Η νέα προειδοποίηση έφτασε μήνες μετά τη φυσική καταστροφή. Θα ερχόταν βροχή, φοβήθηκαν την πλημμύρα. Κάποιοι κάτοικοι της παραθαλάσσιας Μηλίνας μετακίνησαν τα αυτοκίνητά τους για να μην τα βρουν με το ξημέρωμα μέσα στον Παγασητικό Κόλπο. Αλλοι τοποθέτησαν σακιά με άμμο στα πλατύσκαλά τους, σαν πρόχειρη οχύρωση, μήπως αποκρούσουν τον υδάτινο εχθρό. Ο Πάρης Κολοβός και η γυναίκα του ξαγρύπνησαν στο μαγαζί τους. Ηταν αποφασισμένοι, αυτή τη φορά, να γλιτώσουν ό,τι μπορούσαν.
Στις 5 Σεπτεμβρίου 2023 ο χείμαρρος που κατηφόρισε από το ορεινό χωριό Λαύκος εκτόνωσε την οργή του στα κτίσματα της Μηλίνας στο Νότιο Πήλιο. Εισέβαλε και στην ψησταριά του κ. Κολοβού, διέλυσε την τζαμαρία στην πρόσοψη, έπνιξε προμήθειες και συσκευές στη λάσπη. Η επιχείρηση με τα 40 τραπέζια και τα 180 καθίσματα μετρούσε μόλις ένα μήνα λειτουργίας, προτού βρεθεί στη θάλασσα.
Με κόπο το ζευγάρι κατάφερε να ξαναστήσει το μαγαζί και να το λειτουργήσει στις 23 Δεκεμβρίου. Το έλεγαν και τότε, όσο ακόμη η καταστροφή ήταν νωπή, ότι δεν θα τα παρατήσουν. Μετά την ανακαίνιση, η 3,5 ετών κόρη τους ζωγράφισε σε τοίχους της ψησταριάς. Εκεί όπου η στάθμη της πλημμύρας είχε αφήσει πριν το καφέ αποτύπωμά της, οι θαμώνες αντίκριζαν πλέον παιδικά σχέδια. Οι γονείς της δεν σκέφτηκαν να τα σβήσουν. Σηματοδοτούν ένα νέο ξεκίνημα.
Ακόμη κι αν προσπαθούν να ορθοποδήσουν, πάντως, τους είναι δύσκολο να ξεχάσουν. «Θέλω να διαγράψω την εικόνα εκείνης της ημέρας, αλλά έχει χαραχτεί στη μνήμη μου. Αν βρέξει είμαστε στην τσίτα», λέει ο κ. Κολοβός. «Ας έχει περάσει καιρός, όλοι το ίδιο αναρωτιούνται: θα μπορούσε να συμβεί ξανά; Αν βρέξει πολύ και κατεβάσει νερό, ο χείμαρρος θα έρθει πάλι πάνω μας. Ελπίζω μόνο να μην έχει αυτή την οργή», προσθέτει η σύζυγός του, Μαγδαληνή Γιαννακού. Τη νύχτα του νέου συναγερμού στάθηκαν τυχεροί. Εβρεξε, αλλά δεν πλημμύρισαν ξανά.
Πριν από ένα χρόνο, όταν η «Κ» βρέθηκε στα χωριά του νότιου και ανατολικού Πηλίου, οι πληγέντες φτυάριζαν ακόμη τόνους φερτών υλικών από τις αυλές και τα δωμάτιά τους. Γέφυρες είχαν υποχωρήσει, αρκετοί δρόμοι που συνέδεαν ορεινούς με παραθαλάσσιους οικισμούς ήταν απροσπέλαστοι και άλλοι βαριά λαβωμένοι από τις κατολισθήσεις.
Στους μήνες που μεσολάβησαν προχώρησαν έργα προσωρινής αποκατάστασης στην ευρύτερη περιοχή, τα χωριά είναι προσβάσιμα. Ωστόσο, η βραδύτητα ορισμένων παρεμβάσεων, οι εκκρεμότητες, τα προβλήματα συνεννόησης και ο κατακερματισμός αρμοδιοτήτων μεταξύ των διαφορετικών βαθμίδων της δημόσιας διοίκησης ενέτειναν στους κατοίκους την ανασφάλεια για το κατά πόσον θα είναι θωρακισμένοι στο επόμενο ισχυρό φυσικό φαινόμενο. Αναζητήσαμε ξανά, στα ίδια μέρη, τους ανθρώπους που είχαμε συναντήσει όταν τα σπίτια και οι επιχειρήσεις τους βούλιαξαν στον βούρκο, για να δούμε πώς είναι η ζωή τους μετά τις λάσπες.
-
Ο Πάρης Κολοβός και η σύζυγός του, Μαγδαληνή Γιαννακού, ένα χρόνο πριν στο πλημμυρισμένο εστιατόριό τους στη Μηλίνα.
-
Ο Κώστας Τσιργής, πέρυσι στο σπίτι του. Χρόνια ναυτικός, παραλίγο να πνιγόταν στη στεριά.
-
Ο Τάσος Αναγνώστου στο πατρικό του στη Μηλίνα το 2023. Προσπαθούσε μαζί με άλλους κατοίκους να βοηθήσουν τους συγχωριανούς τους.
-
Ο Νίκος Δόβας στο ξενοδοχείο του στον Πλατανιά. Φτυάριζε λάσπες όταν η «Κ» τον συνάντησε εκεί το 2023.
Οι μετρήσεις στη θάλασσα
Οι ντόπιοι στη Μηλίνα λένε ότι μετά την πλημμύρα έφτασαν δύτες στο χωριό για να εξετάσουν τι είχε καταλήξει στον Παγασητικό από το βιος τους. Αργότερα έβγαλαν με γερανούς κορμούς από αιωνόβια πλατάνια, αυτοκίνητα, ψυγεία, πλυντήρια και τραπέζια. Κατά την επίσκεψή μας, τουλάχιστον σε τρία σημεία βλέπουμε να λικνίζονται στη θάλασσα δεμένα πλαστικά μπουκάλια. Οι κάτοικοι εξηγούν ότι τα τοποθέτησαν σαν σημαδούρες για να δείξουν ότι εκεί έχει απομείνει κάτι ακόμη στον βυθό που πρέπει να ανασυρθεί.
«Εχουμε πέσει τουλάχιστον κατά 50% στον τουρισμό. Τα νερά είναι καλά, αλλά ο κόσμος ήταν επιφυλακτικός. Με τον καιρό ξεχνιούνται όλα, αρκεί να μη γίνει ξανά κάτι αντίστοιχο».
Στις αρχές Αυγούστου, στην άκρη του παραλιακού μετώπου, σχηματίζονται μικροί λόφοι από άμμο που επρόκειτο να στρωθεί για να ολοκληρωθεί η νέα διαμόρφωση της ακτής. Υπάρχουν τουρίστες και οικογένειες που κολυμπούν, αλλά η κίνηση δεν συγκρίνεται με άλλες εποχές. Οι επιχειρηματίες της περιοχής εκτιμούν ότι η επόμενη σεζόν θα είναι καλύτερη.
«Είχαμε ακυρώσεις σε αφίξεις, κυρίως λόγω της θάλασσας. Εμείς κάνουμε μπάνιο κανονικά», λέει ο κ. Κολοβός. «Εχουμε πέσει τουλάχιστον κατά 50% στον τουρισμό. Τα νερά είναι καλά, αλλά ο κόσμος ήταν επιφυλακτικός. Με τον καιρό ξεχνιούνται όλα, αρκεί να μη γίνει ξανά κάτι αντίστοιχο», παρατηρεί ο Δημήτρης Μιλούλης, του οποίου η καφετέρια καταστράφηκε ολοσχερώς πέρυσι και μετακόμισε αυτή τη σεζόν στο διπλανό κτίριο.
Ο πρόεδρος της κοινότητας στη Μηλίνα, Κώστας Γκουτζίνης, επισημαίνει ότι η θάλασσα είναι καθαρή και ότι γίνονται τακτικές αναλύσεις από την τοπική αρχή και την Περιφέρεια Θεσσαλίας. Στην πρόσοψη μιας καφετέριας ο ιδιοκτήτης έχει κολλήσει τα αποτελέσματα δειγματοληπτικών μετρήσεων που είχαν πραγματοποιηθεί στα μέσα Ιουνίου και πιστοποιούν ότι το θαλασσινό νερό είναι κατάλληλο.
Από το πεζούλι του σπιτιού του ο συνταξιούχος ναυτικός Κώστας Τσιργής παρακολουθεί τους διερχομένους στον παραλιακό δρόμο. «Αλλες φορές δεν χωρούσες να περάσεις από τους τουρίστες. Είχε κόσμο εδώ, κάργα», λέει. Από το ίδιο σημείο πέρυσι κοίταζε έναν εκσκαφέα να φορτώνει βουνά λάσπης σε μια καρότσα. «Οι κορμοί από τα πλατάνια ήταν μια στοίβα εδώ, πραγματικά θηρία», θυμάται.
Ο 89χρονος ανησυχεί πλέον για τα πρωτοβρόχια. «Φοβάμαι πάλι την καταστροφή. Δεν ξεχνιέται εκείνη η μέρα. Μέχρι εδώ είχαν φτάσει τα λασπόνερα», λέει και σχηματίζει με το χέρι μια θηλιά στον λαιμό του. «Εσπασε την πόρτα η πλημμύρα και με κοπάνησε. Κρατήθηκα από τον καναπέ που ήταν σαν βάρκα και σώθηκα. Είχα 22 χρόνια στα βαπόρια και πήγα να πνιγώ στο σπίτι μου», περιγράφει.
Ο χείμαρρος είχε αναμοχλεύσει τόσο πολύ τα σωθικά της μικρής κατοικίας, που έμοιαζε ακατόρθωτο να μείνει άνθρωπος ξανά εκεί. Ο κ. Τσιργής, όμως, επέστρεψε στο ίδιο ισόγειο δυο μήνες μετά τον κατακλυσμό, χάρη και στην καλοσύνη των συγχωριανών του. Τον ξελάσπωσαν, σοβάτισαν τους τοίχους, του προσέφεραν ό,τι είχε ανάγκη. «Αλλος μου έδωσε κουβέρτες, άλλος μαξιλάρια, άλλος ρούχα και δυο πιάτα», λέει.
Ενας από τους φόβους των ντόπιων ήταν ότι μπορεί να ερήμωνε το χωριό, ότι οι νέοι ίσως γύριζαν την πλάτη. Η καταστροφή, όμως, φαίνεται πως τους συσπείρωσε. Ο Τάσος Αναγνώστου παραιτήθηκε από τη δουλειά του για να συνδράμει. Επί δύο μήνες μαζί με άλλους κατοίκους μαζεύονταν κάθε βράδυ σε ένα τσιπουράδικο για να προγραμματίσουν τους καθαρισμούς της επόμενης ημέρας. Ηταν 15 άτομα όλοι, στην ομάδα μετείχαν και ξένοι οι οποίοι εδώ και χρόνια ζουν στην περιοχή.
Ο κ. Αναγνώστου δούλευε στο τμήμα μάρκετινγκ επιχείρησης εμπορίας ελιών και έμενε στον Βόλο. Πλέον έχει εγκατασταθεί στο πατρικό του στη Μηλίνα και διδάσκει ελληνικά σε κατοίκους του εξωτερικού μέσω Διαδικτύου. Η αδερφή του κατάφερε να συγκεντρώσει δωρεές με τις οποίες αγοράστηκαν ψυγεία, πλυντήρια και κουζίνες για τους πλημμυροπαθείς του χωριού. Ηλεκτρικές συσκευές δώρισε και ένας Γερμανός που παραθερίζει επί χρόνια στην περιοχή και τις μοίρασε έπειτα ο ιερέας του χωριού σε όσους είχαν ανάγκη.
Μαζί με τον κ. Αναγνώστου επισκεπτόμαστε το ρέμα που έπνιξε το χωριό. Η εικόνα, μακριά από το παραλιακό μέτωπο και τα βλέμματα των ταξιδιωτών, παραμένει απόκοσμη. Σπίτια χάσκουν διαλυμένα, λες και το νερό ροκάνισε πρόσφατα τα θεμέλιά τους. Είχαν γίνει κάποιες παρεμβάσεις για τον καθαρισμό του ρέματος, στα άκρα όμως έχουν σχηματιστεί λόφοι από ξεριζωμένους κορμούς δέντρων και άλλα φερτά υλικά. Η αντιπλημμυρική θωράκιση δεν έχει ολοκληρωθεί. Στις αρχές Αυγούστου αναδείχτηκε από την Περιφέρεια Θεσσαλίας ο ανάδοχος του έργου.
Ο κοινοτάρχης της Μηλίνας επισημαίνει ότι εκκρεμούν επιπλέον καθαρισμοί και εργασίες διευθέτησης. Λέει ότι είχε εκπονηθεί και πριν από δεκαετίες μια μελέτη οριοθέτησης του ρέματος, η οποία εκ των πραγμάτων κατέστη άκαιρη και χρειάστηκε νέα τοπογραφική αποτύπωση. «Μετά την καταστροφή έχει αλλάξει όλο το τοπίο», τονίζει. «Είναι σαν να έφτιαχνες ένα κοστούμι όταν ήσουν 20 ετών και δύο δεκαετίες μετά πρέπει να το σουλουπώσεις για να σου χωρέσει».
Πίσω από την παραλία χάσκουν τα χαλάσματα
Περίπου 20 χιλιόμετρα μακριά από τη Μηλίνα, στην πλευρά της χερσονήσου που βρέχεται από το Αιγαίο, βρίσκεται η ξακουστή παραλία των Ποτιστικών. Εκεί πριν από ένα χρόνο το πέρασμα του χειμάρρου ήταν σαρωτικό. Ο μεγάλος κατηφορικός δρόμος που οδηγούσε προς την ακτή κατέληγε σε τάφρο. Η αμμουδιά είχε καλυφθεί με πελώριους κορμούς δέντρων, κλαδιά και χαλάσματα. Δεν υπήρχε κενό σημείο να πατήσεις. Τα κύματα είχαν μαυρίσει από τη λάσπη που διοχετεύτηκε στη θάλασσα. Ηταν ένα αφιλόξενο μέρος.
Τα Ποτιστικά, πλέον, δεν θυμίζουν εκείνον τον καιρό. Η παραλία καθαρίστηκε. Οι παραθεριστές στήνουν τις ομπρέλες τους στην άμμο και κολυμπούν άφοβα. Αποκαταστάθηκε η οδική πρόσβαση και στις αρχές Αυγούστου ασφαλτοστρώθηκαν οι δύο μεγάλοι χώροι στάθμευσης. Οταν βρεθήκαμε ξανά εκεί εκκρεμούσαν κάποιες επισκευές. Μέσα στις επόμενες ημέρες τα συνεργεία θα περνούσαν φώτα και θα τοποθετούσαν ντουσιέρες.
Οι παρεμβάσεις καλλωπισμού απέδωσαν πρόσκαιρα, η αυγουστιάτικη σεζόν φαίνεται πως δεν χάθηκε. Εάν κάποιος, όμως, γυρίσει την πλάτη στη θάλασσα και ακολουθήσει αντίστροφη πορεία μέσα στην αχανή πλέον κοίτη ενός ξεροπόταμου, θα διαπιστώσει ότι ελάχιστα έχουν αλλάξει εκεί έναν χρόνο μετά.
Τα ερείπια των παραθεριστικών κατοικιών που διαλύθηκαν από την πλημμύρα παραμένουν μισοθαμμένα στο χώμα. Ενα νιόπαντρο ζευγάρι Αυστριακών έχασε τη ζωή του εκεί τον Σεπτέμβριο του 2023. Το σπιτάκι όπου διέμεναν απείχε περίπου 80 μέτρα από τη θάλασσα. Το νερό έφαγε τα θεμέλιά του και το παρέσυρε. Οι σοροί τους εντοπίστηκαν έπειτα από ημέρες και ταυτοποιήθηκαν με αναλύσεις DNA. «Ερχονταν από παιδιά εδώ», μας λέει μια γυναίκα που παραθερίζει χρόνια στην περιοχή. «Μετά την πλημμύρα έβρισκες σκόρπια δώρα γάμου στην παραλία. Εντοπίσαμε και τη φωτογραφική τους μηχανή και την παραδώσαμε στην οικογένεια».
Σε έναν άλλο τουριστικό προορισμό του Πηλίου, το Χορευτό, το παραλιακό μέτωπο ακριβώς μετά τον περυσινό κατακλυσμό δεν ήταν αναγνωρίσιμο. Τα ορμητικά νερά είχαν παρασύρει ομπρέλες και ξαπλώστρες και είχαν κόψει στα δύο έναν από τους δρόμους που οδηγούσαν προς το παραθαλάσσιο θέρετρο. Οι εργασίες αποκατάστασης και ασφαλτόστρωσης του οδικού δικτύου, όπως και σε άλλα σημεία του Πηλίου, πραγματοποιήθηκαν ακόμη και μέσα στον Ιούλιο, ενώ ήδη είχε παρέλθει μέρος της τουριστικής σεζόν. Οι επαγγελματίες του κλάδου είχαν διατυπώσει από τον Μάρτιο την ανησυχία τους, ζητώντας να ενημερωθούν για το χρονοδιάγραμμα των παρεμβάσεων. Οταν βρεθήκαμε εκεί στις αρχές Αυγούστου η παραλία στο Χορευτό δεν θύμιζε όσα είχαμε δει ένα χρόνο πριν. Ηταν καθαρή σε όλο το μήκος της και υπήρχε έντονη τουριστική κίνηση.
Ο αγώνας ενός ξενοδόχου και η αγωνία των μηλοπαραγωγών
Είχε πει ότι θα τα έφτιαχνε όλα από την αρχή. Οσο ορμητικά κι αν ήταν τα νερά, δεν θα τους επέτρεπε να σβήσουν την οικογενειακή παράδοση από αυτόν τον τόπο. Στο ίδιο σημείο, το 1965, ο πατέρας του Νίκου Δόβα δημιούργησε τον πρώτο τουριστικό ξενώνα στο παραθαλάσσιο χωριό του Πλατανιά, με την επωνυμία «Βίλλα των Ρόδων». Εκείνος συνέχισε στα χνάρια του, κράτησε το όνομα, έβαλε στην επιχείρηση και τα παιδιά του, ώσπου ο περυσινός κατακλυσμός έπληξε το ξενοδοχείο τους, το εστιατόριο που διατηρούσαν στο ισόγειο, καθώς και ένα εργαστήριό τους για παραγωγή χειροποίητου σαπουνιού.
Οταν τον είχαμε συναντήσει πέρυσι, η στάθμη από τα λασπόνερα έφτανε μέχρι τον ώμο του. «Ηταν δύσκολο να βρεις εργάτες γιατί ήταν όλοι απορροφημένοι σε παρόμοιες δουλειές. Ανέβηκαν και τα μεροκάματα», λέει ο κ. Δόβας. Πλήρωσε ο ίδιος αρκετές χιλιάδες ευρώ σε μηχανήματα και χέρια για να απομακρυνθούν τα φερτά υλικά. «Ηταν ασήκωτη αυτή η λάσπη, βαριά σαν τσιμέντο», θυμάται. Ελαβε τις πρώτες αποζημιώσεις, αγόρασε νέο εξοπλισμό, ήλεγξε τη στατικότητα, έβαψε το κτίριο.
Το ξενοδοχείο λειτούργησε ξανά και όταν τον συναντάμε τον Αύγουστο λέει ότι τα 14 δωμάτιά του είναι γεμάτα. Το εστιατόριο δεν το άνοιξαν αυτή τη σεζόν, χρειαζόταν επιπλέον επένδυση, ήταν αδύνατο να προφτάσουν.
«Δεν ήμουν σίγουρος ότι θα δουλέψουμε, όμως πάλι καλά», λέει ο κ. Δόβας, προσθέτοντας ότι ορισμένα καταλύματα στον Πλατανιά δεν άνοιξαν φέτος. Αυτό που τον ξάφνιασε ήταν η ανταπόκριση κάποιων διαχρονικών πελατών από το εξωτερικό. Αρκετοί επικοινώνησαν μαζί του μετά την καταστροφή, του πρότειναν να στείλουν και δωρεές για ενίσχυση. «Τη θυμόμαστε εκείνη την ημέρα, αν και με το σοκ κάποιες εικόνες μπορεί να διαφεύγουν», επισημαίνει ο ξενοδόχος. «Ενας σεισμός κρατάει δευτερόλεπτα, η νεροποντή όμως επέμενε για ώρες. Οι πελάτες ήταν σε πανικό, αυτοκίνητα έφευγαν στη θάλασσα. Πώς βλέπεις έναν ωκεανό; Από παντού κατέβαζε νερό».
«Οι όχθες του είναι σαν βούτυρο, εάν περάσει από εκεί νερό θα φύγουν όλα»
Δεκάδες αυτοκίνητα είχαν καταλήξει τότε στη θάλασσα και ανασύρθηκαν σταδιακά. Ενα λεωφορείο παρασύρθηκε από τα νερά και σφηνώθηκε στα θεμέλια ενός κτιρίου, δίνοντάς του επικίνδυνη κλίση. Αυτή, η πιο πολυφωτογραφημένη εικόνα του κατακλυσμού στη Μαγνησία, δεν υπάρχει πια. Το λεωφορείο απομακρύνθηκε και το κτίριο κατεδαφίστηκε, σχεδόν έξι μήνες μετά την πλημμύρα. Ασφαλτοστρώθηκαν οι δρόμοι του χωριού, το ρέμα καθαρίστηκε, αλλά πρέπει να γίνουν πρόσθετες παρεμβάσεις για την πλήρη αντιπλημμυρική θωράκισή του. «Εγινε διαπλάτυνση, αλλά πρέπει να αποκτήσει και βάθος. Οι όχθες του είναι σαν βούτυρο, εάν περάσει από εκεί νερό θα φύγουν όλα», παρατηρεί ο κ. Δόβας.
Η ξηρασία και η γέφυρα
Πέρα από τον τουρισμό, άλλα χωριά του Πηλίου όπως η Ζαγορά, βασίζονται στον πρωτογενή τομέα. Στις πλαγιές της ευδοκιμούν, μεταξύ άλλων, τα γνωστά μήλα Zagorin. Πέρυσι η σφοδρή κακοκαιρία έσκαψε βαθιά χαντάκια στα κτήματα και έκοψε την πρόσβαση σε παραγωγούς. Αρκετά από τα 200 χιλιόμετρα αγροτικής οδοποιίας στην ευρύτερη περιοχή ήταν πλέον αδιάβατα, τα μήλα είχαν ωριμάσει και έπρεπε να βρεθεί τρόπος να συγκομιστούν.
Το 2023 είχαμε συναντήσει τον Αντώνη Γεωργούδη μαζί με τον αδερφό του στην είσοδο της Ζαγοράς. Τεμάχιζε με αλυσοπρίονο ένα σύμπλεγμα από κλαδιά σε ένα χωράφι του. Τον βρίσκουμε ξανά στο ίδιο σημείο. Λέει ότι τότε επιστρατεύτηκαν όλα τα μηχανήματα που υπήρχαν στο χωριό, διασκορπίστηκαν στο βουνό, το φρούτο τελικά μαζεύτηκε. Υπήρχαν, όμως, απώλειες. Οπως κι άλλοι παραγωγοί, έχασε κι αυτός καλλιέργειες. Ενα φορτηγό του παρασύρθηκε από τον χείμαρρο. Ενα από τα κτήματά του απέδιδε περίπου 45 τόνους μήλα και, όπως περιγράφει, πέρυσι του έδωσε μόλις 1,5 τόνο. Κοντά στο Χορευτό είχε ένα χωράφι με αχλάδια και από τα 300 δέντρα λέει ότι του απέμειναν μόλις τέσσερα.
Οι δυσκολίες, όμως, δεν περιορίστηκαν εκεί. Ενα χρόνο μετά την πλημμύρα ο κ. Γεωργούδης και οι συντοπίτες του ανησυχούν πλέον για τη λειψυδρία. «Η ξηρασία είναι φέτος το μεγάλο μας πρόβλημα», σημειώνει. «Υπάρχουν κτήματα που ξεραίνονται». Ηταν λες και όλη η βροχή έπεσε μαζεμένη μέσα σε λίγες ώρες τον Σεπτέμβριο του 2023 και έκτοτε δίψασε ο τόπος.
«Το μήλο είναι σφουγγάρι, θέλει νερό και ζέστη. Είχαμε μια άνοιξη πολύ ήπια. Ούτε κι εγώ θυμάμαι από πότε έχει να βρέξει. Φέτος ποσοτικά είμαστε καλύτερα σε σχέση με πέρυσι από άποψη παραγωγής, αλλά οι θερμοκρασίες είναι μεγάλες, η χρονιά είναι πρώιμη. Ειδικά στην πρώτη ζώνη, σε χαμηλότερο υψόμετρο, με αυτές τις συνθήκες τα μήλα θα βράσουν», λέει ο Ιωάννης Κράββαρης, πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ζαγοράς, που αριθμεί 800 μέλη.
Η ξηρασία πάντως δεν επιδρά μόνο σ’ αυτό το σκέλος. Οπως τονίζει ο κ. Κράββαρης, οι αποκαταστάσεις που έγιναν πέρυσι στους αγροτικούς δρόμους ήταν σε μεγάλο βαθμό πρόχειρες. «Δεν έχει βρέξει τόσο καιρό για να σφίξει η γη και με μια ξαφνική βροχή φοβόμαστε μήπως υποχωρήσουν κάποια σημεία», τονίζει.
Αυτό που απασχολεί κυρίως τον αγροτικό κόσμο της περιοχής είναι η αποκατάσταση της γέφυρας έξω από τη Ζαγορά. Για λόγους ασφαλείας πέρυσι δεν τους επετράπη να μεταφέρουν φορτία άνω των 20 τόνων πάνω από την κατεστραμμένη γέφυρα στη θέση Γαλανόρεμα. Χρειάστηκε να μοιράσουν τα τελάρα σε περισσότερα δρομολόγια και επωμίστηκαν μεγαλύτερα μεταφορικά κόστη.
Τον Ιούλιο, σε επιστολή τους προς τα αρμόδια υπουργεία και την Περιφέρεια Θεσσαλίας, τα μέλη του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ζαγοράς εξέφραζαν την ανησυχία τους και τόνιζαν ότι παρά τις δεσμεύσεις τα έργα δεν είχαν ξεκινήσει. «Ο χρόνος κυλάει αδυσώπητα», έγραφαν. «Σε λιγότερο από δύο μήνες ξεκινάει η συγκομιδή και η νέα εμπορική περίοδος. Πώς άραγε θα μεταφερθούν φέτος τα προϊόντα στις αγορές, τα οποία μάλιστα –εκτός απροόπτου– θα είναι κατά πολύ περισσότερα από πέρυσι;».
«Εκεί που ήμασταν πέρυσι, στο ίδιο σημείο βρισκόμαστε και φέτος», παρατηρεί με απόγνωση ο κ. Γεωργούδης. Μέσα στο καλοκαίρι εντάχθηκε το έργο αποκατάστασης της γέφυρας Γαλανορέματος, ύψους 230.000 ευρώ, στο Περιφερειακό Πρόγραμμα Ανάπτυξης Θεσσαλίας. Οι παραγωγοί ελπίζουν μέσα στον Σεπτέμβριο να οδεύει προς ολοκλήρωση για να μεταφερθεί χωρίς προβλήματα η σοδειά τους. «Υπήρξε κωλυσιεργία. Μακάρι να το φτιάξουν», λέει ο κ. Κράββαρης. «Θέλει δουλειά ο δρόμος».
