«Πριν από λίγες ημέρες έφθασαν μέσα σε λίγες ώρες 19.000 άνθρωποι στο νησί με κρουαζιερόπλοια. Καταβάλαμε πολύ μεγάλη προσπάθεια ώστε οι 63 ημέρες του φετινού καλοκαιριού που θα είναι πολύ δύσκολες (σ.σ. με αφίξεις κρουαζιερόπλοιων), να μειωθούν σε 48. Ομως αυτός ο αριθμός ανθρώπων είναι αδύνατον να εξυπηρετηθεί σωστά». Ο δήμαρχος Σαντορίνης Νίκος Ζώρζος μίλησε στην ημερίδα «Νησιωτικότητα και Βιωσιμότητα: Νησιά στο μεταίχμιο», που διοργάνωσαν χθες η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) και το Πανεπιστήμιο Αιγαίου για την κατάσταση στην οποία έχει πλέον βρεθεί το νησί. «Από το 2012 στο 2019 η κατανάλωση του νερού διπλασιάστηκε. Από το 2019 στο 2022 αυξήθηκε κατά 18%, από το 2022 στο 2023 κατά 22%. Η αφαλάτωση η οποία υπολογίζαμε ότι θα μας καλύψει για 15 χρόνια, τελικά έφθασε για 5 χρόνια. Η κατανάλωση ενέργειας στο νησί έφθασε από 32,5 MW στην αιχμή της σεζόν το 2019 στα 59 MW πέρυσι και φέτος θα ξεπεράσει τα 65 MW. Στην Οία, όπου συνεχίζουν να γίνονται τουριστικές επενδύσεις, τον Απρίλιο είχαμε αύξηση επισκεπτών κατά 31% σε σχέση με πέρυσι και τον Μάιο κατά 28%. Το σοβαρότερο ζήτημα όμως είναι η υπερδόμηση, κι αυτό γιατί προκαλείται ανήκεστος βλάβη, το τοπίο δεν αποκαθίσταται», αναφέρει.
Δίκοπο μαχαίρι
«Ακούω κάποιους να λένε ότι πρέπει να βελτιώσουμε τις υποδομές. Δηλαδή οι υποδομές θα υποκαταστήσουν το τοπίο που χάθηκε; Με το 20% του νησιού χτισμένο, θα ανοίξουμε νέους δρόμους; Οποιαδήποτε παρέμβαση κι αν γίνει, απλά θα βελτιώσει λίγο τις συνθήκες, αλλά ταυτόχρονα θα δώσει το κίνητρο για την περαιτέρω μεγέθυνση του τουρισμού στο νησί. Σε λίγο ο τόπος μας δεν θα είναι βιώσιμος. Αν το κράτος συνεχίσει να αρνείται να βάλει φρένο στην οικοδόμηση, στις αδειοδοτήσεις τουριστικών μονάδων, η Σαντορίνη θα καταστραφεί».
Ανάλογη –φυσικά σε κλίμακα– είναι η κατάσταση και στη Σέριφο, όπως την περιέγραψε ο δήμαρχος του νησιού Κώστας Ρεβίνθης. «Ο κόσμος έρχεται σε νησιά όπως η Σέριφος για να κάνει ένα διάλειμμα από την καθημερινότητά του. Πώς θα γίνει αυτό όταν κολλήσει στην κίνηση για 20 λεπτά και χάσει το πλοίο; Πώς θα γίνει αυτό όταν έχει δώσει 200 ή 300 ευρώ για ένα δωμάτιο και δεν θα έχει νερό να κάνει ένα ντους; Αυτό είναι ο υπερτουρισμός, που κάποιοι λένε ότι δεν υπάρχει, όταν οι τουρίστες δεν μπορούν να εξυπηρετηθούν. Ανάλογη είναι η κατάσταση και με τη δόμηση: είναι τόσα τα νεόκτιστα –μεγάλες βίλες με πισίνες–, που οι υποδομές του νησιού δεν φτάνουν για να τους καλύψουν. Οι περισσότερες οικοδομικές άδειες πάσχουν νομικά, αλλά ποιος θα τις ελέγξει; Η μία υπάλληλος της Πολεοδομίας Μήλου που πρέπει να εξυπηρετεί Μήλο, Κίμωλο, Σίφνο και Σέριφο; Δεν έχει πατήσει στο νησί έλεγχος εδώ και 4 χρόνια. Oλα αυτά θα οδηγήσουν στο να χαθεί η Σέριφος που αγαπάμε, και οι κάτοικοι και οι επισκέπτες».
Ιδια η εικόνα και στο Ιόνιο. «Στην πολεοδομία μας εκκρεμούν 4.500 αιτήσεις για νέες κατοικίες και 3.500 για νομιμοποίηση αυθαιρέτων», ανέφερε ο δήμαρχος Λευκάδας, Ξενοφώντας Βεργίνης. «Το πανηγύρι συνεχίζεται. Δεν υπάρχουν επαρκείς δρόμοι, νερό, ρεύμα, αλλά συνεχίζουμε να χτίζουμε».
«Βρέθηκα σε αρκετά νησιά πρόσφατα», ανέφερε η αντιπρόεδρος της ΕΛΛΕΤ, Λυδία Καρρά. «Aκουσα πολλές ιστορίες. Ηλικιωμένοι που δεν μπορούν να ζήσουν στο χωριό τους γιατί όλα τα σπίτια έχουν γίνει τουριστικά καταλύματα. Eλληνες του εξωτερικού που γύρισαν στο νησί τους αλλά πλέον θέλουν να φύγουν γιατί δεν έχουν γείτονες. Νέους που λένε ότι το νησί τους πλέον δεν βλέπεται. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε πως ό,τι χτιστεί δεν “ξε-χτίζεται”. Για κάποια νησιά ίσως να είναι αργά, πρέπει να δράσουμε άμεσα».
Την κυβέρνηση εκπροσώπησαν στην εκδήλωση δύο γενικοί γραμματείς: Νησιωτικής Πολιτικής, Μανώλης Κουτουλάκης και Τουριστικής Πολιτικής, Μύρωνας Φλουρής. «Η Πολιτεία έχει ευήκοα ώτα. Πρέπει όμως και οι τοπικές κοινωνίες να ξέρουν τι θέλουν», ανέφερε ο κ. Φλουρής. «Πρέπει να ανοίξει η συζήτηση για τα υπόσκαφα, τις πισίνες και την εκτός σχεδίου δόμηση στα νησιά», προσέθεσε ο κ. Κουτουλάκης. «Η ευθύνη πάντως δεν ανήκει μόνο στην Πολιτεία, αλλά και στις τοπικές κοινωνίες. Αυτές είναι συνήθως εκείνες που πιέζουν για την παράκαμψη των κανόνων».
