Η αποκατάσταση της φύσης είναι ο πιο έξυπνος τρόπος για να έχετε νερό. Αυτό είναι το μήνυμα που περνάει ο φετινός κύκλος εκδηλώσεων της Πράσινης Εβδομάδας, που διοργανώθηκε τις προηγούμενες ημέρες στην καρδιά της Ευρωπαϊκής Eνωσης, στις Βρυξέλλες. Ειδικοί από διαφορετικούς τομείς ανέδειξαν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στη Γηραιά Ηπειρο, η οποία θερμαίνεται με διπλάσιο ρυθμό από τον υπόλοιπο πλανήτη, με αποτέλεσμα το ένα πέμπτο του πληθυσμού της να αντιμετωπίζει πλέον ζήτημα επάρκειας νερού. Κατά συνέπεια, το ζήτημα των αποθεμάτων, ποιότητας και διαχείρισης του νερού για την ύδρευση, άρδευση και βιομηχανία, αλλά και την προστασία της φύσης και της βιοποικιλότητας ανάγεται σταδιακά σε μείζον για την Ε.Ε. «Η ζήτηση για νερό θα αυξηθεί κατά 40% έως το 2030», προειδοποίησε ο Μάρος Σέφκοβιτς, εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατά την έναρξη του συνεδρίου. Το παγκόσμιο σύστημα τροφίμων θα χρειαστεί επιπλέον 40%-50% νερού τις επόμενες τρεις δεκαετίες και η ζήτηση στον βιομηχανικό και ενεργειακό τομέα θα αυξηθεί σημαντικά, πιθανώς να κυμαίνεται από ένα επιπλέον 50% έως ένα επιπλέον 85%, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ.
Μπροστά σε αυτή τη νέα πραγματικότητα, ο Σέφκοβιτς προειδοποίησε για τη σημασία της αύξησης της ανθεκτικότητας στα υδατικά μας συστήματα, αναλογιζόμενος τις επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη στην Ευρώπη και τις επακόλουθες ξηρασίες και την αυξημένη λειψυδρία που «καταστρέφει τις καλλιέργειες, επηρεάζει τη ναυσιπλοΐα και τη λειτουργία των πυρηνικών σταθμών». Αλλά προκαλεί επίσης πλημμύρες, όπως αυτές που έπληξαν τα τελευταία χρόνια περιοχές στη Γαλλία, στο Βέλγιο, στην Ελλάδα και στη Γερμανία. Oπως ανέφερε, η οικονομία του νερού στην Ε.Ε. παράγει 107 δισ. ευρώ προστιθέμενης αξίας και υποστηρίζει 1,7 εκατ. θέσεις εργασίας και υπάρχουν δεσμεύσεις για επενδύσεις άνω του 1,3 δισ. ευρώ στην έρευνα και στην καινοτομία που σχετίζεται με το νερό, σύμφωνα με τον αξιωματούχο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. «Η κυκλικότητα πρέπει να είναι κεντρικής σημασίας για την ολοκληρωμένη διαχείριση αυτού του πόρου», τόνισε.
Υπό αυτές τις συνθήκες, η αποκατάσταση των οικοσυστημάτων αναδεικνύεται σε ζήτημα μείζονος σημασίας. «Οι υγρότοποι είναι πολύ σημαντικοί για την ανάκαμψη των αποθεμάτων, τον καθαρισμό του νερού, την προστασία των παράκτιων και παραποτάμιων περιοχών», ανέφερε ο Τζεφ Τάουνσεντ από την οργάνωση Ecolab. «Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι υγρότοποι που είχαν αποξηρανθεί, μπορούν σταδιακά να επανέλθουν αν τροφοδοτηθούν με νερό, και να αποκαταστήσουν τα ίδια επίπεδα συγκράτησης διοξειδίου του άνθρακα. Για τον λόγο αυτό οι κυβερνήσεις είναι πιο αποτελεσματικό να δώσουν κίνητρα σε τοπικό επίπεδο».
Σημαντική, επίσης, είναι η βελτίωση των υποδομών διαχείρισης του νερού. Ο Γιόσκο Κλίσοβιτς, πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου του Ζάγκρεμπ, ανέφερε πόσο δύσκολο είναι για την πόλη να διαχειριστεί ένα δίκτυο ύδρευσης, τμήμα του οποίου δημιουργήθηκε το 1878 και σήμερα παρουσιάζει απώλειες έως 57%. «Η τμηματική αλλαγή των δικτύων αλλάζει τις συνθήκες πίεσης στο δίκτυο. Αυτό σημαίνει ότι βελτιώνοντας ένα σημείο, μπορεί να “σκάσει” το δίκτυο σε μια άλλη περιοχή. Είναι ένα εξαιρετικά σύνθετο τεχνικά ζήτημα», επισήμανε. Η πόλη έχει δρομολογήσει το μεγαλύτερο έργο υποδομής στην ιστορία της, για την αλλαγή όλου του δικτύου ύδρευσης. «Είναι δύσκολο όμως να πείσεις τους πολιτικούς να επενδύσουν για κάτι που ουσιαστικά δεν είναι ορατό», σημείωσε. «Περαιτέρω, ανέφερε, το Ζάγκρεμπ έχει να αντιμετωπίσει και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στις πηγές ύδρευσης. Δεν έχουμε πια κεντροευρωπαϊκό αλλά μεσογειακό κλίμα».
Εκστρατεία #WaterWise
Με το ζήτημα του νερού να ανεβαίνει στην ευρωπαϊκή ατζέντα, η Ε.Ε. εκμεταλλεύτηκε την έναρξη της Πράσινης Εβδομάδας για να ξεκινήσει την εκστρατεία #WaterWise. Στόχος της είναι να αυξήσει την ευαισθητοποίηση για τις πιέσεις που υφίστανται τα ευρωπαϊκά υδατικά συστήματα και να αναδείξει τις διαθέσιμες λύσεις, με έμφαση στην επένδυση σε υπηρεσίες οικοσυστήματος για την επίτευξη μεγαλύτερης ανθεκτικότητας αυτού του σπάνιου πόρου στο μέλλον. Η εκστρατεία θα διαρκέσει μέχρι το φθινόπωρο και έχει ήδη 170 συμμετέχοντες, φορείς και οργανισμούς.
«Το νερό είναι μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις των επόμενων ετών», ανέφερε η Φλόρικα Φινκ-Χόιγιερ, γενική διευθύντρια Περιβάλλοντος στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. «Αν ενεργήσουμε σήμερα, μπορούμε να αποφύγουμε τις σοβαρές συνέπειες του υδατικού στρες για τους πολίτες, τη βιομηχανία και την κοινωνική ειρήνη». Να σημειωθεί πάντως ότι η Ελλάδα έλαμψε διά της απουσίας της στη φετινή Πράσινη Εβδομάδα, καθώς δεν υπήρξαν ούτε Ελληνες εκπρόσωποι στα πάνελ των εκδηλώσεων, ούτε παρουσίαση χρηματοδοτούμενων από την Ε.Ε. προγραμμάτων για το περιβάλλον στην Ελλάδα.
