Κατά καιρούς ο άνθρωπος ήταν ο κύριος παράγων της σχεδιασμένης αντικατάστασης της βλάστησης μιας περιοχής. Πριν από 5.000-6.000 χρόνια, στη Μεγάλη Βρετανία πυρπολήθηκαν προγραμματικά τα δάση, για να δώσουν τη θέση τους σε λιβάδια, βοσκοτόπια και χωράφια. Οι πυρκαγιές που έχουμε αυτή την εποχή δεν αποτελούν πρόγραμμα κανενός, είναι ανεπιθύμητες. Και ήταν πάντοτε πρόβλημα στις χώρες με μεσογειακή βλάστηση, μεγάλες περιόδους ανομβρίας και ξηρασία.
Πολλοί κατηγορούν τις υπηρεσίες ότι δεν ενεργούν εγκαίρως. Η πυρκαγιά διαδίδεται τόσο γρήγορα ώστε είναι άδικο να καταλογίζουμε στις υπηρεσίες αδυναμία να τις τιθασεύσουν. Γνωρίζουμε, από την αρχαία εποχή, ότι το πυρ είναι αμάχητο. Η πρόβλεψη έχει σημασία, όχι τόσο η θεραπεία – έχει απασχολήσει τους ειδικούς και είναι η ώρα να μιλήσουν όσοι την έχουν μελετήσει.
Οι αναδασώσεις γίνονται συχνά για λόγους εντυπώσεων – πριν από είκοσι χρόνια είδα να γίνεται αναδάσωση στο τέλος Αυγούστου, για να φανεί σαν άμεση αντίδραση της πολιτείας, ενώ κατάλληλη περίοδος είναι ο Νοέμβριος. Εκτός αυτού, υπάρχει ένα πρόβλημα με τον ευρύτερο σχεδιασμό. Ισως τα πεύκα να μην είναι παντού το καταλληλότερο είδος. Πριν από πολλούς αιώνες, η χώρα είχε περισσότερες δρυς.
Η κλιματική αλλαγή οφείλεται εν μέρει στη φύση. Συχνά απομονώνεται η ανθρώπινη ευθύνη, γιατί είναι πολιτικά εκμεταλλεύσιμη, ενώ το άλλο μέρος είναι απλώς επιστημονικά ενδιαφέρον. Οι αρχαίοι πληθυσμοί, που ήταν μικροί, μπορούσαν να μετακινούνται, αναζητώντας κάθε φορά το κατάλληλο μέρος που ευνοεί την ανάπτυξη μιας κοινωνίας. Σήμερα, ο υπερπληθυσμός εγκλωβίζει μεγάλο αριθμό ατόμων σε περιοχές με κακή προοπτική λόγω της κλιματικής αλλαγής.
* Ο κ. Μανόλης Κορρές είναι αρχιτέκτονας.
