Το βράδυ του προηγούμενου Σαββάτου περίπου στις 9 μ.μ. μια 14χρονη κοπέλα, η Τ., δέχθηκε άγρια επίθεση στη Γλυφάδα. Με βάση τις εικόνες που έχουν κυκλοφορήσει από βίντεο καμερών ασφαλείας καταστημάτων, ένα άλλο, επίσης ανήλικο κορίτσι, την χτυπάει ενώ περίπου 20 άτομα παρακολουθούν απαθώς σαν ταινία στον υπολογιστή τους. Κάποιο απ’ αυτά καταγράφει βίντεο ατάραχο, ενώ η 14χρονη καταλήγει ημιλιπόθυμη στο έδαφος.
Την επιχείρηση ξυλοδαρμού φέρεται να οργάνωσαν και να συμμετείχαν επίσης δύο ανήλικα κορίτσια, συμμαθήτριες της Τ., οι οποίες συνελήφθησαν με τη διαδικασία του αυτοφώρου μαζί με τους γονείς τους, σχηματίστηκε δικογραφία εις βάρος τους για απειλή, για εξύβριση και για σωματικές βλάβες και στη συνέχεια αφέθηκαν ελεύθεροι και οι γονείς και τα ανήλικα κορίτσια.
Το σοκαριστικό επεισόδιο του Σαββάτου έχει όμως προϊστορία την οποία η «Κ» προσπάθησε να ξετυλίξει συνομιλώντας με πολλούς ανθρώπους από το σχολείο και το περιβάλλον των οικογενειών που εμπλέκονται. Οπως είναι αναμενόμενο όλοι θέλουν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους ωστόσο οι μαρτυρίες τους είναι διαφωτιστικές και αποκαλύπτουν πόσο βαθύ, πολυπαραγοντικό και δυσεπίλυτο είναι το πρόβλημα της βίας μεταξύ των εφήβων.
Οι τρεις κοπέλες ήταν συμμαθήτριες στην 1η και 2α Γυμνασίου στο 1ο Γυμνάσιο Βούλας. Ενα τυπικό δημόσιο σχολείο, εξωτερικά με τη γνωστή αισθητική του μπετόν, το έμψυχο δυναμικό του οποίου όμως, σύμφωνα με μαρτυρίες γονέων, έχει κάνει φιλότιμες προσπάθειες στο θέμα της αντιμετώπισης της βίας και του μπούλινγκ, με ενημερώσεις γονέων, σεμινάρια και άλλες δράσεις.
Η μια ανήλικη που κατονομάστηκε από την Τ., σύμφωνα με αξιόπιστες μαρτυρίες είχε «δύσκολη εφηβεία». Οι γονείς της –ο πατέρας της είναι γιατρός– είχαν κληθεί αρκετές φορές στο σχολείο προκειμένου να υπάρξει συνεργασία για την αντιμετώπιση των προβλημάτων. Στο τέλος της Β΄ Γυμνασίου οι γονείς αποφάσισαν να τη μεταγράψουν σε ιδιωτικό σχολείο. Η δεύτερη προέρχεται από μια μεσοαστική οικογένεια η οποία έχει πρόσφατα αντιμετωπίσει ένα επώδυνο διαζύγιο. Η μητέρα της βρισκόταν επίσης σε επικοινωνία με το σχολείο για διάφορα θέματα που είχαν προκύψει.
Ανάμεσα στα δύο κορίτσια και το θύμα υπήρχε ένταση, η οποία μάλιστα τον προηγούμενο Μάιο είχε εκφραστεί, σύμφωνα με μαρτυρίες, με την αποστολή υβριστικών μηνυμάτων προς το θύμα. Οι γονείς όλων των πλευρών είχαν ενημερωθεί και το θέμα θεωρήθηκε λήξαν, «μια συνήθης αντιπαράθεση μεταξύ εφήβων», όπως αναφέρουν πηγές από το σχολείο. «Συμβαίνουν αυτά, απλώς τα αγνοείς», σχολιάζουν στην «Κ» συνομήλικοι των κοριτσιών από το ίδιο σχολείο.
Λίγες ημέρες πριν ξεκινήσει η φετινή σχολική περίοδος, τα δύο κορίτσια επιχείρησαν, χωρίς επιτυχία, να χτυπήσουν την Τ. σε χώρο κοντά στο σχολείο.
Ομως λίγες ημέρες πριν ξεκινήσει η φετινή σχολική περίοδος, τα δύο κορίτσια επιχείρησαν να χτυπήσουν την Τ. σε χώρο κοντά στο σχολικό συγκρότημα, χωρίς επιτυχία ευτυχώς, καθώς εκείνη κατάφερε να τις αντιμετωπίσει. Μάλιστα, οι ίδιες πηγές από το σχολείο περιγράφουν ότι η Τ. αισθάνθηκε ιδιαίτερα περήφανη γι’ αυτό, λέγοντας ανοιχτά ότι δεν φοβάται. Εκτός από τις φίλες της στο σχολείο στις οποίες μίλησε για το περιστατικό η Τ. φέρεται να μην ανέφερε τίποτα σε κάποιον ενήλικο, πιθανότατα γνωρίζοντας ότι η μία από τις δύο ανήλικες που τις επιτέθηκαν, βρίσκεται πλέον σε άλλο σχολικό περιβάλλον. Σύμφωνα με πληροφορίες, δεν ενημέρωσε ούτε και τους γονείς της παρά το γεγονός ότι φέρεται να έχει καλή σχέση με το οικογενειακό της περιβάλλον.
Το προηγούμενο Σάββατο, ώρες πριν από την επίθεση στη Γλυφάδα, με βάση την καταγγελία του πατέρα του θύματος, σε κλειστή ομάδα στο Instagram κυκλοφόρησε η φωτογραφία της Τ. συνοδευόμενη από ένα κείμενο-κάλεσμα στην οδό Λαζαράκη, γνωστό σημείο συνάντησης των εφήβων ειδικά τα Σαββατοκύριακα. Η συνέχεια είναι γνωστή. Ο άγριος ξυλοδαρμός της 14χρονης κοπέλας. Ο λόγος της επίθεσης; «Η Τ. είναι μια όμορφη κοπέλα και καλή μαθήτρια. Ηταν και κάπως γνωστή, δημοφιλής και γι’ αυτό την είχαν στοχοποιήσει», εξηγούν συμμαθητές της. Η Τ. παραμένει χτυπημένη στο σπίτι της, ενώ οι γονείς της με τους οποίους η «Κ» προσπάθησε να επικοινωνήσει δυσκολεύονται να συνέλθουν από το σοκ.
Πώς κάτι που φαινόταν ένας απλός διαπληκτισμός, μια υπόθεση στην οποία μάλιστα είχε εμπλακεί ψυχολόγος και σχολικός σύμβουλος με παρέμβαση της διοίκησης του σχολείου, ξέφυγε και εξελίχθηκε σε άγρια βιαιοπραγία; «Τα παιδιά έχουν αφεθεί στη μοίρα τους από γονείς που δεν μπορούν να δουν την αλήθεια», περιγράφει στην «Κ» έμπειρη εκπαιδευτικός. «Δεν ακούν πραγματικά τι τους λέμε στις ενημερώσεις, δεν αποδέχονται ότι συμβαίνει κάτι σοβαρό. Οταν σε έναν παιδικό σταθμό μπαίνει μέσα ο πατέρας και βρίζει τη νηπιαγωγό γιατί δεν έκανε αυτό που της είπε (σ.σ. πραγματικό επεισόδιο) τι μαθαίνει αυτό το παιδί; Τι παραδείγματα συμπεριφοράς παίρνει», αναρωτιέται.
«Εκφράζουμε γενικότητες»
«Εχουμε χάσει την μπάλα. Δάσκαλοι και καθηγητές δεχόμαστε μπούλινγκ από τους γονείς. Ολοι θέλουν το δικό τους παιδί να θεωρείται τέλειο και να ακούν μόνο “μπράβο”. Ετσι και εμείς, καταλήγουμε να μη λέμε την αλήθεια όταν μιλάμε στους γονείς. Εκφράζουμε γενικότητες, αποφεύγουμε να αναλύσουμε συγκεκριμένα προβλήματα και δίνουμε γενικές οδηγίες. Προσπαθείς να μη βρεις τον μπελά σου και να γυρίσεις στο σπίτι να αντιμετωπίσεις τα δικά σου προβλήματα. Γιατί και οι καθηγητές έχουν προβλήματα», περιγράφει εκπαιδευτικός της περιοχής.
Για παιδιά χωρίς όρια και για βία που τρομάζει σε αυτές τις ηλικίες κάνει λόγο η Αντιγόνη Αλμπα Παπακωνσταντίνου, επίκουρη καθηγήτρια Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης της Φιλοσοφικής Σχολής του ΕΚΠΑ. Υπογραμμίζει ωστόσο με έμφαση και την απάθεια των άλλων παιδιών που απλώς παρακολουθούν μια νέα κοπέλα να δέχεται χτυπήματα. «Τα παιδιά έχουν χάσει τη δυνατότητα να μπαίνουν στη θέση του άλλου και αυτό δείχνει πολύ βαθύ πρόβλημα για την κοινωνία μας».
Ποιοτικές, όχι ποσοτικές οι αλλαγές
Της Ηλιάνας Μάγρα
Δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι το τελευταίο έτος υπάρχει αύξηση στα περιστατικά βίας μεταξύ ανηλίκων στη χώρα, λέει στην «Κ» ο ψυχίατρος και διευθυντής Ψυχικής Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού, Γιώργος Νικολαΐδης. «Τα διαθέσιμα στοιχεία φτάνουν στο 2022, όμως όλα πρέπει να τα βλέπει κανείς συγκριτικά», συμπληρώνει, τονίζοντας ότι υπήρξε μείωση στα περιστατικά το 2020 και το 2021, λόγω καραντίνας. «Τα ποσοστά δεν έχουν σημειώσει ιδιαίτερη αλλαγή», σημειώνει στην «Κ» ο Φώτης Σίσκος, αστυνόμος Β΄ της Υποδιεύθυνσης Προστασίας Ανηλίκων Αττικής, συμπληρώνοντας ότι και πριν από τρία χρόνια είχαν διαχειριστεί μια σοβαρή υπόθεση βίας μεταξύ ανηλίκων μαθητών στην περιοχή του Κολωνού για την οποία είχε σχηματιστεί δικογραφία για απόπειρα ανθρωποκτονίας. Την ίδια χρονιά είχε σημειωθεί ένα επίσης σοβαρό περιστατικό στον Βύρωνα, με 14χρονα κορίτσια. Αυτό που έχει αλλάξει, σημειώνει ο κ. Σίσκος, είναι η μεταχείριση τέτοιων υποθέσεων από την αστυνομία και τη Δικαιοσύνη. «Εχουν αυστηροποιηθεί οι ποινές», δηλώνει. Στις συμπλοκές μεταξύ ανηλίκων κοριτσιών οι λόγοι συχνά αφορούν τον ανταγωνισμό. «Ερωτική αντιζηλία, διαφορετικότητα», τονίζει ο κ. Σίσκος. Μεταξύ αγοριών, ο πιο συνήθης λόγος συμπλοκής είναι «η χρήση και η διακίνηση ναρκωτικών», αναφέρει.
Σύμφωνα με τον κ. Νικολαΐδη, μπορεί να μη διαφαίνονται μεγάλες ποσοτικές διαφορές, αλλά ποιοτικά έχουν συντελεστεί σημαντικές αλλαγές. «Βλέπουμε περιστατικά με ιδιαίτερη σκληρότητα και αναλγησία, αλλά θα ήθελα να αναλογιστούμε ποιο είναι το βίωμα των παιδιών που είναι τώρα έφηβοι στην Ελλάδα, η εμπειρία τους μεγαλώνοντας – έχουν βιώσει μόνο περιόδους αλλεπάλληλων κρίσεων», λέει στην «Κ». Οταν τον ρωτάνε γονείς πώς μπορεί το παιδί τους να προστατευτεί από τη βία μεταξύ ανηλίκων, πώς να αντιδράσει αν πέσει θύμα της, τους ρωτάει πώς του έχουν μάθει να φέρεται αν το θύμα είναι ο διπλανός του. «Εκεί», τονίζει, «παίζεται όλο το παιχνίδι – αν ξέρει να αντιμετωπίσει τέτοια περιστατικά όταν συμβαίνουν σε κάποιον άλλον, θα μπορεί να τα αντιμετωπίσει και για τον εαυτό του».
