Φοράω λευκό κάπρι, μπλούζα μαρινιέρα, τα μαλλιά μου είναι πιασμένα αλογοουρά. Στερεωμένη στους ώμους μου είναι η τσάντα με τα φαρδιά, μαλακά λουριά της. Στα χείλη μου σχηματίζεται ένα διάπλατο, κουτσοδόντικο χαμόγελο. Στα πόδια μου μπλέκεται η Λάρα, το ενός έτους κόλεϊ της οικογένειας. Κι εγώ ποζάρω στον φακό της μητέρας μου χαρούμενη στο μπαλκόνι, εκείνο το πρωινό πριν ξεκινήσω την Α΄ Δημοτικού στη Θεσσαλονίκη.
Μπαίνοντας πια στο σχολείο, οι ώρες έτρεχαν όσο ανακάλυπτα με ενθουσιασμό κάθε τι καινούργιο στη ζωή μου. Την τάξη, τον δάσκαλο, τους συμμαθητές και τις συμμαθήτριές μου, το προαύλιο του σχολείου στο οποίο θα περνούσα τα επόμενα έξι χρόνια.
Γύρισα στο σπίτι αναψοκοκκινισμένη, θυμάμαι να με κοιτάζω στον καθρέφτη με την ελπίδα να μου μείνει ανεξίτηλη η χαρά της λευκής κενής σελίδας που εκείνη τη μέρα άρχιζε να γράφεται.
Ξαφνικά, άκουσα τον θόρυβο της τηλεόρασης που έπαιζε στην κρεβατοκάμαρα των γονιών μου. Η χαρά μου γρήγορα μετατράπηκε σε απορία, σύντομα σε τρόμο – μόλις είχαν χτυπηθεί οι Δίδυμοι Πύργοι. Ηταν 11 Σεπτεμβρίου του 2001 όταν ξεκίνησα το σχολείο.
Σήμερα, στην εκκίνηση μιας ακόμα σχολικής χρονιάς, έξι άνθρωποι μιλούν στην «Κ» για τη σχολική αρχή που σημάδεψε τα παιδικά τους χρόνια. Για ορισμένους ήταν η πρώτη ημέρα του δημοτικού, για άλλους του γυμνασίου ή ακόμη και του νηπιαγωγείου. Δεν αποτέλεσε απαραίτητα μια θετική εμπειρία που μετατράπηκε σε γλυκιά ανάμνηση. Ομως, όλοι τη θυμούνται.
ΕΛΕΝΗ ΓΛΥΚΑΤΖΗ-ΑΡΒΕΛΕΡ
Ιστορικός
«Εβγαζα λόγο στα άλλα παιδιά υπέρ του Βενιζέλου»
Οταν μου είπαν ότι θα πάω σχολείο, θυμάμαι ότι πηδούσα από τη χαρά μου πάνω στο κρεβάτι. Είχα μεγάλη χαρά. Την πρώτη ημέρα του σχολείου, χωρίς ακόμη να ξέρω ούτε να διαβάζω ούτε τίποτα, έβγαζα λόγο στα άλλα παιδιά υπέρ του Βενιζέλου. Πέρασε ο πατέρας μου και είδε ότι κρατούσα την εφημερίδα ανάποδα, και μου λέει «αν είχε καμιά φωτογραφία του Βενιζέλου, τότε θα καταλάβαινες ότι κρατάς την εφημερίδα ανάποδα».
ΤΑΝΕΡ ΧΟΤΣΙΚΑ
Τελειόφοιτος μαθητής λυκείου, οικότροφος στο Κολλέγιο Ανατόλια
«Ηταν τεράστια αλλαγή, μια καινούργια αρχή»
Μεγάλωσα στον Κένταυρο Ξάνθης, ένα ορεινό χωριό στα Πομακοχώρια της Θράκης, κι από όταν ήμουν στο Δημοτικό, το όνειρό μου ήταν να φοιτήσω στο Κολλέγιο Ανατόλια στη Θεσσαλονίκη. Την πρώτη ημέρα στο Γυμνάσιο εντυπωσιάστηκα. Είδα πράγματα που δεν φανταζόμουν, μας έκαναν ξενάγηση στο σχολείο και ήταν τόσο μεγάλο, αναρωτιόμουν εκείνη την ημέρα αν στο μέλλον θα ήξερα κάθε σημείο του. Ηταν τεράστια αλλαγή από το μειονοτικό δημοτικό, όπου είχε λίγα παιδιά και, παραδείγματος χάριν, έκανα μαθηματικά στα τούρκικα, ήταν μια καινούργια αρχή.
Η πρώτη ημέρα στο οικοτροφείο, όμως, ήταν λίγο πιο τρομακτική, πιο αγχωτική, ήμουν 12 χρόνων παιδί, μακριά από την οικογένειά του, το χωριό του. Το πρώτο βράδυ, για δύο ώρες δεν μπορούσα να κοιμηθώ. Εκλαιγα, ήταν τέτοιου είδους εμπειρία εκείνη η πρώτη ημέρα και νύχτα. Αλλά με βοήθησαν οι συντονιστές του οικοτροφείου, οι σύμβουλοι, οι άλλοι οικότροφοι. Τώρα είμαι Γ΄ Λυκείου, έχω περάσει τόσες στιγμές εδώ, έχω γνωρίσει τόσο κόσμο, και όλες τις πλευρές του σχολείου που, πέντε χρόνια αργότερα, ακόμη μου φαίνεται μεγάλο. Τώρα, όταν σκέφτομαι εκείνο το πρώτο βράδυ, γελάω.
ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΕΤΡΟΥΛΑΚΗΣ
Γελοιογράφος
«Με έβαλαν να κάνω ξανά την Α΄ Δημοτικού»
Η μάνα μου ήταν δασκάλα. Τότε τα παιδιά είχαν αρχίσει να πηγαίνουν στο σχολείο από 5,5 χρόνων και εκείνη, κρίνοντας από την αδυναμία των μικρών παιδιών να ανταποκριθούν, το θεωρούσε λάθος. Ετσι με έβαλε να κάνω την Α΄ Δημοτικού δύο φορές. Πήγαινα στο Πρότυπο Δημοτικό της Παιδαγωγικής Ακαδημίας Ηρακλείου στην οποία ο πατέρας μου ήταν υποδιευθυντής, έτσι φαντάζομαι η διευθέτηση ήταν οικογενειακού τύπου. Το καλοκαίρι με προετοίμασαν ότι θα ξαναπάω στην Πρώτη, ενώ είχα ήδη ενδεικτικό με 10 (εικονικό φαντάζομαι, το θυμάμαι πάντως).
Τη χρονιά της ψεύτικης Πρώτης προς την κανονική καταργήθηκε το πηλήκιο που μου ήταν πολύ ενοχλητικό. Ο πατέρας μου μού είπε ότι η δεύτερη Πρώτη θα ήταν χωρίς πηλήκιο. Ετσι, περίπου κατάλαβα ότι στο σχολείο κάνουμε μια Πρώτη με πηλήκιο και αν πάρουμε δέκα, το βγάζουμε. Οταν είδα τα παιδιά της τάξης, λέω σκούρα τα πράγματα, όλοι δέκα έχουν πάρει εδώ.
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΒΡΑΝΑ
Κωμικός
«Περνούσα τέλεια στο νηπιαγωγείο, ήταν έπος»
Η πρώτη μέρα που θυμάμαι έντονα δεν είναι του δημοτικού, αλλά του νηπιαγωγείου. Εκλαιγα γοερά, δεν ήθελα να πάω και είχα μαζί μου ένα κομμάτι από λινό τραπεζομάντιλο – προίκα της μαμάς, της γιαγιάς ή κάποιας θείας. Εκανα τον αντίχειρά μου πιπίλα και στο άλλο χέρι είχα συνέχεια το κομμάτι από το τραπεζομάντιλο, για χρόνια, δεν είμαι σίγουρη γιατί.
Ημουν ενθουσιασμένη πριν φτάσω εκεί, σε ένα αγγλικό νηπιαγωγείο στο Παγκράτι, αλλά όταν με πήγε ο μπαμπάς μου και συνειδητοποίησα ότι θα μείνω και οι γονείς μου θα φύγουν, σπάραζα «μην μ’ αφήσεις». Αυτό ήταν τη Δευτέρα. Την Παρασκευή ούτε γεια δεν του είπα, βγήκα από το αυτοκίνητο τρέχοντας, περνούσα τέλεια στο νηπιαγωγείο, ήταν έπος. Την πρώτη μέρα του δημοτικού υπήρχε ενθουσιασμός, αλλά ήξερα πως θα έχω φίλους, ήταν 2-3 παιδιά που ήταν μαζί μου και στο νηπιαγωγείο, η αρχή ήταν ένα περίεργο κράμα ενθουσιασμού και άγχους. Νομίζω για ένα παιδί οτιδήποτε καινούργιο μοιάζει με περιπέτεια – μετά τα 9 αρχίζει η απογοήτευση.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΜΕΝΤΑΚΗΣ
Συνθέτης, καλλιτεχνικός διευθυντής Εθνικής Λυρικής Σκηνής
«Εφυγα κλαίγοντας μία ώρα αργότερα για το σπίτι»
Το πρώτο σχολείο της ζωής μου ήταν το Δημοτικό της Σοχώρας στο Ρέθυμνο. Βρισκόταν σε μια περιοχή που δεν είχε ακόμη χτιστεί – στην άκρη της πόλης, κοντά στη θάλασσα. Στο Ρέθυμνο, διαχρονικά, ήταν πολύ έντονο το διαπολιτισμικό στοιχείο, όσο και η προστατευτική μικροκλίμακα της γειτονιάς. Την πρώτη ημέρα δεν έμεινα πολύ στο σχολείο. Παρά το γεγονός ότι πήγαμε με τη μητέρα μου και την αδελφή μου η οποία ήδη πήγαινε στην Γ΄ τάξη του δημοτικού, έφυγα κλαίγοντας, μία ώρα αργότερα, για το σπίτι. Ευτυχώς, η αρχή αυτή όχι μόνο δεν καθόρισε τη συνέχεια, αλλά, αντιθέτως, θεωρώ τη σχολική μου ζωή το φυτώριο και την έμπνευση για τις μετέπειτα επιλογές της ζωής μου. Η πρώτη μου δασκάλα μού συμπαραστάθηκε με έναν πολύ τρυφερό τρόπο για να συνηθίσω την οδυνηρή αποκοπή από την οικογένειά μου. Θυμάμαι με μεγάλη αγάπη τη σχέση με τους συμμαθητές μου. Μια σχέση συμπαραστατική, φιλική, γενναιόδωρη. Κοιτώντας εκείνες τις ξεθωριασμένες πια φωτογραφίες, βλέπω ένα ευτυχισμένο και χαρούμενο παιδί και όχι το εσωστρεφές φοβισμένο πλάσμα που υπήρξα στα πρώτα χρόνια της ζωής μου. Περισσότερο από όλα αισθάνομαι ευτυχής για τον σχολικό μου βίο, καθώς μέσα από την ανοιχτή και γενναιόδωρη εκπαίδευση που έλαβα από τους δασκάλους μου, μέσα από τη φαντασία και τη δημιουργικότητα που μας ανέπτυξαν, αλλά και μέσα από τη βιωμένη σχέση της παλιάς πόλης και του σχολείου, οδηγήθηκα στον κόσμο της μουσικής και της τέχνης. Είμαι ευγνώμων στην οικογένεια, στην πόλη, στους δασκάλους και στους συμμαθητές μου.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
Ηθοποιός
«Με κορόιδεψαν, δεν πέρασα καθόλου καλά»
Κλάματα. Μου είχε βάλει η μάνα μου κάτι σαν σαλοπέτα με πολλά χρώματα και με κορόιδεψαν στο σχολείο, δεν πέρασα καθόλου καλά, δεν ήξερα κανέναν, έβλεπα όλα τα παιδιά χαρούμενα αλλά εγώ δεν ήμουν, σκέφτηκα την πρώτη μέρα του σχολείου στη Ρόδο, «αυτό θα αργήσει πολύ να τελειώσει». Είχα δίκιο. Οσο ανέβαιναν οι τάξεις ήταν χειρότερα, δεν είχα φίλους, δεν ήμουν καλός μαθητής, ούτε ήμουν ποτέ ο ωραίος, μόνο στις θεατρικές παραστάσεις έβρισκα λίγη χαρά. Είναι ένας βάναυσος τόπος το σχολείο, τα παιδάκια είναι αφιλτράριστα, μιλάνε, λένε, σχολιάζουν, κρίνουν, κοιτάζουν πράγματα που μπορεί να σε πληγώσουν, στο δικό μου σχολείο σε όποιον δεν είχε Levi’s ή Air Jordan παπούτσι δεν έδιναν σημασία τα άλλα παιδιά. Δεν θα ξαναγυρνούσα ποτέ στο σχολείο, με τίποτα και για κανένα λόγο, αλλά τώρα μπορούμε να πούμε ότι είμαστε ευγνώμονες για ό,τι έχει συμβεί στο παρελθόν γιατί ό,τι έχει συμβεί έχει συνθέσει μια ωραία ζωή.
