Τα πετύχαμε όλα στο νήμα. Και μετά ήρθε το χάος
τα-πετύχαμε-όλα-στο-νήμα-και-μετά-ήρθε-563158945

Τα πετύχαμε όλα στο νήμα. Και μετά ήρθε το χάος

Ο θεός Ερωτας και η έγκυος της τελετής. Ο ξεχασμένος ολυμπιονίκης των καταδύσεων και η υπεύθυνη για τη φιλοξενία των δημοσιογράφων. Ο κριτής και η εθελόντρια. Ολοι τους έζησαν από μέσα το θαύμα του 2004. Κι έγιναν μάρτυρες της εγκατάλειψης του «κεφαλαίου» που είχαν χτίσει οι Αγώνες.

Γιάννης Παπαδόπουλος

Η πρώτη πρόβα μαζί του κράτησε λίγα λεπτά. Η χορεύτρια Ευαγγελία Ράντου θα έκανε κάτι φαινομενικά απλό. Θα ξεκούμπωνε το ένδυμα που την περιέβαλλε σαν κέλυφος, θα περπατούσε στο κέντρο της πλημμυρισμένης πίστας του Ολυμπιακού Σταδίου και με ένα νεύμα της θα αναδυόταν από τη λίμνη η διπλή έλικα του DNA. Από τον Δεκέμβριο του 2003 της είχε ανατεθεί ο ρόλος της εγκύου για την τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων. Απέμεναν λίγοι μήνες ακόμη. Η φιγούρα της, με τη φωτισμένη κοιλιά, θα συνέδεε το παρελθόν με το νέο. «Εφερνε την ελπίδα, κυοφορούσε το φως, αυτός ήταν ο συμβολισμός», θυμάται.

Η αποστολή της δεν έμοιαζε απαιτητική. Ενα περπάτημα ήταν και ένα άνοιγμα χεριών. Σε εκείνη την πρώτη δοκιμή, όμως, πρέπει να δέχθηκε τουλάχιστον 30 διορθώσεις από τον καλλιτεχνικό διευθυντή των τελετών έναρξης και λήξης Δημήτρη Παπαϊωάννου. Επρεπε να τρέξει σε άλλες πρόβες που γίνονταν παράλληλα, ο χρόνος πίεζε, της τα είπε όλα μαζεμένα.

«Με βρήκε σαν σίφουνας. Εμεινα στη μέση του χώρου, αποσβολωμένη, προσπαθώντας να καταλάβω τι έπρεπε να απορροφήσω πρώτα», θυμάται η κ. Ράντου. Οι κινήσεις είχαν καταγραφεί με ακρίβεια δευτερολέπτου στο μυαλό του δημιουργού. Κάθε βήμα της, ακόμη και το πώς θα άγγιζε με τα δάχτυλα το φόρεμά της, όλα έπρεπε να προσεχθούν. Μπορεί αυτή η επιμονή στη λεπτομέρεια να μην έφτανε στο μάτι του θεατή στα διαζώματα του σταδίου. Δεν ήταν, όμως, παράταιρη. Πέρα από τη φαντασμαγορία του θεάματος, η τελετή σε κάθε ευκαιρία εστίαζε στην κλίμακα του ανθρώπου.

Δίχως μέριμνα

Δύο δεκαετίες μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας, αυτή η έμφαση της τελετής έναρξης στη λεπτομέρεια μοιάζει να έρχεται σε αντιδιαστολή με την έλλειψη σχεδιασμού για την επόμενη ημέρα. Πάνω στον πυρετό της ολυμπιακής προετοιμασίας, όταν αρκετά έργα ολοκληρώνονταν στην κόψη των προθεσμιών, δεν υπήρχε μέριμνα ή διαύγεια για τη σύνταξη πλάνου αξιοποίησης.

Μετά το 2004, σε κάθε επέτειο, αναδεικνύεται το θέμα των αθλητικών εγκαταστάσεων οι οποίες στην πλειονότητά τους αφέθηκαν στη φθορά. «Εκείνη την περίοδο φαινόταν ότι υπήρχε μια αίσθηση ενότητας για έναν κοινό σκοπό. Ηταν σαν πυροτέχνημα, δεν το έχω βιώσει έκτοτε», λέει η κ. Ράντου. «Ισως χρειαζόταν και ένα δεύτερο όραμα για να μπορέσουμε έπειτα να αξιοποιήσουμε όλα όσα δημιουργήσαμε». Είκοσι χρόνια μετά, τι έχει απομείνει; Πρόσωπα που συνδέθηκαν με τους Αγώνες της Αθήνας, ερμηνευτές, εργαζόμενοι, εθελοντές και αθλητές μίλησαν στην «Κ» για τις στιγμές που έζησαν και το αποτύπωμα που άφησε εκείνη η διοργάνωση στην ατομική αλλά και στη συλλογική μνήμη.

Τα πετύχαμε όλα στο νήμα. Και μετά ήρθε το χάος-1
Η χορεύτρια Ευαγγελία Ράντου είχε τον ρόλο της εγκύου στην τελετή έναρξης της Αθήνας 2004. Λέει ότι χρειαζόταν και ένα δεύτερο όραμα για την αξιοποίηση όσων δημιουργήθηκαν για τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Φωτ. ΑΠΕ-ΜΠΕ

Τα πετύχαμε όλα στο νήμα. Και μετά ήρθε το χάος-2
Η Ευαγγελία Ράντου. 

Η πρόκληση

Τρία χρόνια προτού η ολυμπιακή φλόγα φωτίσει το ΟΑΚΑ, μια αρχικά μικρή ομάδα συντελεστών πλαισίωσε τον Δημήτρη Παπαϊωάννου στη σύνθεση της πρότασης για τις τελετές έναρξης και λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων. Ο Γιώργος Μάτσκαρης ήταν ένας από τους συνεργάτες του. Το τρισδιάστατο θέαμα αποτελούσε μεγάλη πρόκληση. Σε αντίθεση με μια θεατρική παράσταση, το κοινό θα βρισκόταν παντού, ολόγυρα στο στάδιο. «Σε αυτή την κλίμακα έπρεπε κάθε τόσο να πάρουμε απόσταση, να ξεπεράσουμε δυσκολίες, να ξαναδούμε πώς θα στηθεί το δρώμενο», τονίζει ο κ. Μάτσκαρης. «Το μέτρο κυνηγήσαμε. Ενώ η κλίμακα ανοίγει πολύ, ο άνθρωπος παρέμεινε το κέντρο μας».

Θυμάται ότι είχαν μεγάλη αγωνία εάν θα ολοκληρωθούν εγκαίρως οι κατασκευές. Υπήρχαν καθυστερήσεις, το περίφημο στέγαστρο Καλατράβα δεν είχε ακόμη τοποθετηθεί, αν και ο ρόλος του στην τελετή ήταν κομβικός. Από εκεί θα κρέμονταν φώτα και άλλος εξοπλισμός. «Κάθε ημέρα αισθανόμασταν το βάρος των προσδοκιών», λέει ο κ. Μάτσκαρης, ο οποίος στις 13 Αυγούστου 2004, κατά τη διάρκεια της τελετής, βρισκόταν στην αίθουσα ελέγχου. Θεωρεί ότι όσα παρουσιάστηκαν εκείνη τη βραδιά άφησαν το αποτύπωμά τους και επηρέασαν έως ένα βαθμό και την καλλιτεχνική ζωή του τόπου.

Ο χορευτής και χορογράφος Γιάννης Μανταφούνης είχε τον ρόλο του ιπτάμενου Ερωτα στην τελετή έναρξης. Με αέρινες δρασκελιές περνούσε πάνω από την «Κλεψύδρα», μια πομπή αρμάτων με φιγούρες που απέδιδαν λιτά σκηνές της ελληνικής Ιστορίας. «Ποτέ δεν είχα δει ξανά τόσο πολύ κόσμο σε ένα στάδιο, αλλά ήταν τόσο μακριά που είχα την αίσθηση ότι ήμουν μόνος», λέει στην «Κ» και παρατηρεί ότι η Ολυμπιάδα βοήθησε να αναγνωριστεί ευρύτερα από το εγχώριο κοινό η τέχνη του σύγχρονου χορού.

Τα πετύχαμε όλα στο νήμα. Και μετά ήρθε το χάος-3
Ο Θωμάς Μπίμης άνοιξε τον χορό των μεταλλίων το 2004 κατακτώντας το χρυσό, μαζί με τον Νίκο Συρανίδη, στη συγχρονισμένη κατάδυση από βατήρα τριών μέτρων. Φωτ. ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΜΕΡΑΚΟΣ

Το πρώτο μετάλλιο

Λίγες ημέρες μετά την έναρξη των Αγώνων, ο Θωμάς Μπίμης και ο Νίκος Συρανίδης άνοιξαν τον χορό των ελληνικών μεταλλίων κατακτώντας το χρυσό στη συγχρονισμένη κατάδυση από βατήρα τριών μέτρων. Ηταν μια ανέλπιστη διάκριση. Στο δικό τους άθλημα συνήθως η πρώτη θέση καταλαμβάνεται από τους Κινέζους. «Και για εμάς ήταν έκπληξη. Ενας τελικός, όμως, έχει σκαμπανεβάσματα», λέει ο κ. Μπίμης.

Αυτή η επιτυχία δεν είχε ανάλογη συνέχεια. Δεν ήρθαν νέες διακρίσεις. Το καταδυτήριο του Αγίου Κοσμά έγινε το προπονητικό τους σπίτι για περίπου μία δεκαετία προτού σφραγιστεί. Παρότι είχε κατασκευαστεί ως προσωρινή εγκατάσταση, μονιμοποιήθηκε δίχως άδεια λειτουργίας, παρουσιάζοντας σοβαρά προβλήματα συντήρησης μέσα στα χρόνια. Η εθνική ομάδα μετακόμισε έπειτα στο κλειστό του ΟΑΚΑ. Πλέον, όπως επισημαίνει ο κ. Μπίμης, δίχως εναλλακτική στην Αττική, πρέπει να συμπτύξουν σε λίγες ώρες στον ίδιο χώρο το πρόγραμμά τους τρία σωματεία μαζί με τα μέλη της Εθνικής.

Τα πετύχαμε όλα στο νήμα. Και μετά ήρθε το χάος-4
Αθλητές καταδύσεων προπονούνται στο ΟΑΚΑ. Φωτ. ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΜΕΡΑΚΟΣ

«Το άθλημα δεν ακολούθησε την πορεία που περιμέναμε. Ισως να μας έκανε και κακό εκείνη η επιτυχία, εφησυχάσαμε», λέει ο χρυσός ολυμπιονίκης. «Μπορεί οι Αγώνες να είχαν γλυκιά γεύση για εμένα, αλλά βλέπω ότι το άθλημά μου δεν πήγε μπροστά».

Η συγχρονισμένη κατάδυση απαιτεί αρμονία κινήσεων. Το ζευγάρι των αθλητών πρέπει να σηκωθεί από τον βατήρα και να πέσει στο νερό ταυτόχρονα. Αντιστοίχως και στους Ολυμπιακούς Αγώνες υπάρχουν τόσες πολλές πτυχές που πρέπει να συντονιστούν για να διεξαχθεί ομαλά η διοργάνωση. Η Χριστίνα Βασιλικού ήταν υπεύθυνη για τη διαχείριση της φιλοξενίας περίπου 5.500 δημοσιογράφων. Μέλημα, όπως υπογραμμίζει, ήταν να μη νιώσει κανείς αδικημένος, από τις ομάδες των μεγάλων ειδησεογραφικών πρακτορείων μέχρι κάποια μικρή εφημερίδα που μπορεί να έστελνε ένα συντάκτη.

Τα πετύχαμε όλα στο νήμα. Και μετά ήρθε το χάος-5
Η Χριστίνα Βασιλικού ήταν υπεύθυνη για τη διαχείριση της φιλοξενίας 5.500 δημοσιογράφων, μόλις στα 27 της χρόνια. Οπως λέει, δεν ήταν σύνηθες για τη χώρα να εμπιστεύεται νέους ανθρώπους, αλλά τότε κάτι έμοιαζε να αλλάζει. Φωτ. ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΜΕΡΑΚΟΣ

«Επρεπε να φτιάξουμε ένα τεράστιο παζλ, να τους χωρίσουμε και να τους χωρέσουμε. Ολοι τότε ήθελαν να μένουν δίπλα στο ΟΑΚΑ, στο δημοσιογραφικό χωριό που είχαμε στο Μαρούσι», λέει. «Μέχρι να ξεκινήσουν οι Αγώνες υπήρξαν και απρόοπτα. Οπως όταν έφθασε στο αεροδρόμιο η αποστολή μεγάλης αμερικανικής εφημερίδας και τους ενημέρωσα ότι έπρεπε να αλλάξουν δωμάτια γιατί εκείνα στα οποία θα έμεναν είχαν πλημμυρίσει».

Εάν οι δημοσιογράφοι ήταν ευχαριστημένοι από τη φιλοξενία, η χώρα μπορεί να κέρδιζε πόντους στις ανταποκρίσεις τους. Ενα από τα μεγάλα άγχη των διοργανωτών, πάντως, ήταν οι μετακινήσεις. Τελικά η υπακοή τότε των οδηγών να μη χρησιμοποιούν την αποκαλούμενη «ολυμπιακή λωρίδα» στις λεωφόρους διευκόλυνε την κυκλοφορία και δεν υπήρξαν μποτιλιαρίσματα όπως στην Ατλάντα το 1996. Στην Αθήνα, στα 27 της, η κ. Βασιλικού βρισκόταν σε θέση ευθύνης. Οπως λέει, δεν ήταν σύνηθες για τη χώρα να εμπιστεύεται νέους ανθρώπους, αλλά τότε κάτι έμοιαζε να αλλάζει. Οπως και άλλα στελέχη του 2004, τα επόμενα χρόνια δούλεψε και σε άλλες Ολυμπιάδες.

Στους Αγώνες του 2004 ο Πάνος Μινογιάννης ήταν συντονιστής υπηρεσιών υγείας και εδώ και μία δεκαετία είναι γενικός διευθυντής του Ωνάσειου Καρδιοχειρουργικού Κέντρου. Η επαρκής 24ωρη στελέχωση των νοσοκομείων ΚΑΤ και «Ευαγγελισμός» ήταν ένα από τα ζητήματα που έπρεπε να εξασφαλίσουν το 2004. Παράλληλα έπρεπε να προετοιμαστούν για μια πιθανή μαζική καταστροφή, καθώς η 11η Σεπτεμβρίου ήταν ακόμη νωπή στη μνήμη. Οπως παρατηρεί, οι περίπου 3.000 εθελοντές στον τομέα της υγείας (γιατροί, νοσηλευτές και φυσικοθεραπευτές) αποτέλεσαν βασικό πυλώνα της διοργάνωσης καλύπτοντας με επάρκεια τις ανάγκες.

Ωστόσο, ο ίδιος επισημαίνει ότι μετά τους Αγώνες μεγάλο κομμάτι της τεχνογνωσίας και της προσφοράς των εθελοντών αφέθηκε στη λήθη του χρόνου. «Θεωρώ ότι τα χάσαμε γιατί δεν υπήρχε πρόβλεψη, δεν υπήρχε πλάνο», τονίζει.

Τα πετύχαμε όλα στο νήμα. Και μετά ήρθε το χάος-6
Η Αθηνά Θεοφίλου ήταν εθελόντρια στην πυγμαχία και στο ολυμπιακό χωριό το 2004. Θυμάται ότι οι ξένοι θεατές αντιμετώπιζαν τους εθελοντές με θαυμασμό: «Τους έκανε μεγάλη εντύπωση και θεωρούσαν ότι είναι τιμή που βοηθάμε την πατρίδα μας». Φωτ. ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΜΕΡΑΚΟΣ

Οι εθελοντές

Στις ολυμπιακές εγκαταστάσεις του 2004 πρόσφεραν τις υπηρεσίες τους 44.503 εθελοντές. Η πλειονότητα ήταν γυναίκες, σε ποσοστό 54%. Η Αθηνά Θεοφίλου ήταν μία εξ αυτών. Στα 21 της έτη τότε σπούδαζε οικονομικά στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο και άφησε τη Θεσσαλονίκη για να περάσει τρεις εβδομάδες ως εθελόντρια στην Αθήνα, στο γήπεδο της πυγμαχίας και στο ολυμπιακό χωριό.

Θυμάται ότι στα μάτια των ξένων θεατών έμοιαζαν ως πρεσβευτές της Ελλάδας, ως οι πρώτοι οικοδεσπότες. «Τους έκανε μεγάλη εντύπωση και θεωρούσαν ότι είναι τιμή που βοηθάμε την πατρίδα μας», σημειώνει η κ. Θεοφίλου. «Το έκανα για την εμπειρία, γιατί μου αρέσει να προσφέρω».

Είκοσι χρόνια μετά, θεωρεί ότι οι Αγώνες ήταν μια «μεγάλη χαμένη ευκαιρία». «Οταν αναλαμβάνεις ένα έργο σαν κι αυτό πρέπει να υπάρχουν ασφαλιστικές δικλίδες, μια συνέχεια. Πόσο δύσκολο θα ήταν να γίνει; Βλέπω την κατάντια των αθλητικών εγκαταστάσεων και στενοχωριέμαι», λέει.

Τα πετύχαμε όλα στο νήμα. Και μετά ήρθε το χάος-7
Ο Κυριάκος Κιολέογλου, κριτής αγώνων στίβου, ήταν επικεφαλής στην αίθουσα κλήσης 2 στο ΟΑΚΑ, στον τελευταίο έλεγχο προτού περάσουν οι αθλητές εντός σταδίου. «Θα ήθελα να το ξαναζήσω», λέει σήμερα. Φωτ. ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΜΕΡΑΚΟΣ

Τα πετύχαμε όλα στο νήμα. Και μετά ήρθε το χάος-8
Είκοσι χρόνια πριν. Ο Κυριάκος Κιολέογλου στο ΟΑΚΑ κατά τη διάρκεια των αγώνων στίβου.

«Θυμάμαι τα πάντα»

Παρόμοιο συλλογισμό κάνει και ο Κυριάκος Κιολέογλου, κριτής αγώνων στίβου. «Δημιουργήθηκαν γήπεδα που δεν τα εκμεταλλευθήκαμε ποτέ», τονίζει. Το 2004 ήταν επικεφαλής της αίθουσας κλήσεως 2 στο ΟΑΚΑ, στον τελευταίο έλεγχο προτού περάσουν οι αθλητές εντός σταδίου. Ουσιαστικά τους ξεπροβόδιζαν. «Θα ήθελα να το ξαναζήσω», λέει. «Θυμάμαι όλες τις στιγμές». Περιγράφει ένα μικρό επεισόδιο με τον πρώτο δρομέα των 100 μέτρων, ο οποίος δεν ήθελε να του καλύψουν μια διαφήμιση που είχε στο μπράτσο. Θυμάται και πώς σειόταν το στάδιο από τις ιαχές των θεατών υπέρ του απόντος Κεντέρη τη βραδιά του τελικού των 200 μέτρων, αλλά και την ανοχή που έδειξαν οι υπεύθυνοι για την τηλεοπτική κάλυψη παρά το χρονικό ξεστράτισμα.

«Για άλλη μια φορά ήμασταν της τελευταίας στιγμής και αυτό αποτυπώθηκε στα χρόνια που ακολούθησαν. Αντί να αντλήσουμε οφέλη από αυτό το μεγάλο αθλητικό γεγονός, το αφήσαμε να καταρρεύσει». 

Η υπόθεση των Κώστα Κεντέρη και Κατερίνας Θάνου στιγμάτισε εκείνους τους Αγώνες. Η μη εμφάνιση σε έκτακτο έλεγχο ντόπινγκ, το τροχαίο με τη μηχανή, η νοσηλεία στο ΚΑΤ και η παράδοση των διαπιστεύσεών τους έριξαν τη σκιά τους στο αθλητικό σκέλος της διοργάνωσης.

Τα πετύχαμε όλα στο νήμα. Και μετά ήρθε το χάος-9
Ο Νίκος Πολιάς εκπροσώπησε την Ελλάδα στον Μαραθώνιο, στο τελευταίο αγώνισμα με το οποίο ολοκληρώθηκαν οι Ολυμπιακοί της Αθήνας. Στο Καλλιμάρμαρο τον υποδέχθηκαν όρθιοι, με συρτάκι στα ηχεία. Φωτ. ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΜΕΡΑΚΟΣ

Οι Ολυμπιακοί ολοκληρώθηκαν στις 29 Αυγούστου, με τελευταίο αγώνισμα τον Μαραθώνιο. Ο Νίκος Πολιάς εκπροσώπησε την Ελλάδα. Στα πρώτα χιλιόμετρα η άσφαλτος ήταν ακόμη πυρωμένη από τον καλοκαιρινό ήλιο, αλλά ο έμπειρος δρομέας πρώτη φορά έβλεπε τόσους θεατές κατά μήκος της αδυσώπητης διαδρομής. Στο Καλλιμάρμαρο τον υποδέχθηκαν όρθιοι, με συρτάκι στα ηχεία.

«Τι μας άφησαν οι Αγώνες; Ενδεχομένως μια εθνική ψυχική ανάταση εκείνη την περίοδο σχετικά με το τι μπορούμε να επιτύχουμε», λέει ο κ. Πολιάς. «Για άλλη μια φορά, όμως, ήμασταν της τελευταίας στιγμής και αυτό αποτυπώθηκε στα χρόνια που ακολούθησαν. Αντί να αντλήσουμε οφέλη από αυτό το μεγάλο αθλητικό γεγονός, το αφήσαμε να καταρρεύσει και να χάσει την αίγλη του. Τόσοι κόποι, τόσα χρήματα, αντί να μας πάνε βήματα μπροστά, μας πήγαν πίσω».

Ανατρέχοντας 20 χρόνια πίσω ο Παναγής Παναγιωτόπουλος, αναπληρωτής καθηγητής Κοινωνιολογίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, παρατηρεί ότι η διοργάνωση των Αγώνων δεν αποτέλεσε αφορμή για ουσιαστική και ισότιμη συμμετοχή της Ελλάδας στο παγκόσμιο γίγνεσθαι. Αυτή η εικόνα, όπως επισημαίνει, εντασσόταν στο πλαίσιο μιας «αυτάρεσκης εθνικής μυθολογίας». Αλλωστε η ελληνική οικονομία βρισκόταν ήδη σε δυσμενή θέση και αυτό φάνηκε λίγα χρόνια αργότερα.

Πέρα από το ζήτημα της απαξίωσης των ολυμπιακών ακινήτων, ο ίδιος αναφέρεται και σε ορισμένα θετικά, όπως η ολοκλήρωση έργων υποδομής με το αεροδρόμιο, η Αττική Οδός και το μετρό. Επισημαίνει ακόμη ως επίδραση των Αγώνων την αλλαγή της εικόνας της Αθήνας, καθώς η διοργάνωση «διεύρυνε» την πόλη και την επέκτεινε προς τα βόρεια και προς τα Μεσόγεια, με αποτέλεσμα να ενταθεί η προϋπάρχουσα αστική κρίση του κέντρου.

Οσο για τις τελετές που σύστησαν τη χώρα μας στον υπόλοιπο κόσμο, ο κ. Παναγιωτόπουλος εστιάζει σε εκείνη της λήξης. Θεωρεί ότι ήταν πιο ενδιαφέρουσα. «Εδειχνε τον θερισμό, τη σχέση με τη γη και είχε στοιχεία της καθημερινής νεοελληνικής ταυτότητας», λέει. Δεν θα ξεχάσει το τάτσουν που βγήκε στο στάδιο, φορτωμένο με καρπούζια, και την αμηχανία που προκάλεσε σε κάποιους…


Οι αριθμοί

18 νέες και 12 ανακαινισμένες αθλητικές εγκαταστάσεις είχαν παραδοθεί στην οργανωτική επιτροπή των Αγώνων του 2004 από 64 ελληνικά γραφεία μελετών και 49 κατασκευαστικές εταιρείες.

44.503 άτομα απασχολήθηκαν εθελοντικά το 2004 στις ολυμπιακές εγκαταστάσεις.

54% των εθελοντών ήταν γυναίκες.

3.000 γιατροί, νοσηλευτές και φυσικο-θεραπευτές παρείχαν εθελοντικά τις υπηρεσίες τους κατά τη διάρκεια των Αγώνων. 

1.180 στρέμματα είναι η έκταση του αθλητικού συγκροτήματος στο ΟΑΚΑ.

20.000 άτομα εκτιμάται ότι επισκέπτονται τις εγκαταστάσεις στο ΟΑΚΑ καθημερινά, οι μισοί στις πισίνες του συγκροτήματος. Στόχος είναι να φτάσουν τις 35.000.


Τα πετύχαμε όλα στο νήμα. Και μετά ήρθε το χάος-10
Το Τείχος των Εθνών στο ΟΑΚΑ. Οι μεταλλικές κατασκευές, όπως αυτή, αναμένεται να συντηρηθούν στο πλαίσιο εργασιών ανάπλασης του ολυμπιακού συγκροτήματος.
Φωτ. ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΜΕΡΑΚΟΣ

Αφυπνίζοντας τον «λευκό ελέφαντα»

Η πολυετής παρακμή του ΟΑΚΑ και το νέο πλάνο αξιοποίησης

Ηταν Ιανουάριος του 2005, λίγους μήνες μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες, όταν η τότε υφυπουργός Πολιτισμού Φάνη Πάλλη-Πετραλιά δήλωνε ότι στο ΟΑΚΑ «χωροθετούνται εμπορικές χρήσεις και ο ολυμπιακός περίπατος». Σε ένα από τα τούνελ κάτω από τις κερκίδες του κεντρικού σταδίου, όμως, παραμένει καθηλωμένο εδώ και χρόνια ένα λευκό τρενάκι που προοριζόταν για ξεναγήσεις. Θα χρειαστεί τουλάχιστον αντικατάσταση μπαταρίας, εάν κάποιος θελήσει να το χρησιμοποιήσει. Η αξιοποίηση του αχανούς αθλητικού συγκροτήματος των 1.180 στρεμμάτων απασχολούσε κάθε κυβέρνηση που διαδεχόταν η μία την άλλη, τουλάχιστον στις εξαγγελίες. 

Τα πετύχαμε όλα στο νήμα. Και μετά ήρθε το χάος-11
Το λευκό τρενάκι παραμένει επί χρόνια καθηλωμένο κάτω από τις κερκίδες του Ολυμπιακού Σταδίου, ενώ όταν αποκτήθηκε επρόκειτο να χρησιμοποιηθεί για ξεναγήσεις στον χώρο. Φωτ. ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΜΕΡΑΚΟΣ

Το 2009 μια μελέτη που έμεινε στα χαρτιά προέβλεπε τη λειτουργία παιδοτόπων, κινηματογράφων, θεάτρων, χώρων εστίασης και καταστημάτων αναμνηστικών. Πέντε χρόνια αργότερα το ΟΑΚΑ δεν είχε ακόμη αξιοποιηθεί ως θεματικό πάρκο και μία από τις εξαγγελίες τότε ήταν ότι θα μετατρεπόταν σε τουριστικό προορισμό σε συνεργασία με πρακτορεία. 

Το 2020 ανέλαβε συντονιστής γενικός διευθυντής του ΟΑΚΑ ο Κωνσταντίνος Χαλιορής. «Η κατάσταση ήταν άσχημη, η πατίνα του χρόνου είχε αφήσει το σημάδι της παντού. Το στάδιο είχε αφεθεί», λέει στην «Κ». Προσωρινές κατασκευές, όπως στο άνω διάζωμα των κερκίδων της εξωτερικής ολυμπιακής πισίνας παρέμεναν ακόμη στη θέση τους, προτού τελικά δρομολογηθεί η απομάκρυνσή τους. Ο περιβάλλων χώρος δεν είχε κλαδευτεί έως τότε, ενώ σε ένα εστιατόριο βρέθηκαν παλέτες αναψυκτικών και συσκευασίες τροφίμων από την περίοδο των Αγώνων, προφανώς ληγμένες. Μέσα σε ένα χρόνο ο κ. Χαλιορής εκτιμά ότι πέταξαν περισσότερα από 150 κοντέινερ με σκουπίδια. 

Τα πετύχαμε όλα στο νήμα. Και μετά ήρθε το χάος-12
Το ποδηλατοδρόμιο στο ΟΑΚΑ. Φωτ. ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΜΕΡΑΚΟΣ

Υπήρχαν, όμως, και άλλα ευρήματα. Στις αποθήκες του κεντρικού σταδίου είχαν κλειδαμπαρωθεί φορεσιές και υλικά από την τελετή έναρξης. Βρέθηκε αθλητικός εξοπλισμός που δεν είχε αξιοποιηθεί, καθώς πολλοί παλιοί ηλεκτρονικοί υπολογιστές και ανταλλακτικά από φώτα τα οποία είτε είχαν καταστραφεί είτε ήταν πλέον παρωχημένα. 

Ο κ. Χαλιορής σχολιάζει ότι οι μεγάλες αθλητικές εγκαταστάσεις ανά τον κόσμο χαρακτηρίζονται ως «λευκοί ελέφαντες». Ο όρος παραπέμπει σε ένα παλιό ταϊλανδέζικο έθιμο. Οι λευκοί ελέφαντες θεωρούνταν ιεροί, εάν όμως κάποιος δεχόταν έναν ως δώρο απαγορευόταν να τον αξιοποιήσει σε δουλειές και αναγκαζόταν να πληρώνει ακριβά για τη συντήρησή του. Ηταν κατοχή του ήταν ασύμφορη.

Την τελευταία τετραετία έγιναν προσπάθειες για να συμμαζευτεί το ΟΑΚΑ. Τοποθετήθηκαν νέος φωτισμός και περιφράξεις, οριοθετήθηκαν πέντε αρχαιολογικοί χώροι εντός του συγκροτήματος, έγιναν κλαδεύσεις. Εξω από γραφείο του κ. Χαλιορή ο επισκέπτης βλέπει πλέον στολές από την τελετή έναρξης που κάποτε ήταν καταχωνιασμένες, ενώ άλλο αντίστοιχο υλικό εκτίθεται στο γειτονικό Ολυμπιακό Μουσείο στο Golden Hall. Παράλληλα συντάχθηκε και κανονισμός μισθώσεων, ώστε να υπολογίζεται η αξία των χώρων προτού νοικιαστούν.

Συντελείται ένα έργο ενεργειακής αναβάθμισης των εγκαταστάσεων και ήδη έχουν αλλάξει οι λέβητες στο κολυμβητήριο. Θα ακολουθήσουν συντηρήσεις των μεταλλικών κατασκευών.

Κατασκευάστηκαν τρεις νέες κολυμβητικές δεξαμενές, μία εξ αυτών ειδική για άτομα με αναπηρίες, ενώ σε εξέλιξη βρίσκονται τα έργα αντικατάστασης του ταρτάν σε ένα από τα ανοιχτά προπονητήρια του στίβου. Για πρώτη φορά μετά τους Ολυμπιακούς θα αλλάξουν και οι πέντε ελαστικοί τάπητες του στίβου στο συγκρότημα. Παράλληλα συντελείται ένα έργο ενεργειακής αναβάθμισης των εγκαταστάσεων και ήδη έχουν αλλάξει οι λέβητες στο κολυμβητήριο. Θα ακολουθήσουν συντηρήσεις των μεταλλικών κατασκευών και μέχρι το τέλος του έτους αναμένεται να ξεκινήσει η αναμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου, όπου είναι ακόμη ορατά τα σημάδια του χρόνου. 

Το ΟΑΚΑ δέχεται περίπου 20.000 επισκέπτες καθημερινά (οι μισοί χρησιμοποιούν τις πισίνες) και η διοίκηση του συγκροτήματος φιλοδοξεί να φτάσουν τις 35.000. «Στόχος μας είναι να γίνει χώρος περιπάτου, άθλησης, ψυχαγωγικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων. Θέλουμε να γίνει τοπόσημο», λέει ο κ. Χαλιορής. «Εδώ υπήρχε μια λαμπρή ιστορία 20 χρόνια πριν. Ακολούθησε η παρακμή και σήμερα προσπαθούμε να πούμε ότι ξαναγεννιέται αυτός ο χώρος, δείτε τον διαφορετικά». 

comment-below Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή
MHT