Η αίσθηση που εισπράττει ο εξωτερικός παρατηρητής όταν επισκέπτεται μια κύρια μονάδα του Πολεμικού Ναυτικού (Π.Ν.), ακόμα και αν αυτή δεν βρίσκεται σε αποστολή εν πλω, είναι πάντα ιδιαίτερη. Στο επίκεντρό της, πάντως, βρίσκεται αυτή η πολύ στενά συνδεδεμένη κοινότητα των ανθρώπων με τις μπλε στολές, που ακόμα και όταν «πειράζουν» ο ένας τον άλλον, τα βλέμματά τους προδίδουν απόλυτο σεβασμό, συναδελφικότητα και κατανόηση. Ισως αυτός να είναι και ο λόγος για τον οποίο και τα 198 μέλη του πληρώματος της φρεγάτας «Ψαρά», που έπλευσε πριν από λίγες ημέρες στον Ναύσταθμο Σαλαμίνας, έπειτα από συνολικά 96 ημέρες στην Ερυθρά Θάλασσα και στον Κόλπο του Αντεν, στο πλαίσιο της επιχείρησης της Ε.Ε. «Ασπίδες», ανυπομονούν για την επόμενη αποστολή τους. Η «Κ» είχε το προνόμιο να είναι η μοναδική εφημερίδα που επισκέφθηκε τη φρεγάτα και συνομίλησε με τον κυβερνήτη Παναγιώτη Σάσσαρη και τον ύπαρχο Επαμεινώνδα Μιχαλάκη, δύο αξιωματικούς που μετά την κατάρριψη μη επανδρωμένων αεροχημάτων (UAV) των Χούθι ανήκουν σε αυτή την κατηγορία των λίγων στο Π.Ν. που διαθέτουν πλέον χειροπιαστή πολεμική εμπειρία.
«Εδώ και οι 198»
Η συζήτησή μας ξεκίνησε από το μείζον, που για το Π.Ν. είναι το μέλλον του στόλου, τόσο σε επίπεδο υλικού όσο και σε επίπεδο προσωπικού. Ο προβληματισμός για τις παραιτήσεις του προσωπικού είναι γνωστός και η «Κ» το θέτει στον κυβερνήτη ευθέως. «Εκείνο που μπορώ να σας πω είναι ότι από τους 198 που συμμετείχαν στην αποστολή δεν πρόκειται να παραιτηθεί ούτε ένας, ούτε μία», λέει ο κ. Σάσσαρης, αναφέροντας, ότι ένα σημαντικό ποσοστό αυτών, περίπου 30 αξιωματικοί και υπαξιωματικοί, είναι νέοι και έκαναν για πρώτη φορά τόσο μακρινό ταξίδι και επέστρεψαν ενθουσιασμένοι. Ανάμεσά τους στην αποστολή συμμετείχαν και 24 γυναίκες, σε κρίσιμα πόστα.
Μάλιστα στο ερώτημα «για ποιο λόγο κανείς να επιλέξει καριέρα στο Π.Ν.;», ο κ. Σάσσαρης απαντά με αφοπλιστική ειλικρίνεια: «Διότι προσφέρει διακοπές σε όλη την Ευρώπη και συχνά και παραέξω». Και όλα αυτά, όπως λέει, ενώ υπάρχει αμοιβή και σταθερή εργασία. Για τον κ. Σάσσαρη, βέβαια, δεν τέθηκε ποτέ θέμα καριέρας. Η θάλασσα αποτελούσε πάντα μέρος της ζωής του και πλέον, καθώς ολοκλήρωσε τον κύκλο του ως κυβερνήτης, αναρωτιέται πώς θα περάσει την υπόλοιπη καριέρα από υπηρεσίες πια στη στεριά.
Ο ύπαρχος θεωρεί ότι η καριέρα στο Π.Ν. είναι λύση για όποιον «επιζητεί την πρόκληση», ωστόσο πλέον υπάρχει και το μισθολογικό κίνητρο. Ο κ. Μιχαλάκης υπενθυμίζει το επίδομα που λαμβάνεται για κάθε αποστολή, αλλά και το επίδομα στόλου το οποίο εισήχθη πρόσφατα, αλλά θα κάνει μια αρκετά σημαντική διαφορά για κάθε αξιωματικό και υπαξιωματικό που υπηρετεί σε εν πλω αποστολές των μονάδων του Π.Ν.
Πόσο θα άλλαζε την αποστολή ένα πιο σύγχρονο πλοίο; «Θα την κάνουμε τη δουλειά και με πιρόγα».
Η φρεγάτα «Ψαρά» (τύπου ΜΕΚΟ 200) είναι ένα από τα σχετικά νέα πλοία του στόλου, καθώς παραδόθηκε στο Π.Ν. πριν από 26 χρόνια και έκτοτε έχει προβάλει την ελληνική σημαία από τη Σκωτία μέχρι τη Σομαλία. Ανήκει όμως σε έναν τύπο που θεωρείται γερασμένος. Ο κ. Σάσσαρης αναφέρει ότι κατά τη διάρκεια της τρίμηνης αποστολής στον Κόλπο του Αντεν, οι κυβερνήτες των αντικειμενικά πιο σύγχρονων πολεμικών πλοίων των άλλων ευρωπαϊκών χωρών που συμμετέχουν στην επιχείρηση «Ασπίδες», εντυπωσιάζονται από το γεγονός ότι η φρεγάτα «Ψαρά» με τα μέσα που διαθέτει, σημειώνει επιδόσεις που απλά δεν ανέμεναν. «Οι ξένοι εντυπωσιάζονται από τις επιδόσεις μας διότι θεωρούν το πλοίο παλιό», λέει ο κ. Σάσσαρης, ο οποίος, εν τω μεταξύ, κάνει και μια αναφορά στο σύστημα anti-drone «Κένταυρος» που αναπτύχθηκε από την ΕΑΒ και χρησίμευσε στην αχρήστευση εχθρικών UAV των Χούθι.
Τόσο ο κυβερνήτης όσο και ο ύπαρχος δεν θέλουν να επεκταθούν σε λεπτομέρειες, άλλωστε αυτές είναι επιχειρησιακά απόρρητα, ωστόσο, όπως αναφέρει ο κ. Μιχαλάκης, «οι εμπειρίες μένουν και το πλήρωμα έχει γυρίσει γεμάτο από αυτές». Η στιγμή πριν «πατήσεις το κουμπί» που θα ενεργοποιήσει κάποιο οπλικό σύστημα «διαρκεί κάτι λιγότερο από ένα λεπτό, αλλά μοιάζει πολύ μεγαλύτερη», τονίζει ο κ. Σάσσαρης. Περιγράφοντας το αίσθημα στο πλήρωμα όταν παρουσιάζεται κάποια απειλή, ο κυβερνήτης είναι κάθετος: «Στην πρώτη απειλή ο κόσμος έρχεται στη θέση του». Δεν υπάρχουν χρονοτριβές, οι εντολές εκτελούνται ακαριαία και, παρά την ένταση της στιγμής, όλοι μοιάζουν ήρεμοι. Ο ίδιος ο κ. Σάσσαρης αποδίδει την ατμόσφαιρα στον επαγγελματισμό του πληρώματος. Λίγο αργότερα, πάντως, κατά τη διάρκεια της ξενάγησης στο πλοίο, ο κ. Μιχαλάκης λέει ότι ο κυβερνήτης αποφεύγει να πει ότι ο ίδιος είναι η πηγή αυτής της ηρεμίας. «Τη διαφορά την έκανε ο κυβερνήτης, ο οποίος ήταν πάντα ήρεμος», επισήμανε ο κ. Μιχαλάκης, μάλιστα όταν ο κυβερνήτης δεν ήταν μπροστά. «Θέλω το πλοίο όταν είμαστε σε επιχείρηση να είναι σαν εκκλησία. Χωρίς φωνές, χωρίς περιττές εντάσεις», λέει ο κ. Σάσσαρης, όταν πια έχουμε μεταφέρει τη συζήτησή μας από το γραφείο του κυβερνήτη, στο καρέ των υπαξιωματικών του πλοίου.
Στη συνέχεια η συζήτηση εστιάζεται στο πόσο θα άλλαζε την αποστολή ένα πιο σύγχρονο πλοίο. «Θα την κάνουμε τη δουλειά και με πιρόγα», χαριτολογεί ο κ. Σάσσαρης και προσθέτει ότι «απλά με τα νέα συστήματα θα την κάνουμε πιο εύκολα», υπονοώντας ότι η παλαιότητα του υλικού δεν θα αποθαρρύνει κανένα στέλεχος του Π.Ν. από την εκτέλεση του καθήκοντός του όταν πρέπει και όπως πρέπει.
Επίδειξη αποτροπής
Η φρεγάτα «Ψαρά» επιστρέφει από τον Κόλπο του Αντεν, όπου εκτελούσε επί τρεις μήνες (συνολικά 96 ημέρες) το δρομολόγιο από το Τζιμπουτί έως τη Σαλαλά του Ομάν και πίσω, συνοδεύοντας εμπορικά πλοία και δεξαμενόπλοια, φέρνοντας αρκετά διδάγματα τα οποία θα μελετηθούν από το Π.Ν. Ανάμεσα στις εμπειρίες ήταν και η παροχή προστασίας του δεξαμενόπλοιου «MT/Sounion» που πλέον βρίσκεται στα βόρεια της Ερυθράς Θάλασσας. Για τον κυβερνήτη της φρεγάτας «Ψαρά» δύο είναι τα πιο σημαντικά στοιχεία αυτής της αποστολής. «Κατ’ αρχάς έγινε προβολή της ελληνικής σημαίας σε μια περιοχή όπου αυτή την περίοδο δεν επιχειρούν πολλές δυνάμεις», εξηγεί ο κ. Σάσσαρης. Κυρίως, όμως, προσθέτει, «η επιτυχία της αποστολής μας ήταν επίδειξη αποτροπής. Μας έβλεπαν και άλλοι όταν επιτυγχάναμε τους στόχους μας». Αυτή την πολεμική εμπειρία τα στελέχη θα τη μεταφέρουν στις φρεγάτες FDI, καθώς κάποιοι έχουν ήδη επιλεγεί να στελεχώσουν τον υπό ναυπήγηση «Κίμωνα».
Ο αντιπλοίαρχος Παναγιώτης Σάσσαρης επιστρέφοντας από τον Κόλπο του Αντεν παρέδωσε τη φρεγάτα «Ψαρά» στον νέο κυβερνήτη της. Από τους 18 μήνες που κυβέρνησε το συγκεκριμένο πλοίο, τις 367 ημέρες, πάνω από ένα χρόνο, τις πέρασε σε εν πλω αποστολές στην Ελλάδα και στον κόσμο. Θα μεταφέρει την εμπειρία του στο ΓΕΝ από όπου θα συνεχίσει να υπηρετεί το Πολεμικό Ναυτικό. Και θα θυμάται αυτά τα χρόνια ως τα καλύτερα της ζωής του. Στην επωδό που του ζητήθηκε είπε απλά ότι «το Ναυτικό είναι τα καράβια. Ολοι στο Ναυτικό υπάρχουμε για τα καράβια. Ολα τα υπόλοιπα είναι δευτερεύοντα».
Κεντρική φωτ. Ο κυβερνήτης της φρεγάτας «Ψαρά» Παναγιώτης Σάσσαρης παρέδωσε τη γέφυρα στον αντικαταστάτη του έπειτα από συνολικά ενάμιση χρόνο. Πάνω από ένα χρόνο (367 ημέρες), ο αντιπλοίαρχος Σάσσαρης βρισκόταν σε αποστολές στη θάλασσα. [ΝΙΚΟΣ ΚΟΚΚΑΛΙΑΣ]
