Η Αγαθή Αρσένη έμαθε ξαφνικά ένα πρωί πως είχε μπροστά της μόνο τρεις μήνες. Τρεις μήνες για να φύγει από τον χώρο που εδώ και δώδεκα χρόνια στέγαζε το μαγαζί της στην οδό Απόλλωνος, λίγα μέτρα από την πλατεία Συντάγματος. Στο «Ο,τι θες το ‘χεις» έβρισκες, όπως μαρτυράει η ονομασία του, τα πάντα. Η Aγαθή έχοντας αφουγκραστεί τις ανάγκες των κατοίκων αλλά και των τουριστών πουλούσε από καλλυντικά και φορτιστές μέχρι τριγωνάκι για κάλαντα και μηχανή ποπ κορν.
Τα παιδιά της γειτονιάς το έλεγαν «mini jumbo» και η Αγαθή με την αδελφή της που τη βοηθούσε, ήταν κατά κάποιον τρόπο σημείο αναφοράς. Ανοικτά από νωρίς μέχρι αργά το βράδυ, οι δυο γυναίκες συνήθως κάθονταν σε δύο σκαμπό έξω από το μαγαζί, με μια κούπα καφέ στο χέρι και χαιρετούσαν όποιον περνούσε, συχνά με τα μικρά τους ονόματα.
Η αλήθεια είναι πως όταν ο ιδιοκτήτης του ακινήτου της τηλεφώνησε με τα «κακά» νέα δεν ξαφνιάστηκε. Το συμβόλαιό της είχε λήξει προ πολλού, εκείνος δεν δεχόταν να το ανανεώσουν. Συμφωνούσαν βέβαια στις αυξήσεις του ενοικίου, από 700 στα 1.500 ευρώ τα χρόνια μετά την πανδημία. Γνώριζε επίσης πως υπήρχε τεράστιο ενδιαφέρον για το ακίνητο κυρίως από επιχειρηματίες εστίασης. Μια τέτοια πρόταση δέχτηκε ο ιδιοκτήτης. Η Αγαθή ζήτησε να της πει τι ενοίκιο θα έδιναν μήπως και κατάφερνε να κρατήσει το μαγαζί για μερικά χρόνια ακόμα ώστε να μπορέσει να πουλήσει το εμπόρευμά της. Δεν της το είπε καν. Εκτοτε, έμαθε από γείτονες πως πέρα από τα ενοίκια που έχουν «ξεφύγει» έχει επανέλθει και ο «αέρας» όταν θέλεις να κλείσεις μια συμφωνία. Ο ιδιοκτήτης προφανώς ήξερε πως δεν υπήρχε περίπτωση να αντεπεξέλθει.
50 χρόνια στη γειτονιά
Στη γειτονιά αυτή είχε μεγαλώσει. Ο πατέρας της είχε ανοίξει το 1972 στον ίδιο δρόμο το «William of Orange», ένα από τα πρώτα εστιατόριο με burgers και πίτσες. Η Αγαθή με τις δύο αδελφές της μεγάλωσαν εκεί, πολλές φορές κοιμούνταν στο πατάρι του μαγαζιού. Θυμούνται τον Πουλόπουλο να τραγουδάει στην ταβέρνα lego στην οδό Νίκης τα χρόνια που η γειτονιά είχε φούρνο, χασάπη, ιχθυοπωλείο. Πλέον, πλην του μανάβικου, το ένα κατάστημα μετά το άλλο αλλάζουν χρήση. Μόνο στη συγκεκριμένη γειτονιά έχουν ανοίξει τα τελευταία χρόνια πάνω από δεκαπέντε εστιατόρια.
Τέλη του περασμένου Αυγούστου η Αγαθή έχασε τον πατέρα της και ζήτησε από τον ιδιοκτήτη μια παράταση. Οταν δεν της την έδωσε, ένιωσε και η ίδια πως είχε έρθει η ώρα να φύγει και ξεκίνησε να οργανώνει τη μετακόμιση. Πήγε στην Τροχαία για να πάρει άδεια, της είπαν πως χρειάζεται να κάνει αίτηση και στη δημοτική αστυνομία. Εκεί της είπαν όμως πως η ώρα που είχε επιλέξει για να μην ενοχλεί την κυκλοφορία (μετά τα μεσάνυχτα) ήταν ώρα κοινής ησυχίας. Οταν το άκουσε, έχασε την ψυχραιμία της. «Ολοι οι κάτοικοι της γειτονιάς κάνουν συνεχώς παράπονα για τη μουσική. Ενα περιπολικό περνάει, η μουσική χαμηλώνει και μετά πάλι ξανά δυναμώνει», εξηγεί.
«Οσοι είμαστε στο ενοίκιο, ζούμε σε μια ανασφάλεια. Νιώθουμε την πίεση και είναι αποκαρδιωτικό γιατί οι τιμές είναι απλησίαστες».
Η ίδια επίσης πάλευε για χρόνια να βγάλει άδεια για να τοποθετήσει μια τέντα στο μαγαζί της, τη στιγμή που έβλεπε γύρω της τα εστιατόρια να κάνουν εξωτερικές κατασκευές και να γεμίζουν τα πεζοδρόμια με τραπεζοκαθίσματα. «Κατέληξα να νιώθω πολίτης δεύτερης κατηγορίας. Παρότι ήταν το δεύτερο σπίτι μου, σε ένα δρόμο που αγάπησα, φεύγω με πικρία», λέει στην «Κ». Πρόσφατα σταμάτησε να ψάχνει για άλλο μαγαζί στο κέντρο. Αποφάσισε να μετακομίσει στην Αμφιλοχία από όπου κατάγεται.
Την ημέρα που παρέδωσε τα κλειδιά, λίγα μόλις μέτρα από το μαγαζί της, οι πέντε γυναίκες που είχαν στήσει το «Contrust collective» είχαν αρχίσει επίσης να πακετάρουν. Είχαν δημιουργήσει αυτόν τον χώρο στο ισόγειο μιας πολυκατοικίας στις αρχές του 2018. Μοιράζονταν έξοδα, τις βάρδιες και πουλούσαν αντικείμενα – δικά τους αλλά και φίλων Ελλήνων σχεδιαστών. Οταν το ακίνητο πουλήθηκε, ο νέος ιδιοκτήτης θέλησε να εκμεταλλευτεί αλλιώς τον χώρο – ούτε σε εκείνες δόθηκε η δυνατότητα να κάνουν προσφορά. Ξεκίνησαν να ψάχνουν άλλα ακίνητα στη γειτονιά, αλλά η πρώτη έρευνα ήταν αποκαρδιωτική: 15 τ.μ. χωρίς τουαλέτα έναντι 1.800 ευρώ τον μήνα. Παρέμεναν αισιόδοξες γιατί κάποια ακίνητα τα οποία είχαν δει το 2018 ήταν κλειστά. Επικοινώνησαν, αλλά με έκπληξη είδαν πως ακόμα και σε αυτά είχε σχεδόν διπλασιασθεί το ενοίκιο. Τελικά μετακόμισαν στην Κυψέλη.
Αναζήτηση
Αντίστοιχη αναζήτηση έκανε το τελευταίο εξάμηνο και η ομάδα του «Πριγκιπώ» στα δρομάκια γύρω από την Ερμού, εκεί που ιστορικά είχαν τα εργαστήριά τους οι αργυροχρυσοχόοι. «Νιώθαμε πως θα μας χτυπήσει και εμάς την πόρτα κάποια στιγμή όλο αυτό. Τρεις στενοί μας συνεργάτες είχαν αναγκαστεί να φύγουν από την περιοχή το τελευταίο διάστημα», λέει η Καλομοίρα Παπαγεωργίου, ιδιοκτήτρια και συνιδρύτρια του «Πριγκιπώ» που ξεκίνησε το 2004 να φτιάχνει κοσμήματα σαν χόμπι και κατάφερε να δημιουργήσει μια εταιρεία με 18 εργαζομένους. Αρχικά από το σπίτι τους, στη συνέχεια σε ένα μικρό εργαστήριο στον τρίτο όροφο μιας πολυκατοικίας στο Σύνταγμα και το 2020 στο πρώτο τους μαγαζί στο ισόγειο ενός κτιρίου στην οδό Κολοκοτρώνη, το οποίο ανακαίνισαν – και ακόμα αποπληρώνουν το δάνειο.
Το κτίριο πουλήθηκε το περασμένο καλοκαίρι και ο νέος ιδιοκτήτης από το Ισραήλ σκοπεύει να το μετατρέψει σε διαμερίσματα βραχυπρόθεσμης ενοικίασης. «Ο στόχος μας ήταν μια υγιής επιχείρηση. Να δημιουργούμε ωραία προσιτά πράγματα χωρίς να πεθαίνουμε από το άγχος. Σίγουρα δεν είναι στημένη αυτή η επιχείρηση ώστε να αλλάζει στέγη και να μετακομίζει κάθε λίγο», εξηγεί. Πέρα από την επίπονη διαδικασία αναζήτησης η ίδια προσπαθεί να διαχειριστεί και τις ενοχές που νιώθει γιατί δέχτηκε να υπογράψει τριετές συμβόλαιο γνωρίζοντας πως ο ιδιοκτήτης σκόπευε να το πουλήσει. Βέβαια και άλλοι επιχειρηματίες που μίλησαν στην «Κ» επιβεβαιώνουν πως πλέον το τριετές συμβόλαιο είναι κάτι σύνηθες που συχνά αναγκάζονται να υπογράψουν. «Οσοι είμαστε στο ενοίκιο, ζούμε σε μια ανασφάλεια. Νιώθουμε την πίεση και είναι αποκαρδιωτικό γιατί οι τιμές είναι απλησίαστες. Δεν ξέρω τι προϊόν μπορείς να έχεις για να μπορείς να αντέξεις», σημειώνει η Καλομοίρα.
Στο τέλος της χρονιάς τούς βρήκε μια ακόμη δυσκολία: ξημερώματα της 29ης Δεκεμβρίου ένας κλέφτης κατάφερε να μπει στο κατάστημα και να αδειάσει τα συρτάρια τους. Εκείνο το πρωινό συγκέντρωσαν και κατέβασαν στο μαγαζί ό,τι κοσμήματα είχαν στο εργαστήριο στον δεύτερο όροφο, έβαλαν δυνατά μουσική, καθάρισαν το υλικό που είχε αφήσει η σήμανση και προσπάθησαν να κλείσουν τη χρονιά με χαμόγελο. Τουλάχιστον είχαν μόλις βρει νέα στέγη. Τα εργαστήριά τους αναγκαστικά θα πάνε πιο μακριά, στην Πατησίων, αλλά σύντομα θα ανοίξουν το νέο τους μαγαζί στην Πραξιτέλους. Ηθελαν να επιμείνουν στην περιοχή. «Ομως το εμπορικό τρίγωνο άραγε για πόσο θα συνεχίσει να λέγεται έτσι; Την ψυχή του κέντρου που αγαπήσαμε ποιος θα την ξαναδεί εάν όλα γίνουν εστίαση και Airbnb;» αναρωτιέται.
