Τι σχέση έχουν ο Ελον Μασκ και ο Ντόναλντ Τραμπ με τη Χίο; Εχουν και παραέχουν αν αναλογιστεί κανείς, όπως είπε ο ακαδημαϊκός και ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών Χρήστος Ζερεφός σε ημερίδα για την κλιματική αλλαγή που διοργανώθηκε πρόσφατα στο νησί παρουσία του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου, ότι «σε περίπτωση που η ανθρωπότητα προχωρήσει χωρίς τη λήψη μέτρων για την κλιματική κρίση –το σενάριο Τραμπ δηλαδή– η μέση θερμοκρασία της Χίου αναμένεται να αυξηθεί κατά 5 βαθμούς Κελσίου».
Ηταν ευφυές εκ μέρους του γενικού γραμματέα της Ακαδημίας Αθηνών να φέρει το ίδιο το νησί στο προσκήνιο στην ομιλία του: να μην αναφερθεί δηλαδή στις επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη γενικώς, αλλά ειδικώς, για το τι σημαίνουν όλα αυτά για τους νησιώτες, τους επαγγελματίες, τους απλούς πολίτες.Εξάλλου, το όμορφο νησί του Βορείου Αιγαίου μπορεί να είναι μια κουκκίδα στον παγκόσμιο χάρτη, αποτελεί πάντως μια μικρογραφία του πλανήτη. Οπως είπε ο κ. Ζερεφός, που με ομάδα επιστημόνων έκαναν αναπαραγωγή του κλίματος της Χίου στα βάθη της Ιστορίας, η μέση θερμοκρασία σήμερα του πλανήτη είναι 14,5 βαθμοί Κελσίου, περίπου όσο είναι η μέση ετήσια θερμοκρασία της Χίου.
«Χωρίς τη λήψη μέτρων, προς το τέλος του αιώνα αναμένεται άνοδος της θερμοκρασίας της τάξης των 6-7 βαθμών Κελσίου. Ελπίζω να μη φτάσουμε ποτέ σ’ αυτή την κατάντια. Το μέλλον είναι άδηλο. Το κόστος της κλιματικής αλλαγής αν δεν κάνουμε τίποτα αναμένεται να φτάσει τα 130 τρισ. δολάρια το 2100. H COVID κόστισε 2 τρισ.».
Νωρίτερα στο πόντιουμ της εκδήλωσης, που διοργανώθηκε από την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου στο πλαίσιο του 3ου Φεστιβάλ Χίου, είχε ανέβει ο διακεκριμένος επιστήμονας και πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών Σταμάτης Κριμιζής. Ειδικός στην επιστήμη του Διαστήματος, έκανε το κοινό να κοιτάξει το πρόβλημα από μακριά.
«Πριν από 445 εκατ. χρόνια η Γη είχε καλυφθεί από τεράστιο παγετώνα και ένεκα αυτού το 70% της βιολογικής δραστηριότητας εξαφανίστηκε. Επανήλθε, και ύστερα από 100 εκατ. χρόνια έγινε μια άλλη καταστροφή όπου το επίπεδο του οξυγόνου στην ατμόσφαιρα της Γης έπεσε δραματικά και κατέστρεψε το 70% της τότε βιολογικής δραστηριότητας. Πέρασαν άλλα 100 εκατ. χρόνια, έγινε ο μεγάλος βομβαρδισμός από αστεροειδείς.
Εγινε μια τεράστια δραστηριότητα ηφαιστειακή, η οποία κατέστρεψε την ατμόσφαιρα και μαζί το 95% της βιολογικής δραστηριότητας. Αλλα 50 εκατ. χρόνια μετά υπήρξε μεγάλη δραστηριότητα από ηφαίστεια και βομβαρδισμός από αστεροειδείς. Και πάλι επανήλθε η βιολογική δραστηριότητα, μέχρι που ένας αστεροειδής που έπεσε στον κόλπο του Μεξικού πριν από 66 εκατ. χρόνια κατέστρεψε τη βιολογική δραστηριότητα και τους δεινόσαυρους, που είναι ευεργετικό, γιατί αν υπήρχαν δεινόσαυροι εδώ μάλλον δεν θα υπήρχαμε εμείς». Για να καταλήξει: «Η Γη δεν θα καταστραφεί καθαυτή. Είναι η βιολογική δραστηριότητα που καταστρέφεται».
Στο στόχαστρό του και όσοι προσφέρουν, ανέξοδα, εύκολες λύσεις. «Το ηλιακό μας σύστημα είναι στην άκρη ενός νέφους, ο πιο κοντινός ήλιος είναι το Αλφα Κενταύρου. Η απόστασή του από τη Γη είναι 41 τρισ. χλμ. Τι σχέση έχει αυτό; Το ταξίδι με την ταχύτητα του φωτός είναι περίπου 4,4 χρόνια, όμως δεν έχουμε διαστημόπλοια που κινούνται με την ταχύτητα του φωτός. Αν το Voyager, που κινείται με 17 χλμ. το δευτερόλεπτο, 61.000 χλμ. την ώρα, κινούνταν προς το Αλφα Κενταύρου, θα του έπαιρνε 77.000 χρόνια να φτάσει. Τι σημαίνει αυτό; Να ξεχάσουμε τον εποικισμό. Η λύση είναι να προστατεύσουμε τη Γη για τις επόμενες εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια τουλάχιστον. Δεν υπάρχει Κιβωτός του Νώε να μας πάρει όλους αν καταστρέψουμε αυτόν τον πλανήτη και να μας πάει κάπου. Αυτά που λέει ο Ελον Μασκ είναι ανοησίες».
Για να καταλήξει: «Η ανθρωπότητα ανοίγει δυο κουτιά της Πανδώρας ταυτοχρόνως, τεχνητή νοημοσύνη και κλιματική αλλαγή. Η επιβίωση του ανθρώπινου είδους εξαρτάται από το πόσο καλά θα διαχειριστούμε και τα δύο».
Μέλλον κοινό ή ανύπαρκτο
Την ημερίδα έκλεισε ο μεστός λόγος του Οικουμενικού Πατριάρχη. Ο κ.κ. Βαρθολομαίος χαρακτήρισε την κλιματική κρίση ως «το μεγαλύτερο πρόβλημα που καλείται να αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα στην ιστορική της πορεία».
«Η εποχή μας έχει χαρακτηριστεί ως η πιο βίαιη περίοδος στην Ιστορία της ανθρωπότητας, λόγω της ωμότητας του ανθρώπου προς τη φύση, την ατμόσφαιρα, τις θάλασσες, τη χλωρίδα και την πανίδα. Εχει λεχθεί ότι σήμερα εκτυλίσσεται ένας τρίτος παγκόσμιος πόλεμος, αυτή τη φορά εναντίον της φύσης. (…) Ο σύγχρονος άνθρωπος δε, παρά την πρόοδο σε πολλούς τομείς δεν είναι δυνατόν να αισθάνεται υπερήφανος για τη στάση του απέναντι στο φυσικό περιβάλλον. Ενώ γνωρίζει το μέγεθος της απειλής δεν συνετίζεται, δεν αλλάζει συμπεριφορά, εξακολουθεί να πιστεύει ότι το πλανητικό οικοσύστημα αντέχει και έχει τη δύναμη να αποκαθίσταται αφ’ εαυτού».
Οπως είπε, «όλα αυτά αποκαλύπτουν ότι ο κόσμος μας αποτελεί ενότητα, ότι τα μεγάλα προβλήματά μας είναι κοινά. Το μέλλον μας ή θα είναι κοινό ή ανύπαρκτο».
