Το περιστατικό συνέβη ένα βράδυ πριν από λίγες ημέρες, σε κεντρικό εστιατόριο της Αθήνας, και είναι από τις ιστορίες που η Βίκυ Αναγνωστοπούλου, ιδρύτρια εταιρείας digital marketing, δεν χορταίνει να διηγείται. «Ημουν σε ένα επαγγελματικό ραντεβού, όταν ένας κύριος πλησιάζει, σκύβει προς το μέρος μου και μου λέει: “Κοπέλα μου, έχεις κατάθλιψη, ε;”. “Ορίστε;” λέω. “Αυτό”, λέει δείχνοντας τα μαλλιά μου, “είναι σημάδι κατάθλιψης, αν δεν έχεις πάει σε γιατρό πρέπει να πας οπωσδήποτε, έχεις αφήσει πολύ αφρόντιστο τον εαυτό σου και θες βοήθεια”». Ο άγνωστος άνδρας γύρισε την πλάτη και έφυγε πιστεύοντας ξεκάθαρα ότι είχε μόλις κάνει κάποιου είδους ανδραγαθία. «Αυτό θα πει… ριζωμένο στερεότυπο», θα σχολίαζε γελώντας η Βίκυ στην «Κ» λίγες ημέρες αργότερα.
Αφορμή για να σταματήσει να βάφει τα μαλλιά της εδώ και τρία χρόνια ήταν μια περιπέτεια υγείας. «Κάποια φάρμακα επηρέασαν πολύ την ποιότητά τους και ο γιατρός μού σύστησε να τα αφήσω άβαφα για κάποιον καιρό». Ηταν η πρώτη φορά από τα 22 της, από τότε που άρχισε να επισκέπτεται τακτικά το κομμωτήριο λόγω της εμφάνισης ύποπτων λευκών τριχών. Οταν τα άφησε άβαφα συνειδητοποίησε κάτι που δεν γνώριζε. «Ολα αυτά τα χρόνια, όταν έβγαινε η ρίζα έβλεπα τις άσπρες τρίχες μπροστά και φανταζόμουν ότι όλα μου τα μαλλιά ήταν λευκά. Με αφορμή την αποχή από το κομμωτήριο είδα να εμφανίζεται μια μοναδική εντυπωσιακή λευκή τούφα στο μπροστινό κομμάτι. Είναι συγκλονιστικό ότι οι γυναίκες για χρόνια δεν γνωρίζουμε την εικόνα μας».
Ομως φαίνεται ότι ο κόσμος δεν είναι ακόμα έτοιμος για την αληθινή μας εικόνα. «Από τη… μαμά μου μέχρι διάφορους συνεργάτες στον καλλιτεχνικό χώρο, άκουσα “γιατί, κορίτσι μου, το κάνεις αυτό;”. Μια φίλη το καλοκαίρι μού είπε “δεν το πιστεύω ότι έχεις αφήσει έτσι τον εαυτό σου”. Ανδρας μού είπε “για να είσαι ελκυστική πρέπει να φροντίζεις τον εαυτό σου”. Η γυναίκα, μου είπαν, φαίνεται ταλαιπωρημένη με γκρίζα μαλλιά, οι άνδρες όχι». Κάπως έτσι, η Βίκυ Αναγνωστοπούλου, εκτός από τη λευκή της τούφα, ανακάλυψε ότι το να μη βάφεις τα μαλλιά σου είναι σχεδόν επαναστατική κίνηση.
Παγκοσμίως, πάντως, το κλαμπ των γυναικών που έχουν σταματήσει να κρύβουν τα γκρίζα ή λευκά μαλλιά τους ολοένα μεγαλώνει. Τόσο που τα έντυπα μόδας γράφουν για silver hair revolution, την επανάσταση των γκρίζων μαλλιών. Για πολλές –ανάμεσα στις οποίες το στυλιστικό είδωλο Σάρα Τζέσικα Πάρκερ– το έναυσμα έδωσε η πανδημία και τα κλειστά κομμωτήρια, για άλλες το κίνημα του body positivity που δεν αφορά ασφαλώς μόνο τα κιλά. «Κάποια στιγμή έπρεπε απλώς να νιώσω άνετα με το γεγονός ότι ήμουν πλέον μεγαλύτερη γυναίκα», είπε σχετικά η ηθοποιός Αντι ΜακΝτάουελ, τα ασημένια μαλλιά της οποίας είναι σήμερα το σήμα κατατεθέν της. Οποια κι αν ήταν η αφορμή, καμία δεν παραπονιέται που δεν χρειάζεται πια να «καταθέτει» περί τα 100 ευρώ τον μήνα στο κομμωτήριο. Το λιγότερο.
Η μάχη με τη ρίζα
Η Μαριάννα Γκιτσάκη, η γνωστή food blogger Surtuko, έχει επίσης απελευθερωθεί από τη βαφή εδώ και δύο χρόνια. Παρότι είναι αμήχανο να συζητάς για τρίχες με κάποια που ασχολείται με τη μαγειρική, της ζητήσαμε να μας μιλήσει για την εμπειρία της: «Κουράστηκα πολύ, όχι μόνο που έπρεπε να πηγαίνω κάθε τέσσερις εβδομάδες, βρέξει χιονίσει, δουλειά ξεδουλειά, να στήνομαι δύο ώρες στο κομμωτήριο, θυσιάζοντας συχνά κάποιο από τα πολύτιμα Σάββατά μου, αλλά κυρίως από το ψυχολογικό. Οτι ακόμα κι αυτό δεν ήταν αρκετό. Στις 10 μέρες η ρίζα έβγαινε και προσπαθούσα να την καλύψω. Ολοι σε κοιτούν κάπως, νιώθεις λίγο ανεπαρκής. Για ποιο λόγο να πρέπει να ζω όλο αυτό; Και να παλεύω να πάω στο κομμωτήριο, και να τρώω κριτική για τη ρίζα, “η καημενούλα είναι απεριποίητη”».
Κάπως έτσι, μια μέρα αποφάσισε να κάνει ένα δώρο στον εαυτό της: να ακυρώσει το ραντεβού για ρίζα. «Ηταν πολύ πιο εύκολο από ό,τι νόμιζα. Κάποιες φίλες άρχισαν τα σχόλια, αλλά η μαμά μου με στήριξε. Κι εκείνη σταμάτησε να τα βάφει με το που βγήκε στη σύνταξη, εδώ και 10 χρόνια. Θυμάμαι μια κυρία στο σούπερ μάρκετ, μετά το πρώτο τρίμηνο, να με κοιτάει έντονα. “Ωχ”, σκέφτηκα. Και τελικά λέει: “Τα φυσικά σου είναι; Τι ωραία!”».
«Κάποια στιγμή έπρεπε απλώς να νιώσω άνετα με το γεγονός ότι ήμουν πλέον μεγαλύτερη γυναίκα», έχει δηλώσει σχετικά η ηθοποιός Αντι ΜακΝτάουελ, τα ασημένια μαλλιά της οποίας είναι το σήμα κατατεθέν της.
Οταν έκανε το «coming out» στο προφίλ της στο Ιnstagram, πολλές της έγραψαν ότι πήραν θάρρος να το αποτολμήσουν. «Είναι πραγματικά τρίχες. Τόσο αυτονόητο για τους άνδρες που γκριζάρουν και θεωρούνται πιο γοητευτικοί, τόσο απαγορευμένο για τις γυναίκες που σημαίνει ότι είναι ταλαιπωρημένες ή ότι μεγαλώνουν. Πότε έγινε αρνητικό να δείχνεις πόσο χρονών είσαι; Δεν έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε γκρι μαλλί σε μια γυναίκα που είναι προσεγμένη, που ντύνεται ωραία, βάφεται. Δεν έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε γκρι μαλλί περιποιημένο».
Οπως λέει η Μαριάννα, πάντως, τα μαλλιά της είναι πολύ πιο υγιή από ό,τι πριν.
Η αρχιτέκτονας Μυρτώ Κιούρτη έχει κάνει κάτι ακόμα πιο «ανήκουστο»: δεν έχει βάψει ποτέ τα μαλλιά της. «Εγώ άρχισα να έχω λευκές τρίχες λίγο μετά τα 18. Θυμάμαι την κομμώτριά μου να με πιέζει να τα κάνω ανταύγειες και να ξαφνιάζεται που εγώ δεν ήθελα να κάνω παρέμβαση. Δεν ήταν μόνο επειδή ως άνθρωπος έχω προσωπικό πρίσμα στα ζητήματα της αισθητικής, αλλά ήταν ότι μου άρεσαν. Με κοιτούσα στον καθρέφτη και όντως μου άρεσαν». Ο συλλογισμός της είχε ενδιαφέρον. «Πάντα μου άρεσε το ασημί και όχι το χρυσό. Γιατί να κρύψω το ασημί με κίτρινο;».
Οταν πέρασε στην Αρχιτεκτονική, άρχισε να έχει μια ακόμα πιο στοχαστική προσέγγιση πάνω στο τι είναι ωραίο. «Αρχισε να με απασχολεί η ειλικρίνεια των υλικών. Ποτέ δεν χρησιμοποιώ, για παράδειγμα, πλακάκι που μιμείται ξύλο ή μάρμαρο. Ξύλο επιλέγω πάντα το μασίφ και όχι καπλαμά που έχει από πίσω μοριοσανίδα. Σέβομαι το υλικό και πιστεύω ότι αυτό βγάζει και ενδιαφέρουσα αισθητική αλλά είναι και πιο δυνατό στις αισθήσεις. Οπότε σταδιακά μου άρεσαν τα μαλλιά όλο και περισσότερο», εξηγεί η κ. Κιούρτη.
Οπως λέει, αυτό δεν σήμαινε ότι δεν φρόντιζε τον εαυτό της. «Οπωσδήποτε το ότι η βαφή είναι κάτι που απαιτεί χρόνο και έχει κόπο ήταν ανασταλτικός παράγοντας, όμως έκανα πολλά πράγματα που απαιτούσαν κόπο. Πήγαινα στο γυμναστήριο, φρόντιζα τα μαλλιά μου, το δέρμα μου, την εμφάνισή μου. Θεωρώ σημαντικό το να νιώθεις ωραία και να δείχνεις ωραία, δεν το υποτιμώ καθόλου».
Η ανταπόκριση του κόσμου είναι ως επί το πλείστον θετική. «Είναι πολλοί που μου έχουν πει “τι ωραίο χρώμα έχουν τα μαλλιά σου”. Ακόμα και πάνω στο φλερτ, έχω ακούσει “μην τυχόν βάψεις τα μαλλιά σου”. Πολλές φορές η φύση λειτουργεί πολύ όμορφα πάνω στην ύλη».
Οπως για την τούφα της Βίκυς Αναγνωστοπούλου έχει ειπωθεί ότι είναι βαμμένη με ντεκαπάζ, έτσι και για τα μαλλιά της Μαριάννας πολλοί νομίζουν ότι είναι κι αυτά βαμμένα. «Πρόσφατα πήγα κομμωτήριο και είχε έρθει μια κοπέλα βοηθός που δεν με ήξερε. “Αχ, ποιος σας έχει κάνει τόσο ωραίες ανταύγειες;”, με ρωτάει. “Ο Θεός!”, της λέω».
Φωτ. Για τη Βίκυ Αναγνωστοπούλου, ο λόγος για να σταματήσει τη βαφή ήταν μια περιπέτεια υγείας. «Με αφορμή την αποχή από το κομμωτήριο είδα να εμφανίζεται μια μοναδική εντυπωσιακή λευκή τούφα. Είναι συγκλονιστικό ότι οι γυναίκες για χρόνια δεν γνωρίζουμε την εικόνα μας». ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΖΑΒΟΣ