Την αξία των ταξιδιών ως μέσου ο άνθρωπος να εξελιχθεί εσωτερικά και να αναζητήσει την ευτυχία, εκλήθησαν χθες να σχολιάσουν στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας –εναρκτήριο μάθημα των φετινών Πανελλαδικών Εξετάσεων– οι υποψήφιοι των γενικών λυκείων. «Η αξία των ταξιδιών είναι από κάθε άποψη ανεκτίμητη. Κι αυτό, γιατί τα ταξίδια έχουν το μοναδικό χάρισμα να συνδυάζουν όλα αυτά τα συστατικά στοιχεία που χρειάζεται πραγματικά ο άνθρωπος προκειμένου να εξελιχθεί πνευματικά και ψυχικά, να ολοκληρωθεί και τελικά να ευτυχήσει» και «η αλλαγή παραστάσεων σε συνδυασμό με τη συσσώρευση καινούργιων εμπειριών και αναμνήσεων στην παρακαταθήκη του καθενός, καθιστά τα ταξίδια τον πλέον ενδεδειγμένο τρόπο ψυχικής εκτόνωσης και αναζωογόνησης του κάθε ανθρώπου», ανέφεραν δύο αποσπάσματα από το ελαφρώς διασκευασμένο κείμενο της Ηλέκτρας Χατζηδημητρίου με τίτλο «Η αξία του “ταξιδεύειν”» που δόθηκε στους μαθητές (το κείμενο αλιεύθηκε από το Διαδίκτυο, χωρίς ωστόσο να αναφέρονται στοιχεία για τη συγγραφέα και η πηγή, όπως για λόγους δεοντολογίας όφειλε η Κεντρική Επιτροπή Εξετάσεων).
«Οι ερωτήσεις θεωρίας ανταποκρίνονταν σε όσα έχουν διδαχθεί. Ωστόσο χρειαζόταν προσοχή στη λεπτομέρεια, για να εξασφαλιστεί μια άριστη απάντηση», λέει στην «Κ» η φιλόλογος Σοφία Μπόσιου.
Επίσης, στους υποψηφίους δόθηκαν απόσπασμα για την Ανω Αίγυπτο από την πεντάτομη σειρά ταξιδιωτικών εντυπώσεων «Ταξιδεύοντας» του Νίκου Καζαντζάκη (εκδόσεις Καζαντζάκη), και το ποίημα του Κωστή Παλαμά «Το ταξίδι» από τη συλλογή «Τα 100 καλύτερα ελληνικά ποιήματα» (εκδόσεις Γλάρος).
Στο πλαίσιο της Εκθεσης (βαθμολογείται με 30 μονάδες στις 100) οι υποψήφιοι κλήθηκαν να συντάξουν άρθρο 350-400 λέξεων για την ιστοσελίδα του σχολείου τους, στο οποίο αφενός έπρεπε να διατυπώσουν τη συμφωνία ή τη διαφωνία τους με τη θέση της συντάκτριας για τα ταξίδια ως «τρόπο ψυχικής εκτόνωσης και αναζωογόνησης του κάθε ανθρώπου» κι αφετέρου να καταγράψουν τρόπους που οι ίδιοι επιλέγουν για την προσωπική τους ηρεμία και ισορροπία, και να αιτιολογήσουν τις επιλογές τους.
Σχολιάζοντας τα θέματα στην «Κ» η Σοφία Μπόσιου, έμπειρη φιλόλογος στα εκπαιδευτήρια Σύγχρονη Παιδεία, ανέφερε ότι «ήταν κλιμακούμενης δυσκολίας. Τα κείμενα της Ηλέκτρας Χατζηδημητρίου και του Νίκου Καζαντζάκη ήταν εύκολα στην κατανόηση, τα παιδιά κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς εξοικειώνονται με τέτοιας μορφής κείμενα. Για τις όποιες λεξιλογικές δυσκολίες δίνονταν ερμηνείες. Οι ερωτήσεις θεωρίας ήταν σαφείς, ανταποκρίνονταν σε όσα έχουν διδαχθεί. Ωστόσο χρειαζόταν προσοχή στη λεπτομέρεια και κειμενοκεντρική προσέγγιση της απάντησης, για να εξασφαλιστεί μια άριστη απάντηση. Οσον αφορά το ποίημα του Κωστή Παλαμά, ήταν επίσης κατανοητό. Αν και ενδεχομένως δεν ανήκει στα προσφιλή αναγνώσματα των σημερινών νέων, το θέμα του, τα ταξίδια και τι μας ωθεί σε αυτά, είναι διαχρονικό και πανανθρώπινο. Ως εκ τούτου, νομίζω δεν ξένισε τα παιδιά. Βέβαια, οι μαθητές έπρεπε να επικεντρωθούν στην ανάγκη διαφυγής του ποιητικού υποκειμένου που παρουσιάζεται στο κείμενο και όχι να μιλήσουν γενικά για το ταξίδι. Τέλος, το θέμα της Εκθεσης συνδύαζε γενικές τοποθετήσεις με προσωπικές απόψεις. Θεωρώ πως δεν δυσκόλεψε τα παιδιά». Από την πλευρά της η Ομοσπονδία Εκπαιδευτικών Φροντιστών Ελλάδος σχολίασε ότι «συνολικά, τα θέματα δεν παρουσιάζουν δυσκολίες για τον μαθητή που έχει προετοιμαστεί στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας και στα τρία χρόνια του λυκείου και είναι σε θέση να διατυπώνει την προσωπική του άποψη». Πάντως, από υποψηφίους αλλά και εκπαιδευτικούς σχολιάστηκε η απόφαση της ΚΕΕ να εξηγήσει στους μαθητές τις λέξεις πεμπτουσία («ουσιωδέστερο περιεχόμενο») και μέθεξη («συμμετοχή, επικοινωνία, επαφή»). Οι λέξεις θεωρήθηκαν εύκολες για τελειοφοίτους λυκείου, με τους φιλολόγους να κάνουν λόγο για «παραδοχή της ΚΕΕ ότι το επίπεδο του μέσου υποψηφίου είναι χαμηλό». Στέλεχος του υπουργείου Παιδείας εξηγώντας στην «Κ» την απόφαση της ΚΕΕ ανέφερε ότι «πολύ συχνά υποψήφιοι κάνουν διευκρινιστικές ερωτήσεις στους επιτηρητές για το νόημα λέξεων που περιέχονται στα κείμενα. Εχουν αυτό το δικαίωμα μέχρι τις 10 το πρωί, όταν δηλαδή επιτρέπεται η έναρξη της αποχώρησης των υποψηφίων. Αντί λοιπόν να χάνουν χρόνο οι υποψήφιοι, προτιμάμε να τους δίνουμε διευκρινίσεις για λέξεις που ίσως τους δυσκολέψουν».
Διαμαρτυρία γονέων
Αναστάτωση υπήρξε έξω από ένα εξεταστικό κέντρο του Βόλου. Στον δρόμο γίνονταν εργασίες από συνεργείο και γονείς έκαναν καταγγελία για θορύβους οι οποίοι θα μπορούσαν να επηρεάσουν τη συγκέντρωση και την προσοχή των υποψηφίων. Ειδοποιήθηκε η αστυνομία και ο δήμος, οι οποίοι όμως ανέφεραν ότι ο εργολάβος είχε άδεια και επομένως δεν υποχρεούνταν να διακόψει τις εργασίες. Τελικά το συνεργείο αποχώρησε, ωστόσο έγινε γνωστό ότι δεν υπήρξαν διαμαρτυρίες από μαθητές, αφού οι θόρυβοι δεν έφταναν στις αίθουσες, αλλά μόνο από γονείς.
