Πώς να μιλήσεις για την «επόμενη ημέρα» σε μια ακριτική περιοχή, η οποία πριν από ένα έτος επλήγη από τη μεγαλύτερη καταγεγραμμένη δασική πυρκαγιά στην Ευρώπη; Το συνέδριο που διοργανώθηκε με πρωτοβουλία της Προέδρου της Δημοκρατίας στην Αλεξανδρούπολη τις προηγούμενες τρεις ημέρες με θέμα «Κλιματική ανθεκτικότητα και τοπική κοινωνία» είχε με αυτή την έννοια διπλή στόχευση. Από τη μία πλευρά, κορυφαίοι στους τομείς τους επιστήμονες να προσφέρουν γνώση, που να απαντήσει όχι μόνο στα οργισμένα «γιατί» της τοπικής κοινωνίας, αλλά και στο «τι μπορεί τώρα να γίνει». Από την άλλη πλευρά, να ακουστεί ένας λόγος παρηγορητικός από τον κορυφαίο θεσμό της χώρας, που να απαλύνει την αίσθηση της μοναξιάς και εγκατάλειψης, που συχνά υπάρχει στους ανθρώπους που ζουν στην «πινέζα του χάρτη».
Αμεση, ειλικρινής και ανθρώπινη, όπως άλλωστε υπήρξε σε όλη τη διάρκεια της θητείας της, που ολοκληρώνεται σε λίγο καιρό, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου προσέφερε ακριβώς αυτή την αγκαλιά στην εβρίτικη κοινωνία. Στην ομιλία της την Παρασκευή, «κομπιάζοντας» αρκετές φορές λόγω συγκίνησης, μοιράστηκε εικόνες της παιδικής της ηλικίας στην περιοχή. «Κάθε φορά που βρίσκομαι στη Θράκη, τον τόπο της καταγωγής μου, αισθάνομαι την ιδιαιτερότητά της. Το μοναδικό αποτύπωμα που φέρει ως τόπος πολιτισμού, συνύπαρξης και ηθικής δύναμης. Το σπάνιο φυσικό κάλλος αυτής της ξεχωριστής γέφυρας ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση και το υψηλό της φορτίο για τον ελληνισμό. Το βάρος της, που συμπυκνώνει και εκπέμπει μια συναρπαστική και διδακτική ιστορία. Η Θράκη υπήρξε σταυροδρόμι συνάντησης και ανταλλαγής ιδεών και προϊόντων. Μια επικράτεια που χαρακτηρίζεται από τους ανοικτούς της ορίζοντες και την αρμονική συμβίωση ανάμεσα σε κοινότητες διαφορετικής πολιτισμικής προέλευσης. Εδώ διδάχτηκα από παιδί ότι, ανεξάρτητα από φυλή, θρήσκευμα ή άλλη διάκριση, είναι με την καρδιά σου που θα γνωρίσεις τον γείτονα, τον συνάνθρωπο, τον άλλον· αυτό που σήμερα αποκαλούμε συμπεριληπτική κοινωνία», ανέφερε.
Ταυτόχρονα, τόνισε την ανάγκη η έμπρακτη στήριξη του κεντρικού κράτους να συνδυαστεί με τη συνειδητοποίηση, από πλευράς τοπικών κοινωνιών, της επαγρύπνησης. «Η περιβαλλοντική ευαισθησία και η οικολογική συνείδηση δεν αποτελούν μόδα, αλλά πολιτική θέση και στάση», επισήμανε.
Το συνέδριο διοργανώθηκε από το Ιδρυμα Ευγενίδου με την υποστήριξη του Εθνολογικού Μουσείου Θράκης, της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, του Δήμου Αλεξανδρούπολης και του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου. Για δύο ημέρες, ειδικοί επιστήμονες συζήτησαν μια παλέτα θεμάτων που κάλυψε από τα αμιγώς περιβαλλοντικά ζητήματα και την πολιτική προστασία, έως την υγεία, τον πολιτισμό, την τεχνητή νοημοσύνη.
Χρηματοδότηση
Στο συνέδριο παρουσιάστηκαν και οι βασικές στοχεύσεις του προγράμματος αποκατάστασης «Εβρος Μετά» από τον πρόεδρο του «Διαζώματος», Σταύρο Μπένο, ένα πρόγραμμα που χτίζεται στο πρότυπο του αντίστοιχου προγράμματος αποκατάστασης της Εύβοιας (αλλά με σαφώς λιγότερη δημοσιότητα). Οπως ανέφερε ο κ. Μπένος, οι κύριοι άξονες δράσης είναι η αγροτική ζωή, το περιβάλλον και οι υποδομές, οι επενδύσεις, η βιώσιμη ανάπτυξη και η δημιουργία κόμβου εξωστρέφειας. Η εκπόνηση του masterplan της περιοχής βρίσκεται σε εξέλιξη, ενώ η θεσμοθέτηση του πλαισίου (ΟΧΕ, ολοκληρωμένη χωρική επένδυση) έλαβε το πράσινο φως από την πρόσφατη Επιτροπή Παρακολούθησης της Ε.Ε. «Η κυβέρνηση οφείλει να ξεκαθαρίσει άμεσα στο τοπίο ως προς τη χρηματοδότηση του προγράμματος, ειδάλλως το masterplan δεν μπορεί να ολοκληρωθεί», υπογράμμισε, αναφέροντας ότι περίπου 15 εκατ. ευρώ θα προέλθουν από το ΕΣΠΑ της Περιφέρειας. Ο κ. Μπένος άφησε αιχμές και κατά του υπουργείου Περιβάλλοντος, καθώς η πρόσφατη νομοθεσία για τους καθαρισμούς δασών έθεσε ως προϋπόθεση για τις εταιρείες κοινωνικής οικονομίας να διαθέτουν μετοχικό κεφάλαιο 3 εκατ. ευρώ. «Πρέπει να βασιστούμε στα σχήματα κοινωνικής οικονομίας για να έχουν δουλειά οι νέοι», σχολίασε.
Πάντως, η εξέλιξη του προγράμματος «Εβρος Μετά» στην περιοχή δεν είναι ανέφελη, αφού σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ» οι συνεδριάσεις της επιτροπής έχουν χαρακτηριστεί από αρκετές συγκρούσεις με σημαντικούς και σοβαρούς παράγοντες της τοπικής κοινωνίας, γεγονός που έχει καλλιεργήσει δυσαρέσκεια στην περιοχή.
«Δεν έχουν γίνει τα βασικά»
Αιχμές κατά της ανταπόκρισης του κεντρικού κράτους άφησε και ο δήμαρχος Αλεξανδρούπολης, Γιάννης Ζαμπούκης. «Αναρωτιέμαι εάν έχουν γίνει όλα όσα θα μπορούσαν να έχουν γίνει μέσα σε ένα χρόνο, ώστε να αποτρέψουμε την επανάληψη των ίδιων καταστάσεων. Εχει εγκριθεί η πρόταση χρηματοδότησης που ως Δήμος Αλεξανδρούπολης καταθέσαμε από τον Φεβρουάριο του 2021 για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της πολιτικής προστασίας, την απόκτηση ψηφιακών συστημάτων για την έγκαιρη ανίχνευση καπνού και την άμεση κατάσβεση της φωτιάς που θα επιτρέψει την αναβάθμιση της επιχειρησιακής της ετοιμότητας; Εχει δρομολογηθεί το άνοιγμα του κόμβου των Δικέλλων; Εχει αποφασιστεί η αναβάθμιση του εθελοντικού κλιμακίου στις Φέρες σε πυροσβεστικό; Εχει εγκατασταθεί πυροσβεστικό κλιμάκιο στην Κίρκη;» αναρωτήθηκε. «Οταν λοιπόν δεν έχουν γίνει ακόμη αυτά τα βασικά, τότε ο προβληματισμός τείνει να γίνει ακόμη πιο έντονος και η “ανθεκτικότητα” το πιο διαδεδομένο λήμμα στο ευρετήριο των επιστημονικών περιοδικών».
