Είναι Κυριακή 30 Ιουνίου και η πλατεία στο χωριό Πύργος της Τήνου είναι ήδη γεμάτη από τις 8 το πρωί, καθώς δεκάδες κάτοικοι του νησιού έχουν συγκεντρωθεί εκεί από νωρίς με όποιο μεταφορικό μέσο διαθέτουν για να βοηθήσουν σε μία… αλλιώτικη μετακόμιση.
Πρόκειται για τη μετακόμιση του Προπαρασκευαστικού και Επαγγελματικού Σχολείου Καλών Τεχνών Πανόρμου Τήνου (ΠΕΣΚΤΠΤ), το οποίο εξαιτίας της κτιριακής αναβάθμισης που θα διαρκέσει δύο περίπου χρόνια, πρέπει να μεταφέρει το σύνολο του εξοπλισμού του προς διάφορους χώρους στους οικισμούς Πύργο, Πάνορμο και Υστέρνια.
15.000 αρχεία και εκατοντάδες γλυπτά
Πόσο εύκολη όμως είναι η μεταφορά εκατοντάδων γλυπτών και χιλιάδων αρχειακών αντικειμένων από μία σχολή που έχει ιδρυθεί το 1955;
«Η διαδικασία έχει ξεκινήσει μήνες, αλλά τα αντικείμενα είναι τόσα πολλά που το περασμένο Σαββατοκύριακο κάναμε έκκληση και στην τοπική κοινότητα προκειμένου να ολοκληρωθεί η μεταφορά των περισσότερων έργων», εξηγεί στην «Κ» ο γλύπτης Λεωνίδας Χαλεπάς, ο οποίος διευθύνει τη σχολή τα τελευταία οκτώ χρόνια.
Πρόκειται για πάνω από 15.000 αρχεία και εκατοντάδες γλυπτά. Επίσης χρειάστηκε να μεταφερθεί και η βιβλιοθήκη της σχολής στο διπλανό χωριό, τον Πάνορμο, αλλά και εκατοντάδες εργαλεία γλυπτικής και ζωγραφικής, όπως πάγκοι, εκμαγεία, καβαλέτα, γύψοι στο δημοτικό σχολείο των Υστέρνιων.
Οπως περιγράφει ο ίδιος, τον τελευταίο μήνα μεταφέρθηκε όλο το αρχειακό υλικό της σχολής, δηλαδή σχέδια και γλυπτά προς το δημοτικό σχολείο στον Μάρλα. Πρόκειται για πάνω από 15.000 αρχεία και εκατοντάδες γλυπτά. Επίσης χρειάστηκε να μεταφερθεί η βιβλιοθήκη της σχολής στο διπλανό χωριό, τον Πάνορμο, αλλά και εκατοντάδες εργαλεία γλυπτικής και ζωγραφικής, όπως πάγκοι, εκμαγεία, καβαλέτα, γύψοι στο δημοτικό σχολείο στα Υστέρνια. Οσο για τον εξοπλισμό της σχολής (γραφεία, υπολογιστές, θρανία), αυτά μεταφέρθηκαν στο Κέντρο Εξυπηρέτησης Πελατών του Πύργου.
«Θα ήταν αδύνατον να μεταφέρουμε όλα αυτά τα έργα χωρίς τη βοήθεια της τοπικής κοινότητας, τον δήμο που μας παραχώρησε χώρους αποθήκευσης και μας βοήθησε στη μεταφορά, των μαθητών μας αλλά και της Πυροσβεστικής. Μέχρι και ιδιώτες μας προσέφεραν τα σπίτια τους ως αποθηκευτικό χώρο για το καλοκαίρι, μέχρι να αρχίσουν ξανά τα μαθήματα», εξηγεί ο κ. Χαλεπάς.
Η τεχνική για να μην τραυματιστεί το μάρμαρο
Κατά τη διάρκεια της μετακόμισης που έφερε πιο κοντά την τοπική νησιωτική κοινότητα, ιδιαίτερη βαρύτητα δόθηκε σε κάποια γλυπτά μεγάλων διαστάσεων που ήθελαν ιδιαίτερη μεταχείριση κατά τη μεταφορά τους. Αυτή η πρόκληση μάλιστα αποτέλεσε μία καλή ευκαιρία οι σπουδαστές να διδαχθούν τεχνικές αποσυναρμολόγησης.
Μία τέτοια περίπτωση ήταν η μεταφορά μαρμάρινου αντιγράφου μίας κόρης βάρους 300 κιλών που είχε τοποθετηθεί σε μαρμάρινη βάση στον προαύλιο χώρο της Σχολής. Εγινε από μαρμαρογλύπτες με μεγάλη εμπειρία στην αναστήλωση, τη στιγμή που οι μαθητές παρακολουθούσαν τη διαδικασία.
Ο Γιώργος Παλαμάρης, γλύπτης και μαρμαροτεχνίτης με εξειδίκευση στην αναστήλωση και μόνιμος κάτοικος Τήνου που πήρε μέρος σε αυτή τη διαδικασία, σημειώνει πως υπάρχουν πολλές τεχνικές για να μην «τραυματίσεις» ένα μαρμάρινο έργο.
«Η τεχνική της αναστήλωσης μαρμάρινων γλυπτών μετρά από τα αρχαία χρόνια, καθώς υπάρχουν αναφορές από την αρχαία Ελλάδα για μεταφορά των μαρμάρινων αγαλμάτων σε στρογγυλούς ξύλινους δοκούς. Ετσι έγινε και εδώ», σημειώνει ο ίδιος στην «Κ».
Σύμφωνα με τον ίδιο, πλέον υπάρχουν και άλλα μέσα προστασίας, όπως η τοποθέτηση μαλακωμάτων, δηλαδή ειδικών μαξιλαριών γύρω από το άγαλμα για να μη σπάσει. «Το μόνο σίγουρο είναι πως το μάρμαρο θέλει ομαδικό πνεύμα στην υλοποίηση και τη μεταφορά του. Αυτή η ομαδικότητα είναι ένα στοιχείο που ενώνει εμάς τους μαρμαράδες, καθώς εκτός από το δημιουργικό κομμάτι, είναι μία διαδικασία που χρειάζεται χέρια και ενορχήστρωση», αναφέρει ο κ. Παλαμάρης.
Σημειώνεται πως από τον Σεπτέμβρη, το Εργαστήριο Μαρμαροτεχνίας θα λειτουργήσει στον ίδιο χώρο, κοντά στην πλατεία του Πύργου, ενώ οι φοιτητές της σχολής θα πηγαίνουν στο Πνευματικό Κέντρο του Πύργου για τα θεωρητικά μαθήματα και στο δημοτικό σχολείο στα Υστέρνια για τα μαθήματα γλυπτικής και ζωγραφικής.
«Η τεχνική της αναστήλωσης μαρμάρινων γλυπτών μετρά από τα αρχαία χρόνια, καθώς υπάρχουν αναφορές από την αρχαία Ελλάδα για μεταφορά των μαρμάρινων αγαλμάτων σε στρογγυλούς ξύλινους δοκούς. Ετσι έγινε και εδώ».
Οσο για το πότε θα ξεκινήσουν οι εργασίες κτιριακής αναβάθμισης στη Σχολή Καλών Τεχνών, ο δήμαρχος του νησιού Παναγιώτης Κροντήρας αναφέρει πως αυτό θα γίνει από τον επόμενο μήνα, οπότε θα εγκατασταθεί και ο εργολάβος.
Η πλατεία των μαρμάρων
Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, σε περίπου δύο χρόνια θα είναι έτοιμη μία αναβαθμισμένη σχολή με νέο εξοπλισμό, ενώ αναμένεται να χτιστούν δύο νέα κτίρια εκπαιδευτικών χρήσεων, όπου θα στεγάζονται τα εργαστήρια επεξεργασίας μαρμάρου, αίθουσα κόφτη, σιδηρουργείο-χυτήριο, ξυλουργείο, εργαστήριο εκμαγεύσεων καθώς και εργαστήριο γλυπτικής, αίθουσα πολλαπλών χρήσεων και αρχιτεκτονικού σχεδίου, βιβλιοθήκη και γραφεία διοίκησης.
Τέλος τα δύο νέα κτίρια δημιουργούν με τη χωροθέτησή τους μια νέα πλατεία… την πλατεία των μαρμάρων.
