Ο Θερμαϊκός είναι ένας ημίκλειστος, αβαθής κόλπος, με πυκνές οικονομικές δραστηριότητες στην παράκτια ζώνη του, ενώ είναι αποδέκτης της εισροής τεσσάρων ποταμών (Αξιού, Αλιάκμονα, Γαλλικού και Λουδία) και δύο εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων της Θεσσαλονίκης. Τα προηγούμενα χρόνια έχουν καταγραφεί πολλά περιστατικά ρύπανσης στο θαλάσσιο οικοσύστημα. Ταυτόχρονα, ο Θερμαϊκός κόλπος είναι ένας από τους σημαντικότερους ψαρότοπους της Ελλάδας, ενώ ιδιαίτερα ανεπτυγμένη είναι και η μυδοκαλλιέργεια. Με βάση όλα αυτά, είναι ιδιαίτερα κρίσιμο ζητούμενο ο έλεγχος της ύπαρξης τοξικότητας στα ψάρια του Θερμαϊκού. Ωστόσο, οι διαθέσιμες πληροφορίες για τους οργανικούς και ανόργανους ρύπους στους αλιευτικούς πληθυσμούς είναι ακόμη περιορισμένες, με τις περισσότερες μελέτες να επικεντρώνονται στα ιζήματα, τα φύκια και τη ρύπανση των υδάτων.
Πρόσφατα δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Xenobiotics μια εργασία ερευνητικών ομάδων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και του Μπενακείου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου, σε συνεργασία με τον περιβαλλοντικό οργανισμό για τη διατήρηση των υδάτινων οικοσυστημάτων iSea, που αφορούσε την ύπαρξη ή όχι υπολειμμάτων τοξικών ουσιών σε ψάρια της περιοχής. Τα ευρήματα έδειξαν πως υπολείμματα υπάρχουν, αλλά σε συγκεντρώσεις που δεν αποτελούν γενικό κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία. Ωστόσο, ειδικά για τα παιδιά ανιχνεύθηκαν συγκεντρώσεις ιδιαίτερα επιβαρυντικών στοιχείων, όπως ο υδράργυρος, που απαιτεί επαγρύπνηση.
«Πραγματοποιήσαμε μια μεγάλη έρευνα για περίπου δύο έτη, λαμβάνοντας δείγματα από διάφορα σημεία του Θερμαϊκού κόλπου (Περαία, Αγγελοχώρι, Επανωμή κ.ά.) από δύο βασικά και αντιπροσωπευτικά για την περιοχή είδη ψαριών, τη γλώσσα και το λαβράκι. Η έρευνα αφορούσε την παρακολούθηση της υπολειμματικότητας γεωργικών φαρμάκων, φαρμακευτικών ουσιών, μακροστοιχείων και ιχνοστοιχείων», λέει στην «Κ» ο Φώτης Τέκος από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Συνολικά ελέγχθηκε η παρουσία 286 στοιχείων. «Τα αποτελέσματα έδειξαν την παρουσία χαμηλών ποσοτήτων καφεΐνης και ακεταμινοφαίνης, που δεν ξεπερνούσαν τα 3,8 μg/kg ψαριού. Η θειαβενδαζόλη, η κυπερμεθρίνη και η τρικυκλαζόλη (στοιχεία σε γεωργικά φάρμακα) βρέθηκαν σε χαμηλά επίπεδα, από 0,9 έως 13,7 μg/kg ψαριού, ενώ σε ένα δείγμα από λαβράκι βρέθηκαν ίχνη του μεταβολίτη του οργανοχλωριωμένου γεωργικού φαρμάκου, DDT. Η εκτίμηση επικινδυνότητας δεν ανέδειξε κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία των ενηλίκων, εκτός από ένα δείγμα που παρουσίαζε αυξημένα επίπεδα συνολικού υδραργύρου. Αντίθετα, για τα παιδιά οι υπολογισμένες τιμές πηλίκου κινδύνου για τον υδράργυρο και το αρσενικό ήταν υψηλότερες, μη αποκλείοντας την πιθανή, έστω και μεμονωμένη, έκθεση σε ανώτερα επίπεδα των αποδεκτών».
«Οι ερευνητικές ομάδες της μελέτης συμπεραίνουν ότι η συνέχιση της παρακολούθησης επίπεδων ρυπαντών σε αλιεύματα με ολοκληρωμένο σχεδιασμό των μελετών και με τον απαιτούμενο αριθμό δειγμάτων είναι αναγκαία», υπογραμμίζει ο κ. Τέκος. Οπως σημειώνεται και στη δημοσίευση, ο Θερμαϊκός κόλπος δέχεται «πρόσθετη πίεση από απορρίψεις βιομηχανιών, γεωργικών καλλιεργειών και υδατοκαλλιεργειών που λαμβάνουν χώρα στην ακτογραμμή», καθιστώντας τον «δεξαμενή ρύπων».
