Τη δυνατότητα Ελληνες απόφοιτοι λυκείου να φοιτούν με δίδακτρα σε ξενόγλωσσα προπτυχιακά προγράμματα τα οποία θα διοργανώνονται από ελληνικά AEI από κοινού με ξένα, ζήτησε ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών Γεράσιμος Σιάσος. Πρόκειται για ρηξικέλευθη πρόταση, η οποία τίθεται στο πλαίσιο της εξωστρέφειας των ελληνικών πανεπιστημίων, αλλά και με δεδομένη την πρόσφατη θεσμοθέτηση μη κρατικών ΑΕΙ.
Ειδικότερα, ο πρύτανης του ΕΚΠΑ μιλώντας το βράδυ της Πέμπτης στην εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου του τέως γενικού γραμματέα Ανωτάτης Εκπαίδευσης και καθηγητή Ιατρικής Οδυσσέα-Ιωάννη Ζώρα, πρότεινε «να επιτρέπεται τα ξενόγλωσσα joint (κοινά) προγράμματα ελληνικών πανεπιστημίων με κορυφαία πανεπιστήμια του εξωτερικού, που οδηγούν σε κοινό – joint πτυχίο, να δέχονται και ξένους και Eλληνες φοιτητές. Αλλωστε, έχει πλέον επιτραπεί να μπαίνουν Ελληνες σε ιδιωτικά πανεπιστήμια». Επίσης, δήλωσε ότι η πρότασή του είναι σύμφωνη με το ευρωπαϊκό δίκαιο περί ισότητας στην πρόσβαση μεταξύ Ευρωπαίων πολιτών.
Μάλιστα, καθώς στο πάνελ της εκδήλωσης ήταν ο Ευάγγελος Βενιζέλος, ο κ. Σιάσος τον ρώτησε, ως συνταγματολόγο, «αυτό που συμβαίνει σήμερα είναι νόμιμο; Δεν είμαι νομικός, καρδιολόγος είμαι, αλλά νομίζω ότι δεν είναι νόμιμο», εννοώντας το να μη γίνονται δεκτοί οι Ελληνες απόφοιτοι λυκείου σε προπτυχιακά προγράμματα με δίδακτρα. Ο κ. Βενιζέλος δεν σχολίασε την πρόταση, ωστόσο χθες υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου Παιδείας ανέφεραν στην «Κ» ότι μία τέτοια πολιτική απόφαση θα είχε πρόβλημα αντισυνταγματικότητας. Επίσης, πρόσθεσαν ότι θα δημιουργούσε εντός των ίδιων ΑΕΙ τμήματα «δύο ταχυτήτων». Στο ίδιο πλαίσιο, άλλα κυβερνητικά στελέχη εκτίμησαν χθες στην «Κ» ότι «μία τέτοια διάταξη σε νόμο θα απορριπτόταν από την επιστημονική επιτροπή της Βουλής χωρίς δεύτερη σκέψη ως αντισυνταγματική».
Ο κ. Σιάσος, πάντως, έχει αναφέρει την ίδια σκέψη και σε συνεδριάσεις της συνόδου πρυτάνεων –δηλαδή μεταξύ των ομολόγων του κατά τον τελευταίο χρόνο που κατέχει το αξίωμα–, αλλά είναι η πρώτη φορά που την κάνει δημοσίως και ενώπιον κυβερνητικών στελεχών. Την εκδήλωση παρακολούθησαν ο υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης, η τέως υπουργός Παιδείας και νυν Εργασίας Νίκη Κεραμέως, ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης, η υφυπουργός Παιδείας Ζέττα Μακρή, ο υφυπουργός Προστασίας του Πολίτη Ανδρέας Νικολακόπουλος, ο γενικός γραμματέας της Ακαδημίας Αθηνών Χρήστος Ζερεφός, πρυτάνεις και πανεπιστημιακοί, ενώ τη συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφος Αρης Πορτοσάλτε. Ο τίτλος του βιβλίου του κ. Ζώρα είναι «Κραταιό πανεπιστήμιο: Διαχρονία και μεταρρυθμιστικές προτάσεις» και σ’ αυτό ο πανεπιστημιακός και πρώην πρύτανης του Πανεπιστημίου Κρήτης προτείνει, μεταξύ άλλων, την αλλαγή του συστήματος εισαγωγής στα ΑΕΙ, με τα πανεπιστήμια να έχουν ισχυρό λόγο για τους υποψηφίους που θα κάνουν δεκτούς.
Η ανομία στα ΑΕΙ
Ως προς την ανομία στα ΑΕΙ, ο κ. Ζώρας γράφει: «Παρότι καταργήθηκε τυπικά το άσυλο, αν δεν αλλάξει η νοοτροπία της κοινωνίας και της ακαδημαϊκής κοινότητας, που αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της, δύσκολα μπορεί να ρυθμιστεί κεντρικά το θέμα της ανομίας στα πανεπιστήμια. Η αλλαγή νοοτροπίας προϋποθέτει την άρνηση της όποιας ιερότητας σε απόψεις που δικαιολογούν οποιαδήποτε μορφή σωματικής και ψυχολογικής βίας». Και τονίζει: «Πρωτίστως, όμως, προϋποθέτει την αποσύνδεση του ακαδημαϊκού βίου από τον κομματικό. Σε κάθε δημοκρατία οι φοιτητές και οι διδάσκοντες μπορούν, αυτονόητα, να έχουν όποιες πολιτικές απόψεις θέλουν και να ψηφίζουν όποιο κόμμα θέλουν. Αλλά το να συντηρούνται τα κόμματα μέσα στα πανεπιστήμια και να επηρεάζουν αποφασιστικά τον ακαδημαϊκό βίο είναι, τουλάχιστον, χυδαίο – και, ασφαλώς, ακόμη μια παγκόσμια αρνητική πρωτοτυπία της “νεοελ-ληνικής ιδιαιτερότητας”».
