Η αποπομπή της διοίκησης του «Αγία Ολγα», μετά την αποκάλυψη της αθλιότητας στις συνθήκες νοσηλείας, χάρισε στον υπ. Υγείας Μ. Χρυσοχοΐδη και στον υφυπουργό Δ. Βαρτζόπουλο, που έκανε την αυτοψία στην ψυχιατρική κλινική, περισσότερα από πέντε λεπτά θετικής δημοσιότητας. Τα δικαιούνται, γιατί η δύναμη του παραδείγματος είναι σημαντική και γιατί πρέπει να αποδίδονται ευθύνες όταν υπάρχει τόσο ορατή δυσλειτουργία σε ένα νοσοκομείο.
Η θλιβερή πραγματικότητα, όμως, είναι ότι προσβλητική για την αξιοπρέπεια των ασθενών είναι η κατάσταση σε πολλά δημόσια νοσοκομεία. Οι συγγενείς τους ξέρουν καλύτερα από τον καθένα ότι αναγκάζονται να κουβαλούν σεντόνια και μαξιλαροθήκες, ότι το φαγητό μπορεί να είναι απαράδεκτο, η καθαριότητα ελλειμματική, το ασανσέρ με βλάβη, το κλιματιστικό χαλασμένο, το παράθυρο να μην κλείνει καλά, η πόρτα να τρίζει. Αναρωτιούνται πώς γίνεται να νοσηλεύονται ανοϊκοί μαζί με εφήβους και να μην υπάρχει πρόνοια για όποιον κατάκοιτο δεν έχει να πληρώσει «αποκλειστική».
Κατά καιρούς, τριτοκοσμικές εικόνες έρχονται στο φως της δημοσιότητας είτε γιατί το επιδιώκει η αντιπολίτευση είτε γιατί ένας υπουργός θέλει να υπονομεύσει τον άλλο, στην καλύτερη περίπτωση από δημοσιογραφικό ζήλο. Είναι ένα από τα πιο εύκολα ρεπορτάζ, άλλωστε, γιατί το υλικό είναι άφθονο και εύκολα προσβάσιμο. Ολοι έχουν κάποιον γνωστό που να δουλεύει ή να βρίσκεται σε δημόσιο νοσοκομείο και τα μάτια του θα έχουν δει, σίγουρα, πολλά.
Οι περισσότεροι έχουν πια συμφιλιωθεί με την ιδέα ότι «έτσι είναι το ΕΣΥ»· ας βρούμε έναν καλό γιατρό για τον άνθρωπό μας και ας μείνει σε ράντζο για κάποιες ώρες.
Στοιχείο του προβλήματος είναι ότι οι περισσότεροι έχουν πια συμφιλιωθεί με την ιδέα ότι «έτσι είναι το ΕΣΥ» και ότι δεν έχει νόημα να διεκδικούμε καλύτερο περιβάλλον, γιατί προέχει η ταχύτητα της εξυπηρέτησης στα επείγοντα, ο περιορισμός της αναμονής για χειρουργείο και τόσα άλλα ζητήματα ζωής ή θανάτου.
Οι τόσο χαμηλές προσδοκίες δείχνουν πόσο έχει καταρρακωθεί ο συλλογικός αυτοσεβασμός και πόσο έχει ριζώσει η απελπισία. Ας βρούμε έναν καλό γιατρό για τον άνθρωπό μας και ας μείνει σε ράντζο για κάποιες ώρες, ας μην έχει κουβέρτα ή σαπούνι, ας μην παίζει η τηλεόραση.
Η αλήθεια είναι ότι η αλλαγή της εικόνας των δημόσιων νοσοκομείων κοστίζει, αλλά όχι τόσο που θα ήταν απαγορευτική η δαπάνη εφόσον υπήρχε η πολιτική βούληση και ο σχεδιασμός, εφόσον, με άλλα λόγια, αποφασιζόταν επί της αρχής ότι δεν θα γίνονται νοσηλείες σε δωμάτια που δείχνουν ασέβεια στην προσωπικότητα του ασθενούς. Και κοινοτικοί πόροι θα βρίσκονταν και δωρεές θα γίνονταν, αρκεί το πολιτικό σύστημα να ντρεπόταν για τα χάλια πολλών νοσοκομείων.
Οι κ. Χρυσοχοΐδης και Βαρτζόπουλος καλό είναι να πηγαίνουν χωρίς προειδοποίηση σε θαλάμους μεγάλων νοσοκομείων. Αν μάλιστα περάσουν από το Δαφνί ή το Δρομοκαΐτειο, που κανονικά θα έπρεπε να έχουν κλείσει, ή και από εφημερία ψυχιατρικών τμημάτων στα γενικά νοσοκομεία, μπορεί να πετύχουν ακόμη και μηχανικές καθηλώσεις ασθενών.
