Ο ναός του Ποσειδώνα στο Σούνιο λάμπει ακόμα περισσότερο. Το εμβληματικό μνημείο που δεσπόζει στο επιβλητικό ακρωτήριο του Σουνίου, εντυπωσιάζει πλέον και για έναν ακόμα λόγο: Τον νέο φωτισμό του.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης παρέστη το απόγευμα της Δευτέρας στη φωταγώγηση, παρουσία της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη και καλεσμένων, μεταξύ των οποίων ο Κωνσταντίνος Τασούλας, πρόεδρος της Βουλής, ο Ιάσων Φωτήλας, υφυπουργός Πολιτισμού, η Αντζελα Γκερέκου, πρόεδρος του ΕΟΤ, ο Ευάγγελος Βενιζέλος, ο ακαδημαϊκός Μανόλης Κορρές, ο πρόεδρος του Ιδρύματος Ωνάση, Αντώνης Παπαδημητρίου κ.ά.
Με τη φωταγώγηση αναδεικνύεται με μοναδικό τρόπο η αρχαιολογική και αρχιτεκτονική σημασία του μνημείου, προσδίδοντάς του νέες διαστάσεις. Σε αυτό συνέβαλε τόσο η εξέλιξη της τεχνολογίας, όσο και η διεθνώς καταξιωμένη Ελευθερία Ντεκώ, η οποία ανταποκρίθηκε στο αίτημα να αναλάβει την επιμέλεια του συστήματος φωτισμού στο Σούνιο που ήταν ήδη πεπαλαιωμένο και είχε υποστεί τη φθορά του χρόνου.
Ο πρωθυπουργός μεταξύ άλλων ανέφερε:
«Αυτή την ημέρα δεν θαυμάζουμε απλά το παρελθόν αυτού του πολύτιμου θησαυρού, γιορτάζουμε και το λαμπρό του μέλλον, που επισφραγίζει μια, εδώ και 20 χρόνια, απαραίτητη ανανέωση. Ενα σύγχρονο σύστημα φωτισμού που θα του επιτρέψει κυριολεκτικά να λάμψει ακόμα περισσότερο. Ο Ναός θα συνεχίσει έτσι να δηλώνει τους προαιώνιους δεσμούς της αττικής γης με τη θάλασσα, αλλά και να εμπνέει τον κάθε επισκέπτη του. Πρόκειται, όπως είπε και η κ. υπουργός, για μια παρέμβαση η οποία ήταν πια επιβεβλημένη, καθώς ο νέος φωτισμός, όπως θα δούμε σύντομα, αναβαθμίζει το μνημείο, θωρακίζοντας και την ακεραιότητά του. Γιατί, όπως εξηγήθηκε από την κ. υπουργό, αναδεικνύει αυτή τη μοναδική γεωμετρία του, τον ίδιο τον περίβολο, το βραχώδες ανάγλυφο περιβάλλον του, ενώ τα παράλληλα έργα στα σημεία εισόδου και εξόδου θα επιτρέπουν πια σε όλους την ασφαλέστερη πρόσβαση.
Στο εξής, λοιπόν, θα μπορούμε να θαυμάζουμε το μεγαλείο του χώρου από κάθε γωνιά, είτε τον αντικρίζουμε από τη θάλασσα είτε από τη στεριά. Σε ένα έργο το οποίο επιμελήθηκε η Ελευθερία Ντεκώ και η ομάδα της, με την ίδια ευαισθησία που είδαμε στην ανάλογη παρέμβαση που έκανε στον Βράχο της Ακρόπολης, ευγενική χορηγία του Ιδρύματος Ωνάση. Αλλά και με τον ίδιο σεβασμό στο περιβάλλον από τη φωτορύπανση στη διάρκεια της νύχτας. Τολμώ να σκεφτώ ότι έτσι ο Ναός του Ποσειδώνα αποκτά πλέον την εμβέλεια την οποία θα είχαν οραματιστεί και οι πρόγονοί μας. Ταυτόχρονα, ωστόσο, και τις συνθήκες ώστε να εντάσσεται πια στη σύγχρονη ζωή, με εκδηλώσεις όπως η αποψινή για παράδειγμα, όπου η καλλιτεχνική δημιουργία του καιρού μας θα διασταυρώνεται με το μήνυμα της κλασικής αρχαιότητας, αλλά και τη φυσική ομορφιά της περιοχής.
Γιατί το στοίχημα του πολιτισμού δεν είναι μόνο η διατήρηση της κληρονομιάς του παρελθόντος, αλλά και η συμμετοχή της στη διαμόρφωση του παρόντος και του μέλλοντος. Αυτοί οι κίονες, άλλωστε, έχουν χαρακτηριστεί “χορδές μιας αόρατης λύρας”. Αυτές οι χορδές θα ηχήσουν και πάλι σήμερα, με τον μοναδικό Σταύρο Ξαρχάκο να δίνει την πιο ιδανική συνέχεια στη μελωδία της ιστορίας».
«Απόψε αποδίδεται στο ελληνικό και το διεθνές κοινό ολοκληρωμένη η φάση του προγράμματος που αφορά στο κύριο τμήμα του ιερού και στον ναό του Ποσειδώνα. Ο φωτισμός του μνημείου και του άμεσου περιβάλλοντος χώρου του, χωρίς επιβλαβείς παρεμβάσεις και αλλοιώσεις της φυσιογνωμίας του, αναδεικνύει αποτελεσματικά και ομοιόμορφα τον όγκο, την πλαστικότητα και τη γεωμετρία του», τόνισε από την πλευρά της η κ. Μενδώνη.
«Η σημερινή μέρα παρουσιάζει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τη δύναμη της ανθρώπινης δημιουργίας. Ο σύγχρονος φωτισμός με σεβασμό στην αξία και ομορφιά του μνημείου αποκαλύπτει νέες διαστάσεις της αρχιτεκτονικής του που σίγουρα θα εντυπωσιάσουν κάθε επισκέπτη. Η μοναδική εικόνα που θα δούμε θα ταξιδέψει σε κάθε γωνιά της γης σήμερα online, υπενθυμίζοντας ότι η ομορφιά, το κάλλος έχει τις ρίζες του εδώ στην Ελλάδα», τόνισε στην ομιλία του ο κ. Μυτιληναίος.
Ο παλιός φωτισμός του ναού, που εγκαταστάθηκε το 2004 από το υπουργείο Πολιτισμού στο πλαίσιο των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας, πρόσφερε μια νέα οπτική εμπειρία, ενισχύοντας το Σούνιο ως διεθνή προορισμό για χιλιάδες επισκέπτες.
Είκοσι χρόνια μετά, ωστόσο, το πεπαλαιωμένο σύστημα είχε υποστεί τη φθορά του χρόνου, με αποτέλεσμα την αλλοίωση του φωτισμού, γεγονός που επέβαλε την εγκατάσταση ενός σύγχρονου φωτιστικού συστήματος.
Ο νέος φωτισμός του ναού του Σουνίου αναδεικνύει με μοναδικό τρόπο την αρχαιολογική και αρχιτεκτονική σημασία του μνημείου, προσδίδοντάς του νέες διαστάσεις. Ιδιαίτερη προσοχή δόθηκε στο να εξασφαλιστεί ότι δεν θα διαταραχθεί η οπτική εμπειρία των επισκεπτών στον αρχαιολογικό χώρο, στη διάρκεια της ημέρας.
Ολα τα στοιχεία της εγκατάστασης και τα φωτιστικά σώματα τοποθετήθηκαν με τέτοιον τρόπο, ώστε να μην εμποδίζουν την περιήγηση και να μην προκαλούν οπτική όχληση στους επισκέπτες.
Οι θέσεις των φωτιστικών, καθώς και οι διαδρομές των καλωδιώσεων και των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων, σχεδιάστηκαν και τοποθετήθηκαν με προσοχή σε κατάλληλα σημεία, ώστε να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη λειτουργία του χώρου.
Ο ναός του Ποσειδώνα οικοδομήθηκε από τοπικό μάρμαρο της Αγριλέζας πάνω στα ερείπια αρχαϊκού ναού από πωρόλιθο, γύρω στο 444 – 440 π.Χ. Η είσοδος στο φρούριο του ακρωτηρίου του Σουνίου γινόταν από την προσιτή, από το λιμάνι πύλη, στο βορειοδυτικό τμήμα του τείχους. Το υψηλότερο σημείο του φρουρίου καταλαμβάνει το τέμενος του Ποσειδώνος, το οποίο ορίζεται με κτιστό περίβολο.
Η μελέτη φωτισμού ανάδειξης του ιερού εκπονείται σε δύο φάσεις. Η α’ φάση περιλαμβάνει το τέμενος του Ποσειδώνα, το οποίο ορίζεται με κτιστό περίβολο, και περιλαμβάνει τον ναό στο νότιο τμήμα του και στη βορειοδυτική πλευρά του τεμένους τη μεγάλη και τη μικρότερη στοά. Η β’ φάση περιλαμβάνει τα τείχη του φρουρίου που εκτείνονται στη βόρεια και ανατολική πλευρά, καθώς και τα λείψανα του οικισμού, με κύριο χαρακτηριστικό την κεντρική οδό που ανηφορίζει από δυτικά προς ανατολικά, και του νεώσοικου.
Η εκδήλωση της φωταγώγησης έκλεισε με τη συναυλία του διακεκριμένου συνθέτη Σταύρου Ξαρχάκου, ο οποίος παρουσίασε μουσική σύνθεση που αποδίδει φόρο τιμής στην πολιτιστική κληρονομιά της Ελλάδας.
Τη συναυλία πλαισίωσαν καλλιτέχνες, όπως ο Δημήτρης Μπάσης, η Ηρώ Σαΐα, και ο Ζαχαρίας Καρούνης, πολυμελής χορωδία και ορχήστρα εγχόρδων και πνευστών, υπό την καθοδήγηση του Σταύρου Ξαρχάκου.
