Είναι μια εικόνα η οποία αρχίζει να εμφανίζεται συχνά σε πολλές συνοικίες στο λεκανοπέδιο της Αττικής: ένας σκύλος o οποίος βρίσκεται όλη μέρα… ξεχασμένος σε ένα μπαλκόνι ή μια βεράντα, αρχίζει να γαβγίζει έντονα, διαπεραστικά και για πολλή ώρα, προκαλώντας αναταραχή.
Μια από τις πολλές ιστορίες που αφηγήθηκαν στην «Κ» απελπισμένοι πολίτες από διαφορετικές περιοχές της Αθήνας, είναι και αυτή της Χρυσέλλας Λαγαρία, που μένει στο πυκνοδομημένο Κουκάκι με τα πολλά και στενά μπαλκόνια.
Οπως περιγράφει, «μία άγνωστη σε εμένα γειτόνισσα, αφήνει ώρες ατελείωτες τον σκύλο της στο μπαλκόνι. Τις μέρες που εργάζομαι από το σπίτι, τον ακούω πρωινά, μεσημέρια, βράδια, αργά τη νύχτα. Επειδή είμαι εκ γενετής τυφλή, μου είναι δύσκολο να την εντοπίσω μόνη μου».
Μια μέρα, η κ. Λαγαρία βγήκε στο μπαλκόνι της και άρχισε να μιλάει προς την κατεύθυνση που άκουγε τα γαβγίσματα. «Αρχισα να συνομιλώ με μια κυρία από την οποία ζήτησα πολύ ευγενικά να βάζει μέσα τον σκύλο, εξηγώντας της πως αυτό που συμβαίνει δεν είναι ωραίο ούτε για το σκυλάκι ούτε για εμάς, αλλά με έβρισε. Οταν προειδοποιώ ότι θα καλέσω την αστυνομία, βάζει τον σκύλο στο σπίτι, περιμένοντας για λίγη ώρα πριν τον ξαναβγάλει έξω».
Η κ. Λαγαρία σημειώνει πως έχει ζητήσει από γειτόνισσές της, οι οποίες γνωρίζουν πού βρίσκεται ο σκύλος, να της υποδείξουν την πολυκατοικία και την ιδιοκτήτριά του, όμως δεν τη βοηθούν γιατί, όπως λένε, «δεν θέλουν να μπλέξουν».
Μια παρόμοια εικόνα μας δίνει και ο Νικόλας από την περιοχή του Λυκαβηττού. Σε διαφορετικούς ορόφους της πολυκατοικίας όπου μένει, υπάρχουν συνολικά τέσσερα κατοικίδια σκυλάκια. Τα δύο από αυτά βρίσκονται σχεδόν στο σύνολο της μέρας, παρατημένα, στα μπαλκόνια.
«Οποτε γαβγίζουν, ξεσηκώνονται κατοικίδια και από τις διπλανές πολυκατοικίες, δημιουργώντας “χορωδία”. Είναι ο ορισμός της ηχορύπανσης. Σκεφτείτε να έβγαινα εγώ κάθε πέντε λεπτά στο μπαλκόνι και να φώναζα. Θα ήταν αποδεκτό;»
Η κατάσταση που δημιουργείται είναι άκρως προβληματική: «Γαβγίζουν κάθε λίγο και λιγάκι, αναστατώνοντας την πολυκατοικία. Μιλάμε για γαβγίσματα διαπεραστικά, σχεδόν εκκωφαντικά, που δεν σου επιτρέπουν να ξεκουραστείς και να ηρεμήσεις, πόσο μάλλον να συγκεντρωθείς όταν θέλεις να δουλέψεις. Και όποτε γαβγίζουν, ξεσηκώνονται κατοικίδια και από τις διπλανές πολυκατοικίες, δημιουργώντας “χορωδία”. Είναι ο ορισμός της ηχορύπανσης. Σκεφτείτε να έβγαινα εγώ κάθε πέντε λεπτά στο μπαλκόνι και να φώναζα. Θα ήταν αποδεκτό;».
Ο Νικόλας αλλά και οι υπόλοιποι ένοικοι της πολυκατοικίας έχουν ήδη αφήσει σημειώματα στα συγκεκριμένα διαμερίσματα και αν οι κάτοχοι των ζώων δεν ανταποκριθούν, οι υπόλοιποι σκοπεύουν από κοινού να απευθυνθούν στην αστυνομία. «Αν δεν λύσουμε κάπως το θέμα, θα αναγκαστούμε ακόμη και να μετακομίσουμε» αναφέρει προβληματισμένος.
«Εγκαταλελειμμένοι σε ένα μπαλκόνι φωνάζουν βοήθεια»
«Επί της ουσίας, οι σκύλοι που γαβγίζουν όλη μέρα εγκαταλελειμμένοι σε ένα μπαλκόνι φωνάζουν βοήθεια. Είναι σαν να λένε: “Βγάλτε με από αυτό το περιβάλλον”. Ενημερώνουν ότι δεν αισθάνονται καλά», λέει η Τέρψη Πασχάλη, ιδρύτρια του Therapy Dogs, μιας ομάδας εθελοντών στη Θεσσαλονίκη που προσφέρει θεραπεία σε ΑμεΑ με τη βοήθεια των ζώων.
Η ίδια σημειώνει πως όλα ξεκινούν από τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε το κατοικίδιό μας. «Οταν ο φροντιστής του δεν το θεωρεί μέλος της οικογένειας, τότε η συμπεριφορά του απέναντι στον σκύλο θα είναι ανάλογη. Θα άφηνε όλη μέρα το παιδί του στο μπαλκόνι;» λέει η κ. Πασχάλη, σημειώνοντας πως η πολύωρη έκθεση είτε στο κρύο είτε στη ζέστη στρεσάρει έναν σκύλο.
Το διαρκές γάβγισμα, σημειώνεται και για έναν άλλο λόγο, όπως εξηγεί η κ. Πασχάλη. «Υπάρχουν πολλά ερεθίσματα. Τα ζώα βλέπουν αυτοκίνητα να τρέχουν, άλλα σκυλιά γύρω τους, υπάρχουν πολλοί θόρυβοι. Οι σκύλοι αντιδρούν σε αυτό με τον φυσιολογικό τρόπο που είναι το γάβγισμα. Το ζώο ενημερώνει για την παρουσία του».
Κατά την ίδια, ένα σκυλί που εγκαταλείπεται για μεγάλο διάστημα θα γίνει επιθετικό ή το τελείως αντίθετο. «Μπορεί και να χάσει τελείως το ενδιαφέρον του στο τέλος, να παραιτηθεί».
«Τα ζώα βλέπουν αυτοκίνητα να τρέχουν, άλλα σκυλιά γύρω τους, υπάρχουν πολλοί θόρυβοι. Οι σκύλοι αντιδρούν σε αυτό με τον φυσιολογικό τρόπο που είναι το γάβγισμα. Το ζώο ενημερώνει για την παρουσία του».
H κ. Πασχάλη δίνει και μία απάντηση γιατί τα κατοικίδια καταλήγουν να ζουν μόνιμα σε μπαλκόνια: «Πολλές φορές τα παιδιά σε μια οικογένεια ζητούν έναν σκύλο. Στην αρχή, όλοι χαίρονται. Ομως αν δεν φροντίσουμε να τον μεγαλώσουμε σωστά, σύμφωνα με τις οδηγίες ενός εκπαιδευτή, θα δούμε σταδιακά συμπεριφορές που δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε. Το σκυλάκι θα αλλάξει δόντια, θα αρχίσει να μας δαγκώνει. Θα αρχίσει να κάνει ζημιές, να γαβγίζει. Μια οικογένεια που δεν είναι προετοιμασμένη για αυτό, κάποιες φορές θα στείλει τον σκύλο… εξορία στο μπαλκόνι ή ακόμα χειρότερα στον δρόμο».
Τι προβλέπει ο νόμος και τι συμβαίνει στην πράξη
Ο νόμος 4830/2021 «Νέο πλαίσιο για την ευζωία των ζώων συντροφιάς» αύξησε τις υποχρεώσεις που έχουν οι φροντιστές των ζώων, προβλέποντας αυστηρές ποινές, αν αμελούν να κάνουν τα δέοντα για την ευζωία τους.
«Μια οικογένεια που δεν είναι προετοιμασμένη για έναν σκύλο, κάποιες φορές θα καταλήξει να τον στείλει… εξορία στο μπαλκόνι ή ακόμα χειρότερα στον δρόμο».
Συγκεκριμένα για ζώα συντροφιάς σε διαμερίσματα πολυκατοικιών, άρθρο του νέου νόμου όρισε πως αυτό επιτρέπεται αν δεν παραμένουν μόνιμα στις βεράντες ή τους ανοιχτούς χώρους του διαμερίσματος. Η παράλειψη τήρησης των κανόνων ευζωίας, των υγειονομικών διατάξεων και των αστυνομικών διατάξεων περί κοινής ησυχίας, επιφέρει πια διοικητικό πρόστιμο των 500 ευρώ ανά ζώο, ενώ η μη εφαρμογή από τον φροντιστή των κανόνων προστασίας και καλής μεταχείρισης επιφέρει πρόστιμο 1.000 ευρώ. Το διοικητικό πρόστιμο βεβαιώνει η υπηρεσία που διαπιστώνει τις παραβάσεις (αστυνομία ή δημοτική αστυνομία).
Προβλέπονται όμως ακόμα και ποινικές κυρώσεις, αν μια υπόθεση φτάσει στο δικαστήριο, με τον νόμο να προβλέπει ανάλογα την παράβαση, ποινή φυλάκισης από 1 έως 10 έτη.
«Η αστυνομία με τα προβλήματα της υποστελέχωσης που αντιμετωπίζει δεν μπορεί να αναλάβει εξ ολοκλήρου αυτό το έργο, αφού για να βεβαιώσει την ορθότητα της καταγγελίας πρέπει να περάσει τουλάχιστον τρεις φορές μέσα σε μια ημέρα από το σημείο, για να το διαπιστώσει».
Πάντως, πολίτες που έχουν καλέσει το 100 προκειμένου να αναφέρουν εγκατάλειψη κατοικίδιου ολημερίς σε ένα μπαλκόνι, αναφέρουν ότι η υπόθεση δύσκολα λύνεται, αν λυθεί, και αυτό θα γίνει ύστερα από πολλά τηλεφωνήματα.
«Η αστυνομία με τα προβλήματα της υποστελέχωσης που αντιμετωπίζει δεν μπορεί να αναλάβει εξ ολοκλήρου αυτό το έργο, αφού για να βεβαιώσει την ορθότητα της καταγγελίας πρέπει να περάσει τουλάχιστον τρεις φορές μέσα σε μια ημέρα από το σημείο, για να το διαπιστώσει. Πόσο εύκολα μπορούν να το κάνουν αυτό τα αποδεκατισμένα από προσωπικό αστυνομικά τμήματα;» λέει στην «Κ» ο ειδικός γραμματέας για την Προστασία των Ζώων, Νίκος Χρυσάκης. Ο ίδιος τονίζει πως οι πολίτες που προβαίνουν σε τέτοιες πράξεις, αντιμετωπίζουν το κατοικίδιό τους με συγκεκριμένο τρόπο: «Θέλουν απλώς έναν σκύλο να φοβίσει τυχόν κλέφτες» εξηγεί.
Μια λύση για την αντιμετώπιση αυτών των παραβάσεων είναι, όπως λέει, να μπει δυναμικά στο κάδρο και η δημοτική αστυνομία. «Οσοι δήμοι διαθέτουν τέτοια υπηρεσία πρέπει να την ενεργοποιήσουν και προς αυτή την κατεύθυνση, εκτός από το “κυνήγι” παράνομων τραπεζοκαθισμάτων και παράνομα παρκαρισμένων οχημάτων. Δυστυχώς, δεν είναι όλοι οι δήμοι ευαισθητοποιημένοι στο θέμα της ευζωίας των ζώων» υπογραμμίζει ο κ. Χρυσάκης, σημειώνοντας πως μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2025, 1.200 δημοτικοί αστυνομικοί υπάλληλοι θα προστεθούν στους ήδη υπάρχοντες σε όλη τη χώρα.
«Να μας στείλουν φωτογραφίες και βίντεο»
Πολύτιμη συνδρομή στο έργο της Αστυνομίας μπορούν να δώσουν και συχνά δίνουν τόσο οι πολίτες όσο και τα φιλοζωικά σωματεία.
«Μας καλούν πολίτες και μας λένε “πήρα το 100, αλλά δεν έγινε τίποτα”. Το περιπολικό που θα καταφθάσει στο σημείο δεν μπορεί σε δύο λεπτά να διαπιστώσει την παράβαση. Οταν καλούν εμάς, τους λέμε καταρχάς να κάνουν μια καταγγελία στο Αστυνομικό Τμήμα της περιοχής τους για να γίνει μια σύσταση στον φροντιστή του ζώου», λέει περιγράφοντας τον σωστό τρόπο μιας καταγγελίας ο Βαγγέλης Παλαιοδήμος, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ζωοφιλικών Σωματείων Ελλάδας (ΟΖΟΕΛ) και ενεργό μέλος φιλοζωικού σωματείου στην περιοχή του Νέου Ηρακλείου Αττικής.
Οπως προσθέτει, «εμείς τους προτρέπουμε να μας στείλουν φωτογραφίες και βιντεοληπτικό υλικό, με το σκυλί στο μπαλκόνι, από διαφορετικές μάλιστα φάσεις της ημέρας. Στη συνέχεια, ένας εθελοντής από το σωματείο περνάει και διαπιστώνει ιδίοις όμμασι την παράβαση. Εμείς με τη σειρά μας στέλνουμε έγγραφο με τα αποδεικτικά στοιχεία στο αρμόδιο κατά τόπο αστυνομικό τμήμα για τη διενέργεια ελέγχου-σύσταση ως προς την τήρηση των υποχρεώσεων ιδιοκτητών ζώων συντροφιάς. Αυτό μπορεί να το κάνει και ο πολίτης μόνος του. Αν δεν αλλάξει η κατάσταση ούτε ύστερα από αυτό, τότε καταθέτουμε μηνυτήρια αναφορά είτε στο αστυνομικό τμήμα είτε στην Εισαγγελία. Ενδεικτικά σας αναφέρω ότι πρόσφατα μετά από σχετικό έγγραφο μας προς αστυνομικό τμήμα, έπειτα από έλεγχο που διενεργήθηκε, επιβλήθηκε διοικητικό πρόστιμο για παραβίαση διατάξεων ν4830/2021 σε ιδιοκτήτη δεσποζόμενων ζώων συνολικού ύψους 4.600 ευρώ».
Την πολύτιμη βοήθεια που παρέχει στο έργο της Αστυνομίας αυτή η πρακτική, επιβεβαίωσε και η Κωνσταντία Δημογλίδου, εκπρόσωπος τύπου της ΕΛ.ΑΣ.
Σημειώνεται πως μετά την ψήφιση του νόμου 4830/2021 η Ελληνική Αστυνομία έθεσε σε λειτουργία τον πενταψήφιο τηλεφωνικό αριθμό 10410. Οι πολίτες μπορούν να καταγγέλλουν εκεί τις κακοποιήσεις ζώων αλλά και θέματα που αφορούν την ασφάλεια και την προστασία τους. Επίσης, μπορούν να επικοινωνούν με το Τμήμα Προστασίας Ζώων της Διεύθυνσης Γενικής Αστυνόμευσης του Αρχηγείου της ΕΛ.ΑΣ. στο τηλέφωνο 213 1520450. Στο e-mail [email protected] μπορούν να στέλνουν και τα αποδεικτικά στοιχεία.
