Αλλαγή του διοικητικού μοντέλου του τομέα Ψυχικής Υγείας με τη δημιουργία Εθνικού Δικτύου Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας (ΕΔΥΨΥ) στο οποίο εντάσσεται το σύνολο των σχετικών υπηρεσιών του ΕΣΥ, προτείνει το σχέδιο νόμου που έθεσε χθες σε δημόσια διαβούλευση (opengov.gr) το υπουργείο Υγείας.
Με τη συγκεκριμένη παρέμβαση το υπουργείο επιχειρεί να ολοκληρώσει την ψυχιατρική μεταρρύθμιση που ξεκίνησε πριν από 25 έτη, με τον μετασχηματισμό των, εντελώς ασύνδετων σήμερα, εναπομεινάντων ψυχιατρικών νοσοκομείων και τμημάτων των γενικών νοσοκομείων, σε ένα αποκεντρωμένο δίκτυο συνεργαζόμενων δομών, και της θέσπισης για πρώτη φορά ενιαίου πλαισίου οργάνωσης των παρεχόμενων υπηρεσιών. Σκοπός είναι η βελτίωση και προαγωγή της ψυχικής υγείας του πληθυσμού και η διασφάλιση της απρόσκοπτης πρόσβασής τους σε όλες τις αναγκαίες υπηρεσίες.
Περιφερειακά δίκτυα
Ειδικότερα, όπως αναφέρεται στο σχέδιο νόμου, το ΕΔΥΨΥ διαρθρώνεται σε περιφερειακά δίκτυα υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας (ΠεΔΥΨΥ), τα οποία λειτουργούν στις κατά τόπους αρμόδιες διοικήσεις Υγειονομικών Περιφερειών, όπου ορίζεται υποδιοικητής ψυχικής υγείας, ο οποίος μεταξύ άλλων συντονίζει τις υπηρεσίες και υλοποιεί την εθνική πολιτική ψυχικής υγείας. Κάθε περιφερειακό δίκτυο αποτελείται από τις μονάδες ψυχικής υγείας του δημόσιου τομέα (ΨΝΑ, ΨΝΘ, ψυχιατρικοί τομείς των γενικών νοσοκομείων ΕΣΥ, τα Κέντρα Ψυχικής Υγείας κ.ά.) που λειτουργούν εντός των ορίων της οικείας Υγειονομικής Περιφέρειας (ΥΠΕ), και παρέχουν υπηρεσίες ψυχικής υγείας σε άτομα με ψυχικές διαταραχές που κατοικούν ή διαμένουν στην περιοχή αρμοδιότητας της οικείας ΥΠΕ, με την εξαίρεση επείγουσας ανάγκης (φυσικές καταστροφές, πανδημίες κ.ά.), και απουσίας ανάλογης μονάδας ψυχικής υγείας στην περιοχή που ο ασθενής διαμένει.
Στο ΕΔΥΨΥ εντάσσονται επίσης το Ψυχιατρείο Κρατουμένων Κορυδαλλού και το Ψυχιατρικό Τμήμα Γυναικών του Σωφρονιστικού Καταστήματος Ελεώνα. Το προσωπικό των μονάδων ψυχικής υγείας που εντάσσονται στο ΕΔΥΨΥ μεταφέρεται αυτοδικαίως και με την ίδια σχέση εργασίας στις Διοικήσεις Υγειονομικών Περιφερειών. Το Δρομοκαΐτειο, εφεξής διασυνδέεται με τις δομές παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας της οικείας ΔΥΠΕ, όπως θα ισχύσει και για το Αιγινήτειο νοσοκομείο. Για την καλύτερη και αποτελεσματική λειτουργία του ΕΔΥΨΥ συστήνεται στο υπουργείο Υγείας πληροφοριακό σύστημα επιδημιολογικής υποστήριξης, το οποίο σε πραγματικό χρόνο παρακολουθεί τη λειτουργία των μονάδων ψυχικής υγείας, ιδίως την πληρότητά τους, τις διαθέσιμες κλίνες, τα ραντεβού των ασθενών εντός του δικτύου.
Κάλυψη αναγκών
Οπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση, το προτεινόμενο σύστημα οργάνωσης των υπηρεσιών ψυχικής υγείας αναμένεται να οδηγήσει στην κάλυψη όλων των αναγκών των ατόμων που θα αντιμετωπίσουν προκλήσεις στην ψυχική τους υγεία, τη βελτίωση της διάχυσης των διαθέσιμων δωρεάν παρεχόμενων υπηρεσιών, τη μείωση του χρόνου αναμονών για την πρόσβαση στις αναγκαίες υπηρεσίες ψυχικής υγείας, τη μείωση των νοσηλειών, ιδίως των ακούσιων, την έγκαιρη ανίχνευση των νέων ασθενών και τη στοχευμένη κατεύθυνσή τους σε ποιοτικές υπηρεσίες.
Στο ίδιο σχέδιο νόμου περιγράφεται και η δημιουργία Εθνικού Οργανισμού Πρόληψης και Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων (ΕΟΠΑΕ) στον οποίο εντάσσονται όλοι οι οργανισμοί, φορείς και προγράμματα θεραπείας των εξαρτήσεων του δημόσιου τομέα. Σύμφωνα με το υπουργείο, η παροχή όλων των διαθέσιμων επιλογών απεξάρτησης και αποτοξίνωσης από έναν φορέα, με παράλληλη διατήρηση του θεραπευτικού πλουραλισμού, συμβάλλει στη μείωση του χρόνου αναμονής για ένταξη των εξαρτημένων ατόμων στα αναγκαία θεραπευτικά προγράμματα, στην άμεση εναλλαγή και συνδυασμό των διαθέσιμων θεραπευτικών μεθόδων και προγραμμάτων για τον κάθε εξαρτημένο και επομένως στην αποτροπή ανεπιθύμητων διαλειμμάτων μεταξύ των διαφόρων προγραμμάτων.
Συγκέντρωση των δομών
Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου, ο ΕΟΠΑΕ ιδρύεται ως ΝΠΙΔ και σε αυτόν εντάσσονται το σύνολο των δομών του ΟΚΑΝΑ, του ΚΕΘΕΑ, το «18ΑΝΩ» και η μονάδα απεξάρτησης από το αλκοόλ του ΨΝΑ, τα προγράμματα ΑΡΓΩ, ΙΑΝΟΣ και η μονάδα απεξάρτησης από αλκοόλ, φάρμακα και τυχερά παιχνίδια του ΨΝΘ, και οι μονάδες απεξάρτησης του νοσοκομείου Ιωαννίνων Χατζηκώστα και του νοσοκομείου Κέρκυρας. Ο ΕΟΠΑΕ συμβάλλει στον σχεδιασμό, την προώθηση και την υλοποίηση της εθνικής πολιτικής για την ολιστική αντιμετώπιση του προβλήματος των εξαρτήσεων, εποπτεύεται από το υπουργείο Υγείας και παρέχει δωρεάν υπηρεσίες σε όλο τον πληθυσμό. Με την έναρξη λειτουργίας του, το προσωπικό που υπηρετεί στον ΟΚΑΝΑ και το ΚΕΘΕΑ, μεταφέρεται αυτοδικαίως στον ΕΟΠΑΕ με την ίδια σχέση εργασίας και διατηρώντας τα εργασιακά του δικαιώματα. Το μόνιμο προσωπικό που υπηρετεί στα προγράμματα των δημόσιων νοσοκομείων που εντάσσονται στον νέο οργανισμό δύναται να αποσπασθεί στον ΕΟΠΑΕ.
