Ελαβα, μέσω της κυριακάτικης «Καθημερινής», ανοικτές επιστολές από 4 Αθηναίους, με βαρύνουσα άποψη για τα τεκταινόμενα στην αθηναϊκή ζωή (Νίκο Βατόπουλο, Λένα Διβάνη, Πάνο Δραγώνα, Ανδρέα Κούρκουλα).
Ευχαριστώντας τους συγγραφείς των επιστολών για τις πολύτιμες απόψεις που διατύπωσαν, δεν θα μπορούσα να αφήσω την ευκαιρία ανεκμετάλλευτη, για να επανέλθω σε ένα διάλογο για την πόλη, κάνοντας ένα βήμα παραπέρα από το «τι» των προεκλογικών εξαγγελιών στο «πώς» και στο «πότε» της εφαρμογής. Καθώς περνάμε σταδιακά από τη μεταβατική φάση, στην περίοδο ανάληψης της δημαρχίας και στις πράξεις πραγματοποίησης. Στέκομαι ιδιαίτερα σε μερικά σημεία.
Το πρώτο είναι η έμφαση στην καθημερινότητα και στα πιεστικά προβλήματα των κατοίκων στις γειτονιές. Στο θέμα αυτό συγκλίνουν οι απόψεις των 4 επιστολών. Το θέμα παρουσιάζεται ως αντίποδας σε μεγαλεπήβολα «έργα» που δεν αγγίζουν, αλλά αντίθετα υπερφορτώνουν μια ήδη βεβαρημένη αθηναϊκή πραγματικότητα. Το ζήτημα αυτό αποτελεί βασική προγραμματική δέσμευση του συνδυασμού μας «Αθήνα Τώρα».
Τι εννοούμε όμως με τη στροφή στην καθημερινότητα που επιδιώκεται στο πρόγραμμα; Εννοούμε μερικά βασικά υπαρξιακά θέματα για την πόλη και τους πολίτες, όπως η δημιουργία συμπαγών χώρων πρασίνου, ξεκινώντας από τις δεντροφυτεύσεις από περιοχές όπως ο Ελαιώνας ή ο Λυκαβηττός, με στόχο να αυξηθεί το οξυγόνο και να βελτιωθεί η ποιότητα του αέρα. Οπως η αντιμετώπιση του προβλήματος της στεγαστικής κρίσης, που διογκώθηκε από την υπερτουριστικοποίηση της πόλης, όπως ο φωτισμός στις πλατείες, η ανακατασκευή των πεζοδρομίων ώστε να είναι προσβάσιμα για όλους, η απελευθέρωση δημόσιου χώρου από τις καταχρήσεις των τραπεζοκαθισμάτων και της παράνομης στάθμευσης, όπως η ενίσχυση των δημοτικών συγκοινωνιών, η αντιπλημμυρική προστασία, η κοινωνική αρωγή ιδιαίτερα για συμπολίτες μας με αναπηρία, η συγκοινωνιακή αποσυμφόρηση και άλλα προαπαιτούμενα για την ποιότητα της ζωής σε μια σύγχρονη μητρόπολη.
Προβλήματα για τα οποία χρειάζεται να δίνει κανείς καθημερινούς αγώνες στον δήμο, στις γειτονιές, στις υπηρεσίες και στα υπουργεία, με κρίσιμο τον ρόλο των δημοτικών υπηρεσιών.
Το ζητούμενο εδώ δεν είναι ένα άθροισμα διεκδικήσεων, αλλά ένα σχέδιο ενοποίησης για την πράσινη και καθαρή, ασφαλή και δημιουργική Αθήνα. Η αξία της πρότασής μας είναι ότι κατάφερε να συνδέσει με μοναδικό τρόπο –ας μου επιτραπεί– την καθημερινότητα με τις σύγχρονες προκλήσεις στις φυσικές και ανθρώπινες συνθήκες.
Κανένα μεγάλο έργο δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς τα εχέγγυα της τεχνικής – κοινωνικής πληρότητας, που μόνο οι σχετικές μελέτες μπορούν να διασφαλίσουν.
Το δεύτερο σημείο είναι ότι, λόγω της έκτασης των αναγκών, τα έργα που θα αναληφθούν πρέπει να υπακούουν σε μερικές βασικές αρχές βιωσιμότητας και ωριμότητας. Διαφορετικά, η κατάληξή τους θα είναι ακόμη μία φορά η περιβαλλοντική, συγκοινωνιακή, κοινωνική και αισθητική χειροτέρευση, που μας ξαναγυρίζουν σε παλαιότερες εποχές υπαίτιες σε μεγάλο βαθμό για τα σημερινά αδιέξοδα. Η πόλη δεν αντέχει σήμερα παρόμοιες καταστάσεις.
Η κριτική στάση του προγράμματος στο θέμα αυτό, όπως και σε ανάλογα θέματα που ανακύπτουν κατά τη μετάβαση στη νέα δημοτική αρχή από 1-1-2024, στηρίζεται σε θεμελιακές αρχές όπως η βιωσιμότητα και εν προκειμένω η βιώσιμη κινητικότητα, ο συνδυασμός λειτουργικότητας με την περιβαλλοντική και βιώσιμη προσέγγιση και η ενοποίηση των δημόσιων, πράσινων και πολιτιστικών χώρων.
Ας συμφωνήσουμε σε μερικά θεμελιώδη προαπαιτούμενα. Για παρεμβάσεις τόσο μεγάλης έκτασης και πνοής, χρειάζονται αυξημένες απαιτήσεις σχεδιασμού και εφαρμογής. Κανένα πρόγραμμα ή έργο που στηρίζεται σε αρχές όπως η βιωσιμότητα, δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς τα εχέγγυα της τεχνικής – κοινωνικής πληρότητας, που μόνο οι σχετικές μελέτες μπορούν να διασφαλίσουν.
Η ανάγκη αυτή γίνεται μεγαλύτερη αν σκεφθούμε τη σημερινή πραγματικότητα, που επιβάλλει σύνθετες παρεμβάσεις, που έχουν αντίκρισμα στις σημερινές προκλήσεις των κλιματικών – ενεργειακών και κοινω-νικών μεταβολών.
Με άλλα λόγια, δεν μπορούμε να προχωρήσουμε περισσότερο χωρίς να αναρωτηθούμε τι Αθήνα θέλουμε. Η Αθήνα που θέλουμε και μπορούμε, η Αθήνα που προβλήθηκε στις πρόσφατες εκλογές είναι εκείνη που προχωράει όχι μόνο με ιδέες, αλλά μελέτες, προϋποθέσεις εφαρμογής και διάλογο.
Θα επιμείνουμε με κάθε τρόπο στον διάλογο αυτό, για να επιτύχουμε τη μεγαλύτερη δυνατή σύνθεση. Οπως γράφεται σε μία από τις επιστολές: «Χρειάζεται ένας αέρας αισιοδοξίας και κοινού αγώνας».
Ο κ. Χάρης Δούκας είναι νεοεκλεγείς δήμαρχος Αθηναίων.
