«Στην ακτινοθεραπευτική ογκολογία, είναι πολύ σημαντικό ο ασθενής μας να είναι σωστά τοποθετημένος ώστε να στοχεύσουμε με ακρίβεια τον καρκίνο. Οταν είναι αγχωμένος, κουνιέται, ακόμη και αν δεν το συνειδητοποιεί. Οταν είναι ήρεμος, χαλαρός, κάθεται εντελώς ακίνητος, που είναι το ζητούμενο. Πρέπει να σας πω ότι μετά τη φροντίδα από αυτές τις επαγγελματίες, οι ασθενείς μας κάθονται εντελώς ακίνητοι και η θεραπεία γίνεται ακριβώς όπως πρέπει». Η διευθύντρια του τμήματος ακτινοθεραπείας του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Ηρακλείου, αναπλ. καθηγήτρια Ακτινοθεραπείας Πανεπιστημίου Κρήτης Μαρία Τόλια, έχει βρει τους πιο αναπάντεχους συμμάχους στο δύσκολο έργο της: τις αισθητικούς της Κρήτης.
Κάθε Δευτέρα (πρωί και απόγευμα), εθελόντριες αισθητικοί προσέρχονται σε διαθέσιμο χώρο του Τμήματος Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας του ΠΑΓΝΗ, προκειμένου να αναλάβουν τη φροντίδα των ασθενών που το έχουν ανάγκη. «Τα προβλήματα που προκύπτουν από τις αντικαρκινικές θεραπείες είναι ποικίλα και επηρεάζουν την ποιότητα ζωής των ασθενών», εξηγεί η κ. Τόλια, «τριχόπτωση, ονυχοδυστροφία, πόνος σε χέρια από ενέσεις, θεραπείες κτλ. Η εικόνα του προσώπου και του σώματός μας είναι εξαιρετικά σημαντική στην ψυχολογία ενός ασθενούς. Ο καλλωπισμός και το άγγιγμα έχουν θεραπευτική επίδραση στην ψυχολογία ενός αρρώστου».
Η ιδέα ήταν της επίτιμης προέδρου του συλλόγου στήριξης ασθενών που πάσχουν από νεοπλασματική νόσο «ΕΥ ΖΩ με τον καρκίνο», Καίτης Κουναλάκη. Εχοντας νοσήσει από καρκίνο, αλλά και ούσα και η ίδια αισθητικός, γνώριζε από πρώτο χέρι πόσο μπορεί ένας ασθενής να βοηθηθεί από αισθητική φροντίδα και περιποίηση. Οταν πριν από ενάμιση χρόνο προσέγγισε το νοσοκομείο, η ανταπόκριση από τη διευθύντρια του Τμήματος Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας ήταν άμεση. «Εχοντας εμπειρία από Ιταλία, η πρώτη φορά που είχα δει να εφαρμόζεται αισθητική ογκολογία ήταν στο ογκολογικό τμήμα του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Σαν Ραφαέλε έχοντας σημαντική επίδραση στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ογκολογικών ασθενών. Αλλά και σε άλλα ογκολογικά νοσηλευτικά ιδρύματα του εξωτερικού, υπάρχει ειδικός χώρος περιποίησης των ασθενών», λέει η κ. Τόλια. Θα ήταν η πρώτη φορά που θα εφαρμοζόταν κάτι αντίστοιχο στην Ελλάδα.
Ηταν όμως σειρά να προσεγγίσουν τις αισθητικούς. «Οταν μας έγινε η πρόταση, την παρέθεσα αμέσως στον σύλλογό μου», σημειώνει στην «Κ» η πρόεδρος της Ενωσης Διπλωματούχων Αισθητικών Κρήτης, Ειρήνη Δανδαρή. «Είναι ένας χώρος αχαρτογράφητος για εμάς. Το να βρίσκεσαι σε ένα νοσοκομείο και να κάνεις αισθητική, μας φαινόταν στην αρχή οξύμωρο. Στην αρχή είχαμε αγωνία, φόβο, πόσοι ασθενείς θα μαζευτούν και πόσο αποτελεσματικές θα είμαστε». Ξεκίνησαν τον Οκτώβριο του ’23, επτά συνάδελφοι από το Ηράκλειο. Τους παραχωρήθηκε ειδική αίθουσα στο νοσοκομείο, κοντά στο τμήμα ακτινοθεραπείας. Τις πρώτες Δευτέρες είχαν 3-4 ασθενείς. Σήμερα, εξυπηρετούν 14 ασθενείς το πρωί της Δευτέρας και άλλους 14 το απόγευμα. Οι σταθερές εθελόντριες αισθητικοί είναι 14 άτομα, ωστόσο, εμβόλιμα προσφέρουν τις υπηρεσίες τους και άλλες. «Ηταν πολύ εντυπωσιακός ο τρόπος που οι αισθητικοί αγκάλιασαν την πρωτοβουλία», σχολίασε στην «Κ» η πρόεδρος του ΕΥ ΖΩ, Μαρία Θεοδωρίδου. «Κυριολεκτικά, αφήνουν τη δουλειά τους για να πάνε να προσφέρουν λίγη ώρα στον κόσμο». Εχοντας νοσήσει και η ίδια, γνωρίζει πόσο σημαντικό είναι να νιώσεις ξανά καλά με τον εαυτό σου. «Η πιο απλή παρενέργεια είναι ότι θα χάσεις τα μαλλιά σου. Και όμως, είναι πολύ σοβαρό ζήτημα, αλλάζει η εικόνα σου, το σώμα σου, ενώ παράλληλα φοβάσαι για τη ζωή σου. Στον κυκεώνα της αρρώστιας, χρειάζεσαι κάτι να σε βοηθήσει να νιώσεις όμορφα, να χαλαρώσεις, κάποιος να σε φροντίσει».
«Ο καλλωπισμός και το άγγιγμα έχουν θεραπευτική επίδραση στην ψυχολογία ενός αρρώστου», λέει η αναπλ. καθηγήτρια Ακτινοθεραπείας Μαρία Τόλια.
Σύμφωνα με τις ανάγκες
Οι θεραπείες που παρέχονται είναι εναρμονισμένες με τις ανάγκες των ασθενών. «Οι περισσότεροι ασθενείς πάσχουν από αφυδάτωση, ερυθρότητα, πόνο. Εχουμε πρωτόκολλα που εφαρμόζουμε ανάλογα την περίπτωση. Εχουμε ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα που καίγεται ο λαιμός τους. Εκεί χρησιμοποιούμε μάσκες απευαισθητοποίησης, δίνουμε έμφαση στην ενυδάτωση. Υποφέρουν συχνά από δυσκαμψία στους ώμους, τα χεράκια τους πονάνε. Τότε κάνουμε μάλαξη στα άκρα και τα ενυδατώνουμε», εξηγεί η κ. Δανδαρή. «Στις γυναίκες το πρόσωπο αλλάζει, γίνεται πιο σκούρο, χάνουν φρύδια, βλεφαρίδες. Αφού εφαρμόσουμε όποια θεραπεία, προσπαθούμε να κάνουμε ένα μακιγιάζ και να τους δείξουμε πώς να βάφουν τα φρύδια τους αν θέλουν». Την ώρα της περιποίησης υπάρχουν τουλάχιστον δύο ιατροί στον ίδιο χώρο, ώστε να επιληφθούν σε περίπτωση οποιουδήποτε ιατρικού συμβάντος ή τοπικής αλλεργικής αντίδρασης από δερμοκαλλυντικό.
Η ανταπόκριση των ασθενών είναι συγκινητική. «Ξέρετε οι Κρητικοί είναι περήφανοι, πολλοί δεν δέχονται να πάνε στον ψυχίατρο και στον ψυχολόγο να μιλήσουν για την ασθένειά τους. Στην αισθητικό όμως πάνε», υπογραμμίζει η κ. Τόλια. «Βγαίνουν από το ραντεβού τους χαμογελαστοί και κλείνουν αμέσως το επόμενο». Ο ένας ασθενής το λέει στον άλλο, οι αισθητικοί βρίσκουν ανθρώπους να τις περιμένουν έξω από την αίθουσα. «Οσο φόβο κι αν είχαμε στην αρχή», λέει η κ. Δανδαρή, «το τεράστιο χαμόγελο που εισπράττουμε από τους ανθρώπους αυτούς όταν φεύγουν από την αίθουσα σε κάνει να θες να ξεπεράσεις όλα τα εμπόδια. Νιώθουμε ότι δίνουμε μια τονωτική ένεση μέσα σε όλο αυτό που περνούν. Κάθομαι καμία φορά στον καναπέ έξω από το Ακτινοθεραπευτικό και τους παρατηρώ. Βγαίνοντας από την αίθουσα, οι φυσιογνωμίες τους έχουν αλλάξει. Δεν αποτυπώνεται σε λέξεις αυτό». Κάποιοι θέλουν κάπως να το ανταποδώσουν, έστω να κεράσουν τις αισθητικούς κάτι από το κυλικείο.
Οι ωφελούμενοι ασθενείς προέρχονται από όλες τις ογκολογικές και χειρουργικές κλινικές, όλης της Κρήτης και των Δωδεκανήσων. Οταν έρχεται νέος ασθενής στο νοσοκομείο, που δεν γνωρίζει το πρόγραμμα, αναλαμβάνουν δράση οι αισθητικοί. «Οταν καμία φορά το ραντεβού της ακτινοθεραπείας καθυστερεί, τον πλησιάζουμε και του λέμε “αφού περιμένετε, ελάτε μαζί, ελάτε να σας κάνω μια περιποίηση”. Το θέμα είναι να πειστεί και να περάσει την πόρτα μας».
