Προχθές Τετάρτη φυσούσε ένα ανακουφιστικό μελτεμάκι στη Λέσβο. Η ζέστη τις προηγούμενες ημέρες ήταν ανυπόφορη. «Σαν να ανοίξαμε τσάμπα κλιματιστικό», όπως μου είπε ο διευθυντής του 5ου Γενικού Λυκείου Μυτιλήνης, καθηγητής Πληροφορικής Παναγιώτης Μανιάτης. «Από αύριο όμως (σ.σ. χθες) ο υδράργυρος ξανανεβαίνει». Ολοι το ίδιο σκέφτονται αυτές τις ημέρες: περαιτέρω άνοδος της θερμοκρασίας και άνεμοι είναι συνδυασμός που σκοτώνει. «Πέρυσι είχαμε πρωτοφανή ζημιά στη Βρίσα, μια περιοχή σεισμόπληκτη από τον σεισμό του ’17, με τη φωτιά να κατεβαίνει έως τη θάλασσα στα Βατερά. Αυτό ήταν που πυροδότησε την ιδέα στα παιδιά».
Αναφέρεται στον Νίκο Ευστρατίου και τον Βαγγέλη Ιορδάνου ή αλλιώς στους ιπτάμενους πυροσβέστες, τους δύο μαθητές του που κατέλαβαν την πρώτη θέση στον 6ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό Generation Next του Ιδρύματος Vodafone, στον οποίο μετείχαν εκατοντάδες μαθητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης από κάθε γωνιά της Ελλάδας. Τα παιδιά είχαν κληθεί να δουλέψουν ομαδικά και να πειραματιστούν με την τεχνολογία, λύνοντας πραγματικά προβλήματα της τοπικής κοινωνίας τους. Το πρόβλημα που οι μαθητές από τη Μυτιλήνη θα ήθελαν να λύσουν, να… σβήσουν μια και καλή, είναι οι πυρκαγιές. Για να το πετύχουν σχεδίασαν το Fire Detecting Airplane, ένα μικρό, ηλεκτρικό, αυτόνομο αεροσκάφος που μπορεί να εντοπίζει έγκαιρα τις εστίες φωτιάς ενημερώνοντας τις αρμόδιες αρχές.
«Γνωρίζοντας ότι είναι πιο εύκολο να σβήσεις φωτιά που έχει μικρή έκταση και σχεδόν αδύνατον όταν έχει εξαπλωθεί, σκεφθήκαμε να κάνουμε κάτι που θα μπορούσε να ανιχνεύει την πυρκαγιά σε πρώιμο στάδιο, ώστε μετά να επεμβαίνουν οι πυροσβεστικές δυνάμεις», λέει ο Νίκος, που μόλις ολοκλήρωσε τη Β΄ Λυκείου και έχει έφεση στον προγραμματισμό. «Το αεροπλάνο που φτιάξαμε πετάει αυτόνομα, έχει αυτόματο πιλότο, σε προκαθορισμένες διαδρομές που ορίζουμε εμείς, ενώ φέρει σύστημα με κάμερα υπερύθρων που σαρώνει το έδαφος για τυχόν εστίες φωτιάς». Οταν ο καθηγητής τους άκουσε την ιδέα, τη θεώρησε υπερβολική. «Μήπως να σκεφθείτε κάτι άλλο, πιο απλό;», τους είπε. «Τα παιδιά όμως εμμένανε στην άποψή τους και κατάλαβα ότι η δύναμη της παρόρμησης ήταν καταλυτική», λέει ο κ. Μανιάτης. Το εγχείρημα δεν ήταν εύκολο. Ο Νίκος έπρεπε να μάθει άλλη γλώσσα προγραμματισμού, ενώ ο Βαγγέλης –που από 3 χρόνων, σύμφωνα με τους γονείς του, κάνει κατασκευές– χρειάστηκε να δει ξανά και ξανά το αεροπλάνο να κάνει βουτιά και να καταστρέφεται ολοσχερώς. «Γι’ αυτό εγώ έχω ως αρχή αυτό που έλεγε ο Εντισον, ότι κάθε εφεύρεση είναι 99% ιδρώτας και 1% έμπνευση», σχολιάζει ο δάσκαλος που είχε την εποπτεία του πρότζεκτ.
Η πρόταση των παιδιών στον διαγωνισμό είναι η δημιουργία ενός σμήνους μικρών, ηλεκτρικών, αυτόνομων αεροσκαφών που θα μπορούν να σαρώνουν μεγάλες εκτάσεις και να βοηθούν στην πρόληψη των πυρκαγιών. «Ακόμη και οικονομικά συμφέρει», λέει ο Νίκος. «Στο νησί μας πετάνε δύο μικρά αεροσκάφη κατασκευής του ’80 που έχουν τεράστιο κόστος συντήρησης και καταναλώνουν πολλά καύσιμα. Με το κόστος μιας πτήσης τους θα μπορούσαν να αγοραστούν αρκετά δικά μας αεροπλάνα».