Στο όριό της φτάνει η νέα δομή που έχει δημιουργηθεί στη Σάμο ως προς τη δυνατότητα φιλοξενίας αιτούντων άσυλο, ενώ και στα υπόλοιπα νησιά που διαθέτουν αντίστοιχες δομές, Λέσβος, Χίος, Λέρος και Κως, ο αριθμός των διαμενόντων έχει αυξηθεί πολύ τους τελευταίους μήνες.
Ο αριθμός των αφίξεων μεταναστών τους τελευταίους μήνες έχει αυξηθεί για πρώτη φορά έπειτα από τρία χρόνια, με αποτέλεσμα ενώ τον Ιανουάριο στα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης των νησιών διέμεναν 4.881 άνθρωποι, στις αρχές Σεπτεμβρίου ο αριθμός των φιλοξενουμένων έχει διπλασιαστεί και έχει φτάσει τους 9.137. Χαρακτηριστικά, τον Σεπτέμβριο μέσα σε τέσσερις μόνο ημέρες έφτασαν διά θαλάσσης 1.096 άτομα.
Ο αριθμός των αφίξεων έχει σαφώς ενταθεί, όπως δείχνουν τα στοιχεία που δημοσιεύουν οι υπηρεσίες του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου από τις αρχές του καλοκαιριού. Ας αναφερθεί ότι στις 14 Ιουνίου σημειώθηκε το ναυάγιο του αλιευτικού σκάφους στην Πύλο, το οποίο μετέφερε, σύμφωνα με μαρτυρίες, εκατοντάδες μετανάστες. Ωστόσο διασώθηκαν 104 άτομα, 82 ανασύρθηκαν νεκροί, ενώ στο πλοίο μεγάλος αριθμός ανθρώπων παραμένουν αγνοούμενοι. Στο σκάφος, το οποίο είχε αποπλεύσει από το λιμάνι Τομπρούκ της Λιβύης επέβαιναν τουλάχιστον 500 άνθρωποι. Ο χειρισμός του περιστατικού από την ελληνική πλευρά δεν απέτρεψε το πολύνεκρο ναυάγιο, γεγονός που προκάλεσε μεγάλες αντιδράσεις.
Το συγκεκριμένο περιστατικό είναι πολύ πιθανό, σύμφωνα με εκτιμήσεις ανθρώπων με γνώση του μεταναστευτικού, να άνοιξε την όρεξη στους διακινητές, οι οποίοι πιστεύουν ότι η ελληνική πλευρά δεν θα διακινδυνεύσει ένα νέο ναυάγιο το επόμενο χρονικό διάστημα και μάλιστα εν μέσω τουριστικής περιόδου.
Τον Ιανουάριο, στα ΚΥΤ των νησιών διέμεναν 4.881 άνθρωποι, ενώ στις αρχές Σεπτεμβρίου ο αριθμός των φιλοξενουμένων έχει διπλασιαστεί και έχει φτάσει στις 9.137.
Σκάφη «πολυτελείας»
Ταυτόχρονα οι μέθοδοι των διακινητών εξελίχθηκαν με αποτέλεσμα πολλά σκάφη «πολυτελείας» να βρίσκονται τελικά να μεταφέρουν στα αμπάρια τους μετανάστες, τους οποίους στη συνέχεια αποβιβάζουν όπως και όπου μπορούν. Χαρακτηριστικό ήταν το περιστατικό πριν από έξι ημέρες με την πολυτελή θαλαμηγό που αποβίβασε τουλάχιστον 51 αλλοδαπούς στην παραλία της Αγίας Αννας στη Μύκονο, οι οποίοι δεν είχαν ταξιδιωτικά έγγραφα.
Από την πλευρά του, πάντως, το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου αποδίδει την αύξηση των μεταναστευτικών αφίξεων στα νησιά, στο καλοκαίρι και στις καλές καιρικές συνθήκες. Παράλληλα, όπως επισημαίνουν πηγές του υπουργείου, η Τουρκία θέλει να πιέσει την Ευρωπαϊκή Ενωση, τονίζοντας «διακριτικά» ότι διαθέτει πάντα το χαρτί των μεταναστών που φιλοξενεί στα εδάφη της.
Από τις αρχές Αυγούστου έως και χθες στα ελληνικά νησιά έχουν φτάσει 5.855 μετανάστες, με αποτέλεσμα κάποιες από τις δομές που έχουν φτιαχτεί σε Σάμο, Λέρο, Κω, Λέσβο και Χίο να φτάνουν πλέον σε επίπεδο πληρότητας.
Στη Χίο παραμένουν 682 άτομα, ενώ η δυναμικότητα της δομής είναι 1.014, στη Σάμο φιλοξενούνται 2.003 άτομα με δυναμικότητα 2.040, ενώ και στην Κω διαμένουν 1.577 άτομα με τη δυναμικότητα της δομής να είναι για 2.356 άτομα. Στη δομή στη Λέρο βρίσκονται 1.308 άτομα, ενώ χωράει 1.780. Και στη Λέσβο με χωρητικότητα 8.000 άτομα οι διαμένοντες φτάνουν πλέον τους 3.346. Εφόσον οι αφίξεις διατηρηθούν στα ίδια επίπεδα, μέσα στον επόμενο μήνα οι δομές ταυτοποίησης και φιλοξενίας στα νησιά θα βρίσκονται στα επίπεδα του 2019.
Το ταξίδι για Ιταλία σταματάει στην Ελλάδα
Μετρούσαν πέντε ημέρες στη θάλασσα. Το ιστιοφόρο με τους 76 επιβάτες είχε ξεκινήσει από τα τουρκικά παράλια, κοντά στην Αλικαρνασσό και είχε ήδη καταφέρει να διασχίσει όλο το Αιγαίο προτού εντοπιστεί 64 ναυτικά μίλια νοτιοδυτικά της Ζακύνθου, εκεί το πρόδωσε η μηχανή του.
Σύμφωνα με την περιγραφή του συμβάντος από το Λιμενικό, δεσμεύτηκαν τρία παραπλέοντα πλοία και δόθηκε εντολή σε ένα παράκτιο περιπολικό και ένα ναυαγοσωστικό να προσεγγίσουν το σημείο. Το αιγυπτιακής σημαίας φορτηγό πλοίο «EGY Crown» ήταν το πρώτο που εντόπισε το ιστιοφόρο. Μόλις έγινε αντιληπτή η μηχανική βλάβη περισυνέλεξε τους 76 μετανάστες. Προορισμός τους ήταν η Ιταλία.
Τα στοιχεία του Λιμενικού που διατέθηκαν στην «Κ» δείχνουν ότι έχουν αυξηθεί κατά πολύ οι μεταναστευτικές ροές διά θαλάσσης τους τρεις μήνες του φετινού καλοκαιριού σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι. Η μεγαλύτερη διαφορά εντοπίζεται τον περασμένο μήνα. Εως τις 25 Αυγούστου του 2023 εντοπίστηκαν και διασώθηκαν 1.704 μετανάστες σε 86 περιστατικά, ενώ ολόκληρο τον Αύγουστο του 2022 δεν είχαν ξεπεράσει τα 715 άτομα σε 26 περιστατικά. Αντίστοιχα τον Ιούλιο του 2023 έφτασαν διά θαλάσσης στην Ελλάδα 789 μετανάστες σε 35 περιστατικά, ενώ τον ίδιο μήνα πέρυσι είχαν εντοπιστεί 159 άτομα μόλις σε 14 περιστατικά. Αυξητική ήταν η τάση και τον Ιούνιο του 2023 με αφίξεις 608 ατόμων, ενώ τον Ιούνιο του 2022 είχαν φτάσει 491.
Τα περιστατικά δεν καταγράφονται μόνο στα Δωδεκάνησα, ή στο Ανατολικό Αιγαίο. Αρκετά σκάφη, κυρίως ιστιοφόρα, κατορθώνουν να προσεγγίσουν τις Κυκλάδες όπου συνήθως σταματούν λόγω μηχανικής βλάβης και ακολουθεί επιχείρηση διάσωσης. Πρόσφατα, στις 2 Σεπτεμβρίου, εντοπίστηκε ένα ιστιοφόρο με 61 επιβάτες εννέα ναυτικά μίλια νότια της Σερίφου. Οι μετανάστες μεταφέρθηκαν στο Λαύριο και από εκεί στο Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης Μαλακάσας. Σε άλλα περιστατικά τα σκάφη φτάνουν μέχρι και το Ιόνιο ολοκληρώνοντας εκεί την πορεία τους.
Οπως έχει παρατηρηθεί και στο παρελθόν, τα κυκλώματα διακίνησης επιλέγουν την αποκαλούμενη και ως διαδρομή της Καλαβρίας για να στείλουν τα σκάφη τους απευθείας στην Ιταλία παρακάμπτοντας τις ελληνικές ακτές. Πρόκειται για απόπειρες με μεγάλο βαθμό επικινδυνότητας, όπως φάνηκε και από το πολύνεκρο ναυάγιο ανοιχτά της Πύλου. Τις περισσότερες φορές τα σκαριά που επιλέγονται είναι ακατάλληλα και υπερφορτωμένα, οπότε η πιθανότητα ανατροπής και βύθισής τους είναι μεγάλη.
Στα τέλη Αυγούστου σημειώθηκαν δύο ναυάγια. Στο πρώτο, βορειοανατολικά της Λέσβου, τέσσερα παιδιά ανασύρθηκαν νεκρά από τη θάλασσα, ενώ στο δεύτερο, μία γυναίκα έχασε τη ζωή της ανοιχτά της Σάμου. Σε σχέση με το συμβάν στη Λέσβο είχε αναφερθεί ότι η λέμβος είχε εντοπιστεί εγκαίρως εντός τουρκικών υδάτων και ειδοποιήθηκε η τουρκική ακτοφυλακή χωρίς να παρέμβει. Από την πλευρά της η τουρκική ακτοφυλακή υποστήριξε ότι έστειλε δυνάμεις οι οποίες συμμετείχαν σε έρευνες για διάσωση των ναυαγών.
