Οι αλλεπάλληλες παραιτήσεις γιατρών από το ΕΣΥ, με καταγγελίες για εργασιακή εξουθένωση, υποστελέχωση των υπηρεσιών και αδυναμία ποιοτικής εξυπηρέτησης των ασθενών, έχουν πάρει διαστάσεις μαζικού φαινομένου. Σύμφωνα με όλες τις εκτιμήσεις, η τάση αυτή θα συνεχιστεί, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη σταθερότητα και βιωσιμότητα του δημόσιου συστήματος υγείας.
Για να γίνει κάποιος γιατρός η επένδυση είναι μεγάλη, σε χρόνο και ενέργεια, και γι’ αυτό θα πρέπει να το θέλει πάρα πολύ. Πόσο μάλλον δεν αποφασίζει κανείς να εργαστεί σε δημόσιο νοσοκομείο, με χαμηλό μισθό και σε δύσκολες συνθήκες, αν δεν τον κινητοποιεί ένα αίσθημα κοινωνικής ευθύνης και διάθεση επιστημονικής εξέλιξης.
Oταν δεν είναι ευχαριστημένοι οι γιατροί από τις συνθήκες δουλειάς τους, δεν μπορεί να είναι ευχαριστημένοι οι ασθενείς. Αν γινόταν συστηματική αξιολόγηση της αποδοτικότητας των υπηρεσιών, με έμφαση στους δείκτες ικανοποίησης των ασθενών από την παρεχόμενη φροντίδα, όπως συμβαίνει σε προηγμένα δυτικά συστήματα δημόσιας υγείας, θα ήταν οδυνηρές οι εκπλήξεις για το πολιτικό σύστημα.
Το εύκολο είναι να μιλήσει κανείς για «φακελάκια», για μετακίνηση «πελατείας» στο ιδιωτικό ιατρείο, για αδιαφορία και σκληρότητα απέναντι στους πάσχοντες. Υπάρχουν παραδείγματα διαφθοράς και κακών πρακτικών που επιτρέπουν τη γενίκευση επικρίσεων για τους νοσοκομειακούς γιατρούς.
Αυτό συμβαίνει κυρίως όταν δεν έχει κανείς τακτική επαφή με δημόσιο νοσοκομείο, δηλαδή αν κατ’ εξαίρεσιν έχει νοσηλευθεί ο ίδιος ή κάποιος δικός του, αν μια φορά ή λίγες φορές αναγκάστηκε να βρεθεί σε εφημερία, αν έχει τη δυνατότητα να εξυπηρετείται ιδιωτικά για τα τρέχοντα και για τις ανάγκες του παιδιού του.
Σε μια τέτοια περίπτωση, η απαξίωση των γιατρών του ΕΣΥ γίνεται αβασάνιστα. Είναι σχεδόν πάντα βιαστικοί, μπορεί να απαντήσουν με αγένεια σε μια ερώτηση ή να συμπεριφερθούν απότομα. Δεν θα τους δεις σχεδόν ποτέ να χαμογελούν ή να είναι διαθέσιμοι, συνήθως δεν έχουν χρόνο ούτε διάθεση για πολλά πολλά.
Αλλά όταν κανείς μπαινοβγαίνει σε κάποιο δημόσιο νοσοκομείο, δύσκολα θα ασκήσει κριτική στον/στη γιατρό που δεν μίλησε μαζί του όσο θα ήθελε. Γιατί ξέρει πολύ καλά γιατί δεν προλάβαινε και πόσοι ακόμη τον περιμένουν.
Με άλλα λόγια, ξέρει τι εννοούσε η παιδοψυχίατρος στην Πρέβεζα όταν μίλησε για λίστες αναμονής 14 μηνών ή η επικεφαλής της ΜΕΘ Αγρινίου που κατάφερε να μειώσει τη θνητότητα στη μονάδα αλλά εξαντλήθηκε από την κούραση. Eχει δει συναδέλφους τους να μην μπορούν να σύρουν τα πόδια τους και να χαμηλώνουν το βλέμμα γιατί ντρέπονται τους ασθενείς που περιμένουν για ώρες ένα παυσίπονο. Eχει συναντήσει και κακόκεφους χειρουργούς σαν αυτούς που παραιτήθηκαν στα Χανιά γιατί δεν υπήρχαν συνθήκες ασφαλείας στα Επείγοντα. Ο Μ. Χρυσοχοΐδης, άραγε, ξέρει γιατί φεύγουν έντιμοι και άξιοι γιατροί από το ΕΣΥ;
Η κ. Αγγελική Σπανού είναι δημοσιογράφος, συγγραφέας.
