Θηριώδεις διαστάσεις έχει λάβει πλέον η πυρκαγιά που μαίνεται για έβδομη συνεχόμενη ημέρα στη Ρόδο. Οι φλόγες συνεχίζουν το καταστροφικό τους έργο με τις αντοχές κατοίκων και αρχών να δοκιμάζονται σκληρά.
Κάτοικοι της Ρόδου εξηγούν στην «Κ» ότι το νησί είναι πια σε οριακή κατάσταση. Στο νησί παραμένουν περίπου 10.000 Βρετανοί τουρίστες, οι οποίοι θα πρέπει, τις προσεχείς ημέρες, να μεταφερθούν στην πατρίδα τους μέσω ειδικών πτήσεων «διάσωσης». Μέχρι τότε θα πρέπει να φιλοξενηθούν προσωρινά σε χώρους που δεν είναι κατάλληλοι, ενώ κρίσιμες υποδομές, όπως το δίκτυο ηλεκτροδότησης, έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές. Τα προβλήματα όμως στο δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ επηρεάζουν και τις τηλεπικοινωνίες.
Μολονότι, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, οι σταθμοί βάσης των εταιρειών κινητής τηλεφωνίας δεν έχουν πληγεί, τα προβλήματα στο δίκτυο ηλεκτροδότησης και οι εκ περιτροπής διακοπές επηρεάζουν την απρόσκοπτη λειτουργία των συγκεκριμένων υποδομών. Όπως αναφέρουν παράγοντες των τηλεπικοινωνιών, οι σταθμοί βάσης είναι εξοπλισμένοι με γεννήτριες, αλλά απαιτούνται μεγαλύτερης ισχύος ηλεκτρογεννήτριες, που φθάνουν στο νησί από την Αθήνα, για να εξασφαλιστεί η απρόσκοπτη λειτουργία τους.
Την ίδια ώρα, κάτοικοι, εθελοντές και πρόεδροι κοινοτήτων με τους οποίους συνομίλησε η «Κ», κάνουν λόγο για προβληματικό συντονισμό στα πύρινα μέτωπα όπου μόνοι τους παλεύουν να κρατήσουν μακριά τις φλόγες.
«Δεν υπάρχει σωστός συντονισμός» λέει ο Νίκος Διμέλης, πρόεδρος της κοινότητας Αρχαγγέλου. «Στην κοινότητά μου, στον Αρχάγγελο, παλεύω με εθελοντές πυροσβέστες και με τους κατοίκους του χωριού για να να μην ξαναπλησιάσει απειλητικά η φωτιά», προσθέτει.
Στα 30 χιλιόμετρα πιο μακριά, στην κοινότητα Απολλώνων στη βορειοκεντρική Ρόδο, ο πρόεδρος Μάκης Λαγογιάννης, περιγράφει μια παρόμοια κατάσταση και στο χωριό του, με τους εθελοντές και τους κατοίκους να επιχειρούν μόνοι τους να κρατήσουν τις φλόγες έξω από το χωριό.
Απρόβλεπτη πορεία
Για απρόβλεπτη πορεία της πυρκαγιάς κάνει λόγο ο Μανώλης Ανδρουλάκης, πρόεδρος αστυνομικών Ρόδου, ο οποίος συμμετείχε το Σάββατο στις εκκενώσεις τουριστών από μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες και παραλίες. Οπως τονίζει, λόγω των ισχυρών ανέμων που πνέουν τις τελευταίες ημέρες στην περιοχή «οι φλόγες κάνουν κύκλους και έτσι δυσκολεύονται να κατανοήσουν την πορεία τους οι άνθρωποι που επιχειρούν».
«Η κατάσταση είναι χαοτική»
Εδώ και δύο ημέρες, η Γαλάτεια Νικολούλια, βρίσκεται στο πεδίο. Στην «Κ» δηλώνει ότι ο συντονισμός της επιχείρησης κατάσβεσης είναι προβληματικός. «Η κατάσταση είναι χαοτική στα χωριά, δεν λαμβάνονται μέτρα, ούτε δημιουργούνται αντιπυρικές ζώνες. Σε Βάτι και Γεννάδι δεν έχουμε δει ούτε ένα πυροσβεστικό όχημα», λέει χαρακτηριστικά.
Στο ίδιο μήκος κύματος και όσα μας είπε ο Σάββας Παυλίδης, ο οποίος επίσης βοηθάει εθελοντικά, είτε υποστηρίζοντας αυτούς που επιχειρούν στη φωτιά, είτε σβήνοντας τα «καντήλια» μαζί με άλλους πολίτες σε προσβάσιμα σημεία.
Ο ίδιος, όπως και πολλοί άλλοι κάτοικοι στο νησί, έχουν την αίσθηση πως η πυρκαγιά στην καρδιά του ροδιακού δάσους υποτιμήθηκε τις δύο πρώτες ημέρες ενώ τα πολλαπλά μέτωπα σε Αττική και Βοιώτια την περασμένη εβδομάδα, είχαν σαν αποτέλεσμα τη διασπορά των εναέριων μέσων.
«Κάπως έτσι φτάσαμε εδώ και τρεις ημέρες να κοιτάζουμε τη φωτιά στα Λάερμα και να αναρωτιόμαστε σε ποιο χωριό θα πάει μετά -θα είναι ο Άγιος Ισίδωρος, θα είναι τα Προφύλια;» καταλήγει ο κ. Παυλίδης.
Ευθύμης Λέκκας: Οι 5 παράγοντες δυσκολίας
Ο καθηγητής Φυσικών Καταστροφών Ευθύμης Λέκκας, δίνει την επιστημονική απάντηση στο γιατί δεν μπορούν να ελεγχθούν αποτελεσματικά τα πύρινα μέτωπα στη Ρόδο. «Η μεγάλη πυρκαγιά που αφανίζει τον κεντρικό πυρήνα του νησιού αναπτύχθηκε ιλιγγιωδώς τις τελευταίες ημέρες και ώρες λόγω πέντε ιδιαίτερων γεωπεριβαλλοντικών παραγόντων».
Σύμφωνα με τον κ. Λέκκα αυτοί είναι οι εξής:
1. Το υφιστάμενο δασικό περιβαλλοντικό πλαίσιο: Η υφιστάμενη δασική περιβαλλοντική σύνθεση που περιλαμβάνει πολύ πυκνό δασικό ιστό, ψηλά δέντρα και συσσωρευμένη καύσιμη ύλη.
2. Οι υφιστάμενες μορφολογικές συνθήκες: Χαρακτηρίζονται από ένα επίμηκες μορφολογικό βύθισμα μεταξύ του όρους Αττάβυρος και του Προφήτη Ηλία και το οποίο αντιστοιχεί σε τεκτονικό βύθισμα με διεύθυνση Α-Δ εγκάρσιο στην επιμήκη ανάπτυξη της Ρόδου.
3. Οι ιδιαίτερα αρνητικές πυρομετεωρολογικές συνθήκες: Δεδομένου ότι στο τεκτονικό βύθισμα αναπτύσσονται τόσο καταβατικοί, όσο και αναβατικοί άνεμοι, πυροδοτώντας τις υφιστάμενες εστίες.
4. Η αδυναμία προσέγγισης στον βασικό κορμό του δάσους λόγω των υφιστάμενων μοροφολογικών χαρακτηρισικών και η αδυναμία προσβολής της φωτιάς από αεροσκάφη, λόγω των έντονων μορφολογικών εναλλαγών.
5. Η σύνθετη μίξη δασικού ιστού με αγροτικούς οικισμούς, αστικές περιοχές και τουριστικές μονάδες, σύνθεση που επιβάλλει δύσκολα σχέδια διαχείρισης έκτακτης ανάγκης.
Οι αντιπυρικές ζώνες ήταν εμφανώς απούσες.
«Εν κατακλείδι επαναλαμβάνεται για άλλη μια φορά η τεράστια ανάγκη σχεδιασμού πρόληψης και διαχείρισης έκτακτων αναγκών σε ειδικές περιοχές με σύνθετο γεωδυναμικό, περιβαλλοντικό και χωροταξικό πλαίσιο και η εφαρμογή του σχεδιασμού αυτού, ιδιαίτερα σε περιοχές κομβικές για την οικονομική ανάπτυξη της χώρας» τονίζει ο κ. Λέκκας, προσθέτοντας και το εξής: «μπορεί η βιομάζα να είναι αδύνατον να ελεγχθεί στον πυρήνα ενός δάσος και αυτό είναι κάτι απολύτως λογικό, μιας και πρόκειται για φυσική διεργασία, όμως η καύσιμη ύλη στη Ρόδο, έξω από τα όρια του δάσους, γύρω από βιομηχανικές και τουριστικές μονάδες αλλά και σε οικόπεδα, φάνηκε ότι δεν ήταν σε καλό επίπεδο. Αυτό ήταν επιβαρυντικό για την εξάπλωση των πυρκαγιών από το Σάββατο κι έπειτα. Οι αντιπυρικές ζώνες ήταν εμφανώς απούσες».
Σε ό,τι αφορά την απουσία αντιπυρικών ζωνών, ο περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου, Γιώργος Χατζημάρκος, ανάρτησε το εξής σχόλιο στον προσωπικό του λογαριασμό στο facebook: «Το να προσπαθείς να φτιάξεις μια στοιχειώδη αντιπυρική ζώνη στις 03:00 τα ξημερώματα και με την φωτιά να σε απειλεί ή να την κυνηγάς, σίγουρα δεν είναι η λύση. Η χώρα χρειάζεται νέο πλαίσιο ως προς αυτό το μεγάλο ζήτημα. Δεν μπορώ να περιγράψω με λόγια τον θαυμασμό μου για αυτούς τους ανθρώπους που συνάντησα τη νύχτα στο μέτωπο. Τα νέα παιδιά που ήρθαν κατευθείαν από την δουλειά τους και ξενύχτησαν στο μέτωπο ήταν ιδιαίτερα συγκινητικά. Όπως επίσης δεν υπάρχουν λόγια και για να πούμε το Ευχαριστώ, που οφείλουμε σε όλους. Ένστολους και μη, του κρατικού μηχανισμού και εθελοντές».
