Μπορεί το αντίτιμο για την ενοικίαση στο Λασίθι μιας έκτασης άνω των 300 στρεμμάτων να ανέλθει σε μόλις 300 ευρώ ετησίως; Εάν πρόκειται για τα επιδοτούμενα από την Ευρωπαϊκή Ενωση βοσκοτόπια η απάντηση είναι «ναι».
Αυτό προκύπτει από εικονικά συμφωνητικά μίσθωσης, που συνέταξαν ιδιώτες προκειμένου να εξαπατήσουν τον Οργανισμό Πληρωμών Κοινοτικών Ενισχύσεων και να εισπράξουν παράτυπα κοινοτικές επιδοτήσεις που δεν δικαιούνταν. Τα εν λόγω παραστατικά φέρνει στο φως της δημοσιότητας η «Κ», σε συνέχεια του ρεπορτάζ που δημοσίευσε στο φύλλο της Κυριακής (29 Σεπτεμβρίου), με τίτλο «Κόλπο 45 εκατομμυρίων με εικονικά βοσκοτόπια».
«Ο πρώτος συμβαλλόμενος (εκμισθωτής) έχει στην αποκλειστική κυριότητα, νομή και κατοχή τους κάτωθι αγρούς», αναφέρεται σε ιδιωτικό συμφωνητικό, με το οποίο κάτοικος Σητείας νοίκιασε από το 2018 έως το 2022 σε κάτοικο του Αγίου Νικολάου αγροτεμάχια συνολικής έκτασης 300 στρεμμάτων αντί ετησίου μισθώματος 350 ευρώ. «Ο μίσθιος αγρός θα χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά για αγροτική καλλιέργεια.
Απαγορεύεται απόλυτα οποιαδήποτε μετατροπή της χρήσης ή του τρόπου εκμετάλλευσης του μισθίου…», αναφέρεται στο συμφωνητικό που κατετέθη στον ΟΠΕΚΕΠΕ. Μέσω αυτού ο μισθωτής εισέπραττε επί σειράν ετών επιδότηση από την Ε.Ε. προκειμένου δήθεν να συντηρεί τις αγροτικές εκτάσεις, ώστε αυτές να μη δασωθούν και να παραμείνουν διαθέσιμες για τη βοσκή των ζώων.
Με το συγκεκριμένο τέχνασμα υπολογίζεται ότι το διάστημα από το 2017 έως το 2021 υπεξαιρέθηκαν από τα ταμεία της Ε.Ε. περισσότερα από 45 εκατ. ευρώ, τα οποία κατέληξαν στις τσέπες επιτηδείων, σε μία από τις μεγαλύτερες οικονομικές απάτες των τελευταίων ετών.
Υπολογίζεται ότι το διάστημα 2017 έως 2021 υπεξαιρέθηκαν από τα ταμεία της Ε.Ε. περισσότερα από 45 εκατ. ευρώ, σε μία από τις μεγαλύτερες οικονομικές απάτες των τελευταίων ετών.
Υπό επιτήρηση
Οι πιο σοβαρές υποθέσεις ελέγχονται από το γραφείο των Ευρωπαίων εντεταλμένων εισαγγελέων, ενώ δεκάδες δικογραφίες εκκρεμούν ενώπιον της Δικαιοσύνης.
Από τον Απρίλιο του 2024 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έθεσε τον ΟΠΕΚΕΠΕ σε καθεστώς 12μηνης επιτήρησης, με τη Γενική Διεύθυνση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (DG AGRI) να σημειώνει σε επιστολή της ότι διαπιστώθηκαν ελλείψεις, καθυστερήσεις και λάθη τις τελευταίες διαχειριστικές περιόδους. Στα παραπάνω προστίθενται καταγγελίες για παρεμβάσεις στον ΟΠΕΚΕΠΕ και απομακρύνσεις όσων επικεφαλής του οργανισμού αντελήφθησαν τι συνέβαινε και θέλησαν να βάλουν τάξη στη διαδικασία διανομής των περίπου 2 δισ. ευρώ, τα οποία η Ε.Ε. διαθέτει για τη χρηματοδότηση του πρωτογενούς τομέα στη χώρα.
Σε άλλη περίπτωση, κάτοικος Ηρακλείου Κρήτης ενοικίασε από συντοπίτισσά του τέσσερα αγροτεμάχια συνολικού εμβαδού 600 στρεμμάτων αντί μόλις 60 ευρώ. Ομως, το σχεδόν μηδενικό αντίτιμο δεν είναι η μόνη ένδειξη εικονικότητας του συμβολαίου. Δύσκολα περνάει απαρατήρητο το γεγονός ότι ενώ ο εκμισθωτής της αγροτικής γης είναι μια γυναίκα από το Ηράκλειο της Κρήτης, τα 600 στρέμματα που εμφανίζεται να νοικιάζει βρίσκονται σε ορεινή έκταση στη Σκήτη Κοζάνης, σε υψόμετρο 740 μέτρων.
Η μεθοδολογία της απάτης περιγράφεται και στις εμπιστευτικές αναφορές του οργανισμού προς τις κατά τόπους εισαγγελικές αρχές. Τον Οκτώβριο του 2020, ενδεικτικά, ο τότε πρόεδρος του ΟΠΕΚΕΠΕ απέστειλε στην Εισαγγελία Ρεθύμνου αναφορά σχετικά με ύποπτες μεθοδεύσεις τεσσάρων παραγωγών από την περιοχή του Ρεθύμνου, οι οποίοι κατάφεραν με ψευδείς δηλώσεις προς τον οργανισμό να εισπράξουν ποσό άνω των 70.000 ευρώ υπό μορφή επιδότησης. Δύο παραγωγοί κατέθεσαν το 2019 αίτηση για επιδότηση στον ΟΠΕΚΕΠΕ δηλώνοντας ότι έχουν προχωρήσει στη μίσθωση αγροτεμαχίων στην Τζια, τα οποία θα χρησιμοποιούσαν ως βοσκοτόπους.
Στην αίτησή τους συμπεριέλαβαν, ως ώφειλαν, ενοικιαστήρια συμβόλαια που εμφάνιζαν ως ιδιοκτήτες των εκτάσεων δύο κατοίκους του Ρεθύμνου. Με βάση διάταξη της ευρωπαϊκής νομοθεσίας που επιδοτεί τη διαχείριση (κοπές δέντρων κ.λπ.) βοσκοτόπων, ώστε αυτοί να μη δασωθούν και να παραμείνουν διαθέσιμοι για τη βοσκή των ζώων, οι δύο παραγωγοί του Ρεθύμνου εισέπραξαν από το ταμείο των κοινοτικών ενισχύσεων 73.000 ευρώ.
Οι ελεγχόμενοι
Στο επίκεντρο της δικαστικής έρευνας βρίσκονται και στελέχη του ΟΠΕΚΕΠΕ, αλλά και οι ιδιοκτήτες γραφείων που προετοιμάζουν τους φακέλους των αιτήσεων, καθώς έχουν προκύψει υπόνοιες ή και ενδείξεις περί συμμετοχής τους στη διασπάθιση του κοινοτικού χρήματος.
