Τις δυσκολίες που εξακολουθεί να συναντά η πιθανότητα επανεκκίνησης ουσιαστικών συνομιλιών για το Κυπριακό αναδεικνύει η στάση που τήρησε και χθες από τα Κατεχόμενα ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με αφορμή την 49η επέτειο του Αττίλα, που οδήγησε στη διχοτόμηση του νησιού. Ο κ. Ερντογάν επανέλαβε την πρότασή του για δύο κράτη στην Κύπρο, απορρίπτοντας τη Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία.
Χθες, στις εκδηλώσεις μνήμης που έγιναν στην Κυπριακή Δημοκρατία, ο πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης υπογράμμισε τη δέσμευσή του για την επίλυση του Κυπριακού, αναφέροντας, μάλιστα, ότι οι συζητήσεις πρέπει να αρχίσουν ξανά από το σημείο που διακόπηκαν το 2017 στο Κραν Μοντανά της Ελβετίας. Υπενθυμίζεται ότι οι δύο πλευρές διαφωνούν ακόμη και για το ποιο είναι το σημείο στο οποίο διακόπηκαν οι συνομιλίες. Σε κάθε περίπτωση, παρά τις αποκαρδιωτικές –για την προοπτική μελλοντικών συνομιλιών– δηλώσεις του κ. Ερντογάν, διατηρείται κάποια αισιοδοξία λόγω της διαφαινόμενης τουρκικής στροφής στα ελληνοτουρκικά. Σε κάθε περίπτωση ο κ. Χριστοδουλίδης και ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Ερσίν Τατάρ αναμένεται να συναντηθούν στο τέλος του μήνα.
Συγκεκριμένα, χθες το προεδρικό αεροσκάφος του κ. Ερντογάν προσγειώθηκε στο αεροδρόμιο της Τύμπου με απευθείας πτήση που πραγματοποιήθηκε από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ). Πρακτικά το αεροσκάφος πρώτα πέταξε πάνω από την Τουρκία, όπου άλλαξε κωδικό πτήσης προτού στραφεί ξανά προς τα Κατεχόμενα. Το τουρκικό προεδρικό αεροσκάφος δεν προσγειώθηκε σε κανένα ενδιάμεσο αεροδρόμιο, αλλά τουρκικά μέσα ενημέρωσης υποστηρίζουν πως γίνονται προσπάθειες για το άνοιγμα απευθείας πτήσεων από τα ΗΑΕ, τη Ρωσία και το Αζερμπαϊτζάν προς τα Κατεχόμενα.
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης υπογράμμισε τη δέσμευσή του για την επίλυση του Κυπριακού, αναφέροντας ότι οι συζητήσεις πρέπει να επαναρχίσουν από το σημείο που διακόπηκαν στο Κραν Μοντανά.
Εγκαίνια
Ο πρόεδρος της Τουρκίας κατά την παραμονή του στα Κατεχόμενα εγκαινίασε τον νέο τερματικό σταθμό και τον νέο διάδρομο απογείωσης και προσγείωσης του παράνομου αεροδρομίου Ερτζαν (Τύμπου). Στην ομιλία του ο κ. Ερντογάν υποστήριξε ότι «λόγω των αθέμιτων και παράνομων πρακτικών της διεθνούς κοινότητας, στο αεροδρόμιο Ερτζάν μπορούν να γίνουν πτήσεις μόνο απευθείας από την Τουρκία. Οι Τουρκοκύπριοι παρέχουν υπηρεσίες εναέριας κυκλοφορίας εντός του εναέριου χώρου του Ερτζάν, σύμφωνα με τα πρότυπα του διεθνούς οργανισμού πολιτικής αεροπορίας. Δεν είναι μακριά οι ημέρες που ο νέος τερματικός σταθμός και ο νέος αεροδιάδρομος που εγκαινιάσαμε σήμερα θα αρχίσουν να χρησιμοποιούνται για διεθνείς πτήσεις».
Ο πρόεδρος της Τουρκίας ζήτησε να αρθεί η απομόνωση των Τουρκοκυπρίων και δήλωσε: «Καλώ να αρθούν αυτοί οι περιορισμοί, οι οποίοι είναι καθαρά πολιτικοί και στερούνται νομικής βάσης. Επαναλαμβάνω την έκκλησή μου να υποστηρίξουμε το πρότυπο των δύο ισότιμων κρατών που ζουν δίπλα δίπλα στο νησί της Κύπρου και να πούμε “όχι” στην επιβολή της έντασης και στην κουλτούρα της σύγκρουσης».
Αργότερα ο κ. Ερντογάν είχε συνάντηση με τον κ. Τατάρ και μαζί παρακολούθησαν τη στρατιωτική παρέλαση που πραγματοποιήθηκε στην κατεχόμενη Λευκωσία με αφορμή τις εκδηλώσεις γι’ αυτό που στα Κατεχόμενα αποκαλείται «στρατιωτική επιχείρηση της Τουρκίας στην Κύπρο» το 1974. Στη συγκεκριμένη τελετή, ο πρόεδρος της Τουρκίας υποστήριξε πως «ο τουρκικός στρατός με τον θρίαμβο της επιχείρησης έφερε στο νησί ασφάλεια, σταθερότητα και ειρήνη». Ο κ. Ερντογάν δήλωσε ότι «δεν υπάρχει περίπτωση επιβίωσης μιας ομοσπονδιακής λύσης. Αν δεν αναγνωριστεί η ισότιμη κυριαρχία και το διεθνές ισότιμο καθεστώς των Τουρκοκυπρίων, δεν υπάρχει καμία περίπτωση επανέναρξης συνομιλιών». Ο Τούρκος πρόεδρος ζήτησε από τη διεθνή κοινότητα «να μη γυρίσει την πλάτη στην πραγματικότητα» και να αναγνωρίσει το ψευδοκράτος.
«Νόημα στη θυσία»
Την ίδια στιγμή, στην ελεύθερη Κύπρο τελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση για τους πεσόντες αξιωματικούς και οπλίτες κατά την τουρκική εισβολή, που τελέστηκε στον Τύμβο Μακεδονίτισσας στη Λευκωσία. Ο κ. Χριστοδουλίδης σημείωσε, μεταξύ άλλων, ότι «πρέπει να υποσχεθούμε σε όλους αυτούς που θυσιάστηκαν για την Κυπριακή Δημοκρατία, την ανεξαρτησία και την εδαφική ακεραιότητα της χώρας ότι θα πράξουμε ό,τι είναι δυνατόν έτσι ώστε να ανατρέψουμε την ανώμαλη παρούσα κατάσταση πραγμάτων, να δώσουμε δηλαδή νόημα στη θυσία τους μέσα από την επανένωση της πατρίδας μας».
