Οι ιστορικοί λόφοι της Αθήνας, Φιλοπάππου ή Μουσών, Πνύκα, Νυμφών: ο ωραιότερος περίπατος μύησης στο βαθύ νόημα της Αθήνας. Μπορεί να αρχίσει κανείς ως τελετουργία από τη Διονυσίου Αρεοπαγίτου και να προχωρήσει προς το γλυπτικό ανάγλυφο των λόφων.
Σε σχέση με πέρυσι, η κατάσταση είναι καλύτερη: δεν υπάρχουν γκράφιτι στους βράχους και η αποψίλωση μοιάζει συντονισμένη. Ομως, διαιωνίζονται καταστάσεις που δεν θα έπρεπε καν να μας απασχολούν.
Αυτή είναι μια ρομαντική περιγραφή, γιατί η πραγματικότητα εξακολουθεί να υπολείπεται του επιθυμητού. Η αλήθεια είναι ότι σε σχέση με πέρυσι η κατάσταση είναι καλύτερη: δεν υπάρχουν γκράφιτι πάνω στους βράχους και η αποψίλωση μοιάζει συντονισμένη. Ομως… εν αναμονή της εξαγγελθείσης από πέρυσι αποκατάστασης του φυσικού τοπίου και των υποδομών στους ιστορικούς λόφους, διαιωνίζονται καταστάσεις που απλώς δεν θα έπρεπε καν να μας απασχολούν. Καμία διάθεση κατανόησης ή υπομονής μπορεί να δικαιολογήσει ότι μία από τις σημαντικότερες ιστορικές διαδρομές στη χώρα είναι σε αυτή την κατάσταση.
Οδηγώντας ξένους φίλους της χώρας μας από το Μουσείο της Ακρόπολης έως το Θησείο, η διαδρομή μέσω των διαδοχικών λόφων είναι μια προοπτική που ενθουσιάζει κάθε επισκέπτη. Ηδη, από τη Διονυσίου Αρεοπαγίτου αισθάνεται ο διαβάτης την έλλειψη διαρκούς φροντίδας στον δημόσιο χώρο, που στην προκειμένη περίπτωση θα όφειλε να είναι σχολαστική. Γνωρίζουμε τη δυναμική αυτής της διαδρομής; Κατανοούμε τον συμβολισμό, έχουμε συναίσθηση πού περπατάμε; Ο χιλιοβανδαλισμένος τηλεφωνικός θάλαμος απέναντι από το Ηρώδειο έχει αφεθεί εκεί ως μνημείο. Πιο κάτω, το αιώνιο τρίγωνο απέναντι από την είσοδο στον λόφο του Φιλοπάππου θυμίζει με τις σπασμένες πλάκες και τα αγριόχορτα ότι είμαστε στην Ελλάδα.
Για να είναι κανείς ακριβής και δίκαιος οφείλει να πει πως είναι τέτοια η δύναμη που αναβλύζει από τους λόφους, ώστε ο νους τρέχει αλλού. Ομως, η Αθήνα ως πόλη που υπερασπίζεται αυτή την υλική και την άυλη κληρονομιά οφείλει να έχει άλλη διαχείριση. Αλλά η διαχείριση προϋποθέτει την κατανόηση. Πιθανώς απουσιάζει ή, τουλάχιστον, δεν επαρκεί. Τα ξερά κλαδιά και τα αφυδατωμένα δέντρα είναι περισσότερα από όσα θα έπρεπε. Η πινακίδα προς Πνύκα έχει τη σκουριά που περιμένει κανείς, αλλά πιο κάτω η πινακίδα «Θέατρο Δόρα Στράτου» είναι από μόνη της μνημείο νεοελληνικής βαρβαρότητας, πόσο μάλλον που συγκατοικεί με ένα κατάξερο πεύκο.
Αυτό το προσκύνημα δεν μπορεί να περιμένει πότε θα πέσουν οι υπογραφές για να ξεκινήσουν έργα. Να αφαιρεθεί ένα ξερό δέντρο είναι μια αυτονόητη κίνηση, που θα έπρεπε να ενθαρρύνεται.
Αλλά το πιο αποκαρδιωτικό είναι ότι η ανάβαση προς το μνημείο του Φιλοπάππου μέσα από μονοπάτια και τα σκαλιά ανάβασης του Πικιώνη έχει πλήρως κακοφορμίσει. Διάσπαρτες πέτρες, χαλίκια, λακκούβες και μια γενική έλλειψη φροντίδας μάς υπενθυμίζουν ότι όσα κάνουμε δεν αρκούν. Κάνουμε πάρα πολύ λίγα και ουδείς ταράζεται από τη διαπίστωση αυτή. Δεν υπάρχει καμία υποδομή, ούτε μία βρύση. Ισως νιώθει κανείς ότι η καλή διάθεση των προσκυνητών σε αυτούς τους λόφους εξισορροπεί όσα δεν γίνονται. Από την Πνύκα, για να κατεβεί κανείς προς το Αστεροσκοπείο, ακολουθεί ομοίως μια εντελώς αφρόντιστη διαδρομή.
Μετά, στην Αποστόλου Παύλου υπάρχει η θάλασσα από τραπεζοκαθίσματα. Κάπου υπάρχει και η Ακρόπολη.
