Εντεκα μήνες μετά την ετυμηγορία του Μικτού Ορκωτού Δικαστηρίου Θεσσαλονίκης για την υπόθεση της δολοφονίας του 19χρονου Αλκη Καμπανού και τον τραυματισμό των δύο φίλων του, μετά από άγρια επίθεση με οπαδικά κίνητρα στην περιοχή της Χαριλάου, τα ξημερώματα της 1ης Φεβρουαρίου του 2022 καθαρογράφηκε και δημοσιεύθηκε το σκεπτικό της απόφασης.
Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑΠΕ-ΜΠΕ, η απόφαση αριθμεί στο σύνολό της 4.317 σελίδες, από τις οποίες οι 309 αφορούν το σκεπτικό που οδήγησε τους 12 κατηγορούμενους οπαδούς του ΠΑΟΚ στη φυλακή – τους επτά από αυτούς με ισόβια κάθειρξη και επιπλέον πολυετείς καθείρξεις ως συναυτουργούς σε ανθρωποκτονία με ενδεχόμενο δόλο και τους υπόλοιπους πέντε με πρόσκαιρες καθείρξεις ως απλούς συνεργούς στην ίδια πράξη κατά του 19χρονου θύματος. Κατά της απόφασης είχε ασκήσει έφεση ο προϊστάμενος της Εισαγγελίας Εφετών Ν. Καλλίδης.
Στο πολυσέλιδο σκεπτικό της απόφασης, την οποία ανακοίνωσε από έδρας η πρόεδρος του Κακουργιοδικείου στις 12 Ιουλίου 2023, γίνεται λόγος για «τυφλό οπαδικό μίσος» που οδήγησε τους 12 κατηγορουμένους να στραφούν σε βάρος ανυποψίαστων συνομηλίκων τους απλώς και μόνο γιατί σε ερώτησή τους απάντησαν ότι είναι φίλαθλοι του Αρη, αδιαφορώντας για το ότι επρόκειτο για πρόσωπα εντελώς άγνωστα στους ίδιους, με τα οποία ουδεμία διαφορά είχαν.
«Προσχεδιασμένη και οργανωμένη επίθεση»
Αξιολογώντας το σύνολο των αποδεικτικών μέσων και περιγράφοντας αναλυτικά τις κινήσεις όλων των εμπλεκόμενων προσώπων, οι δικαστές καταλήγουν στην κρίση ότι η επίθεση ήταν «προσχεδιασμένη και οργανωμένη απ’ όλους τους κατηγορουμένους». Οπως αναφέρεται στο σκεπτικό της απόφασης, τα στοιχεία που δηλώνουν σημαντικό βαθμό προσχεδιασμού και οργάνωσης είναι –μεταξύ άλλων– τα εξής: η εξασφάλιση αριθμητικής υπεροχής έναντι των θυμάτων, η επιλογή των παθόντων με μοναδικό και ταπεινό κριτήριο επιλογής τους ότι υποστηρίζουν την ομάδα του Αρη, όπως επίσης ο σκοπός, «που ήταν όχι απλά ο εκφοβισμός, αλλά η ταπείνωσή τους από αυτούς ως οπαδούς του ΠΑΟΚ και η επιβολή των ιδίων μέσω της εξουδετέρωσής τους με την πρόκληση βαριών σωματικών βλαβών, ακόμη και τη θανάτωσή τους, ενδεχόμενο το οποίο δεν απέκλειαν, αλλά προέβλεπαν με βεβαιότητα ως πιθανό και το αποδέχονταν».
Στοιχεία που οδηγούν στο ίδιο συμπέρασμα αποτελούν επιπλέον τα χαρακτηριστικά της επίθεσης και ιδίως το σύντομο χρονικό διάστημα εντός του οποίου αποφασίστηκε η τέλεσή της, ο εφοδιασμός με όπλα (όπως σφυρί, αναδιπλούμενο μαχαίρι τύπου καράμπιτ, δρεπάνι, ξύλινο στειλιάρι, σιδερένιο κλομπ), η απόφαση ορισμένων να αφήσουν τα κινητά τηλέφωνα στο σημείο εκκίνησής ή να τα απενεργοποιήσουν, η κάλυψη των χαρακτηριστικών τους, η μεθοδευμένη παγίδευση των θυμάτων και ο αιφνιδιασμός τους, με δεδομένο ότι δεν επρόκειτο για προσυνεννοημένη συνάντηση οπαδών αντίπαλων ομάδων, ούτε είχε προηγηθεί κάποια λογομαχία μεταξύ τους.
Οπως αναφέρεται στην ίδια απόφαση, αφορμή για την αιματηρή επίθεση φαίνεται πως ήταν μία πληροφορία που περιήλθε σε γνώση των καταδικασθέντων ότι την προηγούμενη ημέρα είχε λάβει χώρα επεισόδιο στην περιοχή του Ωραιοκάστρου Θεσσαλονίκης, κατά το οποίο οπαδοί του Αρη είχαν επιτεθεί σε νεαρούς οπαδούς του ΠΑΟΚ, κυνηγώντας τους με αντικείμενα πρόσφορα για επίθεση.
Η δολοφονία του Αλκη
Οσον αφορά τη δολοφονία του Αλκη, στο σκεπτικό περιγράφεται ότι η εις βάρος του επίθεση διήρκεσε περίπου 40 δευτερόλεπτα και σε αυτή συμμετείχαν επτά πρόσωπα (που τιμωρήθηκαν με την ποινή της ισόβιας κάθειρξης), ενώ χωρίζεται σε δύο φάσεις: η πρώτη πάνω στα σκαλιά της οικοδομής όπου βρισκόταν με τέσσερις ακόμη φίλους του και η δεύτερη στο πεζοδρόμιο, στη γωνία που σχηματίζει το δεξί περβάζι των σκαλιών με τον τοίχο της όψης της οικοδομής.
Ο 19χρονος επιχείρησε να διαφύγει από το περβάζι στα δεξιά των σκαλιών, όπως κατάφεραν προηγουμένως δύο άλλοι νεαροί από την παρέα του. «Ωστόσο, έχοντας ήδη δεχθεί σφοδρά πλήγματα με νύσσοντα και τέμνοντα καθώς και με θλώντα όργανα, γροθιές και λακτίσματα, και καθώς συνέχισε να δέχεται χτυπήματα, κατέπεσε από το περβάζι στο πεζοδρόμιο […] όπου παρά το ότι σφάδαζε από τους πόνους και φώναζε “βοήθεια, δεν μπορώ, πονάω” και “μη με βαράτε άλλο” και ενώ ήταν εμφανές ότι πολύ γρήγορα είχε αθρόα απώλεια αίματος, συνέχισε να δέχεται σφοδρά πλήγματα πεσμένος στο έδαφος από κατηγορούμενους που τον είχαν ακολουθήσει στο σημείο».
Ο στενός του φίλος, που βρισκόταν πάνω στα σκαλοπάτια, ακούγοντας τις κραυγές του, παρότι και ο ίδιος είχε δεχθεί πολλαπλά πλήγματα με μαχαίρια και θλώντα όργανα, «επιχείρησε με επίδειξη μεγάλου ψυχικού σθένους να πάει κοντά του και να τον συνδράμει, ωστόσο στην προσπάθειά του εμποδίστηκε από τρεις εκ των κατηγορουμένων, σε εκείνο μάλιστα τον χρόνο δέχθηκε χτύπημα με ξύλινο στειλιάρι στο κεφάλι το οποίο τον λύγισε καθώς ζαλιζόταν και κατέβαλλε μεγάλη προσπάθεια να μην πέσει και ο ίδιος κάτω».
Εχοντας ήδη ακατάσχετη αιμορραγία, ο Αλκης κατάφερε να σηκωθεί και να πραγματοποιήσει μόλις τρία βήματα έως μία παρακείμενη ζαρντινιέρα πάνω στο πεζοδρόμιο. Λόγω αδυναμίας του να σταθεί, όπως περιγράφεται στην απόφαση, κάθισε στο πεζοδρόμιο ακουμπώντας την πλάτη του στη ζαρντινιέρα χωρίς να έχει καλή επικοινωνία με το περιβάλλον. Μέσα σε λίγα λεπτά έφτασε στο σημείο περιπολικό, με τον αστυνομικό να προστρέχει να προσφέρει τις πρώτες βοήθειες, και με τις λίγες δυνάμεις που του απέμειναν κατάφερε να του υποδείξει με το χέρι του τη βουβωνική χώρα, όπου είχε τραύμα στον μηρό του και ψελλίζοντας τη λέξη «εδώ», μέσα σε ελάχιστα λεπτά κατέληξε, έχοντας απολέσει ήδη από το συγκεκριμένο τραύμα πάνω από τρία λίτρα αίματος.
Κάνοντας επίκληση στο ιατροδικαστικό πόρισμα, στην απόφαση τονίζεται ότι ο θάνατός του οφείλεται σε θανατηφόρες κακώσεις στα κάτω άκρα και σε κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις. Κατά την κρίση των δικαστών «δεν είναι ουσιαστικής σημασίας η απόδειξη ποια συγκεκριμένη πλήξη έγινε με χρήση κάποιου θλώντος αντικειμένου και ποια, για παράδειγμα, με λακτίσματα», καθώς, όπως αναφέρεται ρητά, όλα τα χτυπήματα ήταν ομοίως θανατηφόρα.
Ο ενδεχόμενος δόλος
Σε ό,τι αφορά την τεκμηρίωση της απόφασης των δικαστών να μετατραπεί η κατηγορία της ανθρωποκτονίας από άμεσο σε ενδεχόμενο δόλο, παρά την περί του αντιθέτου εισαγγελική πρόταση (όπως επίσης για τις απόπειρες ανθρωποκτονίας σε βάρος των δύο φίλων του Αλκη), επισημαίνονται τα εξής: «Ναι μεν δεν αποδείχθηκε κατά την κρίση του δικαστηρίου ότι ενήργησαν με άμεσο δόλο, ήτοι ότι ξεκίνησαν την επίθεση και ενήργησαν επιδιώκοντας το αποτέλεσμα του θανάτου άλλου, με βεβαιότητα προκύπτει όμως ότι αφαίρεσαν τη ζωή του ενεργώντας με πρόθεση πρόκλησης τουλάχιστον βαριών σωματικών βλαβών και αποδεχόμενοι και το ενδεχόμενο του θανάτου του από τις ενέργειές τους, ο οποίος και επήλθε».
Ο ενδεχόμενος δόλος, κατά την απόφαση, προκύπτει από τα όπλα που επέλεξαν και χρησιμοποίησαν οι δράστες, από τα σημεία του σώματος που έπληξαν και ιδίως το κεφάλι και τους μηρούς του θύματος, από την πολλαπλότητα και τη μεγάλη σφοδρότητα των πληγμάτων τα οποία επέφεραν μέσα σε ελάχιστα δευτερόλεπτα, από την επιδίωξη και πραγματοποίηση της επίθεσής τους έχοντας σημαντική αριθμητική υπεροχή, καθιστώντας αδύνατη την προβολή άμυνας ή τη διαφυγή του θύματος. Τέλος, από το γεγονός ότι ο Αλκης είχε πέσει από τα χτυπήματα στο πεζοδρόμιο κι ενώ έβγαζε κραυγές πόνου και ήταν ήδη εμφανές ότι είχε αθρόα απώλεια αίματος εξακολουθούσαν να τον χτυπούν από κοινού και επανειλημμένα.
Εφεση κατά της απόφασης
Κάνοντας δεκτό το αίτημα της οικογένειας του Αλκη, ο εισαγγελέας Εφετών Νίκος Καλλίδης άσκησε μόλις λίγες ημέρες μετά την ετυμηγορία του Μικτού Ορκωτού Δικαστηρίου Θεσσαλονίκης έφεση κατά της απόφασης, με κύριο σημείο διαφωνίας τη μετατροπή της κατηγορίας της ανθρωποκτονίας από άμεσο σε ενδεχόμενο δόλο. Αυτό συνεπάγεται ότι, όταν η υπόθεση εισαχθεί στο Εφετείο, οι καταδικασθέντες θα κατηγορηθούν για ανθρωποκτονία με άμεσο δόλο. Εφεση ασκήθηκε και για τρεις καταδικασθέντες που κρίθηκαν ένοχοι ως συνεργοί και για τους οποίους η εισαγγελέας της έδρας είχε την άποψη ότι πρέπει να καταδικαστούν οι δύο ως αυτουργοί κι ο τρίτος ως ηθικός αυτουργός.
