Πιο κοντά στο χρίσμα των Ρεπουμπλικανών ενόψει των προεδρικών εκλογών του 2024, που θα διεξαχθούν τον Νοέμβριο, στις Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκεται ο Ντόναλντ Τραμπ μετά τη νίκη του στο Νιου Χαμσάιρ.
Το αποτέλεσμα των προκριματικών εκλογών της Τρίτης, ακόμα μία σημαντική νίκη για τον Τραμπ, αναδεικνύει πολωτικές τάσεις στο στρατόπεδο των Ρεπουμπλικανών, καθώς και την περιορισμένη απήχηση του κόμματος σε ανεξάρτητους και μετριοπαθείς ψηφοφόρους.
Οι υποστρηρικτές του Τραμπ κάνουν λόγο για νίκη-ορόσημο του τέως προέδρου. Ο πρόσφατος θρίαμβός του στην Αϊόβα, όπου προηγήθηκε κατά 30 μονάδες από τον δεύτερο, Ρον ντε Σάντις, ο οποίος είχε επενδύσει τεράστια κεφάλαια για την εκστρατεία του στη συγκεκριμένη πολιτεία, οδήγησε τον βασικό του αντίπαλο στην έξοδο από την κούρσα.
Διχαστικές τάσεις
Ο Ντε Σάντις ανακοίνωσε την Κυριακή, δύο μόλις μέρες πριν από τις προκριματικές του Νιου Χαμσάιρ, πως δεν θα είναι υποψήφιος, καθώς και ότι αναγνωρίζει πως οι Ρεπουμπλικανοί προτιμούν τον Τραμπ για πρόεδρο.
Η νίκη του Τραμπ στο Νιου Χαμσάιρ δεν ήταν τόσο θριαμβευτική, ώστε να αναγκάσει τη μονδαδική πλέον αντίπαλό του και ηττημένη Νίκι Χέιλι να αποχωρήσει, όπως περίμεναν κάποιοι ότι θα έκανε, ακολουθώντας το παράδειγμα του Ντε Σάντις, κάνοντας λόγο για αγώνα νοκ άουτ του Τραμπ.
Η ίδια δήλωσε ότι δεν πετάει λευκή πετσέτα: «Ο αγώνας απέχει πολύ από το να τελειώσει», τόνισε.
Παρ’ όλα αυτά, η Χέιλι έχασε σε μία πολιτεία όπου είχε τις περισσότερες πιθανότητες να κερδίσει, καθώς δικαίωμα ψήφου στις προκριματικές έχουν και ανένταχτοι ψηφοφόροι, τους οποίους είχε περισσότερες πιθανότητες να προσελκύσει συγκριτικά με τον Τραμπ.
Η ήττα της θα μπορούσε να είναι ένδειξη της περιορισμένης απήχησης των Ρεπουμπλικανών σε ανένταχτους και πιο μετριοπαθείς ψηφοφόρους, τους οποίους έχασε την ευκαιρία να πείσει να τη στηρίξουν ώστε να κερδίσει τον Τραμπ.
Η ίδια και ο κύκλος των υποστηρικτών της είχαν δηλώσει ότι περίμεναν τη στιγμή που θα αντιμετώπιζε μόνη της τον τέως πρόεδρο.
Ωστόσο, οι Ρεπουμπλικανοί βγαίνουν από τις εκλογές στο Νιου Χαμσάιρ πιο πολωμένοι και με τον Τραμπ να παραμένει το φαβορί.
Ο τέως πρόεδρος επικράτησε άνετα πετυχαίνοντας δύο στα δύο (δύο νίκες σε δύο προκριματικές εκλογές για το χρίσμα) με ποσοστό 54,2% έναντι 43,7% της Χέιλι, με καταμετρημένα περίπου τα τρία τέταρτα των ψήφων.
Οσοι υποψήφιοι για το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών έχουν πετύχει νίκες στην Αϊόβα και στο Νιου Χαμσάιρ εξασφαλίζουν τελικά το προεδρικό χρίσμα, όπως έσπευσε να υπογραμμίσει στην επινίκια ομιλία του.
«Οσοι έχουν κερδίσει την Αϊόβα και το Νιου Χαμσάι δεν έχουν χάσει ποτέ, οπότε δεν θα είμαστε οι πρώτοι, μπορώ να σας πω», είπε ο Τραμπ απευθυνόμενος στο πλήθος των υποστηρικτών του.
Ανεξάρτητα από το τι θα επακολουθήσει, με τη νίκη της Τρίτης ο Τραμπ πέρασε στην Ιστορία της παράταξης των Ρεπουμπικανών ως ο πρώτος υποψήφιος που κερδίζει τόσο στις εκλογές της Αϊόβα όσο και στις προκριματικές του Νιου Χαμσάιρ και δεν είναι εν ενεργεία πρόεδρος.
Τοξικότητα
Το αποτέλεσμα έγινε γνωστό σχεδόν αμέσως μετά τη λήξη της ψηφοφορίας μέσω του Associated Press. Λίγα λεπτά αργότερα, η Χέιλι μίλησε πρώτη, προβάλλοντας με σθένος την άποψή της ότι η υποψηφιότητα του Τραμπ θα ισοδυναμούσε με παραχώρηση των γενικών εκλογών στους Δημοκρατικούς.
«Δεν μπορείς να διορθώσεις το χάος αν δεν κερδίσεις τις εκλογές», επανέλαβε. «Μια υποψηφιότητα Τραμπ σημαίνει νίκη του Μπάιντεν και προεδρία της Καμάλα Χάρις», τόνισε.
Η Χέιλι δεσμεύτηκε να προχωρήσει παρά την ήττα της Τρίτης. «Το Νιου Χαμσάιρ είναι πρώτο στη χώρα – δεν είναι το τελευταίο», δήλωσε. «Αυτή η κούρσα απέχει πολύ από το να τελειώσει».
Από την πλευρά του ο Τραμπ, πριν καν εκφωνήσει την επίσημη ομιλία της νίκης του, το βράδυ της Τρίτης, αποκάλεσε τη Χέιλι «παραληρηματική» σε ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μία από τις πολλές που έγραψε με κεφαλαία γράμματα, ενώ εκείνη μιλούσε.
Τα σχόλιά του αυτά αποτέλεσαν προεπισκόπηση της καυστικής και ενίοτε ωμής ομιλίας του. Χρησιμοποίησε το βήμα μιας ομιλίας νίκης για να χτυπήσει τη μοναδική εναπομείνασα αντίπαλό του, τους ψηφοφόρους της οποίας θα πρέπει τελικά να κερδίσει το φθινόπωρο.
«Δεν κέρδισε. Εχασε», είπε ο Τραμπ, αποκαλώντας την «απατεώνισσα», η οποία είχε υποστεί «τόσο άσχημη» ήττα. Χλεύασε τη Χέιλι για τον «υπερβολικά γεμάτο αυτοπεποίθηση λόγο» της: «Ας μην αφήσουμε κάποιον να πάρει μία νίκη, ενώ είχε μια πολύ κακή νύχτα», ανέφερε.
Αυξάνεται η πίεση προς τη Χέιλι
Οι Ρεπουμπλικανοί άρχισαν σχεδόν αμέσως να ασκούν πίεση στη Χέιλι να παραιτηθεί.
«Ηρθε η ώρα να εγκαταλείψει», δήλωσε ο Τέιλορ Μπάντοβιτς, στέλεχος της εκστρατείας του Τραμπ. Ο γερουσιαστής Τζον Μπαράσο, ο οποίος έχει εκφράσει την υποστήριξή του στον τέως πρόεδρο, αποκάλεσε τον Τραμπ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης «πιθανό» υποψήφιο.
Και ο γερουσιαστής Τζον Κόρνιν, ο οποίος έχει ασκήσει κριτική στον Tραμπ, τον υποστήριξε επίσημα δηλώνοντας: «Οι Ρεπουμπλικανοί πρέπει να ενωθούν γύρω από έναν υποψήφιο».
Η Χέιλι, πρώην πρέσβης του Τραμπ στα Ηνωμένα Εθνη, μετά την αποχώρηση του Ντε Σάντις είχε μόλις μία ημέρα πριν από την έναρξη των εκλογών για να πείσει τους ανεξάρτητους ψηφοφόρους και τους Ρεπουμπλικανούς ότι θα ήταν η ισχυρότερη υποψήφια των Ρεπουμπλικανών απέναντι στον Μπάιντεν.
Είχε επίσης την υποστήριξη του Ρεπουμπλικανού κυβερνήτη της πολιτείας, Κρις Σουνάνου.
Οι ψηφοφόροι του Νιου Χαμσάιρ δεν πείστηκαν από τις προειδοποιήσεις της Χέιλι ότι ο Τραμπ, ο οποίος αντιμετωπίζει 91 κατηγορίες για κακουργήματα, θα φέρει το χάος και την ήττα στις γενικές εκλογές προεδρικές εκλογές το φθινόπωρο.
Κλίμα πόλωσης
Οι «επιθέσεις» που αντάλλαξαν ο 77χρονος Τραμπ και η 52χρονη Χέιλι κλιμακώθηκαν ραγδαία τις τελευταίες ημέρες.
Ο τέως πρόεδρος επιτέθηκε στη μοναδική του αντίπαλο για το χρίσμα, επικαλούμενος, μεταξύ άλλων, θεωρίες συνωμοσίας με αναφορές στην καταγωγή της, είναι κόρη Ινδών μεταναστών γεννημένη στην Αμερική.
Η Χέιλι αμφισβήτησε τη διανοητική οξύτητα του Τραμπ, επειδή μπέρδεψε το όνομά της με της Νάνσι Πελόζι και κάλεσε σε «αλλαγή γενεών».
Στην ομιλία της χθες, Τρίτη, αναφέρθηκε σε αυτό το λεκτικό ολίσθημα. Επιπλέον, απευθυνόμενη στο πλήθος των υποστηρικτών της, η Χέιλι ανέφερε: «Το πρώτο κόμμα που θα αποσύρει τον 80χρονο υποψήφιό του θα είναι το κόμμα που θα κερδίσει αυτές τις εκλογές».
Για να παραμείνει στην κούρσα πάντως, η Χέιλι θα πρέπει να διευρύνει την απήχησή της και να βελτιώσει τα ποσοστά της συγκριτικά με τις δύο πρώτες πολιτείες, όπου έλαβαν χώρα οι δύο πρώτοι γύροι των προκριματικών εκλογών.
Η εκστρατεία της έχει ήδη ξοδέψει περισσότερα από 71 εκατ. δολ. και το 99,9% αυτών των κεφαλαίων έπεσαν στην Αϊόβα και στο Νιου Χαμσάιρ, σύμφωνα με τα ομοσπονδιακά αρχεία.
Ο επόμενος μήνας θα μπορούσε να είναι βασανιστικά μακρύς για τη Χέιλι. Επέλεξε να μη δώσει νέα μάχη απέναντι στον Τραμπ στις κάλπες που θα στηθούν στις 8 Φεβρουαρίου στη Νεβάδα, όπου θεσπίστηκαν εκλογικοί κανόνες που ευνοούν τον αντίπαλό της.
«Είμαι στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσω ότι μόλις κερδίσαμε τη Νεβάδα», πανηγύρισε ο Τραμπ χθες Τρίτη, ως ο μοναδικός εναπομείνας σοβαρός υποψήφιος του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος που θα διεκδικήσει το χρίσμα στη συγκεκριμένη πολιτεία.
Η επόμενη σημαντική αναμέτρηση μεταξύ θα είναι στις 24 Φεβρουαρίου, στην πολιτεία της Χέιλι, τη Νότια Καρολίνα, όπου κάποτε διετέλεσε κυβερνήτης.
Με πληροφορίες από Reuters, NYT, WP