Συναγερμός έχει σημάνει στη Θεσσαλία μετά τον εντοπισμό κρουσμάτων πανώλης σε αιγοπρόβατα. Το πρώτο κρούσμα εντοπίστηκε στις 11 Ιουλίου στη Δημοτική Ενότητα Καλαμπάκας, του Δήμου Μετεώρων, της Περιφερειακής Ενότητας Τρικάλων, και λίγες ημέρες αργότερα νέα κρούσματα στην περιοχή της Δημοτικής Ενότητας Δομενίκου, του Δήμου Ελασσόνας, της Περιφερειακής Ενότητας Λάρισας. Οταν οι κτηνοτρόφοι αντιλήφθηκαν ότι τα ζώα τους είχαν πυρετό και καχεξία, το μυαλό τους δεν μπορούσε να πάει στην πανώλη, δεδομένου ότι η χώρα μας υπήρξε ανέκαθεν απαλλαγμένη από τον συγκεκριμένο ιό.
«Οι υγειονομικές αρχές της χώρας, ωστόσο, ήταν σε επιφυλακή», λέει στην «Κ» ο κ. Σπύρος Κρήτας, καθηγητής Μικροβιολογίας και Λοιμωδών Νοσημάτων Ζώων στο ΑΠΘ. «Η πανώλη ενδημεί στην Τουρκία και ήταν ζήτημα χρόνου να “περάσει” τα σύνορα με την Ελλάδα, όπως συνέβη με τη Βουλγαρία. Δεν αποκλείεται, άλλωστε, να υπάρχει και σε άλλες χώρες βόρεια της Ελλάδας». Πολλοί εξεπλάγησαν που τα κρούσματα εντοπίστηκαν τόσο μακριά από τα σύνορα, μια πρόσφατη, ωστόσο, ανασκόπηση δίνει την απάντηση. Η κακοκαιρία «Daniel» τον Σεπτέμβριο του 2023 είχε ως συνέπεια την απώλεια πολλών ζώων και την οικονομική καταστροφή πολλών κτηνοτρόφων στη Θεσσαλία. Ορισμένοι προσπαθώντας να ανασυστήσουν τις κτηνοτροφικές τους μονάδες θέλησαν να αγοράσουν ζώα από εκτροφείς και αναζήτησαν αιγοπρόβατα εκτός ελληνικών συνόρων σε καλές τιμές, αλλά χωρίς τα απαραίτητα συνοδευτικά έγγραφα. «Εγινε εισαγωγή λαθραίων ζώων από μια εταιρεία στον Εβρο από την Τουρκία, από εκεί σε μια μονάδα στα Τρίκαλα που τα διακίνησε σε όλη τη Θεσσαλία και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας χωρίς χαρτιά», αποκάλυψε ο Δημήτρης Κουρέτας, περιφερειάρχης Θεσσαλίας, στο Περιφερειακό Συμβούλιο της Πέμπτης επιβεβαιώνοντας τη σχετική είδηση.
«Η πανώλη είναι σοβαρό νόσημα που συναντάται μόνο στα αιγοπρόβατα», εξηγεί ο κ. Κρήτας. «Πρόκειται για ζωονόσο, επομένως δεν μεταδίδεται στον άνθρωπο». Τα ζώα μεταδίδουν το ένα στο άλλο τον ιό λόγω συγχρωτισμού, «από τα χνώτα τους». Ωστόσο ο ιός, όπως τονίζει ο κ. Κρήτας, δεν είναι τόσο ανθεκτικός. «Η ηλιακή ακτινοβολία, η υψηλή θερμοκρασία και η ξηρασία μπορούν να τον εξαλείψουν». Αυτό που ανησυχεί τον κ. Κρήτα είναι η στάση όσων έχουν επαφή με τα αιγοπρόβατα. «Τα μέτρα βιοασφάλειας δεν τηρούνται πάντοτε», εξηγεί. «Οι κτηνοτρόφοι και όσοι εισέρχονται σε φάρμες πρέπει να τηρούν κανόνες, να φορούν ειδικά ρούχα, να πλένουν τα χέρια τους κατά την αποχώρησή τους, διότι μέσω μολυσμένων αντικειμένων και κοπράνων ζώων μπορεί ο ιός να μεταδοθεί». Αντίστοιχος είναι ο προβληματισμός για κοινούς χώρους. «Τα σφαγεία θυμίζουν πολλές φορές κέντρα διερχομένων και μπορεί να έρχονται κτηνοτρόφοι από όλη την Ελλάδα αν τους έχει δοθεί μια συμφέρουσα προσφορά», σημειώνει. «Επίσης υπάρχουν κοινά βοσκοτόπια, απ’ όπου μπορεί να έχουν περάσει τα άρρωστα ζώα».
Ολα τα ζώα από τις μολυσμένες μονάδες θανατώθηκαν και θάφτηκαν με υγειονομικό τρόπο, ενώ προχωρεί το πρόγραμμα ιχνηλάτησης.
Για τους παραπάνω λόγους όλα τα ζώα από τις μονάδες με την πανώλη, αρχικά στον Δήμο Μετεώρων, θανατώθηκαν και θάφτηκαν με υγειονομικό τρόπο, ενώ το ίδιο θα γίνει και στον Δομένικο. Ο προγραμματισμός της ιχνηλάτησης περιλαμβάνει όλα τα αιγοπρόβατα σε ακτίνα αρχικά 3 χλμ. γύρω από τη μολυσμένη μονάδα και εν συνεχεία 10 χλμ., ενώ ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί σε μονάδες απ’ όπου περνούσε το ίδιο βυτίο εταιρείας που συνέλεγε γάλα από τους κτηνοτρόφους της περιοχής. «Πρόκειται για 13.500 και 92.000 αιγοπρόβατα αντίστοιχα γύρω από τον Δομένικο», διευκρινίζει στην «Κ» ο κ. Κουρέτας. «Μέχρι τη Δευτέρα περιμένουμε τμηματικά τα αποτελέσματα των εξετάσεων στα ζώα του πρώτου κύκλου των 3 χλμ. και μέσα σε δέκα ημέρες στοχεύουμε να έχουμε ολοκληρώσει τον μικροβιολογικό έλεγχο στο σύνολο των αιγοπροβάτων. Στους 15 κτηνιάτρους της περιφέρειας θα προστεθούν άλλοι εκατό από διάφορες υπηρεσίες του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, ενώ παράλληλα στο πλευρό μας βρίσκονται δύο κτηνίατροι του Στρατού και αναμένονται κτηνίατροι από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας».
Ασφαλές το γάλα
Σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι ασφαλή για κατανάλωση το γάλα και το κρέας των ζώων που βρίσκονται στις ζώνες προστασίας και επιτήρησης, το πρώτο αφού υποστεί θερμική επεξεργασία υψηλής παστερίωσης και το δεύτερο επίσης έπειτα από θερμική επεξεργασία.
