος (ΣΕΠΕ), η εκτίμηση για την επιπλέον ζήτηση ειδικών πληροφορικής είναι 15.000 με 16.000 ετησίως έως το 2030. Στον αντίποδα, η προσφορά είναι 8.000-8.500.
Ανάμεσα στους βασικούς στόχους της νέας ηγεσίας είναι η στήριξη της φοιτητικής καινοτομίας και η εκπαίδευση επιστημόνων στην πληροφορική, ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες της αγοράς εργασίας.
Ετσι, το υπουργείο Παιδείας σχεδιάζει την εκπαίδευση πτυχιούχων στην πληροφορική ώστε να καλυφθούν οι ελλείψεις της αγοράς εργασίας που υπολογίζονται σε 80.000 με 100.000. Ουσιαστικά θα πρόκειται για reskilling στην πληροφορική πτυχιούχων οι οποίοι έχουν μεν πρώτο πτυχίο από καλές σχολές με αντικείμενο σχετικό με την πληροφορική. Αλλωστε, και οι καθηγητές των τμημάτων Πληροφορικής τονίζουν ότι για την κάλυψη της μεγάλης ανάγκης σε στελέχη πληροφορικής πρέπει να αξιοποιηθούν πολλαπλές δεξαμενές. Ενδεικτικά, υπάρχουν πάρα πολλοί απόφοιτοι θετικών επιστημών (π.χ. μαθηματικά, φυσική, οικονομικά, στατιστική κ.λπ.) που κάνουν μεταπτυχιακές σπουδές στην Ελλάδα σε επιστήμη δεδομένων, μηχανική μάθηση, σχεδιασμό πληροφοριακών συστημάτων κ.λπ. που μπορούν να εργαστούν στον χώρο της πληροφορικής με μεγάλη επιτυχία. Για το θέμα ο ΣΕΠΕ, εκπρόσωποι εταιρειών του κλάδου, πανεπιστημιακοί και η Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ) έχουν συστήσει ομάδες εργασίας που θα καταθέσουν τις προτάσεις τους στα συναρμόδια υπουργεία έως τα τέλη Ιουλίου.
Η προσχολική αγωγή
Σύμφωνα με τη διάσημη μελέτη του νομπελίστα Τζέιμς Χέκμαν, η ετήσια απόδοση για κάθε ευρώ που επενδύεται στην προσχολική αγωγή είναι 7%-10%. Με βάση στοιχεία του ΟΟΣΑ, παιδιά που έχουν συμμετάσχει σε προγράμματα προσχολικής αγωγής για τουλάχιστον ένα χρόνο, στα 15 τους εμφανίζουν κατά 30,3% καλύτερες επιδόσεις στα μαθηματικά. Ωστόσο, η Ελλάδα κατατάσσεται τελευταία στην Ευρωπαϊκή Ενωση όσον αφορά τη συμμετοχή των παιδιών ηλικίας 3 έως 6 ετών στην προσχολική αγωγή και φροντίδα. Κυβερνητική απόφαση είναι η υπαγωγή της προσχολικής αγωγής στο υπουργείο Παιδείας, υπό το γενικό σκεπτικό της ενοποίησης και ευθυγράμμισης των πολιτικών εκπαίδευσης των παιδιών έως τα 6 έτη τους.
Την ίδια στιγμή, θεωρείται ότι η υπαγωγή της αρμοδιότητας των βρεφονηπιακών και παιδικών σταθμών στο υπουργείο Παιδείας θα επιτρέψει την έγκαιρη διάγνωση και καλύτερη αντιμετώπιση των αναπτυξιακών προκλήσεων των μικρών παιδιών. Αλλωστε αυτός ήταν ένας λόγος που η κ. Δόμνα Μιχαηλίδου, υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων αρμόδια για θέματα Πρόνοιας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης στην προηγούμενη κυβερνητική θητεία, τοποθετήθηκε τώρα στο υπουργείο Παιδείας.
