Επρεπε να εστιάσει στη λεπτομέρεια, να αναζητήσει το παραμικρό στοιχείο που ίσως τον έφερνε πιο κοντά στην εξιχνίαση. Μια παρατημένη σακούλα, μια επιγραφή στις μπλούζες, ένα ξεχασμένο αντικείμενο, οτιδήποτε μπορούσε να οδηγήσει σε έναν γεωγραφικό προσδιορισμό για το πού τραβήχτηκε το βίντεο. Αυτή τη φορά βρήκε την απάντηση σε ένα μπουκάλι κέτσαπ. Το εντόπισε στον πάγκο μιας κουζίνας, όπου είχε γυριστεί το υλικό σεξουαλικής κακοποίησης ενός ανήλικου κοριτσιού. Οι αστυνομικοί βρήκαν ότι ένα προϊόν με την ίδια επωνυμία πωλείται στη Μολδαβία. Ηδη το πρώτο βήμα είχε γίνει.
Στη διεθνή προσπάθεια εντοπισμού και ταυτοποίησης αυτού και άλλων ανήλικων θυμάτων συμμετείχε τον περασμένο μήνα και ένας Ελληνας αστυνομικός της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος. Μαζί με περισσότερους από 30 συναδέλφους του από 23 χώρες πήρε μέρος στην επιχείρηση αναγνώρισης θυμάτων (Victim Identification Taskforce) της Europol. Επί 12 ημέρες, τον περασμένο μήνα ανέλυσαν υλικό που άντλησαν από μια δεξαμενή 68 εκατομμυρίων κατασχεμένων αρχείων βίντεο και φωτογραφιών.
«Φέτος είδαμε πολλά βίντεο που είχαν γυρίσει τα ανήλικα θύματα. Οι δράστες τα προσέγγιζαν μέσω εφαρμογών και τα εξαπατούσαν», λέει ο αστυνομικός που συμμετείχε στην επιχείρηση της Europol.
Κατάφεραν να εντοπίσουν τις πιθανές χώρες όπου είχε διαπραχθεί το έγκλημα σε περισσότερες από 180 ομάδες βίντεο και εικόνων και σε 15 εξ αυτών μπόρεσαν να βρουν περισσότερα στοιχεία, ακόμη και λογαριασμούς σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, για την ταυτοποίηση θυμάτων και θυτών. Μέχρι στιγμής, έχουν αναγνωριστεί τέσσερα θύματα, ενώ οι έρευνες συνεχίζονται.
«Εκτίθεσαι σε πολύ υλικό και προσπαθείς να μη σοκαριστείς, να μείνεις ψύχραιμος γιατί πρέπει να βοηθήσεις», σημειώνει ο Ελληνας αστυνομικός που μίλησε στην «Κ» υπό τον όρο της ανωνυμίας για επιχειρησιακούς λόγους. «Τις περισσότερες φορές, η εικόνα είναι θολή, δεν είναι καλής ποιότητας. Πρέπει να βρεις τη λεπτομέρεια. Σε μια περίπτωση ακούγονταν φωνές από το βάθος και έπρεπε να επεξεργαστούμε τον ήχο για να καταλάβουμε ποια γλώσσα μιλούσαν».
Υπηρετεί στη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος από το 2010 αναλαμβάνοντας παρόμοιες υποθέσεις. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που πήρε μέρος στην επιχείρηση της Europol, η οποία διεξάγεται από το 2014 – στο παρελθόν συμμετείχαν άλλοι εκπρόσωποι της Ελλάδας. Οπως εξηγεί ο αστυνομικός, αυτή η διεθνής σύμπραξη στον ίδιο χώρο εξασφαλίζει την πιο άμεση συνεργασία και βοηθάει στην ανταλλαγή τεχνογνωσίας. Στην ιστοσελίδα της Europol παραμένουν αναρτημένες 13 φωτογραφίες αντικειμένων από βίντεο κακοποίησης ανηλίκων και ζητείται η βοήθεια των πολιτών για παροχή πληροφοριών. Την τελευταία εξαετία, μέσω παρόμοιων δημοσιεύσεων, έχουν λάβει 28.000 πληροφορίες, ταυτοποίησαν και διέσωσαν 26 παιδιά και κατάφεραν να ασκήσουν διώξεις κατά πέντε δραστών.
Διεθνείς συνεργασίες
Σε αυτές τις υποθέσεις συχνά οι αστυνομικές αρχές ζητούν τη συνδρομή συναδέλφων τους από άλλα κράτη. Ο Ελληνας αστυνομικός θυμάται μια ενδεικτική περίπτωση από το παρελθόν. Τους είχαν στείλει από τη Γαλλία τις φωτογραφίες ενός ανήλικου κοριτσιού το οποίο είχε κακοποιηθεί σεξουαλικά. Προσπαθούσαν να ταυτοποιήσουν την ίδια και τους θύτες. Από άλλες φωτογραφίες του κοριτσιού που είχαν διακινηθεί στο Διαδίκτυο και συνόδευαν το υλικό της κακοποίησης, προέκυπτε ότι πιθανότατα το υλικό είχε τραβηχτεί σε νησί των Κυκλάδων. Μία από τις εικόνες είχε ληφθεί από το δωμάτιο ενός ξενοδοχείου, φαινόταν από το παράθυρο η κορυφή ενός φοίνικα και στο βάθος η θάλασσα.
Οι αστυνομικοί επεξεργάστηκαν τα μεταδεδομένα της εικόνας, βρήκαν ποιο ήταν το πιθανό νησί και κατάφεραν να εντοπίσουν και το ξενοδοχείο. Επειτα ο ιδιοκτήτης αναγνώρισε ποιο δωμάτιό του είχε αυτή τη θέα και βρήκε τα στοιχεία των τουριστών που είχαν μείνει εκεί. Μαζί τους είχαν και μία ανήλικη. Η Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος χειρίστηκε πέρυσι 298 υποθέσεις πορνογραφίας ανηλίκων και σεξουαλικής εκμετάλλευσης μέσω Διαδικτύου, ενώ το 2022 ο αντίστοιχος αριθμός ήταν 276. Πριν από λίγες ημέρες, συνελήφθη ένας στρατιωτικός στον Εβρο για το ίδιο αδίκημα. Τον περασμένο μήνα, σχηματίστηκε δικογραφία και εις βάρος ενός 45χρονου στη Μαγνησία. Για τον εντοπισμό του αξιοποιήθηκαν δεδομένα και πληροφορίες της Europol, ενώ διαπιστώθηκε ότι ο συλληφθείς είχε μοιράσει τουλάχιστον 34 αρχεία με περιεχόμενο σεξουαλικής εκμετάλλευσης ανηλίκων, κάτω των 12 ετών.
Ο Ελληνας αστυνομικός που μετείχε στην επιχείρηση της Europol παρατήρησε και μια ανησυχητική τάση. «Φέτος είδαμε πολλά βίντεο που είχαν γυρίσει τα ανήλικα θύματα. Οι δράστες τα προσέγγιζαν μέσω εφαρμογών, τα εξαπατούσαν δίνοντας την εντύπωση ότι μιλούσαν με κάποια κοπέλα και έπειτα διακινούσαν το επίμαχο υλικό στο Διαδίκτυο», υπογραμμίζει. Σε μία από αυτές τις περιπτώσεις που εξέτασαν στη Χάγη φαινόταν ότι το βίντεο θα μπορούσε να είχε παραχθεί στην Ελλάδα.