«Είχε όλα τα συμπτώματα του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 1, αλλά τότε δεν τα γνωρίζαμε. Δίψαγε πολύ, είχε πολυουρία και είχε σταματήσει να τρώει. Ηταν Δεκαπενταύγουστος, είχε πολλή ζέστη και τα είχαμε αποδώσει εκεί. Οπως σας είπα, ήταν μόνο 9 μηνών, δεν μπορούσαμε να καταλάβουμε τι ακριβώς νιώθει, με αποτέλεσμα να καθυστερήσουμε πάρα πολύ. Τη φέραμε στο νοσοκομείο σχεδόν λιπόθυμη». Εχουν περάσει δέκα χρόνια ακριβώς από τότε, το παιδί είναι μια χαρά, αλλά ο Γιάννης Βίδρας ακόμη δυσκολεύεται με την ανάμνηση. Σήμερα αγωνίζεται, στην κυριολεξία, ώστε κανείς γονιός να μη βρεθεί σε παρόμοια θέση.
«Ο διαβήτης είναι μια νόσος που σου αλλάζει τη ζωή. Πρέπει να γίνεις γιατρός, να κάνεις ενέσεις, να κάνεις διάφορους υπολογισμούς, πράγματα που ο πολύς κόσμος δεν γνωρίζει», λέει στην «Κ» ο Γιάννης Βίδρας, ο οποίος εργάζεται σε διευθυντική θέση στην Coca-Cola 3E. «Ετσι έγινε και με εμάς, χρειάστηκε να προσαρμοστούμε σε ένα εντελώς νέο περιβάλλον. Κι εγώ έπρεπε να βρω κάτι τόσο μεγάλο να χωρέσει αυτή τη νέα πραγματικότητα» Πόσο μεγάλο; Το μεγαλύτερο αγώνα τριάθλου στον κόσμο, το γνωστό Ironman.
Ειδικά για τον Γιάννη, ήταν όσο τρελό ακούγεται. «Από μικρή ηλικία είχα παραπάνω κιλά. Πολλές φορές είχα προσπαθήσει να τα χάσω, αλλά δεν τα είχα καταφέρει». Θυμάται ακόμη όταν έβγαινε έξω να παίξει με τον μεγάλο του γιο. «Συνειδητοποιούσα ότι ήμουν από τους μπαμπάδες που δεν μπορούσαν να παίξουν εύκολα με το παιδί τους». Τον Αύγουστο του ’14, όμως, πήρε την απόφαση. «Εβαλα στη ζωή μου τον αθλητισμό. Αρχισα να συμμετέχω σε μικρούς αγώνες τριάθλου, μετά μεγαλύτερους, μετά μικρότερα Ironman, μέχρι που πριν από δύο χρόνια συμμετείχα στον μεγάλο αγώνα». Ητοι κολύμπησε 4 χλμ., έκανε 180 χλμ. ποδήλατο και στο τέλος έτρεξε έναν Μαραθώνιο.
Η διάγνωση της κόρης του έγινε πριν από 10 χρόνια και έκτοτε αγωνίζεται, κυριολεκτικά, για την ενημέρωση των γονιών και την εξάλειψη του στίγματος.
Σταδιακά, άρχισε να τρέχει με σκοπό: την ευαισθητοποίηση για τον διαβήτη, την κάλυψη του μεγάλου κενού στην ενημέρωση που κάνει τη ζωή των παιδιών με διαβήτη πολύ πιο δύσκολη. «Δυστυχώς, το στίγμα ακόμη υπάρχει. Υπάρχουν παιδιά που δεν νιώθουν άνετα να κάνουν ένεση ινσουλίνης δημοσίως ή να φορέσουν αντλία». Η οικογένειά του το έχει βιώσει από πρώτο χέρι. «Εμείς δεν κρυφτήκαμε ποτέ, δεν πήγαμε ποτέ στην τουαλέτα να κάνουμε στο παιδί ένεση ινσουλίνης. Και όμως, υπήρξαν άνθρωποι που όταν μας είδαν να κάνουμε την ένεση είπαν “γιατί δεν πάτε μέσα;”. Αυτή είναι η κατάσταση. Αλλοι μας έχουν ρωτήσει αν κολλάει. Υπάρχουν και γονείς από την άλλη πλευρά που ντρέπονται να πουν ότι το παιδί τους έχει διαβήτη».
Ελλειψη ενημέρωσης υπάρχει και σχετικά με τα συμπτώματα υπογλυκαιμίας. «Παιδιά στην εφηβεία πίνουν ένα ποτό παραπάνω και κάνουν υπογλυκαιμία η οποία μοιάζει με μέθη. Εχουν χαθεί παιδιά επειδή αντί να τους δώσουν χυμό, κάτι με ζάχαρη, τους έδωσαν καφέ νομίζοντας ότι έχουν πιει παραπάνω». Οπως εξηγεί ο ίδιος, ένα παιδί μπορεί να κάνει υπογλυκαιμία στη θάλασσα, στον δρόμο, οπουδήποτε. «Μπορεί να είναι μπροστά σου και να μην ξέρεις πώς μπορείς να το βοηθήσεις». Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1 είναι η δεύτερη πιο συχνή χρόνια νόσος για τα παιδιά. Κάθε χρόνο, πάντως, περισσότερα από 96.000 παιδιά στον κόσμο κάτω των 15 ετών εμφανίζουν σακχαρώδη διαβήτη. Στην Ελλάδα αναφέρονται 7-10 νέες περιπτώσεις διαβήτη τύπου 1 ανά 10.000 παιδιά κάτω των 15 ετών ετησίως. Καθώς πρόκειται για αυτοάνοση νόσο, φαίνεται ότι τα τελευταία χρόνια ακολουθεί τον αυξημένο επιπολασμό αυτών των νοσημάτων. Επιπλέον, φαίνεται να εμφανίζεται και σε νεαρότερες ηλικίες (κάτω από την ηλικία των 6 ετών) όλο και περισσότερο και χωρίς την ύπαρξη κάποιου οικογενειακού ιστορικού. (Στην προκειμένη περίπτωση, κανείς από την οικογένεια του Γιάννη Βίδρα δεν είχε διαβήτη.) Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1 δεν είναι κληρονομικός, αλλά για την εκδήλωσή του υπάρχει γενετική προδιάθεση. Στην εμφάνισή του ενδέχεται να συμβάλλουν διάφοροι παράγοντες από το περιβάλλον (μερικοί ιοί, στρες, τροφικά αλλεργιογόνα).
Η αναγνώριση των πρώτων σημαδιών είναι κρίσιμη. «Πλέον αυτό που τονίζω είναι ότι αν ένα παιδί αρχίσει να διψάει πάρα πολύ, να πηγαίνει συνέχεια τουαλέτα, μπορεί να μην είναι τίποτα, αλλά μπορεί να είναι και στην αρχή εκδήλωσης διαβήτη. Το πολύ νερό με τη συχνή ούρηση είναι καμπανάκι. Γι’ αυτό λέγεται άλλωστε διαβήτης, γιατί το νερό διαβαίνει το σώμα».
Για τον ίδιο, βέβαια, τα σημάδια που δεν αναγνώρισε «έγραψαν» επάνω του ανεξίτηλα. «Εχοντας προσωπικά βιώσει την έλλειψη γνώσης για τον σακχαρώδη διαβήτη, είμαι υπέρμαχος της ενημέρωσης για τα συμπτώματα και τη διαχείρισή του, συνεισφέροντας στον αγώνα για ευαισθητοποίηση και εξάλειψη των μύθων και των προκαταλήψεων γύρω του», επισημαίνει. «Οραμά μου, μια κοινωνία όπου κανένα παιδί δεν ντρέπεται για τον διαβήτη του και σε καμία περίπτωση αυτό δεν θα βάζει φρένο στην πραγματοποίηση των ονείρων του».
