Αντίστροφα μετράει πλέον ο χρόνος για την παράδοση του μετρό της Θεσσαλονίκης. Η ηγεσία του υπουργείου Υποδομών επαναλαμβάνει ότι όλα είναι σχεδόν έτοιμα –μόνο στον σταθμό «Βενιζέλου» γίνονται κάποιες τελευταίες εργασίες– σε επίπεδο υποδομής και εκπαίδευσης προσωπικού, ώστε η βασική γραμμή των 13 σταθμών να ανοίξει τις πύλες της στις 30 Νοεμβρίου.
Η πόλη βέβαια δεν θα ζήσει άμεσα το πλήρες κυκλοφοριακό όφελος, καθώς η αναδιοργάνωση των λεωφορειακών γραμμών θα γίνει σταδιακά. Θα ακολουθήσει σε 8 μήνες η ενσωμάτωση της επέκτασης προς Καλαμαριά, ενώ η συνέχιση του έργου μετατίθεται αορίστως για το μέλλον, ελλείψει πόρων.
Μόνο στον σταθμό «Βενιζέλου» γίνονται κάποιες τελευταίες εργασίες – Αυτό που δεν πρόλαβε η πολιτεία να συνδυάσει με τα εγκαίνια είναι η άμεση τροποποίηση του συγκοινωνιακού χάρτη της πόλης.
«Η πιο σημαντική ημέρα για τη Θεσσαλονίκη πλησιάζει. Απέχουμε 87 ημέρες από την απόδοση του μετρό στους πολίτες της πόλης», ανέφερε ο υπουργός Υποδομών Χρήστος Σταϊκούρας σε δημοσιογραφική επίσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο έργο ενόψει της ΔΕΘ. «Εγιναν πάρα πολλά λάθη, καθυστερήσεις, αβελτηρίες και δόθηκαν ψεύτικες υποσχέσεις όλα αυτά τα χρόνια», θυμίζοντας ότι η σύμβαση του έργου υπεγράφη τον Απρίλιο του 2006 (με αρχικό ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2012). «Ομως, εργάστηκαν πολλοί άνθρωποι σκληρά για να φτάσουμε στη σημερινή ημέρα».
Οπως ανέφερε ο υπουργός, το συνολικό ποσοστό υλοποίησης του οικονομικού αντικειμένου του έργου βρίσκεται στο 94,6%. «Απομένει μόνο η ολοκλήρωση των δοκιμών των ηλεκτρομηχανολογικών συστημάτων και του τροχαίου υλικού (σ.σ. λειτουργία συρμών)», ανέφερε. «Οι αρχιτεκτονικές εργασίες στους σταθμούς ολοκληρώθηκαν, η διαμόρφωση της επιφάνειας των σταθμών το ίδιο, απελευθερώθηκαν δρόμοι που παρέμεναν κλειστοί για 14 χρόνια. Μόνο στη «Βενιζέλου» ολοκληρώνεται αυτές τις ημέρες η εγκατάσταση των ηλεκτρομηχανολογικών παράλληλα με τις δοκιμές, καθώς και οι εργασίες συντήρησης και ανάδειξης των αρχαιοτήτων. Επίσης ολοκληρώνεται η εκπαίδευση του προσωπικού και βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία πιστοποίησης. Συνεπώς είμαστε έτοιμοι», κατέληξε.
Η δημοσιογραφική επίσκεψη, πάντως, δεν συμπεριέλαβε τον σταθμό «Βενιζέλου». «Θα είναι ο πιο εντυπωσιακός σταθμός. Θα τον κρατήσουμε για έκπληξη για την πόλη», προσέθεσε ο υφυπουργός Νίκος Ταχιάος, συμπληρώνοντας ότι «εκεί αποδεικνύεται ότι γίνεται να έχουμε και μετρό και αρχαία». Σύμφωνα με πληροφορίες, πάντως, η τελική εικόνα του σταθμού… δεν θα είναι και εντελώς «έκπληξη», καθώς σχεδιάζεται επίσκεψη από τον πρωθυπουργό και την υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη. Αυτό που δεν πρόλαβε η πολιτεία να συνδυάσει με τα εγκαίνια είναι την άμεση τροποποίηση του συγκοινωνιακού χάρτη της πόλης. «Το μετρό θα αλλάξει τη ζωή της πόλης. Θα απαλλαγεί από πολλά λεωφορεία τα οποία θα κατευθύνονται στα δυο άκρα της γραμμής και στο ενδιάμεσο η κίνηση θα γίνεται με το μετρό», ανέφερε ο κ. Ταχιάος. Ερωτώμενος από την «Κ», ωστόσο, ανέφερε ότι η μετάβαση θα γίνει σταδιακά. Ερωτηματικό για την πόλη αποτελεί και το αν θα υπάρξει ενιαίο εισιτήριο λεωφορείων – μετρό και πόσο αυτό θα κοστίζει. Ο κ. Σταϊκούρας ανέφερε ότι το εισιτήριο θα είναι ενιαίο, φαίνεται όμως ότι η σχετική προετοιμασία δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί, οπότε είναι πιθανό για ένα διάστημα να υφίστανται δύο διαφορετικά εισιτήρια. Οσον αφορά το ύψος του κομίστρου, ο κ. Σταϊκούρας ανέφερε ότι είναι αντικείμενο επεξεργασίας και σε κάθε περίπτωση θα είναι αντίστοιχο της ποιότητας των υπηρεσιών του μετρό.
Συζήτηση για το μέλλον
Με αυτά τα δεδομένα, παρότι η πόλη… δεν έχει ακόμη πιστέψει την έναρξη λειτουργίας της βασικής γραμμής, η συζήτηση κινείται αναπόφευκτα και στο μέλλον. Οπως ανέφερε ο διευθύνων σύμβουλος της «Ελληνικό Μετρό» Νίκος Κουρέτας, η επέκταση προς Καλαμαριά θα δοθεί σε λειτουργία έπειτα από 8 μήνες. Και μετά; Η «μελέτη ανάπτυξης μετρό Θεσσαλονίκης», η πρώτη ολοκληρωμένη συγκοινωνιακή μελέτη στην πόλη, πρότεινε επεκτάσεις στη συγκεκριμένη γραμμή, αλλά και μια «γραμμή 2» από Ανω Εύοσμο έως Χαριλάου. Ολα αυτά βέβαια για την επόμενη δεκαετία καθώς, όπως με μεγάλη σαφήνεια ξεκαθάρισε ο κ. Σταϊκούρας, δεν υπάρχουν σήμερα οι πόροι για κάτι τέτοιο.
Ενδιαφέρον, τέλος, είχε και η τοποθέτηση του προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου της «Ακτωρ» (αναδόχου του έργου, μαζί με τη Hitachi και τη Webuild) Αλέξανδρου Εξάρχου σχετικά με το έργο. «Το έργο αυτό είναι ένα μάθημα για το τι δεν πρέπει να γίνεται στην ανάληψη και εκτέλεση δημοσίων έργων, αλλά και το αντίθετο», ανέφερε. «Είναι σημαντικό να εξασφαλίζεται ο σωστός ανάδοχος. Εργα σαν το μετρό πρέπει να τα αναλαμβάνουν εταιρείες που έχουν τεχνική εμπειρία, επάρκεια και οικονομική δυνατότητα», συμπλήρωσε, αναφερόμενος στο αρχικό σχήμα (2006) με επικεφαλής την ΑΕΓΕΚ (που πτώχευσε) για να εξαγοραστεί (2013) από την εταιρεία «Ιόνιος» (που επίσης πτώχευσε). Ο κ. Εξάρχου ανέφερε ως παράδειγμα τη μεγάλη πρόοδο που συντελέστηκε στο έργο το τελευταίο δεκάμηνο, από τη στιγμή δηλαδή που η Intrakat εξαγόρασε την «Ακτωρ», αλλά όχι στο διάστημα από το 2017, όταν η «Ακτωρ» υποκατέστησε την «Ιόνιος» έως το 2023 (περίοδος στο οποίο η κατασκευή του έργου «σερνόταν» και λόγω της κακής οικονομικής κατάστασης της «Ακτωρ» και τις εσωτερικές της διενέξεις).
Κατά τα λοιπά, κοιτώντας το μέλλον, το μετρό της Θεσσαλονίκης θα έχει δύο μεγάλες «πρωτιές» στη χώρα μας: θα είναι το πρώτο πλήρως αυτοματοποιημένο σύστημα μετρό (χωρίς οδηγό, αλλά με «συνοδό») και το πρώτο δημόσιο συγκοινωνιακό μέσο, η λειτουργία του οποίου ανατέθηκε σε ιδιώτη (στην κοινοπραξία Thema, την οποία απαρτίζουν οι εταιρείες ΑΤΜ-Egis Projects), ένα νέο μοντέλο που μένει να δοκιμαστεί στην πράξη.
